Viðbúnaðurinn hér á Íslandi vegna Covid-19, sjúkdómsins sem nýja kórónuveiran veldur, miðar fyrst og fremst að því að greina mögulega sýkta einstaklinga snemma. Einangra veika og beitta sóttkví á þá sem hugsanlega eru smitaðir en ekki veikir. Versta sviðsmyndin gerir ráð fyrir um það bil 300 smitum hér á landi.
Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir og Rögnvaldur Ólafsson, verkefnastjóri hjá Almannavörnum, fjölluðu um aðgerðir stjórnvalda til að stemma stig stigu við útbreiðslu COVID-19 hér á landi á blaðamannafundi í húsakynnum Almannavarna í Skógarhlíð.
Þar fjölluðu þeir um aðgerðir til að hefta útbreiðslu veirunnar.
Sjá einnig: Svona var blaðamannafundurinn vegna kórónuveirunnar
„Ég held að útbreiðsla þessa sjúkdóms og einkenni hans, það er að segja, mikið af vægum tilfellum, sýni það að það sé nánast ómögulegt að hefta útbreiðslu þessa sjúkdóms, með einkennalausu og einkennalitlu fólki. Það hefur sýnt sig í Evrópu og fleiri stöðum að það er mjög erfitt,“ sagði Þórólfur.
Hann sagði þó að yfirvöld myndu kappkosta við að greina einstaklinga eins snemma og hægt er, með því markmiði að stoppa útbreiðsluna sem mest og minnka álagið á innviði og heilbrigðiskerfið, ef þetta yrði útbreiddur faraldur.
„Sem við teljum að hann verði ekki með þessum aðgerðum sem við og aðrar Evrópuþjóðir erum að beita.“
Þórólfur sagði talið að einkennalaust fólk, sem væri smitað en ekki orðið veikt, gæti ekki smitað aðra. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin segir þó mögulegt að smitast af aðilum sem sýni eingöngu væg einkenni, eins og til dæmis einstaklingi sem sé með smá hósta en finnist hann ekki veikur.
Sjá einnig: Spurt og svarað um kórónuveiruna
Þó prósenta þeirra sem deyja sé um tvö til þrjú prósent er útbreiðsla sjúkdómsins mun mikilvægari samkvæmt Þórólfi. Þeir sem eru viðkvæmastir gagnvart Covid-19 eru eldri borgarar og aðrir með undirliggjandi veikindi. Þá sagði Þórólfur að veikin virtist ekki leggjast alvarlega á ung börn eða miðaldra fólk.
Engin ástæða til að hamstra
Rögnvaldur tók fram að eins og staðan væri í dag væri engin ástæða fyrir Íslendinga til að hamstra eitt né neitt. Birgðaflutningar til og frá landinu væru í góðu lagi.
„Þegar við erum að eiga við svona atburði eins og þennan hérna, þá snýst allur viðbúnaður fyrst og fremst um það að allir inniviðir haldi. Þar á meðal að verslanir geti áfram afgreitt vörur og við getum fengið vörur til landsins og sent vörur frá landinu,“ sagði Rögnvaldur.
Hann sagði að ef slíkt yrði ómögulegt væri í raun verið að margfalda vandamálið.
Sjá einnig: Fleiri Íslendingar gætu þurft að fara í sóttkví á næstunni
Í áætlunum Almannavarna sem snúa að undirbúningi fyrir órofin rekstur er lagt upp með að allt að fimmtíu prósent vinnuaflsins skili sér ekki til vinnu. Þar af séu einhverjir veikir, aðrir að sinna veikum aðilum og jafnvel einhverjir sem eigi ekki pössun vegna veikinda.
„Þetta er það sem við höfum beðið mikilvægar stofnanir og fyrirtæki að undirbúa sig fyrir,“ sagði Rögnvaldur.
Myndu ráða við ástandið ef allt færi á versta veg
Þórólfur sagði að áætlanir varðandi verstu sviðsmyndina hér á landi í þessum faraldri tækju mið af Hubei héraði í Kína, þar sem veiran stakk upprunalega upp kollinum. Þær tölur væru bara yfirfærðar á Ísland og ekkert mið tekið til aðgerða yfirvalda. Ítrekaði hann að um 80 prósent þeirra sem smituðust fengju væg einkenni.
Sú sviðsmynd segir til um að um 300 tilfelli komi upp hér á landi og þar af um 25 gjörgæslutilfelli og upp undir tíu dauðsföll.
„Það eru mörg spurningarmerki við þessa útreikninga og margir ekki alveg sáttir við að þetta sé gert svona. Ég held að þetta sé besta nálgunin á það versta sem gæti gerst, sem við höfum,“ sagði Þórólfur.
Hann sagðist telja að heilbrigðiskerfið gæti ráðið við þetta. Svipaður faraldur hafi komið upp í svínainnflúensunni 2009. Það hafi verið mikið álag en allt hafi tekist.
„Þannig að ég held, að ef allt færi á versta veg og ekkert væri gert, þá myndum við ráða við það. Ég bendi þó aftur á það að þessar áætlanir sem við erum að nota og erum að biðja almenning um að fara eftir. Alla að fara eftir, að þær myndu alveg örugglega draga allverulega úr þessu.“
Blaðamannafundurinn í heild sinni.
