Kvíði, þunglyndi og síþreyta geta tengst lélegri þarmaflóru Hulda Hólmkelsdóttir skrifar 3. maí 2017 12:15 „Bakteríurnar í þörmunum þær stjórna mjög líklega miklu meira en við gerum okkur grein fyrir og við vitum að þær hafa áhrif á andlega líðan. Menn hafa verið að skoða þarmaflóru með tilliti til kvíða og þunglyndis og einhverfu, athyglisbrests og núna síþreytu. Menn sjá að þarmaflóra þessa hópa og síþreytuhópsins hún er ekki eins og hjá þeim sem eru hraustir,“ segir Sigurjón Vilbergsson meltingarsérfræðingur. Rætt var við Sigurjón í Bítinu á Bylgjunni í morgun. RÚV greindi um helgina frá umfangsmikilli rannsókn í Bandaríkjunum sem leiddi í ljós að síþreyta sé ekki andlegur kvilli, heldur eigi hún upptök sín í þörmunum. Síþreyta er ekki andlegur kvilli, heldur á hún upptök sín í þörmunum. Bakteríur í iðrunum valda því að sambandsleysi verður á milli þarma og heila. „Þetta kannski byrjaði svolítið með því þegar læknar fóru að gera þennan hægðaflutning, þetta fecal transplant, þegar hægðir úr hraustum sjúkling eru settar í veikan einstakling sem var með ákveðinn bólgusjúkdóm af bakteríum í ristlinum. Þá allt í einu fóru að koma fram niðurstöður að ákveðnir hópar hefðu gagn af þessu sem menn höfðu ekki verið að skoða mikið. Kvíði, þunglyndi, síþreyta, jafnvel MS sjúklingar, Parkinsson sjúklingar fengu einhvern bata. En hvort það verður einhver lækning þarna veit ég ekki,“ segir Sigurjón.Síþreyta skerðir lífsgæði „Eins og stendur í fréttinni þá er þessi hópur svolítið stimplaður fyrir að vera andlega veikur og það hefur margt verið reynt með alls konar geðlyfjum, hugrænni atferlismeðferð, æfingum og klappi á öxlina en það hefur bara ekki hjálpað. Þetta fólk er með gríðarlega skert lífsgæði, hreinlega óvinnufært og það er stór hópur af þessu fólki sem er bara desperat og þarna er vonandi kannski eitthvað sem við getum gert.“ Sigurjón segir þó að líklega sé um nokkuð mislitan hóp að ræða og þó að ákveðin úrræði virki fyrir suma sé ekki þar með sagt að þau virki fyrir alla. En hvernig getur maður komist að því hvort að þarmaflóran sé í lagi eða eðlileg hjá manni eða ekki? „Það er reyndar ekki hægt að fá eitthvert stjörnukort hérna heima núna. En ég hef séð fólk sem hefur komið til mín á stofu sem hefur sent hægðir erlendis, bæði til Evrópu og Bandaríkjanna og fengið bara prófíl, algjörlega detailerað hvaða bakteríur séu í þarminum. Hvort það sé fjölbreytt þarmaflóra, hvort hún sé fábrotin, hvort það vanti einhverja meginstofna. Þannig að menn eru farnir að sjá stóru myndina að það er eitthvað þarna sem er breytilegt.“Þarmaflóran að úrkynjast Sigurjón bætir við að breytingar á þarmaflóru geti líka tengst breyttu mataræði. „Ég hef nú stundum sagt það að ég segi að nútímamaðurinn á heimsvísu, að þarmaflóran okkar er svolítið að úrkynjast. Kannski er mikið af þessum nútímasjúkdómum sem við sjáum í dag, ofnæmi, gigt, sjálfsofnæmissjúkdómar, alls konar bólgusjúkdómar, andlegir sjúkdómar, kannski er þetta hluti af þarmaflórubreytingunni sem við sjáum.“Og þá væntanlega breytingar á mataræði eða hvað? „Já mataræði hefur breyst gríðarlega eins og við vitum. Mikil iðnvæðing á mat og það er, eins og ég segi stundum til að gera þetta mjög skýrt, gömlu víkingabakteríurnar þú platar þær ekki. Ef þú gefur þeim einhvern iðnvæddan mat sem er búið að erfðabreyta, úða í einhverju skordýraeyði og illgresiseyði, setja gervisykur inn, rotvarnarefni, það eru eins og þið vitið notuð sýklalyf í matvælaiðnaði. Þetta hefur allt áhrif á þarmaflóruna.