Áreitni 101 Halldóra Gunnarsdóttir skrifar 4. desember 2017 08:00 Ég sat með vinkonu minni á kaffihúsi um daginn og við vorum að spjalla. Já, ég veit að þetta er lygileg byrjun á grein en þetta er samt dagsatt. Þar sem við sátum í 101 og drukkum espresso macchiato (allir hættir í latte) þá barst talið að #metoo. Hún sagði: Ég sá á facebook að þú tókst þátt í #metoo. Já svaraði ég að bragði, ég hef orðið fyrir kynferðislegri áreitni oftar en ég fæ tölu á komið…var barn, já líklega 6 ára þegar það gerðist í fyrsta skipti (auðvitað var það kynferðislegt ofbeldi en þegar tvær konur sitja á kaffihúsi og tala saman þá þarf ekki endilega að skilgreina allt). En þú hefur þú ekki orðið fyrir kynferðislegri áreitni spyr ég? Neeei, ég hef aldrei orðið fyrir kynferðislegri áreitni. Nú svaraði ég. Hefur aldrei neinn misst stjórn á höndunum í þinni návist? Hefur aldrei neinn dottið á brjóstið á þér? Hefur aldrei neinn þurft að fálma sig áfram í þrengslum þétt upp að þér? Hefur aldrei neinn slöngvað tungunni upp í þig? Hefur aldrei neinn látið kynferðislegar athugsemdir falla sem þig langaði ekki að heyra og sagt svo bara djók eða bara alls ekki neitt því allir eiga jú rétt á því að tjá sig? Hefur aldrei neinum fundist að þú hefðir gott af því að fá einn grjótharðan inn í þig, þú myndir bara slaka á við það? Ég var ekkert æst sko ég var alveg pollróleg og hún líka, þetta var alveg svona næðisstund. Þar sem við sátum í kyrrðinni hvor á móti annarri og ég þuldi þetta upp þá lyftust augnabrúnirnar á vinkonu minni og það kviknaði ljós í augunum og hún fölnaði aðeins. Andskotinn sagði hún, ég sem var að svara Gallup að ég hefði aldrei orðið fyrir kynferðislegri áreitni. Ég verð bara að hringja og leiðrétta þetta sagði hún og hló. Hláturinn var blanda af hlátri þess sem er að uppgötva einhver afar óþægileg sannindi með smá skammti af sjálfshæðni. Jú, sagði hún svo, ég hef lent í öllu þessu sem þú lýsir og svo margoft. Hvað var ég eiginlega að pæla þegar ég svaraði neitandi? Málið er hreinlega að ég er svo samdauna þessu, við erum öll samdauna þessu. Ég er svo vön að vera áreitt, og það er bara einhvern veginn hluti af því að vera kona en það er algjörlega óþolandi, að þurfa alltaf að vera á varðbergi, að þurfa alltaf að vera hrædd þegar ég labba ein heim, að þurfa alltaf að vera tilbúin í að svara á einhvern töff hátt sem segir í raun þegiðu en er samt ekki svo dónalegt að það eyðileggi „vináttuna“ við yfirmanninn, samstarfsmanninn eða mann vinkonunnar. Vinkona mín fattaði strax um hvað þetta snérist, ég þurfti ekkert að stafa það ofan í hana, hún er alveg klár. Auðvitað eigum við ekki að þurfa að láta þetta yfir okkur ganga hélt hún áfram. Ég rétt slapp meira segja einu sinni við nauðgun og það var bara vegna þess að vinkona mín kom aðvífandi og okkur tókst síðan að bjarga okkur á flótta og þegar ég vann á bar þá fór jafn mikill tími í að berja frá mér menn sem þóttust eiga rétt á líkama mínum og í að reiða fram drykki. Í landinu sem er með mesta jafnréttið þá er í íþróttafréttum fjallað um fótbolta og kvennabolta. Í sögubókum er fjallað um nafngreinda karlmenn en nafnlausar konur, í auglýsingum eru líkamar kvenna hafðir upp á punt. Það eru til kallalaunaumslög og kvennalaunaumslög og já það er til Kvennaathvarf á Íslandi því að konur þurfa að flýja barsmíðar með börnin sín og já það dvöldu 79 börn í athvarfinu á síðasta ári. Í 70% útkalla sem félagsráðgjafar þjónustumiðstöðvanna í Reykjavík fara í vegna heimilisofbeldis eru börn á heimilinu. Við þurfum að breyta þessu öllu því ójafnrétti á einu sviði smitar yfir á annað. Ég vona að allir, eins og vinkona mín, sjái ljósið og hafi kjark, greind og vilja til að breyta…og talandi um kjark þá eigum við þessari vakningu, sem við erum núna stödd í, engum meira að þakka en hugrökkum konum sem hafa stigið fram og sagt sannleikann í andstreymi þöggunar. Höfum öll hátt…með þeim.Höfundur er brotaþoli kynferðislegs ofbeldis, sérfræðingur á mannréttindaskrifstofu Reykjavíkurborgar og verkefnisstjóri Saman gegn ofbeldi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hvað er eiginlega að gerast? Inga Minelgaite Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Nöturlegt ævikvöld Elín Hirst Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun Er keisarinn ekki í neinum fötum? Hákon Gunnarsson ,Bergljót Kristinsdóttir Skoðun Manstu ekki eftir mér Sævar Helgi Lárusson Skoðun Gerum góðan dal enn betri Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson Skoðun Skoðun Skoðun Opið bréf til samgönguráðherra og vegamálastjóra Hópur ferðaþjóna í Dölunum skrifar Skoðun Hugleiðingar ellilífeyrisþega um landsmálin og orkumálin Ingimundur Andrésson skrifar Skoðun Að tilheyra - Fjölmenningarþing Reykjavíkur skrifar Skoðun Katrínu sem forseta Stefán Friðrik Stefánsson skrifar Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaða ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þekking á naloxone nefúða getur bjargað lífi Hildur Vattnes Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við breytt fortíðinni? Ásgeir Jónsson skrifar Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson skrifar Skoðun Gerum góðan dal enn betri Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Ný norræn stjórnarskrá Hrannar Björn Arnarsson,Ragnheiður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við verið hamingjusöm í vinnunni? Héðinn Sveinbjörnsson skrifar Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson skrifar Skoðun Stærsta loftslagsráðstefna í heimi Nótt Thorberg skrifar Skoðun Er keisarinn ekki í neinum fötum? Hákon Gunnarsson ,Bergljót Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hugleiðing um sáttamiðlun Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Nöturlegt ævikvöld Elín Hirst skrifar Skoðun Hvað er eiginlega að gerast? Inga Minelgaite skrifar Skoðun Manstu ekki eftir mér Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun The man who would be king Ian McDonald skrifar Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Sjá meira
Ég sat með vinkonu minni á kaffihúsi um daginn og við vorum að spjalla. Já, ég veit að þetta er lygileg byrjun á grein en þetta er samt dagsatt. Þar sem við sátum í 101 og drukkum espresso macchiato (allir hættir í latte) þá barst talið að #metoo. Hún sagði: Ég sá á facebook að þú tókst þátt í #metoo. Já svaraði ég að bragði, ég hef orðið fyrir kynferðislegri áreitni oftar en ég fæ tölu á komið…var barn, já líklega 6 ára þegar það gerðist í fyrsta skipti (auðvitað var það kynferðislegt ofbeldi en þegar tvær konur sitja á kaffihúsi og tala saman þá þarf ekki endilega að skilgreina allt). En þú hefur þú ekki orðið fyrir kynferðislegri áreitni spyr ég? Neeei, ég hef aldrei orðið fyrir kynferðislegri áreitni. Nú svaraði ég. Hefur aldrei neinn misst stjórn á höndunum í þinni návist? Hefur aldrei neinn dottið á brjóstið á þér? Hefur aldrei neinn þurft að fálma sig áfram í þrengslum þétt upp að þér? Hefur aldrei neinn slöngvað tungunni upp í þig? Hefur aldrei neinn látið kynferðislegar athugsemdir falla sem þig langaði ekki að heyra og sagt svo bara djók eða bara alls ekki neitt því allir eiga jú rétt á því að tjá sig? Hefur aldrei neinum fundist að þú hefðir gott af því að fá einn grjótharðan inn í þig, þú myndir bara slaka á við það? Ég var ekkert æst sko ég var alveg pollróleg og hún líka, þetta var alveg svona næðisstund. Þar sem við sátum í kyrrðinni hvor á móti annarri og ég þuldi þetta upp þá lyftust augnabrúnirnar á vinkonu minni og það kviknaði ljós í augunum og hún fölnaði aðeins. Andskotinn sagði hún, ég sem var að svara Gallup að ég hefði aldrei orðið fyrir kynferðislegri áreitni. Ég verð bara að hringja og leiðrétta þetta sagði hún og hló. Hláturinn var blanda af hlátri þess sem er að uppgötva einhver afar óþægileg sannindi með smá skammti af sjálfshæðni. Jú, sagði hún svo, ég hef lent í öllu þessu sem þú lýsir og svo margoft. Hvað var ég eiginlega að pæla þegar ég svaraði neitandi? Málið er hreinlega að ég er svo samdauna þessu, við erum öll samdauna þessu. Ég er svo vön að vera áreitt, og það er bara einhvern veginn hluti af því að vera kona en það er algjörlega óþolandi, að þurfa alltaf að vera á varðbergi, að þurfa alltaf að vera hrædd þegar ég labba ein heim, að þurfa alltaf að vera tilbúin í að svara á einhvern töff hátt sem segir í raun þegiðu en er samt ekki svo dónalegt að það eyðileggi „vináttuna“ við yfirmanninn, samstarfsmanninn eða mann vinkonunnar. Vinkona mín fattaði strax um hvað þetta snérist, ég þurfti ekkert að stafa það ofan í hana, hún er alveg klár. Auðvitað eigum við ekki að þurfa að láta þetta yfir okkur ganga hélt hún áfram. Ég rétt slapp meira segja einu sinni við nauðgun og það var bara vegna þess að vinkona mín kom aðvífandi og okkur tókst síðan að bjarga okkur á flótta og þegar ég vann á bar þá fór jafn mikill tími í að berja frá mér menn sem þóttust eiga rétt á líkama mínum og í að reiða fram drykki. Í landinu sem er með mesta jafnréttið þá er í íþróttafréttum fjallað um fótbolta og kvennabolta. Í sögubókum er fjallað um nafngreinda karlmenn en nafnlausar konur, í auglýsingum eru líkamar kvenna hafðir upp á punt. Það eru til kallalaunaumslög og kvennalaunaumslög og já það er til Kvennaathvarf á Íslandi því að konur þurfa að flýja barsmíðar með börnin sín og já það dvöldu 79 börn í athvarfinu á síðasta ári. Í 70% útkalla sem félagsráðgjafar þjónustumiðstöðvanna í Reykjavík fara í vegna heimilisofbeldis eru börn á heimilinu. Við þurfum að breyta þessu öllu því ójafnrétti á einu sviði smitar yfir á annað. Ég vona að allir, eins og vinkona mín, sjái ljósið og hafi kjark, greind og vilja til að breyta…og talandi um kjark þá eigum við þessari vakningu, sem við erum núna stödd í, engum meira að þakka en hugrökkum konum sem hafa stigið fram og sagt sannleikann í andstreymi þöggunar. Höfum öll hátt…með þeim.Höfundur er brotaþoli kynferðislegs ofbeldis, sérfræðingur á mannréttindaskrifstofu Reykjavíkurborgar og verkefnisstjóri Saman gegn ofbeldi.
Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun
Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaða ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar
Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson skrifar
Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun