Ísl-enska Gunnar Björn Björnsson skrifar 22. maí 2018 15:30 Margir hafa velt því fyrir sér hvar sé best að búa. Það er ekkert rétt svar við því, vegna þess að það er háð gildismati og hugarfari hvers og eins. Er grasið grænna hinum megin, eða er það bara gervigras? Þessum spurningum ætla ég ekki að reyna að svara enda hef ég ekki samanburð byggðan á búsetu erlendis. Maður nokkur fullyrti að hvergi væri betra að búa en á Íslandi, en þegar ég spurði um hæl: „af hverju búa þá svona fáir á Íslandi?“ varð fátt um svör en mikið um hlátur enda augljós staðreynd að hér búa afskaplega fáir. Stærðarhagkvæmni fyrirtækja og hins opinbera er svipuð og hjá þokkalegri örveru. Ég fagna því sérhverjum einstaklingi sem lætur sér detta það í hug að flytja hingað til lands enda auðgar þetta fólk bæði mannlífið og atvinnu. Flæði fólks milli landa eða heimshluta er eðlileg þróun sem á sér stað alls staðar í heiminum og jafn eðlileg og færsla dýra milli staða í leit að æti. Það víkkar sjóndeildarhringinn að kynnast útlendingum hvort sem maður gerir það með ferðalögum eða með því að hitta þá fyrir hér. Eitt er það sem er þó algjörlega óþolandi við að búa á Íslandi, og það sem verra er að það er okkur sjálfum að kenna. Ég er að vakna upp við þann vonda draum að ég get oft ekki talað móðurmálið okkar í mínu eigin landi. Hér er töluð ísl-enska. Þegar maður hefur samband við innlend hótel, veitingastaði, kaffihús og mörg önnur fyrirtæki er búið að ráða þangað fólk sem ýmist kann ekki íslensku eða vill ekki tala hana. Þó enskan sé okkur töm, er þetta „ísl“ í orðinu íslenska orðið að einhverju skrímsli. Sjálfur er ég nokkuð vanur ensku eins og gildir um marga íslendinga, en mér finnst það vera mannréttindi að fá að tala móðurmálið mitt heima hjá mér. Hvað um fólk með námsörðugleika í ensku? Hvað um börn sem eru ekki byrjuð að læra ensku í skólanum? Hvað með gamla fólkið sem ólst ekki upp við tölvur, netið og alþjóðavæðingu, það talar ekki allt ensku. Auðvitað á þetta ekkert að vera svona. English please er sagt hjá íslenskum fyrirtækjum þegar maður talar við starfsfólk þess í mörgum tilfellum. Sem sagt erlent vinnuafl hjá íslensku fyrirtæki vill stjórna því hvort ég talið móðurmálið mitt. Er þetta eðlilegt? Ég held ekki. Mér dettur ekki í hug að sýna þessum nýbúum vanvirðingu eða líta niður á það á nokkurn hátt. Það er bara að reyna að vinna vinnuna sína út frá þeim leikreglum sem því eru settar. Sjálfur held ég að léleg tungumálakunnáta ýti undir félagslega einangrun, auk þess sem þá á að vera gaman að læra erlend mál sérstaklega ef maður hefur valið sér sjálfur land til að búa í. Að búa í Þýskalandi og tala ekki þýsku er eins og að fara á hamborgastað og borða ekki hamborgara. Fólk sem er illa að sér í málinu okkar er mögulega illa að sér um réttindi sín og skyldur sem getur varla verið gott. Ef enginn gerir kröfur um íslenskukunnáttu verður hún ekki til staðar. Það fæðist enginn altalandi á íslensku og þvi verðum við sjálf sem þjóð að vera mikið duglegri að kenna erlendu fólki íslensku sem býr hérna. Það græða allir á því til lengri tíma litið. Ef við viljum vera sjálfstæð þjóð og eiga sjálfstæða menningu og tungumál, þá eiga erlendir nýbúar að aðlaga sig að því en ekki öfugt. Það var vonandi val þessa fólks að koma hingað, eða var það beðið um koma? Af hverju eru leikhlé körfubolta á ensku þegar allir í liðinu nema einn eru íslendingar? Íslenska er ekki auðvelt mál, en það er ekki afsökun fyrir því að nota hana ekki. Ef við viljum ekki tala íslensku við útlendinga, þá er alveg eins gott að leggja málið bara niður. Ég nenni ekki að kenna börnunum mínum að tala rétta íslensku ef við ætlum ekki að nota hana. Við eigum ekkert að skammast okkar fyrir menningu okkar, ef við gerum það mun enginn hafa áhuga á því að heimsækja okkur því þá er öll sérstaða okkar sem þjóðar farin. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Sjá meira
Margir hafa velt því fyrir sér hvar sé best að búa. Það er ekkert rétt svar við því, vegna þess að það er háð gildismati og hugarfari hvers og eins. Er grasið grænna hinum megin, eða er það bara gervigras? Þessum spurningum ætla ég ekki að reyna að svara enda hef ég ekki samanburð byggðan á búsetu erlendis. Maður nokkur fullyrti að hvergi væri betra að búa en á Íslandi, en þegar ég spurði um hæl: „af hverju búa þá svona fáir á Íslandi?“ varð fátt um svör en mikið um hlátur enda augljós staðreynd að hér búa afskaplega fáir. Stærðarhagkvæmni fyrirtækja og hins opinbera er svipuð og hjá þokkalegri örveru. Ég fagna því sérhverjum einstaklingi sem lætur sér detta það í hug að flytja hingað til lands enda auðgar þetta fólk bæði mannlífið og atvinnu. Flæði fólks milli landa eða heimshluta er eðlileg þróun sem á sér stað alls staðar í heiminum og jafn eðlileg og færsla dýra milli staða í leit að æti. Það víkkar sjóndeildarhringinn að kynnast útlendingum hvort sem maður gerir það með ferðalögum eða með því að hitta þá fyrir hér. Eitt er það sem er þó algjörlega óþolandi við að búa á Íslandi, og það sem verra er að það er okkur sjálfum að kenna. Ég er að vakna upp við þann vonda draum að ég get oft ekki talað móðurmálið okkar í mínu eigin landi. Hér er töluð ísl-enska. Þegar maður hefur samband við innlend hótel, veitingastaði, kaffihús og mörg önnur fyrirtæki er búið að ráða þangað fólk sem ýmist kann ekki íslensku eða vill ekki tala hana. Þó enskan sé okkur töm, er þetta „ísl“ í orðinu íslenska orðið að einhverju skrímsli. Sjálfur er ég nokkuð vanur ensku eins og gildir um marga íslendinga, en mér finnst það vera mannréttindi að fá að tala móðurmálið mitt heima hjá mér. Hvað um fólk með námsörðugleika í ensku? Hvað um börn sem eru ekki byrjuð að læra ensku í skólanum? Hvað með gamla fólkið sem ólst ekki upp við tölvur, netið og alþjóðavæðingu, það talar ekki allt ensku. Auðvitað á þetta ekkert að vera svona. English please er sagt hjá íslenskum fyrirtækjum þegar maður talar við starfsfólk þess í mörgum tilfellum. Sem sagt erlent vinnuafl hjá íslensku fyrirtæki vill stjórna því hvort ég talið móðurmálið mitt. Er þetta eðlilegt? Ég held ekki. Mér dettur ekki í hug að sýna þessum nýbúum vanvirðingu eða líta niður á það á nokkurn hátt. Það er bara að reyna að vinna vinnuna sína út frá þeim leikreglum sem því eru settar. Sjálfur held ég að léleg tungumálakunnáta ýti undir félagslega einangrun, auk þess sem þá á að vera gaman að læra erlend mál sérstaklega ef maður hefur valið sér sjálfur land til að búa í. Að búa í Þýskalandi og tala ekki þýsku er eins og að fara á hamborgastað og borða ekki hamborgara. Fólk sem er illa að sér í málinu okkar er mögulega illa að sér um réttindi sín og skyldur sem getur varla verið gott. Ef enginn gerir kröfur um íslenskukunnáttu verður hún ekki til staðar. Það fæðist enginn altalandi á íslensku og þvi verðum við sjálf sem þjóð að vera mikið duglegri að kenna erlendu fólki íslensku sem býr hérna. Það græða allir á því til lengri tíma litið. Ef við viljum vera sjálfstæð þjóð og eiga sjálfstæða menningu og tungumál, þá eiga erlendir nýbúar að aðlaga sig að því en ekki öfugt. Það var vonandi val þessa fólks að koma hingað, eða var það beðið um koma? Af hverju eru leikhlé körfubolta á ensku þegar allir í liðinu nema einn eru íslendingar? Íslenska er ekki auðvelt mál, en það er ekki afsökun fyrir því að nota hana ekki. Ef við viljum ekki tala íslensku við útlendinga, þá er alveg eins gott að leggja málið bara niður. Ég nenni ekki að kenna börnunum mínum að tala rétta íslensku ef við ætlum ekki að nota hana. Við eigum ekkert að skammast okkar fyrir menningu okkar, ef við gerum það mun enginn hafa áhuga á því að heimsækja okkur því þá er öll sérstaða okkar sem þjóðar farin.
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar