Massatúrismi eða næsta Marel? Andri Heiðar Kristinsson skrifar 8. september 2017 07:00 Ferðaþjónustan stendur á mikilvægum krossgötum. Undanfarin ár höfum við farið aðeins of geyst eins og í mörgu sem við Íslendingar tökum okkur fyrir hendur. Af því leiðir að næstu misseri munu ráða úrslitum um hvort við föllum fram fyrir okkur á hlaupunum – eins og raunin varð í fjármálageiranum – eða hvort við byggjum upp sjálfbæra atvinnugrein í fremstu röð í heiminum eins og okkur tókst í sjávarútveginum. Við þekkjum þaðan að mokveiði án ábyrgðar er vitanlega ekki forsenda vaxtar heldur er skynsamlegra að auka verðmætasköpun með ábyrgum rekstri, betri nýtingu og meiri gæðum.Heilbrigðar breytingar Teikn eru á lofti um að heilbrigðar breytingar séu fram undan í ferðaþjónustunni. Nú þegar er farið að hægjast á ævintýralegum vexti síðustu ára og fyrirtæki farin að sameinast, svo fátt eitt sé nefnt. Fram undan eru tímar frekari hagræðingar og fjárfestinga í lausnum sem dreifa fólki betur um landið, bæta nýtingu og auka skilvirkni til að gera atvinnugreinina sjálfbærari en hún er í dag. Þar mun tækniþróun leika mikilvægt hlutverk. Fyrir nokkrum áratugum varð til lítill sproti sem kallast Marel og varð síðar leiðandi í heiminum í tækniþróun til að auka verðmætasköpun í sjávarútvegi. Við stöndum í dag frammi fyrir sambærilegu tækifæri í ferðaþjónustunni. Við getum annaðhvort haldið áfram að vaxa of hratt með tilheyrandi massatúrisma og samkeppni um lágt verð í stað gæða, eða við getum vaxið á skynsamlegri hátt með því að efla hágæða ferðaþjónustu. Í leiðinni getum við tekið forystu í ferðatengdri tækni á heimsvísu.Gervigreind Ein leið til að efla ferðaþjónustuna er að leysa það vandamál sem endurspeglast í því að flestum ferðamönnum er í dag steypt í sama farið þegar kemur að afþreyingu þrátt fyrir að við höfum öll okkar persónulega smekk fyrir því sem við viljum gera á ferðalögum – sambærilegt við að ekki hafa allir sama smekk fyrir tónlist og kvikmyndum. Leiðandi fyrirtæki á sínu sviði á borð við Spotify og Netflix hafa áttað sig á þessu og nota þau blöndu af fjölbreyttum handvöldum listum og gervigreind til að sníða lausnir sínar persónulega að hverjum notanda í stað þess að mæla með því sama við alla. Þar sem íslenskir ferðaþjónustuaðilar eru nú þegar margir hverjir tæknivæddari en víða erlendis er hér ákveðið tækifæri að myndast til að verða á undan öðrum löndum í þróun slíkra lausna.Betri verðstýring Önnur leið til að auka verðmætasköpun í ferðaþjónustu er sú gamalreynda aðferð að besta verðið sjálfvirkt út frá framboði og eftirspurn. Þetta hafa flugfélög gert í áraraðir með góðum árangri og er í raun ótrúlegt að enn sé þetta ekki gert svo nokkru nemi í sölu á afþreyingu og dagsferðum til ferðamanna. Með því að sameinast um að gera þetta á skilvirkan hátt mætti bæta sætanýtingu í styttri ferðum til muna og hækka tekjur ferðaþjónustuaðila með lágmarks tilkostnaði.Sjálfbær og arðbær ferðaþjónusta Það er deginum ljósara að ferðaþjónustan sem atvinnugrein er komin til að vera og spurningin því einungis hvort hún muni blómstra áfram eða byrja að fölna. Það er í höndum okkar allra sem að henni koma að vinna saman að því að stýra þróuninni í rétta átt, en til þess að svo megi verða þurfa fjölmargir þættir að smella saman. Tækniþróun eða snjöll markaðssetning einkafyrirtækja mun til að mynda ekki hafa erindi sem erfiði nema á móti komi aðrir þættir á borð við hressilega fjárfestingu stjórnvalda í innviðum. Nú ríður á að velja rétta leið á þeim krossgötum sem við stöndum á og þróa hér sjálfbæra og arðbæra ferðaþjónustu sem byggir ekki á offorsi og skyndigróða heldur hugviti og gæðum. Höfundur forstjóri Travelade. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Sjá meira
