Komdu að kenna? Hulda María Magnúsdóttir skrifar 21. ágúst 2017 07:00 Undanfarið hefur mikið verið fjallað um kennara, eða öllu heldur kennaraskort, í fjölmiðlum. Grunnskólarnir eru að fara af stað en illa gengur að manna stöður í mörgum þeirra. Undanþágum fyrir leiðbeinendur, fólk án kennsluréttinda, fer fjölgandi. Aðsókn í kennaranám er í lágmarki. Þetta er ekkert nýtt, árlegur hluti af fréttunum á haustin, en virðist þó vekja meiri athygli núna en oft áður. Það sem ætti kannski að vera fréttnæmast, en hefur minna farið fyrir, er að við eigum feykinóg af kennaramenntuðu fólki hér á Íslandi. Það bara skilar sér ekki inn í skólana. Hver er ástæðan? Launakjör og vinnuaðstæður. Hljómar ekki flókið en samt virðist sífellt þurfa að taka þennan slag. Ég er alltaf að fá sömu spurningarnar varðandi starfið: Hvað er svona erfitt? Af hverju er svona mikið álag? Af hverju samþykkja kennarar að taka að sér þessi verkefni? Er ég hvort sem er ekki bara að kenna X marga tíma á viku og hef nægan tíma þess á milli? Allar þessar útskýringar frá fólki sem veit betur en ég bæði hvernig á að sinna starfinu og hvernig á að gera það skilvirkara. „Þetta er bara svona!“ Og auðvitað uppáhaldið mitt: „En þú átt alltaf svo gott frí.“ Ef þetta frí (sem kennarar eiga sannarlega ekki meira af en aðrir launþegar) er svona stórkostleg gulrót af hverju eru skólastjórar þá ekki að berja af sér umsækjendur? Af hverju þarf kennaradeildin þá ekki inntökupróf eins og lögfræðin? Kona spyr sig. Ég er að minnsta kosti orðin ákaflega þreytt á því að þurfa sífellt að útskýra starfið mitt, eins og ég þurfi að réttlæta tilvist mína á vinnumarkaðnum, hvers vegna ég eigi að fá hærri laun og betri aðbúnað í samræmi við menntun og álag. Nýr samkennari minn lýsti áhugaverðri reynslu frá síðasta vetri fyrir mér. Í skólanum þar sem hún var að kenna voru ákveðin vandamál til staðar og hún var sífellt að ræða um þau og hvernig mætti leysa, hvaða úrræði væru til staðar. Hún fékk klapp á bakið með orðunum „þú ert greinilega nýr kennari.“ Ekki því samkennarar hennar vildu gera lítið úr henni heldur því þeir höfðu eytt svo mörgum árum í nákvæmlega sömu mál og ekkert haggaðist. Á endanum gefast sumir bara upp og sætta sig við orðinn hlut. Aðrir halda áfram að berjast við það sem virðast vera vindmyllur og fagna hverju skrefi í rétta átt. Verst hvað skrefin eru smá og fáir sem hafa úthald í að berjast. Þar gæti kannski hvatakerfi formanns allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis komið inn. Þeir sem berjast lengst fá launahækkun. Eða kannski þeir sem gefast fyrst upp? Það væri lausn til að losna við óþægilega umræðu... Að minnsta kosti mætti téður formaður eyða eins og viku í kennslustofu áður en svona er kastað fram. Eða bara fara rétt með í viðtölum. Samkvæmt núgildandi kjarasamningi er það nefnilega starfsaldurinn sem hækkar kennara í launum, ekki lífaldurinn. Það sem svo gleymist oft í umræðunni eru nemendurnir. Börnin sem eiga rétt á kennslu samkvæmt lögum. Börnin sem koma inn í skóla fyrir alla, skóla án aðgreiningar, og fá samt ekki þann stuðning sem þau þurfa. Öll börnin, ekki bara þau með námsörðugleika eða einhvers konar aðrar greiningar, því ef eitt barn fær ekki stuðning bitnar það á hinum. Fjarri mér að ætla að beita börnunum fyrir mig í einhvers konar pistli til að sækja samúð. Slíkt hvarflar ekki að mér. Eða að öðrum kennurum. Þar liggur kannski vandinn, kennarar hafa í svo mörg ár verið uppteknir við að láta ástandið ekki bitna á börnunum, redda því sem þarf að redda, sinna því sem þarf að sinna, þó þeir hafi hvorki tíma né laun til þess. Það er nefnilega