Skimun á leghálskrabbameini fari fram á heilsugæslu Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 8. nóvember 2019 16:26 Heilbrigðisráðherra greindi frá því í svari við fyrirspurn RÚV í gærkvöldi að Landspítalinn og Sjúkrahúsið á Akureyri taka yfir brjóstaskoðun en heilsugæslustöðvarnar yfir skimun fyrir leghálskrabbameini. Vísir/Getty Skimun fyrir krabbameini í brjóstum og leghálsi færist frá Krabbameinsfélaginu í árslok 2020. Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að til bóta sé að færa leghálsskimun í nærumhverfi kvenna í þeim tilgangi að fá sem flestar konur í skoðun. Heilbrigðisráðherra greindi frá því í svari við fyrirspurn RÚV í gærkvöldi að Landspítalinn og Sjúkrahúsið á Akureyri taka yfir brjóstaskoðun en heilsugæslustöðvarnar yfir skimun fyrir leghálskrabbameini. „Tilgangurinn er að bæta sem mest þátttökuna og reyna að bjóða fólki upp á þetta í nærumhverfinu á höfuðborgarsvæðinu alveg eins og gert er á landsbyggðinni,“ segir Óskar. Ágúst Ingi Ágústsson yfirlæknir hjá Krabbameinsfélagi Íslands segir í samtali við Ríkisútvarpið í dag að hann hefði áhyggjur af fyrirkomulaginu og óttaðist að fjármagnið sem fylgdi breytingunum myndi ekki verða eyrnamerkt skimuninni. „Ég hef engar áhyggju af því af því að heilsugæslan er rekin þannig við erum með eyrnamerkt fé í mörgum þáttum okkar.“Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að breyting á fyrirkomulaginu verði til góðs. Ekkert sé því til fyrirstöðu að þeir sérfræðingar sem nú framkvæma skimun á leghálskrabbameini hjá Krabbameinsfélaginu geri það áfram hjá heilsugæslunni.Eftir að fréttir af hinu nýja fyrirkomulagi tóku að spyrjast út í gærkvöldi fór að bera á áhyggjuröddum kvenna um hvort leghálsskimunin yrði nokkuð í höndum óbreyttra heilsugæslulækna. Óskar segir þó að það sé af og frá. „Það er alls ekki hugmyndin að það verði þannig. Þetta verður sérhæft fólk, alveg eins og er í dag og það getur þess vegna alveg verið sama fólk ef það er tilbúið til þess að vinna fyrir okkur. Það er ekkert sem segir að við þurfum til þess aðra einstaklinga, verkefnið færist bara til nærumhverfis,“ segir Óskar sem bætir við að markmiðið sé alltaf að fá sem flesta til að mæta í skimun. „Þeim mun fleiri mannslífum björgum við þannig að mætingin skiptir öllu máli.“Bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðu Í mörg ár hafa konur kvartað yfir núverandi verklagi því eftir að þær hafa farið í leghálsskimun þurfa þær að bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðum. Einungis er haft samband við konur ef frumubreytingar finnast en annars ekki. Óvissan getur reynst mörgum konum afar erfið.Er þetta forsvaranlegt? Verða gerðar einhverjar breytingar á þessu fyrirkomulagi?„Ég veit það ekki en það er svo sem eitthvað sem á eftir að setja fram. En nú orðið og væntanlega á næsta ári mun fólk geta séð sínar sjúkraskrár á heilsuvera.is inn á mínum síðum og í sjálfu sér sé ég ekkert því til fyrirstöðu að það sé hægt að sjá niðurstöður úr svona rannsókn þar líka, eins og úr öðrum og þá geta þær flett því upp bara sjálfar,“ segir Óskar. Konur geti tekið sýnin sjálfarEn er skimun hundrað prósent?„Það er ekkert hundrað prósent í lífinu, nei en þetta eru nokkuð örugg skimun. Það eru til tvær aðferðir til að skoða sýni sem tekin eru; önnur aðferðin er hefðbundin smásjárskoðun á sýnunum og hin er að mæla mótefni gegn HPV veiru og það sýnir sig að sýnatakan þarf ekki að vera eins nákvæm ef maður er að mæla mótefnin. Það skiptir meira máli að ná sýni af slímhúðinni með stroki. Það hefur sýnt sig að konur geta gert það sjálfar þannig að fyrir þær sem eiga erfitt með að mæta eða vilja síður mæta á staðinn þá geta þær sent inn sýnin sjálfar þannig að það eru allir möguleikar í þessu og ég vænti þess og á von á því að HPV mælingar nái meiri útbreiðslu á næstu árum, það eru allavega þær upplýsingar sem ég hef að málið sé að þróast í þá áttina.“ Heilbrigðismál Mest lesið Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Erlent Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Innlent Ástand Fico enn alvarlegt Erlent Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Innlent Býst við aukinni sókn Rússa Erlent Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Fleiri fréttir Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Sjá meira
