Dómarar þurfi sjálfir að biðja um leyfi frá störfum á launum Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 1. apríl 2019 07:45 Í pallborði um Landsréttarmálið voru Stefán A. Svensson lögmaður og dómararnir Benedikt Bogason og Davíð Þór Björgvinsson. Fundinum stýrði Berglind Svavarsdóttir, formaður Lögmannafélagsins. Fréttablaðið/Ernir Dómararnir fjórir sem sinna ekki dómstörfum að sinni vegna dóms Mannréttindadómstóls Evrópu verða ekki settir í launað leyfi nema þeir óski eftir því sjálfir. Þetta kom fram í máli Benedikts Bogasonar hæstaréttardómara og formanns Dómstólasýslunnar í málstofu á Lagadeginum á föstudaginn. Í pallborðsumræðum á fundinum var spurt hvers vegna dómararnir væru ekki settir í leyfi og nýir settir tímabundið í þeirra stað, eins og heimilt er samkvæmt dómstólalögum. Benedikt varð fyrir svörum og sagði hugmyndina hafa komið til tals en til að dómari fari í launað leyfi þurfi viðkomandi að biðja um það sjálfur. „Þessu hefur verið hreyft en slík beiðni hefur bara ekki komið fram. Þess vegna lagði Dómstólasýslan til að það væri farið í að breyta lögum og fjölga dómurum við réttinn,“ sagði Benedikt. Hann lagði áherslu á það í erindi sínu að stjórnvöld bregðist fljótt við áður en fyrirsjáanlegur málahali myndist í Landsrétti með tilheyrandi drætti á meðferð mála. Í erindi sínu í málstofunni fór varaforseti dómsins, Davíð Þór Björgvinsson, yfir þær leiðir sem hann telur færar til að bregðast við dómi MDE. Í fyrsta lagi væri mögulegt að staðfesta skipun dómaranna fimmtán með lögum frá Alþingi. Davíð sagðist telja þessa leið lögfræðilega færa en ef til vill erfiða pólitískt. Í öðru lagi megi endurtaka feril skipunarinnar þannig að sett yrðu lög sem mæli fyrir um að ráðherra taki við sama dómnefndarálitinu að nýju, skili tillögu aftur til Alþingis og önnur atkvæðagreiðsla fari fram í þinginu. Í þriðja lagi væri unnt að auglýsa fjórar dómarastöður til viðbótar, þannig að dómarar við réttinn verði alls 19 en fækki smám saman niður í 15 á grundvelli sólarlagsákvæðis sem sett yrði í lögin. Benedikt sagði í sínu erindi að mikilvægast væri að lausn yrði fundin sem hentaði dómskerfinu. „Það hentar ekki dómskerfinu að setja fram tillögur sem verða að einhverju pólitísku bitbeini,“ sagði Benedikt og bætti við: „Því miður þótti mér sumar tillögur Davíðs hérna áðan því marki brenndar að ég hef verulegar efasemdir um að þær fullnægi þeim áskilnaði.“ Benedikt sagði að þótt hagsmunir einstaklinga væru vissulega undir í málinu yrðu ákvarðanir um framtíðarlausn að miða að hagsmunum dómskerfisins. Hann sagði mjög miður að ekki hefði tekist að efla traust á dómskerfinu með innleiðingu millidómstigsins en ferlið hefði falið í sér mikilvægt tækifæri til þess. Skipunarmálin hefðu hins vegar haft mjög slæm áhrif og hefði það komið fram í mælingum á trausti almennings til dómskerfisins. Dómararnir fjórir sem um ræðir eru enn að störfum í Landsrétti, fyrir utan Ragnheiði Bragadóttur, sem farin var í námsleyfi þegar dómur MDE féll. Fréttablaðið beindi fyrirspurn til Landsréttar um hvað umræddir dómarar hefðust að í vinnunni. Í svari Björns Bergssonar, skrifstofustjóra réttarins, segir: „Vegna þeirrar óvissu sem er enn uppi um það hvernig við verður brugðist af hálfu stjórnvalda hafa þeim ekki verið falin einhver tiltekin varanleg verkefni til að annast. Til þessa hafa þau eftir atvikum sinnt tilfallandi verkum. Fyrr en línur skýrast eru ekki forsendur af hálfu dómsins til að taka frekar af skarið í þessum efnum.“ Ekki er ljóst hvaða verk, önnur en dómstörf, geta fallið til hjá dómstól sem skipaðir dómarar geta unnið. Birtist í Fréttablaðinu Dómstólar Landsréttarmálið Mest lesið Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Innlent „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Innlent Ferðamaður lést við Breiðamerkursand Innlent Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Innlent „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Innlent Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Innlent Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Innlent Hafi látið högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Innlent Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Innlent Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Erlent Fleiri fréttir „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Ísbjarnareftirlit á Vestfjörðum Íslenskum nemendum fækkar en erlendum fjölgar Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Þyrlan kölluð út vegna bráðra veikinda á Breiðamerkursandi Ofbeldi gegn eldri borgurum oft hulið Aukið viðbragð í öllum deildum lögreglu Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Sendinefnd ESB tjáir sig ekki um tollana Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Breiðan „tjakkast upp“ og varað við framhlaupi við hraunjaðrana Meiddist á handlegg og fótum þegar glerhurð brotnaði „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Segir viðbrögð Bjarnheiðar vekja „óþægilegar minningar“ „Hef ekki hitt neinn arkitekt sem finnst þetta góð hugmynd“ Komu göngumönnum í sjálfheldu til aðstoðar Á bát í Kyrrahafi þegar skjálftaflóðbylgjur skullu á Sjá meira
Dómararnir fjórir sem sinna ekki dómstörfum að sinni vegna dóms Mannréttindadómstóls Evrópu verða ekki settir í launað leyfi nema þeir óski eftir því sjálfir. Þetta kom fram í máli Benedikts Bogasonar hæstaréttardómara og formanns Dómstólasýslunnar í málstofu á Lagadeginum á föstudaginn. Í pallborðsumræðum á fundinum var spurt hvers vegna dómararnir væru ekki settir í leyfi og nýir settir tímabundið í þeirra stað, eins og heimilt er samkvæmt dómstólalögum. Benedikt varð fyrir svörum og sagði hugmyndina hafa komið til tals en til að dómari fari í launað leyfi þurfi viðkomandi að biðja um það sjálfur. „Þessu hefur verið hreyft en slík beiðni hefur bara ekki komið fram. Þess vegna lagði Dómstólasýslan til að það væri farið í að breyta lögum og fjölga dómurum við réttinn,“ sagði Benedikt. Hann lagði áherslu á það í erindi sínu að stjórnvöld bregðist fljótt við áður en fyrirsjáanlegur málahali myndist í Landsrétti með tilheyrandi drætti á meðferð mála. Í erindi sínu í málstofunni fór varaforseti dómsins, Davíð Þór Björgvinsson, yfir þær leiðir sem hann telur færar til að bregðast við dómi MDE. Í fyrsta lagi væri mögulegt að staðfesta skipun dómaranna fimmtán með lögum frá Alþingi. Davíð sagðist telja þessa leið lögfræðilega færa en ef til vill erfiða pólitískt. Í öðru lagi megi endurtaka feril skipunarinnar þannig að sett yrðu lög sem mæli fyrir um að ráðherra taki við sama dómnefndarálitinu að nýju, skili tillögu aftur til Alþingis og önnur atkvæðagreiðsla fari fram í þinginu. Í þriðja lagi væri unnt að auglýsa fjórar dómarastöður til viðbótar, þannig að dómarar við réttinn verði alls 19 en fækki smám saman niður í 15 á grundvelli sólarlagsákvæðis sem sett yrði í lögin. Benedikt sagði í sínu erindi að mikilvægast væri að lausn yrði fundin sem hentaði dómskerfinu. „Það hentar ekki dómskerfinu að setja fram tillögur sem verða að einhverju pólitísku bitbeini,“ sagði Benedikt og bætti við: „Því miður þótti mér sumar tillögur Davíðs hérna áðan því marki brenndar að ég hef verulegar efasemdir um að þær fullnægi þeim áskilnaði.“ Benedikt sagði að þótt hagsmunir einstaklinga væru vissulega undir í málinu yrðu ákvarðanir um framtíðarlausn að miða að hagsmunum dómskerfisins. Hann sagði mjög miður að ekki hefði tekist að efla traust á dómskerfinu með innleiðingu millidómstigsins en ferlið hefði falið í sér mikilvægt tækifæri til þess. Skipunarmálin hefðu hins vegar haft mjög slæm áhrif og hefði það komið fram í mælingum á trausti almennings til dómskerfisins. Dómararnir fjórir sem um ræðir eru enn að störfum í Landsrétti, fyrir utan Ragnheiði Bragadóttur, sem farin var í námsleyfi þegar dómur MDE féll. Fréttablaðið beindi fyrirspurn til Landsréttar um hvað umræddir dómarar hefðust að í vinnunni. Í svari Björns Bergssonar, skrifstofustjóra réttarins, segir: „Vegna þeirrar óvissu sem er enn uppi um það hvernig við verður brugðist af hálfu stjórnvalda hafa þeim ekki verið falin einhver tiltekin varanleg verkefni til að annast. Til þessa hafa þau eftir atvikum sinnt tilfallandi verkum. Fyrr en línur skýrast eru ekki forsendur af hálfu dómsins til að taka frekar af skarið í þessum efnum.“ Ekki er ljóst hvaða verk, önnur en dómstörf, geta fallið til hjá dómstól sem skipaðir dómarar geta unnið.
Birtist í Fréttablaðinu Dómstólar Landsréttarmálið Mest lesið Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Innlent „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Innlent Ferðamaður lést við Breiðamerkursand Innlent Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Innlent „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Innlent Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Innlent Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Innlent Hafi látið högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Innlent Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Innlent Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Erlent Fleiri fréttir „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Ísbjarnareftirlit á Vestfjörðum Íslenskum nemendum fækkar en erlendum fjölgar Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Þyrlan kölluð út vegna bráðra veikinda á Breiðamerkursandi Ofbeldi gegn eldri borgurum oft hulið Aukið viðbragð í öllum deildum lögreglu Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Sendinefnd ESB tjáir sig ekki um tollana Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Breiðan „tjakkast upp“ og varað við framhlaupi við hraunjaðrana Meiddist á handlegg og fótum þegar glerhurð brotnaði „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Segir viðbrögð Bjarnheiðar vekja „óþægilegar minningar“ „Hef ekki hitt neinn arkitekt sem finnst þetta góð hugmynd“ Komu göngumönnum í sjálfheldu til aðstoðar Á bát í Kyrrahafi þegar skjálftaflóðbylgjur skullu á Sjá meira