“ Hann hvetur fólk til að styðjast við regluna um að allt sé gott í hófi þegar kemur að mataræði. „Það er líka vitað að mataræði, hvernig þú borðað, hvort þú borðað mikið af kolvetnum, mikið af fitu, mikið prótein, þetta breytir þarmaflórunni. Þú getur breytt þarmaflóru með samsetningu á fæðu. Ég held að allt í hófi reglan sé góð þar. Við þurfum klárlega einhverjar trefjar og kolvetni til að viðhalda þarmaflóru. Ég held að maður eigi ekki að fara í miklar öfgar þar. En mataræði almennt skiptir máli. Það sem ég myndi vilja leggja höfuðáherslu á þar er að við séum að borða hreinan og góðan mat, ekki mikið unninn mat því það hefur áhrif á þarmaflóruna. Ég segi stundum að þú keyrir ekki norður í land, setur eitthvað eitur í Mývatn og klórar þér svo í hausnum að það hafi áhrif á flóru vatnsins. Þetta er alveg eins með þarmana okkar. Þú setur ekki eitur inn í meltinguna þína.“Þannig að læknar eru farnir að horfa meira á meltingarveginn og viðurkenna að sjúkdómar verða oft til þar? „Engin spurning. Auðvitað er þetta samþætt. Auðvitað höfum við ákveðin gen, ákveðið umhverfi, ákveðin lífsstíl og svo þessa þarmaflóru. Þú færð einhverja þarmaflóru í vöggugjöf, væntanlega úr fæðingarvegi móður eða einhverju sjúkrahúshandklæði einhvers staðar og síðan er mataræði og lífsstíll og allt sem við göngum í gegnum og þetta hefur allt áhrif á löngu lífsferli. Þannig að þarmaflóran getur orðið fyrir hnjaski á mörgum stöðum.“Viðtalið við Sigurjón má hlusta á í heild sinni hér fyrir neðan. Mest lesið Aðrir frambjóðendur en efstu tveir eigi töluvert langt í land Innlent Sauð upp úr milli bónda og dýraverndunarsinna Innlent „Hann hættir bara ekki” Innlent Fyrirskipa þúsundum að yfirgefa Rafah Erlent Grunaðir um rán í miðbænum Innlent Hollenska söngvaranum bannað að keppa í kjölfar „hótana“ Erlent Palestína fær aukna þáttöku á allsherjarþingi SÞ Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Leita enn að þeim sem réðu barnabarninu bana Innlent Hitaveitulögn sprakk í Breiðholti Innlent Fleiri fréttir Grunaðir um rán í miðbænum Aðrir frambjóðendur en efstu tveir eigi töluvert langt í land Sauð upp úr milli bónda og dýraverndunarsinna Kappræðurnar höfðu talsverð áhrif á kjósendur Forréttindi að fá að fylgja fólki í gegnum erfiðasta tíma lífsins Vilja breyta fyrirkomulagi við úthlutun plássa „Maður getur varla ímyndað sér hvað þarf að koma til“ Handtaka hælisleitenda og brottrekstur Hollands úr Eurovision Hitaveitulögn sprakk í Breiðholti Leita enn að þeim sem réðu barnabarninu bana Rigning í kortunum í kvöld „Hann hættir bara ekki” Hótaði lögregluþjónum og fjölskyldum þeirra Vilja að plássum í sumarfrístund sé útdeilt með sanngjarnari hætti Mótmælendur gegn brottvísun hindruðu för lögreglubíls Gætu verið einhverjar vikur í næsta gos Forsetakosningar á Eyrarbakka – munu sakna buffsins frá Guðna Var beðinn um upplýsingar um unga leikmenn vegna veðmáls Um fimm prósent fjölskyldusameininga vegna flóttamanna og hælisleitenda Senda á tólf ára palestínskan dreng með hrörnunarsjúkdóm úr landi Hræðsla við brottvísun, fylgi á fleygiferð og veðjað á leiki barna Ísland greiddi atkvæði með auknum rétti Palestínu hjá SÞ Auknar líkur á nýju eldgosi á næstu dögum Reyndi að drepa mann eftir að upp úr sauð á gamlárskvöld Kári tekur ábyrgð á stuðningi Víðis og Þórólfs Stefnir í tveggja turna tal Guðmundur í Afstöðu hundskammar DV Stórri flotaæfingu NATO lauk í Reykjavík „Þegar hann loksins náði að bjóða mér út missti ég hnén“ Rafmagnslaust í Vesturbænum Sjá meira
