Eftir að innri endurskoðandi bandarísku leyniþjónustunnar greindi frá kvörtun uppljóstrara um samskipti Donalds Trump forseta við úkraínsk stjórnvöld ræddi Trump ítrekað við ráðgjafa sína um að reka endurskoðandann. Þá eru ráðgjafar forsetans sagðir ráða honum frá því að reka Mick Mulvaney, starfandi starfsmannastjóra Hvíta hússins, sem Trump hefur sagst vilja gera.

Rannsókn fulltrúadeildar Bandaríkjaþings á mögulegum embættisbrotum Trump hófst eftir að upplýst var um að uppljóstrari innan leyniþjónustunnar hefði kvartað formlega undan símtali forsetans við Volodýmýr Zelenskíj, forseta Úkraínu. Trump hefði mögulega misbeitt valdi sínu með því að þrýsta á um að úkraínsk stjórnvöld rannsökuðu pólitíska keppninauta hans. Fyrstu opinberu vitnaleiðslurnar í rannsókninni hefjast í dag en þær hafa fram að þessu farið fram fyrir luktum dyrum.

New York Times segir að Trump hafi gramist að Michael Atkinson, innri endurskoðandi leyniþjónustunnar, hafði greint frá kvörtun uppljóstrarans. Trump hafi fyrst lýst undrun sinni á því þegar kvörtunin rataði í fréttir í september og síðan ítrekað vakið máls á þeim möguleika að reka Atkinson.

Forsetinn á að hafa sagt ráðgjöfum sínum að hann skilji ekki hvers vegna Atkinson tilkynnti Bandaríkjaþingi um kvörtunina. Með því hefði Atkinson, sem Trump skipaði sjálfur árið 2017, sýnt honum óhollustu. Þá hefur Trump sakað Atkinson um að vinna með demókrötum að því að skemma fyrir honum.

Innri endurskoðendur bandarískra ríkisstofnana eiga að njóta sjálfstæðis í störfum sínum til að veita framkvæmdavaldinu aðhald og eftirlit. Forseti getur rekið þá en fram að þessu hefur verið ætlað að það gerðu þeir aðeins í tilfellum þar sem innri endurskoðendur hefðu gerst sekir um misferli eða vanrækslu í starfi.

Ráðgjafar Trump eru sagðir óttast pólitísku afleiðingarnar fyrir forsetann ræki hann Atkinson, sérstaklega í ljósi þess að hann þarf nú á stuðningi repúblikana á Bandaríkjaþingi að halda sem aldrei fyrr á meðan rannsókn og möguleg réttarhöld fara fram í þinginu.

Ósáttur við frammistöðu Mulvaney á blaðamannafundi

Þá berast fréttir af áhyggjum ráðgjafa Trump af því að hann ætli að reka Mulvaney, starfandi starfsmannasjtóra Hvíta hússins. Washington Post segir að Trump hafi hótað því vikum saman að sparka Mulvaney en háttsettir ráðgjafar hafi ráðið honum frá því í ljósi rannsóknar þingsins.

Þingnefndirnar sem rannsaka möguleg embættisbrot Trump hafa reynt að fá Mulvaney til að bera vitni um samskipti Trump-stjórnarinnar við Úkraínu og hvernig hundruð milljóna dollara hernaðaraðstoð var haldið eftir á sama tíma og forsetinn og bandamenn hans reyndu að þrýsta á stjórnvöld í Kænugarði að gera honum pólitískan greiða með rannsóknum.

Mulvaney hafnaði í fyrstu að bera vitni en reyndi svo að fá aðild að dómsmáli sem John Bolton, fyrrverandi þjóðaröryggisráðgjafi Trump, höfðaði til að fá úr því skorið hvort honum beri skylda til að verða við stefnu þingnefndanna um að gefa skýrslu. Eftir að Mulvaney var hafnað um aðild að því máli ákvað hann að verða við kröfu Hvíta hússins um að neita að vinna með rannsókn þingsins.

Óánægja Trump með Mulvaney er meðal annars sögð tengjast frammistöðu starfandi starfsmannastjórans á blaðamannafundi 17. október. Þar viðurkenndi Mulvaney að hernaðaraðstoðinni hafi verið haldið eftir til að þrýsta á úkraínsk stjórnvöld að rannsaka andstæðinga Trump þrátt fyrir að forsetinn og bandamenn hans hefði þrætt ákaflega að sú hefði verið raunin fram að því. Mulvaney sendi frá sér yfirlýsingu daginn eftir þar sem hann sakaði fjölmiðla um að snúa út úr orðum sínum sem hafði þó verið sjónvarpað beint.

Ráðgjöfum Trump hugnast þó illa að Mulvaney verði látinn fara nú í ljósi þess að hann lék lykilhlutverk í að hernaðaraðstoðin var stöðvuð og gæti þannig veit þinginu mikilvæga innsýn í þá atburði. Þá óttast þeir að leit að eftirmanni starfsmannastjórans raski störfum Hvíta hússins.