Skimun fyrir krabbameini í brjóstum og leghálsi færist frá Krabbameinsfélaginu í árslok 2020. Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að til bóta sé að færa leghálsskimun í nærumhverfi kvenna í þeim tilgangi að fá sem flestar konur í skoðun. Heilbrigðisráðherra greindi frá því í svari við fyrirspurn RÚV í gærkvöldi að Landspítalinn og Sjúkrahúsið á Akureyri taka yfir brjóstaskoðun en heilsugæslustöðvarnar yfir skimun fyrir leghálskrabbameini. „Tilgangurinn er að bæta sem mest þátttökuna og reyna að bjóða fólki upp á þetta í nærumhverfinu á höfuðborgarsvæðinu alveg eins og gert er á landsbyggðinni,“ segir Óskar. Ágúst Ingi Ágústsson yfirlæknir hjá Krabbameinsfélagi Íslands segir í samtali við Ríkisútvarpið í dag að hann hefði áhyggjur af fyrirkomulaginu og óttaðist að fjármagnið sem fylgdi breytingunum myndi ekki verða eyrnamerkt skimuninni. „Ég hef engar áhyggju af því af því að heilsugæslan er rekin þannig við erum með eyrnamerkt fé í mörgum þáttum okkar.“Óskar Reykdalsson, forstjóri heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, telur að breyting á fyrirkomulaginu verði til góðs. Ekkert sé því til fyrirstöðu að þeir sérfræðingar sem nú framkvæma skimun á leghálskrabbameini hjá Krabbameinsfélaginu geri það áfram hjá heilsugæslunni.Eftir að fréttir af hinu nýja fyrirkomulagi tóku að spyrjast út í gærkvöldi fór að bera á áhyggjuröddum kvenna um hvort leghálsskimunin yrði nokkuð í höndum óbreyttra heilsugæslulækna. Óskar segir þó að það sé af og frá. „Það er alls ekki hugmyndin að það verði þannig. Þetta verður sérhæft fólk, alveg eins og er í dag og það getur þess vegna alveg verið sama fólk ef það er tilbúið til þess að vinna fyrir okkur. Það er ekkert sem segir að við þurfum til þess aðra einstaklinga, verkefnið færist bara til nærumhverfis,“ segir Óskar sem bætir við að markmiðið sé alltaf að fá sem flesta til að mæta í skimun. „Þeim mun fleiri mannslífum björgum við þannig að mætingin skiptir öllu máli.“Bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðu Í mörg ár hafa konur kvartað yfir núverandi verklagi því eftir að þær hafa farið í leghálsskimun þurfa þær að bíða milli vonar og ótta eftir niðurstöðum. Einungis er haft samband við konur ef frumubreytingar finnast en annars ekki. Óvissan getur reynst mörgum konum afar erfið.Er þetta forsvaranlegt? Verða gerðar einhverjar breytingar á þessu fyrirkomulagi?„Ég veit það ekki en það er svo sem eitthvað sem á eftir að setja fram. En nú orðið og væntanlega á næsta ári mun fólk geta séð sínar sjúkraskrár á heilsuvera.is inn á mínum síðum og í sjálfu sér sé ég ekkert því til fyrirstöðu að það sé hægt að sjá niðurstöður úr svona rannsókn þar líka, eins og úr öðrum og þá geta þær flett því upp bara sjálfar,“ segir Óskar. Konur geti tekið sýnin sjálfarEn er skimun hundrað prósent?„Það er ekkert hundrað prósent í lífinu, nei en þetta eru nokkuð örugg skimun. Það eru til tvær aðferðir til að skoða sýni sem tekin eru; önnur aðferðin er hefðbundin smásjárskoðun á sýnunum og hin er að mæla mótefni gegn HPV veiru og það sýnir sig að sýnatakan þarf ekki að vera eins nákvæm ef maður er að mæla mótefnin. Það skiptir meira máli að ná sýni af slímhúðinni með stroki. Það hefur sýnt sig að konur geta gert það sjálfar þannig að fyrir þær sem eiga erfitt með að mæta eða vilja síður mæta á staðinn þá geta þær sent inn sýnin sjálfar þannig að það eru allir möguleikar í þessu og ég vænti þess og á von á því að HPV mælingar nái meiri útbreiðslu á næstu árum, það eru allavega þær upplýsingar sem ég hef að málið sé að þróast í þá áttina.“
Heilbrigðismál Mest lesið Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Erlent Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Innlent Ástand Fico enn alvarlegt Erlent Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Innlent Býst við aukinni sókn Rússa Erlent Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Fleiri fréttir Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Sjá meira