„Bakteríurnar í þörmunum þær stjórna mjög líklega miklu meira en við gerum okkur grein fyrir og við vitum að þær hafa áhrif á andlega líðan. Menn hafa verið að skoða þarmaflóru með tilliti til kvíða og þunglyndis og einhverfu, athyglisbrests og núna síþreytu. Menn sjá að þarmaflóra þessa hópa og síþreytuhópsins hún er ekki eins og hjá þeim sem eru hraustir,“ segir Sigurjón Vilbergsson meltingarsérfræðingur. Rætt var við Sigurjón í Bítinu á Bylgjunni í morgun. RÚV greindi um helgina frá umfangsmikilli rannsókn í Bandaríkjunum sem leiddi í ljós að síþreyta sé ekki andlegur kvilli, heldur eigi hún upptök sín í þörmunum. Síþreyta er ekki andlegur kvilli, heldur á hún upptök sín í þörmunum. Bakteríur í iðrunum valda því að sambandsleysi verður á milli þarma og heila. „Þetta kannski byrjaði svolítið með því þegar læknar fóru að gera þennan hægðaflutning, þetta fecal transplant, þegar hægðir úr hraustum sjúkling eru settar í veikan einstakling sem var með ákveðinn bólgusjúkdóm af bakteríum í ristlinum. Þá allt í einu fóru að koma fram niðurstöður að ákveðnir hópar hefðu gagn af þessu sem menn höfðu ekki verið að skoða mikið. Kvíði, þunglyndi, síþreyta, jafnvel MS sjúklingar, Parkinsson sjúklingar fengu einhvern bata. En hvort það verður einhver lækning þarna veit ég ekki,“ segir Sigurjón.Síþreyta skerðir lífsgæði „Eins og stendur í fréttinni þá er þessi hópur svolítið stimplaður fyrir að vera andlega veikur og það hefur margt verið reynt með alls konar geðlyfjum, hugrænni atferlismeðferð, æfingum og klappi á öxlina en það hefur bara ekki hjálpað. Þetta fólk er með gríðarlega skert lífsgæði, hreinlega óvinnufært og það er stór hópur af þessu fólki sem er bara desperat og þarna er vonandi kannski eitthvað sem við getum gert.“ Sigurjón segir þó að líklega sé um nokkuð mislitan hóp að ræða og þó að ákveðin úrræði virki fyrir suma sé ekki þar með sagt að þau virki fyrir alla. En hvernig getur maður komist að því hvort að þarmaflóran sé í lagi eða eðlileg hjá manni eða ekki? „Það er reyndar ekki hægt að fá eitthvert stjörnukort hérna heima núna. En ég hef séð fólk sem hefur komið til mín á stofu sem hefur sent hægðir erlendis, bæði til Evrópu og Bandaríkjanna og fengið bara prófíl, algjörlega detailerað hvaða bakteríur séu í þarminum. Hvort það sé fjölbreytt þarmaflóra, hvort hún sé fábrotin, hvort það vanti einhverja meginstofna. Þannig að menn eru farnir að sjá stóru myndina að það er eitthvað þarna sem er breytilegt.“Þarmaflóran að úrkynjast Sigurjón bætir við að breytingar á þarmaflóru geti líka tengst breyttu mataræði. „Ég hef nú stundum sagt það að ég segi að nútímamaðurinn á heimsvísu, að þarmaflóran okkar er svolítið að úrkynjast. Kannski er mikið af þessum nútímasjúkdómum sem við sjáum í dag, ofnæmi, gigt, sjálfsofnæmissjúkdómar, alls konar bólgusjúkdómar, andlegir sjúkdómar, kannski er þetta hluti af þarmaflórubreytingunni sem við sjáum.“Og þá væntanlega breytingar á mataræði eða hvað? „Já mataræði hefur breyst gríðarlega eins og við vitum. Mikil iðnvæðing á mat og það er, eins og ég segi stundum til að gera þetta mjög skýrt, gömlu víkingabakteríurnar þú platar þær ekki. Ef þú gefur þeim einhvern iðnvæddan mat sem er búið að erfðabreyta, úða í einhverju skordýraeyði og illgresiseyði, setja gervisykur inn, rotvarnarefni, það eru eins og þið vitið notuð sýklalyf í matvælaiðnaði. Þetta hefur allt áhrif á þarmaflóruna.“ Hann hvetur fólk til að styðjast við regluna um að allt sé gott í hófi þegar kemur að mataræði. „Það er líka vitað að mataræði, hvernig þú borðað, hvort þú borðað mikið af kolvetnum, mikið af fitu, mikið prótein, þetta breytir þarmaflórunni. Þú getur breytt þarmaflóru með samsetningu á fæðu. Ég held að allt í hófi reglan sé góð þar. Við þurfum klárlega einhverjar trefjar og kolvetni til að viðhalda þarmaflóru. Ég held að maður eigi ekki að fara í miklar öfgar þar. En mataræði almennt skiptir máli. Það sem ég myndi vilja leggja höfuðáherslu á þar er að við séum að borða hreinan og góðan mat, ekki mikið unninn mat því það hefur áhrif á þarmaflóruna. Ég segi stundum að þú keyrir ekki norður í land, setur eitthvað eitur í Mývatn og klórar þér svo í hausnum að það hafi áhrif á flóru vatnsins. Þetta er alveg eins með þarmana okkar. Þú setur ekki eitur inn í meltinguna þína.“Þannig að læknar eru farnir að horfa meira á meltingarveginn og viðurkenna að sjúkdómar verða oft til þar? „Engin spurning. Auðvitað er þetta samþætt. Auðvitað höfum við ákveðin gen, ákveðið umhverfi, ákveðin lífsstíl og svo þessa þarmaflóru. Þú færð einhverja þarmaflóru í vöggugjöf, væntanlega úr fæðingarvegi móður eða einhverju sjúkrahúshandklæði einhvers staðar og síðan er mataræði og lífsstíll og allt sem við göngum í gegnum og þetta hefur allt áhrif á löngu lífsferli. Þannig að þarmaflóran getur orðið fyrir hnjaski á mörgum stöðum.“Viðtalið við Sigurjón má hlusta á í heild sinni hér fyrir neðan.
Mest lesið Aðrir frambjóðendur en efstu tveir eigi töluvert langt í land Innlent Sauð upp úr milli bónda og dýraverndunarsinna Innlent „Hann hættir bara ekki” Innlent Fyrirskipa þúsundum að yfirgefa Rafah Erlent Grunaðir um rán í miðbænum Innlent Hollenska söngvaranum bannað að keppa í kjölfar „hótana“ Erlent Palestína fær aukna þáttöku á allsherjarþingi SÞ Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Leita enn að þeim sem réðu barnabarninu bana Innlent Hitaveitulögn sprakk í Breiðholti Innlent Fleiri fréttir Grunaðir um rán í miðbænum Aðrir frambjóðendur en efstu tveir eigi töluvert langt í land Sauð upp úr milli bónda og dýraverndunarsinna Kappræðurnar höfðu talsverð áhrif á kjósendur Forréttindi að fá að fylgja fólki í gegnum erfiðasta tíma lífsins Vilja breyta fyrirkomulagi við úthlutun plássa „Maður getur varla ímyndað sér hvað þarf að koma til“ Handtaka hælisleitenda og brottrekstur Hollands úr Eurovision Hitaveitulögn sprakk í Breiðholti Leita enn að þeim sem réðu barnabarninu bana Rigning í kortunum í kvöld „Hann hættir bara ekki” Hótaði lögregluþjónum og fjölskyldum þeirra Vilja að plássum í sumarfrístund sé útdeilt með sanngjarnari hætti Mótmælendur gegn brottvísun hindruðu för lögreglubíls Gætu verið einhverjar vikur í næsta gos Forsetakosningar á Eyrarbakka – munu sakna buffsins frá Guðna Var beðinn um upplýsingar um unga leikmenn vegna veðmáls Um fimm prósent fjölskyldusameininga vegna flóttamanna og hælisleitenda Senda á tólf ára palestínskan dreng með hrörnunarsjúkdóm úr landi Hræðsla við brottvísun, fylgi á fleygiferð og veðjað á leiki barna Ísland greiddi atkvæði með auknum rétti Palestínu hjá SÞ Auknar líkur á nýju eldgosi á næstu dögum Reyndi að drepa mann eftir að upp úr sauð á gamlárskvöld Kári tekur ábyrgð á stuðningi Víðis og Þórólfs Stefnir í tveggja turna tal Guðmundur í Afstöðu hundskammar DV Stórri flotaæfingu NATO lauk í Reykjavík „Þegar hann loksins náði að bjóða mér út missti ég hnén“ Rafmagnslaust í Vesturbænum Sjá meira