þannig að kennslan er hugsjónastarf, þú endist ekki nema hafa virkilegan og raunverulegan áhuga á að sinna því. Verst að hugsjónirnar borga ekki reikningana.Höfundur er grunnskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Kvenskörung á Bessastaði Þorbergur Þórsson Skoðun Ætlar auðvaldinu loks að takast að ráða í forsetaembættið? Reynir Böðvarsson Skoðun Ég vil óumdeildan forseta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Brjótum heimsblað! Hallgrímur Helgason Skoðun Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson Skoðun Gallar frambjóðandans - hjálparhönd til óákveðinna Gunnar Helgason Skoðun Jón Þór Stefánsson Skoðun Traustir skulu hornsteinar Jakob Bragi Hannesson Skoðun Kjósum forseta sem við treystum Ingileif Jónsdóttir Skoðun Hvers vegna kýs ég „nörd“ í smáríkjafræðum sem forseta? Steinn Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég vil óumdeildan forseta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jón Þór Stefánsson skrifar Skoðun Kvenskörung á Bessastaði Þorbergur Þórsson skrifar Skoðun Traustir skulu hornsteinar Jakob Bragi Hannesson skrifar Skoðun Ég treysti Katrínu Guðný Hildur Magnúsdóttir skrifar Skoðun ALDIN kallar eftir loftslagsaðgerðum Árni Bragason,Halldór Reynisson,Heiðrun Guðmundsdóttir,Dagný Halldórsdóttir,Tryggvi Felixson skrifar Skoðun Gallar frambjóðandans - hjálparhönd til óákveðinna Gunnar Helgason skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnarformanns Gildis Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rjúfum þögnina: andlegt ofbeldi Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna kýs ég „nörd“ í smáríkjafræðum sem forseta? Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kjósum húmanista – Konu hugsjóna og framkvæmdargleði Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Óhollustan í að sópa gærdeginum undir teppi skrifar Skoðun Við eigum skilið Höllu Tómasdóttur! Thor Ólafsson skrifar Skoðun Halla Hrund Logadóttir: Framtíðarforseti Íslands? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Að sitja vel í sjálfri sér Kolbrún Sverrisdóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir fyrir okkur unga fólkið Kári Sigfússon skrifar Skoðun Kjósum alvöru forseta en ekki óbreytt ástand Kári Allansson skrifar Skoðun Ætlar auðvaldinu loks að takast að ráða í forsetaembættið? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Halla Hrund Logadóttir: Framtíðarforseti Íslands? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Ég kýs Katrínu! Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Opinber umræða í þágu hugsunar Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Hefur allt til brunns að bera Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Brjótum heimsblað! Hallgrímur Helgason skrifar Skoðun Kjósum forseta sem við treystum Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Það skiptir máli hver er forseti landsins Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Sjálfstæði eða fall? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Afturbatapíka í skilgreiningu HKL Steingrímur Gunnarsson skrifar Skoðun Ó, vakna þú mín Þyrnirós! Ólafur H. Ólafsson skrifar Skoðun Kryddum tilveruna í skrautbúning Ásdís Rán Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Er landið stjórnlaust og býr þjóðin við valdníðslu og rányrkju? Vilhelm Jónsson skrifar Sjá meira
Undanfarið hefur mikið verið fjallað um kennara, eða öllu heldur kennaraskort, í fjölmiðlum. Grunnskólarnir eru að fara af stað en illa gengur að manna stöður í mörgum þeirra. Undanþágum fyrir leiðbeinendur, fólk án kennsluréttinda, fer fjölgandi. Aðsókn í kennaranám er í lágmarki. Þetta er ekkert nýtt, árlegur hluti af fréttunum á haustin, en virðist þó vekja meiri athygli núna en oft áður. Það sem ætti kannski að vera fréttnæmast, en hefur minna farið fyrir, er að við eigum feykinóg af kennaramenntuðu fólki hér á Íslandi. Það bara skilar sér ekki inn í skólana. Hver er ástæðan? Launakjör og vinnuaðstæður. Hljómar ekki flókið en samt virðist sífellt þurfa að taka þennan slag. Ég er alltaf að fá sömu spurningarnar varðandi starfið: Hvað er svona erfitt? Af hverju er svona mikið álag? Af hverju samþykkja kennarar að taka að sér þessi verkefni? Er ég hvort sem er ekki bara að kenna X marga tíma á viku og hef nægan tíma þess á milli? Allar þessar útskýringar frá fólki sem veit betur en ég bæði hvernig á að sinna starfinu og hvernig á að gera það skilvirkara. „Þetta er bara svona!“ Og auðvitað uppáhaldið mitt: „En þú átt alltaf svo gott frí.“ Ef þetta frí (sem kennarar eiga sannarlega ekki meira af en aðrir launþegar) er svona stórkostleg gulrót af hverju eru skólastjórar þá ekki að berja af sér umsækjendur? Af hverju þarf kennaradeildin þá ekki inntökupróf eins og lögfræðin? Kona spyr sig. Ég er að minnsta kosti orðin ákaflega þreytt á því að þurfa sífellt að útskýra starfið mitt, eins og ég þurfi að réttlæta tilvist mína á vinnumarkaðnum, hvers vegna ég eigi að fá hærri laun og betri aðbúnað í samræmi við menntun og álag. Nýr samkennari minn lýsti áhugaverðri reynslu frá síðasta vetri fyrir mér. Í skólanum þar sem hún var að kenna voru ákveðin vandamál til staðar og hún var sífellt að ræða um þau og hvernig mætti leysa, hvaða úrræði væru til staðar. Hún fékk klapp á bakið með orðunum „þú ert greinilega nýr kennari.“ Ekki því samkennarar hennar vildu gera lítið úr henni heldur því þeir höfðu eytt svo mörgum árum í nákvæmlega sömu mál og ekkert haggaðist. Á endanum gefast sumir bara upp og sætta sig við orðinn hlut. Aðrir halda áfram að berjast við það sem virðast vera vindmyllur og fagna hverju skrefi í rétta átt. Verst hvað skrefin eru smá og fáir sem hafa úthald í að berjast. Þar gæti kannski hvatakerfi formanns allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis komið inn. Þeir sem berjast lengst fá launahækkun. Eða kannski þeir sem gefast fyrst upp? Það væri lausn til að losna við óþægilega umræðu... Að minnsta kosti mætti téður formaður eyða eins og viku í kennslustofu áður en svona er kastað fram. Eða bara fara rétt með í viðtölum. Samkvæmt núgildandi kjarasamningi er það nefnilega starfsaldurinn sem hækkar kennara í launum, ekki lífaldurinn. Það sem svo gleymist oft í umræðunni eru nemendurnir. Börnin sem eiga rétt á kennslu samkvæmt lögum. Börnin sem koma inn í skóla fyrir alla, skóla án aðgreiningar, og fá samt ekki þann stuðning sem þau þurfa. Öll börnin, ekki bara þau með námsörðugleika eða einhvers konar aðrar greiningar, því ef eitt barn fær ekki stuðning bitnar það á hinum. Fjarri mér að ætla að beita börnunum fyrir mig í einhvers konar pistli til að sækja samúð. Slíkt hvarflar ekki að mér. Eða að öðrum kennurum. Þar liggur kannski vandinn, kennarar hafa í svo mörg ár verið uppteknir við að láta ástandið ekki bitna á börnunum, redda því sem þarf að redda, sinna því sem þarf að sinna, þó þeir hafi hvorki tíma né laun til þess. Það er nefnilega þannig að kennslan er hugsjónastarf, þú endist ekki nema hafa virkilegan og raunverulegan áhuga á að sinna því. Verst að hugsjónirnar borga ekki reikningana.Höfundur er grunnskólakennari.
Skoðun ALDIN kallar eftir loftslagsaðgerðum Árni Bragason,Halldór Reynisson,Heiðrun Guðmundsdóttir,Dagný Halldórsdóttir,Tryggvi Felixson skrifar