Ferðaþjónustan stendur á mikilvægum krossgötum. Undanfarin ár höfum við farið aðeins of geyst eins og í mörgu sem við Íslendingar tökum okkur fyrir hendur. Af því leiðir að næstu misseri munu ráða úrslitum um hvort við föllum fram fyrir okkur á hlaupunum – eins og raunin varð í fjármálageiranum – eða hvort við byggjum upp sjálfbæra atvinnugrein í fremstu röð í heiminum eins og okkur tókst í sjávarútveginum. Við þekkjum þaðan að mokveiði án ábyrgðar er vitanlega ekki forsenda vaxtar heldur er skynsamlegra að auka verðmætasköpun með ábyrgum rekstri, betri nýtingu og meiri gæðum.Heilbrigðar breytingar Teikn eru á lofti um að heilbrigðar breytingar séu fram undan í ferðaþjónustunni. Nú þegar er farið að hægjast á ævintýralegum vexti síðustu ára og fyrirtæki farin að sameinast, svo fátt eitt sé nefnt. Fram undan eru tímar frekari hagræðingar og fjárfestinga í lausnum sem dreifa fólki betur um landið, bæta nýtingu og auka skilvirkni til að gera atvinnugreinina sjálfbærari en hún er í dag. Þar mun tækniþróun leika mikilvægt hlutverk. Fyrir nokkrum áratugum varð til lítill sproti sem kallast Marel og varð síðar leiðandi í heiminum í tækniþróun til að auka verðmætasköpun í sjávarútvegi. Við stöndum í dag frammi fyrir sambærilegu tækifæri í ferðaþjónustunni. Við getum annaðhvort haldið áfram að vaxa of hratt með tilheyrandi massatúrisma og samkeppni um lágt verð í stað gæða, eða við getum vaxið á skynsamlegri hátt með því að efla hágæða ferðaþjónustu. Í leiðinni getum við tekið forystu í ferðatengdri tækni á heimsvísu.Gervigreind Ein leið til að efla ferðaþjónustuna er að leysa það vandamál sem endurspeglast í því að flestum ferðamönnum er í dag steypt í sama farið þegar kemur að afþreyingu þrátt fyrir að við höfum öll okkar persónulega smekk fyrir því sem við viljum gera á ferðalögum – sambærilegt við að ekki hafa allir sama smekk fyrir tónlist og kvikmyndum. Leiðandi fyrirtæki á sínu sviði á borð við Spotify og Netflix hafa áttað sig á þessu og nota þau blöndu af fjölbreyttum handvöldum listum og gervigreind til að sníða lausnir sínar persónulega að hverjum notanda í stað þess að mæla með því sama við alla. Þar sem íslenskir ferðaþjónustuaðilar eru nú þegar margir hverjir tæknivæddari en víða erlendis er hér ákveðið tækifæri að myndast til að verða á undan öðrum löndum í þróun slíkra lausna.Betri verðstýring Önnur leið til að auka verðmætasköpun í ferðaþjónustu er sú gamalreynda aðferð að besta verðið sjálfvirkt út frá framboði og eftirspurn. Þetta hafa flugfélög gert í áraraðir með góðum árangri og er í raun ótrúlegt að enn sé þetta ekki gert svo nokkru nemi í sölu á afþreyingu og dagsferðum til ferðamanna. Með því að sameinast um að gera þetta á skilvirkan hátt mætti bæta sætanýtingu í styttri ferðum til muna og hækka tekjur ferðaþjónustuaðila með lágmarks tilkostnaði.Sjálfbær og arðbær ferðaþjónusta Það er deginum ljósara að ferðaþjónustan sem atvinnugrein er komin til að vera og spurningin því einungis hvort hún muni blómstra áfram eða byrja að fölna. Það er í höndum okkar allra sem að henni koma að vinna saman að því að stýra þróuninni í rétta átt, en til þess að svo megi verða þurfa fjölmargir þættir að smella saman. Tækniþróun eða snjöll markaðssetning einkafyrirtækja mun til að mynda ekki hafa erindi sem erfiði nema á móti komi aðrir þættir á borð við hressilega fjárfestingu stjórnvalda í innviðum. Nú ríður á að velja rétta leið á þeim krossgötum sem við stöndum á og þróa hér sjálfbæra og arðbæra ferðaþjónustu sem byggir ekki á offorsi og skyndigróða heldur hugviti og gæðum. Höfundur forstjóri Travelade.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun