Fleira listafólk í kennslu Kristín Valsdóttir skrifar 5. apríl 2018 07:00 Á undanförnum misserum og mánuðum hefur verið mikil umræða um samsetningu og nýliðun í kennarastéttinni á Íslandi. Aðsókn í kennaranám hefur dalað frá árinu 2011 þegar gerð var lagakrafa um meistaranám kennara og skólastjórnenda. Nýnemum í kennaranámi í HÍ og HA fækkaði úr 440 árið 2009 í 175 árið 2016 eða um 60%. Ástæðurnar eru sennilega margar. Lenging námsins án tilsvarandi launahækkana, breytt eða aukið álag í starfi hefur oft verið nefnt. Að mínu mati hefur inntak og skipulag námsins líka haft mikið að segja.Jöfn aðsókn í listkennsludeild Þrátt fyrir dalandi aðsókn í kennaranám almennt hefur aðsókn í listkennsludeild Listaháskóla Íslands verið nokkuð jöfn frá því nýju lögin tóku gildi. Deildin var stofnuð árið 2009 og hafa um tuttugu listkennarar útskrifast árlega. Þaðan hafa því komið rúmlega 200 listgreinakennarar í heildina. Það er næstum sami fjöldi og hóf námið þar sem brottfall úr náminu er nær ekkert. Listkennsludeild útskrifar kennara með bakgrunn úr öllum listgreinum sem bætt hafa við sig meistaragráðu í menntunarfræðum. Þau hafa réttindi til að kenna í grunnskóla og sína sérgrein í framhaldsskóla.Hinir skapandi Íslendingar Í nýlega birtri rannsókn sem Barbara Kerr, prófessor í sálfræði við Háskólann í Kansas, stýrði hér á landi kom fram að Íslendingar séu almennt óvenju skapandi. Ein af meginástæðum þess er talin áhersla okkar á nýsköpunar-, list- og verkgreinakennslu í grunnnámi barna. Samkvæmt úttekt sem mennta- og menningarmálaráðuneytið gerði og birti fyrir ári kom hins vegar í ljós að verulegur misbrestur er á því að nemendur fái lögbundinn kennslustundafjölda í list- og verkgreinum. Sumir hafa bent á skort á list- og verkgreinakennurum og kann það að vera hluti ástæðunnar. Miðað við útskriftatölur úr listkennsludeild dreg ég þó í efa að það sé eina ástæðan. Hin óráðna framtíð Gera má ráð fyrir að minnst 60% af því sem unglingur í dag kemur til með að nota sér á lífsleiðinni hafi ekki enn þá verið uppgötvað. Í grunnþáttum menntastefnunnar er einnig áhersla á að mennta gagnrýna, virka og hæfa nemendur til þátttöku í jafnréttis- og lýðræðissamfélagi. Þess vegna er brýn þörf fyrir hugmyndaríka kennara með ólík áhugasvið og áherslur. Listafólk er þjálfað í gagnrýnum, sjálfstæðum vinnubrögðum, skapandi lausnaleit og hefur færni til að bregða óvæntu sjónarhorni á viðburði líðandi stundar. Þau finnst mér vera ómissandi afl inn í flóru komandi kennarastéttar sem menntar börnin okkar til að takast á við síbreytilegan heim. Menntum því fleiri list- og verkgreinakennara og listamenn til kennslu.Höfundur er deildarforseti listkennsludeildar LHÍ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Kveikur brennur út Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Má spyrja homma að öllu? Sólborg Guðbrandsdóttir Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson Skoðun Gætir þú lifað af örorkubótum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Þessu skal troðið ofan í kokið á okkur sama hvað Guðrún Sigurjónsdóttir Skoðun Góð manneskja í djobbið Halldór Guðmundsson Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hippókratesareiðurinn þarf að verða að veruleika Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Úthvíld ríkisstjórn? Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Raforkan er auðlind þjóðarinnar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson skrifar Skoðun Biskupskjör: Stuðningsyfirlýsing Hákon Leifsson,Sigrid Rolof skrifar Skoðun Kennslustund í „selfies“ Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Synjunarvald gegn virkjunum Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Dagsbirtan lyftir andanum Hólmfríður Ósmann Jónsdóttir,Hrefna Björg Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Kveikur brennur út Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Gætir þú lifað af örorkubótum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Spurt