Er sannleikurinn sagna bestur? Hersir Aron Ólafsson skrifar 22. mars 2019 08:45 Sannleikurinn er sagna bestur. Þessi orð hafa óneitanlega notið talsverðra vinsælda um árabil og var hápunktinum líklega náð í köldum desembermánuði árið 2014 þegar spakmælin voru valin málsháttur vikunnar í Morgunblaðinu, og ekki lýgur Mogginn. Um gildi fullyrðingarinnar má þó vissulega deila. Ég ýkti t.d. eigin hæð í vegabréfinu mínu og ég lýg óhikað spurður hvaða lög hafi toppað Spotify-listann minn á árinu, rótin auðvitað hrein skömm. Sumir telja slíka háttsemi þó með öllu óásættanlega. Þar fer líklega fremstur í flokki Immanuel Kant heitinn, sem taldi ósannsögli einfaldlega aldrei réttlætanlega, jafnvel þó líf og limir fólks væru í hættu ef sannleikurinn fengi að heyrast. Aðrir aðhyllast hins vegar mildari kenningar, telja jafnvel í lagi að fara með hvíta lygi þegar lífið liggur við og fyrirgefanlegt að ýkja sögur af eigin afrekum þegar setið er að sumbli, svo dæmi séu tekin. Velta má fyrir sér hvaða kenningu framkvæmdastjóri stéttarfélagsins Eflingar hafði að leiðarljósi þegar hann lét eftirfarandi orð falla í vikunni í viðtali við mbl.is um yfirstandandi verkföll: „..ef þú ert að vinna þau störf sem okkar kjarasamningur tekur til og okkar kjarasamningur er eini kjarasamningurinn sem er í gildi á þessu svæði um þau störf, þá náttúrulega á viðkomandi starfsmaður að vera í Eflingu. Við lítum svo á að sá starfsmaður sé bundinn af löglega teknum ákvörðunum Eflingar og beri að vera félagsmaður í Eflingu og þá eftir atvikum að leiðrétta sína félagsaðild.“ Það hefur nefnilega legið fyrir nokkuð lengi að ákvæði 11. greinar Mannréttindasáttmála Evrópu, sem og sambærilegt ákvæði 74. greinar Stjórnarskrár Íslands, ver bæði rétt fólks til að stofna og ganga í félög og til að standa utan þeirra. Heill aldarfjórðungur er liðinn síðan grundvallardómur margumrædds Mannréttindadómstóls Evrópu féll er að þessu sneri. Hér er greinarhöfundur þó ekki að slá sérstaklega um sig með dómaþekkingu sinni, enda er allt þetta og meira til nokkuð vel útlistað á vef Alþýðusambands Íslands, þar sem einmitt er fjallað um rétt fólks til að standa utan stéttarfélaga. Þrátt fyrir allt ofangreint er ekki alveg víst að Kant myndi snúa sér í gröfinni yfir málflutningi framkvæmdastjóra Eflingar, enda er hann settur fram í formi „túlkunar“. Í samtali við Fréttablaðið segir framkvæmdastjórinn svo að á grundvelli þeirrar túlkunar verði „tilmælum beint til fólks“. Það þarf hins vegar ekki mikla þekkingu til að átta sig á því að engum sem hefur kosið að standa utan stéttarfélagsins Eflingar verður gert að „leiðrétta“ þá ákvörðun sína, hvorki með „tilmælum“ né öðrum hætti. Einhverjir kynnu að ganga svo langt að segja að forystumaður í verkalýðsfélagi sem þekkir ekki grundvallarsjónarmið um félagafrelsi sé á sérkennilegri vegferð í starfi sínu. Hér verður þó enginn dómur lagður á það. Hér verður heldur ekki lagður dómur á hvort viðeigandi sé að fagna verkföllum líkt og um sigur í landsliðsknattleik væri að ræða, eins og borið hefur á. Því síður verður lagður dómur á réttmæti yfirstandandi aðgerða, stöðu hinna lægst launuðu í samfélaginu eða hvað eru „eðlileg og sanngjörn laun“, enda er það önnur og óskyld umræða. Eitt hyggst undirritaður þó leggja ótvíræðan dóm á. Þegar um mikilsverða hagsmuni er að ræða, stærri hagsmuni en sentimetratölur og Spotify lista, hagsmuni sem snerta stöðugleika, störf og lífsviðurværi fólks, þá er, tvímælalaust, sannleikurinn sagna bestur.Höfundur er laganemi við Kaupmannahafnarháskóla Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason skrifar Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar skrifar Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Sjá meira
