Þrátefli á þingi Þorvaldur Gylfason skrifar 6. júní 2019 07:00 Reykjavík – Menn geta haft ýmsar ástæður til að leggjast gegn samþykkt Alþingis á þriðja orkupakka ESB, sumar gildar, aðrar ekki. Umhverfisverndarrök Sumir eru andsnúnir frekari virkjunum af umhverfisástæðum og óttast að samþykkt orkupakkans myndi ýta undir frekari virkjanir, einkum ef Alþingi skyldi ákveða síðar að leggja sæstreng til Evrópu með tilheyrandi jarðraski. Aðrir líta svo á að frekari vatnsafls- og jarðvarmavirkjanir séu góður kostur fyrir orkuríkt land enda hljóti að vera hægt að gera hvort tveggja í senn: virkja orkuna og vernda umhverfið líkt og t.d. Norðmenn hafa gert. Fyrrnefndu segja þá: Nei, Norðmenn eru hættir að virkja. Svar virkjanasinna við því er að Norðmenn hafi nú þegar virkjað allt sem hægt er að virkja, Íslendingar ekki. Þannig geta menn rökrætt málið fram og aftur.Brennandi hús? Sumir leggjast gegn samþykkt orkupakkans með þeim rökum að ESB hafi verið og sé enn í lægð eins og t.d. harkaleg framganga sambandsins undangengin ár gagnvart Grikkjum vitnar um og því sé rétt að hægja á frekari innleiðingu tilmæla frá Brussel. Því er stundum bætt við að Þýzkaland sé nú orðið að veikum hlekk í ESB-keðjunni þar eð öfgamenn á hægri væng þýzkra stjórnmála (þ. Alternative für Deutschland, AfD) hafi leitt Kristilega demókrata sem hafa stjórnað landinu samfleytt frá 2005 í ógöngur líkt og þjóðernissinnar á Bretlandi rugluðu íhaldsmenn í ríminu með þeirri óvæntu afleiðingu að Bretar kusu að ganga úr ESB. Sumir líkja ESB jafnvel við brennandi hús. Aðrir segja: Hægan, hægan. Evrópa er ekki að brenna, öðru nær. Grikkir fóru svo illa að ráði sínu að það hefði ekki náð nokkurri átt að bjóða þýzkum og frönskum skattgreiðendum og bönkum upp á að borga brúsann. Menn segja: Grikkir urðu að súpa seyðið af eigin óráðsíu. Evran var ekki vandamálið í Grikklandi enda hafa önnur evrulönd komizt bærilega frá fjármálahremmingum síðustu ára, þar á meðal Írland, Lettland og Portúgal, án þess að evran flæktist fyrir þeim. Auk þess snýst samstarfið innan ESB ekki eingöngu um efnahagsmál heldur einnig um félagsmál og mannréttindi. Þannig hefur aðildin að EES sem felur í sér um 70% aðild að ESB skipt sköpum á Íslandi. Aðrir benda á að Svisslendingum vegni vel utan bæði EES og ESB. Svarið við því er að Svisslendingar hafa gert ógrynni af tvíhliða samningum sem jafngilda í reyndinni aðild að EES. Þetta getum við einnig rætt fram og aftur.Framsal fullveldis Sumir leggjast gegn þriðja orkupakkanum með þeim rökum að samþykkt hans feli í sér framsal á íslenzku fullveldi umfram það framsal sem þegar hefur átt sér stað. Svarið við því er að framsal á fullveldi innan vébanda Evrópusamstarfsins hvort sem er innan EES eða ESB liggur í hlutarins eðli. Nánara samstarf og frekari samræming regluverks felur í sér gagnkvæmt tillit. Ein mikilvægustu rökin fyrir aðild að EES og e.t.v. einnig ESB í fyllingu tímans hverfast einmitt um styrkinn sem fylgir því að deila fullveldi sínu vitandi vits með öðrum með því t.d. að geta áfrýjað innlendum dómum til erlendra dómstóla ef nauðsyn krefur. Fullveldisrökin gegn orkupakkanum eru falsrök hliðstæð þeim sem brezkir þjóðremblar beittu til að toga Breta út úr ESB.Nýja stjórnarskráin leysir vandann Þráteflið á Alþingi út af þriðja orkupakkanum stafar m.a. af því að Alþingi hefur þráskallazt við að staðfesta nýju stjórnarskrána. Hefði hún þegar tekið gildi væri málið löngu leyst án vandkvæða. Þá væri í fyrsta lagi engum stætt á að saka þingmenn um að samþykkja framsal ríkisvalds án heimildar í stjórnarskrá, þ.e. í blóra við gildandi stjórnarskrá, því nýja stjórnarskráin veitir slíka heimild eins og allar aðrar stjórnarskrár Evrópu, þ.m.t. Danmörk og Noregur. Í annan stað myndu andstæðingar orkupakkans sjá fram á að þeir gætu knúið fram þjóðaratkvæðagreiðslu um málið með því að safna undirskriftum 10% atkvæðisbærra manna. Hvers vegna gerist þetta ekki? Það stafar af því að of margir þingmenn – kjörnir skv. ólögum sem 67% kjósenda höfnuðu 2012 – vilja að Ísland sé eina Evrópulandið sem hefur enga framsalsheimild í stjórnarskrá gagngert til að girða fyrir aðild að EES og ESB hvort sem kjósendum líkar það betur eða verr. Of margir þingmenn kæra sig ekki heldur um að þjóðin geti tekið ráðin af þinginu í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þessum þingmönnum þarf að finna önnur verk að vinna. Nýja stjórnarskráin leysir einnig þennan vanda með því að tryggja jafnt vægi atkvæða ásamt persónukjöri. Samt er hún engin allra meina bót. En hún er framför eins og mörg dæmi hafa sannað undangengin ár, nú síðast þráteflið um þriðja orkupakkann. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Þorvaldur Gylfason Mest lesið Íslenskur Pútínismi Diana Burkot,Nadya Tolokonnikova Skoðun Þú hengir ekki bakara fyrir smið Davíð Bergmann Skoðun Þegar skynjun ráðherra verður að lögum Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Samfélagsmiðlar og ósýnilegu börnin Ásdís Bergþórsdóttir Skoðun Að fara í stríð við sjálfan sig Rakel Hinriksdóttir Skoðun Af hverju ætti Gylfi Þór Sigurðsson að fá aftur tækifæri í landsliðinu? Sölvi Breiðfjörð Skoðun Móðurást, skömm og verkjalyf Hjördís Eva Þórðardóttir Skoðun Af hverju eru Íslendingar svona feitir? Einar Baldvin Árnason Skoðun Samtökin 22 eru ekki í okkar nafni Hópur samkynhneigðra Skoðun Frá lögreglunni yfir á geðdeildina Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Af hverju eru Íslendingar svona feitir? Einar Baldvin Árnason skrifar Skoðun Íslenskur Pútínismi Diana Burkot,Nadya Tolokonnikova skrifar Skoðun Félagsráðgjafar lykilaðilar í stuðningi við geðheilbrigði Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Skemmtilegri borg Skúli Helgason skrifar Skoðun Drögum úr svifryksmengun frá umferð heilsunnar vegna Þröstur Þorsteinsson skrifar Skoðun Að fara í stríð við sjálfan sig Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Þú hengir ekki bakara fyrir smið Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvaða menntakerfi kæri þingmaður? Hermann Austmar skrifar Skoðun Friðarfundur utanríkisráðherra Íslands og Palestínu og leiðtogablæti Júlíus Valsson skrifar Skoðun Nýtt Reykjavíkurmódel í leikskólamálum Andri Reyr Haraldsson,Óskar Hafnfjörð Gunnarsson skrifar Skoðun Móðurást, skömm og verkjalyf Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Framsókn sem þjónar fólki, ekki kerfum Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Af hverju ætti Gylfi Þór Sigurðsson að fá aftur tækifæri í landsliðinu? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Samfélagsmiðlar og ósýnilegu börnin Ásdís Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ég þori að veðja Jóhann Karl Ásgeirsson Gígja skrifar Skoðun Munum eftir baráttu kvenna alltaf og alls staðar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Verkfærið sem vantar í fjármálastjórnun sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Að klúðra með stæl í tilefni alþjóðlega Mistakadagsins Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kvartað yfir erlendum aðilum? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þegar skynjun ráðherra verður að lögum Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Frá torfkofum til tækifæra Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétthafar framtíðarinnar Erna Mist skrifar Skoðun Er íslenskt samfélag barnvænt? Salvör Nordal skrifar Skoðun Ákall til forsætisráðherra - konur í skugga heilbrigðiskerfisins Auður Gestsdóttir skrifar Skoðun Fálmandi í myrkrinu? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Milljarðar af almannafé í rekstur Fjölskyldu- og húsdýragarðsins Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Göngudeild gigtar - með þér í liði! Pétur Jónsson skrifar Skoðun Börn og steinefnadrykkir: Yfirlýsing frá næringarfræðingum Hópur næringarfræðinga skrifar Skoðun Fámenn sveitarfélög eru öflug og vel rekin sveitarfélög Haraldur Þór Jónsson skrifar Skoðun Margar íslenskur Sigurjón Njarðarson skrifar Sjá meira
Reykjavík – Menn geta haft ýmsar ástæður til að leggjast gegn samþykkt Alþingis á þriðja orkupakka ESB, sumar gildar, aðrar ekki. Umhverfisverndarrök Sumir eru andsnúnir frekari virkjunum af umhverfisástæðum og óttast að samþykkt orkupakkans myndi ýta undir frekari virkjanir, einkum ef Alþingi skyldi ákveða síðar að leggja sæstreng til Evrópu með tilheyrandi jarðraski. Aðrir líta svo á að frekari vatnsafls- og jarðvarmavirkjanir séu góður kostur fyrir orkuríkt land enda hljóti að vera hægt að gera hvort tveggja í senn: virkja orkuna og vernda umhverfið líkt og t.d. Norðmenn hafa gert. Fyrrnefndu segja þá: Nei, Norðmenn eru hættir að virkja. Svar virkjanasinna við því er að Norðmenn hafi nú þegar virkjað allt sem hægt er að virkja, Íslendingar ekki. Þannig geta menn rökrætt málið fram og aftur.Brennandi hús? Sumir leggjast gegn samþykkt orkupakkans með þeim rökum að ESB hafi verið og sé enn í lægð eins og t.d. harkaleg framganga sambandsins undangengin ár gagnvart Grikkjum vitnar um og því sé rétt að hægja á frekari innleiðingu tilmæla frá Brussel. Því er stundum bætt við að Þýzkaland sé nú orðið að veikum hlekk í ESB-keðjunni þar eð öfgamenn á hægri væng þýzkra stjórnmála (þ. Alternative für Deutschland, AfD) hafi leitt Kristilega demókrata sem hafa stjórnað landinu samfleytt frá 2005 í ógöngur líkt og þjóðernissinnar á Bretlandi rugluðu íhaldsmenn í ríminu með þeirri óvæntu afleiðingu að Bretar kusu að ganga úr ESB. Sumir líkja ESB jafnvel við brennandi hús. Aðrir segja: Hægan, hægan. Evrópa er ekki að brenna, öðru nær. Grikkir fóru svo illa að ráði sínu að það hefði ekki náð nokkurri átt að bjóða þýzkum og frönskum skattgreiðendum og bönkum upp á að borga brúsann. Menn segja: Grikkir urðu að súpa seyðið af eigin óráðsíu. Evran var ekki vandamálið í Grikklandi enda hafa önnur evrulönd komizt bærilega frá fjármálahremmingum síðustu ára, þar á meðal Írland, Lettland og Portúgal, án þess að evran flæktist fyrir þeim. Auk þess snýst samstarfið innan ESB ekki eingöngu um efnahagsmál heldur einnig um félagsmál og mannréttindi. Þannig hefur aðildin að EES sem felur í sér um 70% aðild að ESB skipt sköpum á Íslandi. Aðrir benda á að Svisslendingum vegni vel utan bæði EES og ESB. Svarið við því er að Svisslendingar hafa gert ógrynni af tvíhliða samningum sem jafngilda í reyndinni aðild að EES. Þetta getum við einnig rætt fram og aftur.Framsal fullveldis Sumir leggjast gegn þriðja orkupakkanum með þeim rökum að samþykkt hans feli í sér framsal á íslenzku fullveldi umfram það framsal sem þegar hefur átt sér stað. Svarið við því er að framsal á fullveldi innan vébanda Evrópusamstarfsins hvort sem er innan EES eða ESB liggur í hlutarins eðli. Nánara samstarf og frekari samræming regluverks felur í sér gagnkvæmt tillit. Ein mikilvægustu rökin fyrir aðild að EES og e.t.v. einnig ESB í fyllingu tímans hverfast einmitt um styrkinn sem fylgir því að deila fullveldi sínu vitandi vits með öðrum með því t.d. að geta áfrýjað innlendum dómum til erlendra dómstóla ef nauðsyn krefur. Fullveldisrökin gegn orkupakkanum eru falsrök hliðstæð þeim sem brezkir þjóðremblar beittu til að toga Breta út úr ESB.Nýja stjórnarskráin leysir vandann Þráteflið á Alþingi út af þriðja orkupakkanum stafar m.a. af því að Alþingi hefur þráskallazt við að staðfesta nýju stjórnarskrána. Hefði hún þegar tekið gildi væri málið löngu leyst án vandkvæða. Þá væri í fyrsta lagi engum stætt á að saka þingmenn um að samþykkja framsal ríkisvalds án heimildar í stjórnarskrá, þ.e. í blóra við gildandi stjórnarskrá, því nýja stjórnarskráin veitir slíka heimild eins og allar aðrar stjórnarskrár Evrópu, þ.m.t. Danmörk og Noregur. Í annan stað myndu andstæðingar orkupakkans sjá fram á að þeir gætu knúið fram þjóðaratkvæðagreiðslu um málið með því að safna undirskriftum 10% atkvæðisbærra manna. Hvers vegna gerist þetta ekki? Það stafar af því að of margir þingmenn – kjörnir skv. ólögum sem 67% kjósenda höfnuðu 2012 – vilja að Ísland sé eina Evrópulandið sem hefur enga framsalsheimild í stjórnarskrá gagngert til að girða fyrir aðild að EES og ESB hvort sem kjósendum líkar það betur eða verr. Of margir þingmenn kæra sig ekki heldur um að þjóðin geti tekið ráðin af þinginu í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þessum þingmönnum þarf að finna önnur verk að vinna. Nýja stjórnarskráin leysir einnig þennan vanda með því að tryggja jafnt vægi atkvæða ásamt persónukjöri. Samt er hún engin allra meina bót. En hún er framför eins og mörg dæmi hafa sannað undangengin ár, nú síðast þráteflið um þriðja orkupakkann.
Skoðun Friðarfundur utanríkisráðherra Íslands og Palestínu og leiðtogablæti Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Nýtt Reykjavíkurmódel í leikskólamálum Andri Reyr Haraldsson,Óskar Hafnfjörð Gunnarsson skrifar
Skoðun Af hverju ætti Gylfi Þór Sigurðsson að fá aftur tækifæri í landsliðinu? Sölvi Breiðfjörð skrifar
Skoðun Ákall til forsætisráðherra - konur í skugga heilbrigðiskerfisins Auður Gestsdóttir skrifar
Skoðun Milljarðar af almannafé í rekstur Fjölskyldu- og húsdýragarðsins Friðjón R. Friðjónsson skrifar