og svarað um útlendingamál Indriði Stefánsson skrifar Skoðun Jafnaðarmannastefnan – stefna velferðar Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Guðrún - Réttlátur og víðsýnn biskup sem fylgir samtímanum Rannveig Iðunn Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Má spyrja homma að öllu? Sólborg Guðbrandsdóttir skrifar Skoðun Enn og aftur sumarlokun hjá SÁÁ Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Fjárveitingar til vegamála standast engan samanburð Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Aumingja Evrópa: Líkleg átakasvæði að Úkraínustríðinu loknu? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Biskupsval Sigfinnur Þorleifsson,Vigfús Bjarni Albertsson skrifar Skoðun Afmennska að bjarga ekki dýrum í neyð! Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Þessu skal troðið ofan í kokið á okkur sama hvað Guðrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er ofurhagnaður? Gústaf Steingrímsson skrifar Skoðun Góð manneskja í djobbið Halldór Guðmundsson skrifar Skoðun Afkomuviðvörun Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hver er þinn innri áttaviti? Signý Gyða Pétursdóttir skrifar Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Sjá meira
Á undanförnum misserum og mánuðum hefur verið mikil umræða um samsetningu og nýliðun í kennarastéttinni á Íslandi. Aðsókn í kennaranám hefur dalað frá árinu 2011 þegar gerð var lagakrafa um meistaranám kennara og skólastjórnenda. Nýnemum í kennaranámi í HÍ og HA fækkaði úr 440 árið 2009 í 175 árið 2016 eða um 60%. Ástæðurnar eru sennilega margar. Lenging námsins án tilsvarandi launahækkana, breytt eða aukið álag í starfi hefur oft verið nefnt. Að mínu mati hefur inntak og skipulag námsins líka haft mikið að segja.Jöfn aðsókn í listkennsludeild Þrátt fyrir dalandi aðsókn í kennaranám almennt hefur aðsókn í listkennsludeild Listaháskóla Íslands verið nokkuð jöfn frá því nýju lögin tóku gildi. Deildin var stofnuð árið 2009 og hafa um tuttugu listkennarar útskrifast árlega. Þaðan hafa því komið rúmlega 200 listgreinakennarar í heildina. Það er næstum sami fjöldi og hóf námið þar sem brottfall úr náminu er nær ekkert. Listkennsludeild útskrifar kennara með bakgrunn úr öllum listgreinum sem bætt hafa við sig meistaragráðu í menntunarfræðum. Þau hafa réttindi til að kenna í grunnskóla og sína sérgrein í framhaldsskóla.Hinir skapandi Íslendingar Í nýlega birtri rannsókn sem Barbara Kerr, prófessor í sálfræði við Háskólann í Kansas, stýrði hér á landi kom fram að Íslendingar séu almennt óvenju skapandi. Ein af meginástæðum þess er talin áhersla okkar á nýsköpunar-, list- og verkgreinakennslu í grunnnámi barna. Samkvæmt úttekt sem mennta- og menningarmálaráðuneytið gerði og birti fyrir ári kom hins vegar í ljós að verulegur misbrestur er á því að nemendur fái lögbundinn kennslustundafjölda í list- og verkgreinum. Sumir hafa bent á skort á list- og verkgreinakennurum og kann það að vera hluti ástæðunnar. Miðað við útskriftatölur úr listkennsludeild dreg ég þó í efa að það sé eina ástæðan. Hin óráðna framtíð Gera má ráð fyrir að minnst 60% af því sem unglingur í dag kemur til með að nota sér á lífsleiðinni hafi ekki enn þá verið uppgötvað. Í grunnþáttum menntastefnunnar er einnig áhersla á að mennta gagnrýna, virka og hæfa nemendur til þátttöku í jafnréttis- og lýðræðissamfélagi. Þess vegna er brýn þörf fyrir hugmyndaríka kennara með ólík áhugasvið og áherslur. Listafólk er þjálfað í gagnrýnum, sjálfstæðum vinnubrögðum, skapandi lausnaleit og hefur færni til að bregða óvæntu sjónarhorni á viðburði líðandi stundar. Þau finnst mér vera ómissandi afl inn í flóru komandi kennarastéttar sem menntar börnin okkar til að takast á við síbreytilegan heim. Menntum því fleiri list- og verkgreinakennara og listamenn til kennslu.Höfundur er deildarforseti listkennsludeildar LHÍ
Skoðun Guðrún - Réttlátur og víðsýnn biskup sem fylgir samtímanum Rannveig Iðunn Ásgeirsdóttir skrifar