Sannleikurinn er sagna bestur. Þessi orð hafa óneitanlega notið talsverðra vinsælda um árabil og var hápunktinum líklega náð í köldum desembermánuði árið 2014 þegar spakmælin voru valin málsháttur vikunnar í Morgunblaðinu, og ekki lýgur Mogginn. Um gildi fullyrðingarinnar má þó vissulega deila. Ég ýkti t.d. eigin hæð í vegabréfinu mínu og ég lýg óhikað spurður hvaða lög hafi toppað Spotify-listann minn á árinu, rótin auðvitað hrein skömm. Sumir telja slíka háttsemi þó með öllu óásættanlega. Þar fer líklega fremstur í flokki Immanuel Kant heitinn, sem taldi ósannsögli einfaldlega aldrei réttlætanlega, jafnvel þó líf og limir fólks væru í hættu ef sannleikurinn fengi að heyrast. Aðrir aðhyllast hins vegar mildari kenningar, telja jafnvel í lagi að fara með hvíta lygi þegar lífið liggur við og fyrirgefanlegt að ýkja sögur af eigin afrekum þegar setið er að sumbli, svo dæmi séu tekin. Velta má fyrir sér hvaða kenningu framkvæmdastjóri stéttarfélagsins Eflingar hafði að leiðarljósi þegar hann lét eftirfarandi orð falla í vikunni í viðtali við mbl.is um yfirstandandi verkföll: „..ef þú ert að vinna þau störf sem okkar kjarasamningur tekur til og okkar kjarasamningur er eini kjarasamningurinn sem er í gildi á þessu svæði um þau störf, þá náttúrulega á viðkomandi starfsmaður að vera í Eflingu. Við lítum svo á að sá starfsmaður sé bundinn af löglega teknum ákvörðunum Eflingar og beri að vera félagsmaður í Eflingu og þá eftir atvikum að leiðrétta sína félagsaðild.“ Það hefur nefnilega legið fyrir nokkuð lengi að ákvæði 11. greinar Mannréttindasáttmála Evrópu, sem og sambærilegt ákvæði 74. greinar Stjórnarskrár Íslands, ver bæði rétt fólks til að stofna og ganga í félög og til að standa utan þeirra. Heill aldarfjórðungur er liðinn síðan grundvallardómur margumrædds Mannréttindadómstóls Evrópu féll er að þessu sneri. Hér er greinarhöfundur þó ekki að slá sérstaklega um sig með dómaþekkingu sinni, enda er allt þetta og meira til nokkuð vel útlistað á vef Alþýðusambands Íslands, þar sem einmitt er fjallað um rétt fólks til að standa utan stéttarfélaga. Þrátt fyrir allt ofangreint er ekki alveg víst að Kant myndi snúa sér í gröfinni yfir málflutningi framkvæmdastjóra Eflingar, enda er hann settur fram í formi „túlkunar“. Í samtali við Fréttablaðið segir framkvæmdastjórinn svo að á grundvelli þeirrar túlkunar verði „tilmælum beint til fólks“. Það þarf hins vegar ekki mikla þekkingu til að átta sig á því að engum sem hefur kosið að standa utan stéttarfélagsins Eflingar verður gert að „leiðrétta“ þá ákvörðun sína, hvorki með „tilmælum“ né öðrum hætti. Einhverjir kynnu að ganga svo langt að segja að forystumaður í verkalýðsfélagi sem þekkir ekki grundvallarsjónarmið um félagafrelsi sé á sérkennilegri vegferð í starfi sínu. Hér verður þó enginn dómur lagður á það. Hér verður heldur ekki lagður dómur á hvort viðeigandi sé að fagna verkföllum líkt og um sigur í landsliðsknattleik væri að ræða, eins og borið hefur á. Því síður verður lagður dómur á réttmæti yfirstandandi aðgerða, stöðu hinna lægst launuðu í samfélaginu eða hvað eru „eðlileg og sanngjörn laun“, enda er það önnur og óskyld umræða. Eitt hyggst undirritaður þó leggja ótvíræðan dóm á. Þegar um mikilsverða hagsmuni er að ræða, stærri hagsmuni en sentimetratölur og Spotify lista, hagsmuni sem snerta stöðugleika, störf og lífsviðurværi fólks, þá er, tvímælalaust, sannleikurinn sagna bestur.Höfundur er laganemi við Kaupmannahafnarháskóla
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar