Landhelgisgæslan, Minjastofnun, Hafrannsóknastofnun og Heilbrigðiseftirlit Austurlands gera engar athugasemdir við að Umhverfisstofnun veiti leyfi til að opna flak þýska flutningaskipsins Minden.

Skipið, sem áhöfnin sjálf sökkti í september 1939, liggur á ríflega 2,2 kílómetra dýpi um 120 mílur suðaustur af Íslandi. Eins og fram kom í Fréttablaðinu um miðjan júlí hefur breska fyrirtækið Advanced Marine Services (AMS) sagt Umhverfisstofnun að fyrirtækið hafi fundið kistu í póstherbergi Minden sem það telji innihalda ótiltekna verðmæta málma. Miðað við uppgefna stærð kistunnar var síðan sagt frá því Fréttablaðinu hvert verðmæti hennar gæti verði miðað við að innihaldið væri gull. Ítrekað skal hins vegar AMS hefur ekki gefið upp að það telji að gull sé í kistunni.

AMS, sem Landhelgisgæslan vísaði frá flaki Minden í apríl, sótti í kjölfarið um starfsleyfi frá Umhverfisstofnun vegna þess að skera þarf gat á flakið til að ná kistunni út. Umhverfisstofnun leitaði í kjölfarið til nokkurra opinberra aðila og leitaði umsagna frá þeim vegna umsóknar AMS. Skilafrestur rann út 14. júlí en enn hafi ekki allir svarað. Meðal þeirra er utanríkisráðuneytið sem kveður málið í vinnslu.

“SS Minden er skipsflak og telst þar með til fornleifa en þar sem það hefur ekki náð 100 ára aldri nýtur það ekki sjálfkrafa friðunar samkvæmt lögum um menningarminjar, segir Minjastofnun sem einnig vitnar til laga um landhelgi, efnahagslögsögu og landgrunn sem breytt var á þessu ári.

„Brottnám muna sem eru fornleifafræðilegs og sögulegs eðlis af hafsbotni innan aðlæga beltisins án heimildar íslenskra stjórnvalda telst vera brot á lögum og reglum.“

Aðlæga beltið nái hins vegar 24 sjómílur frá landi. „Skipið SS Minden er 96 sjómílur utan þessarar línu og því gilda lög um menningarminjar ekki í þessu tilfelli,“ segir Minjastofnun.

Landhelgisgæslan segir AMS nú hafa upplýst um eðli og umfang aðferðanna sem ráðast eigi í við Minden. „Fyrst svo er þá gerir Landhelgisgæslan engar athugasemdir við að umræddur framkvæmdaaðili hljóti leyfi,“ segir í umsögn stofnunarinnar sem þó leggur til að skipi AMS verði gert að tilkynna komu sína og lok aðgerða til Landhelgisgæslunnar. Jafnframt að skipið verið skráð í svokallaða ferilvöktun Landhelgisgæslunnar á meðan aðgerðin varir.

Heilbrigðiseftirlit Austurlands segist ekki taka afstöðu til erindisins enda sé flakið langt undan landi „og ólíklegt að mengun frá aðgerðum berist inn í lögsögu sveitarfélaga innan vébanda HAUST,“ eins og segir í umsögninni.

„Ekki verður séð af gögnum málsins að nein mengun hljótist af því. Engar lagnir liggja á þeim stað í skipinu sem ætlað er að fara inn í,“ bendir Hafrannsóknastofnun á og kveðst ekki gera athugasemdir.