Niqab eða ekki niqab? Anna Lára Steindal skrifar 4. maí 2016 12:57 Á dögunum vísaði framhaldsskóli í Lyngby í Danmörku sex stúlkum úr skóla fyrir að klæðast niqab – svörtum kufli sem hylur frá toppi til táar, þar á meðal andlit. Eftir sem áður geta þær stúlkur sem klæðast slíkum fatnaði stundað fjarnám við skólann. Rökin voru þau að í kennslu skipti samskipti höfuðmáli – og erfitt sé að eiga samskipti við þá sem hylja andlit sitt. Þessi tíðindi fengu mig til að hugsa enn á ný um mikilvægi þess að Íslendingar setjist niður og spái í þessa hluti áður en til þess kemur að við þurfum að banna eitthvað sem fólk er þegar að gera sem óhjákvæmilega er líklegra til að hafa árekstra og leiðindi í för með sér en ef fólk veit að hverju það gengur um leið og það sest hér að. Og nei, þetta hefur ekkert með fordóma gagnvart íslam eða trú Múslima að gera heldur þær grunnforsendur sem íslenskt samfélag hvílir á. Kannski kæmumst við, að þeirri niðurstöðu að það sé ekkert að því að klæðast niqab á Íslandi. En sú niðurstaða þyrfti að mínum dómi að grundvallast á skynsamlegri samræðu. Á rökum og skiliningi en ekki tilfinningum og ótta. Og sem flestir sem málið varða þyrftu að eiga aðgengi að þeirri samræðu. Undanfarin ár hef ég unnið mikið með Múslimum á Íslandi og veit þess vegna að þeir vilja búa sér líf í sátt við samfélagið – það er þeim ekkert kappsmál að ástunda hefðir sem eru á skjön við reglur og hefðina á Íslandi. Alls ekki og þvert á móti vilja þau vanda sig við að lifa í sátt. Plan um samræðu En til þess að geta lifað saman án ágreinings þurfum við að hafa skýra sýn og plan um hvernig við ætlum að gera það. Við þurfum að læra af mistökum annarra – í Danmörku og víðast í Evrópu var farið of seint af stað í þessa umræðu. Hún var ad hoc - viðbrögð við ástandi sem þurfti að bregðast við og það sem verra er, á sér staða á krísutímum þar sem á stundum skortir á yfirvegun og yfirsýn og traust milli þeirra aðila sem takast á um hugmyndir Á Íslandi höfum við tækfifæri til að gera þetta öðruvísi – leggja línurnar áður en til ágreinings kemur. Ef við ekki hefjum hreinskipta samræðu, leggjum miklu meiri áherslu á aðlögunarplan sem virkar í báðar áttir og er niðurstaða samtals og samvinnu, þá mun þessi ágreiningur koma upp á Íslandi líka. Það er bara spurning um tíma. Reyndar hefur margvíslegur ágreiningur þegar komið upp – ég hef sjálf tekið þátt í því í einhverjum tilvikum að leysa hann. Það var satt að segja frekar auðvelt og þess vegna veit ég að þetta er hægt. En við þurfum plan – þurfum að ástunda samræðuna en ekki bara bregðast við einangruðum ativkum. Undanfarnar vikur og mánuði hef ég verið á ferðinni að vekja athygli á því hvað okkur – sem samfélagi - er tamt að setja ábyrgðina á því hvernig fjölmenningarsamfélagið á Íslandi þróast á innflytjendur – þeir bera ábyrgð á því að tileinka sér réttu hugmyndirnar, gildin og viðhorfin. En hvernig geta þeir staðið undir þeim væntingum ef við skýrum ekki hvaða kröfur við gerum til þeirra og leitumst ekki við að útskýra hvers vegna það er mikilvægt að leggja sig fram við að standa undir þeim? Þeir sem koma nýjir inn í samfélagið okkar þekkja ekki alltaf þær hefðir, gildi, siði og reglur sem eru við hæfi - til þess að geta axlað ábyrgð á eigin aðlögun og farsælu lífi á Íslandi þurfa innflytjendur á samræðunni að halda, við þurfum að útskýra og skilgreina grunnforsendurnar sem samfélagið á Íslandi hvílir á. Í gegnum samtalið og rökræðuna getum við búið okkur sameiginlega sýn, talað okkur niður á sameiginlegan útgangspunkt sem veitir ólíkum einstaklingum svigrúm til að sníða sér tilveru í samræmi við trú og lífsskoðanir, en greiðir á sama tíma fyrir góðum samskiptum og sambýli í fjölbreytti samfélagi. Í þessu felst listin að lifa saman. Þetta er hægt – ef við einsetjum okkur að gera það og kosta til þess því sem til þarf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Hreinleikaþráin Bjarni Karlsson skrifar Sjá meira
Á dögunum vísaði framhaldsskóli í Lyngby í Danmörku sex stúlkum úr skóla fyrir að klæðast niqab – svörtum kufli sem hylur frá toppi til táar, þar á meðal andlit. Eftir sem áður geta þær stúlkur sem klæðast slíkum fatnaði stundað fjarnám við skólann. Rökin voru þau að í kennslu skipti samskipti höfuðmáli – og erfitt sé að eiga samskipti við þá sem hylja andlit sitt. Þessi tíðindi fengu mig til að hugsa enn á ný um mikilvægi þess að Íslendingar setjist niður og spái í þessa hluti áður en til þess kemur að við þurfum að banna eitthvað sem fólk er þegar að gera sem óhjákvæmilega er líklegra til að hafa árekstra og leiðindi í för með sér en ef fólk veit að hverju það gengur um leið og það sest hér að. Og nei, þetta hefur ekkert með fordóma gagnvart íslam eða trú Múslima að gera heldur þær grunnforsendur sem íslenskt samfélag hvílir á. Kannski kæmumst við, að þeirri niðurstöðu að það sé ekkert að því að klæðast niqab á Íslandi. En sú niðurstaða þyrfti að mínum dómi að grundvallast á skynsamlegri samræðu. Á rökum og skiliningi en ekki tilfinningum og ótta. Og sem flestir sem málið varða þyrftu að eiga aðgengi að þeirri samræðu. Undanfarin ár hef ég unnið mikið með Múslimum á Íslandi og veit þess vegna að þeir vilja búa sér líf í sátt við samfélagið – það er þeim ekkert kappsmál að ástunda hefðir sem eru á skjön við reglur og hefðina á Íslandi. Alls ekki og þvert á móti vilja þau vanda sig við að lifa í sátt. Plan um samræðu En til þess að geta lifað saman án ágreinings þurfum við að hafa skýra sýn og plan um hvernig við ætlum að gera það. Við þurfum að læra af mistökum annarra – í Danmörku og víðast í Evrópu var farið of seint af stað í þessa umræðu. Hún var ad hoc - viðbrögð við ástandi sem þurfti að bregðast við og það sem verra er, á sér staða á krísutímum þar sem á stundum skortir á yfirvegun og yfirsýn og traust milli þeirra aðila sem takast á um hugmyndir Á Íslandi höfum við tækfifæri til að gera þetta öðruvísi – leggja línurnar áður en til ágreinings kemur. Ef við ekki hefjum hreinskipta samræðu, leggjum miklu meiri áherslu á aðlögunarplan sem virkar í báðar áttir og er niðurstaða samtals og samvinnu, þá mun þessi ágreiningur koma upp á Íslandi líka. Það er bara spurning um tíma. Reyndar hefur margvíslegur ágreiningur þegar komið upp – ég hef sjálf tekið þátt í því í einhverjum tilvikum að leysa hann. Það var satt að segja frekar auðvelt og þess vegna veit ég að þetta er hægt. En við þurfum plan – þurfum að ástunda samræðuna en ekki bara bregðast við einangruðum ativkum. Undanfarnar vikur og mánuði hef ég verið á ferðinni að vekja athygli á því hvað okkur – sem samfélagi - er tamt að setja ábyrgðina á því hvernig fjölmenningarsamfélagið á Íslandi þróast á innflytjendur – þeir bera ábyrgð á því að tileinka sér réttu hugmyndirnar, gildin og viðhorfin. En hvernig geta þeir staðið undir þeim væntingum ef við skýrum ekki hvaða kröfur við gerum til þeirra og leitumst ekki við að útskýra hvers vegna það er mikilvægt að leggja sig fram við að standa undir þeim? Þeir sem koma nýjir inn í samfélagið okkar þekkja ekki alltaf þær hefðir, gildi, siði og reglur sem eru við hæfi - til þess að geta axlað ábyrgð á eigin aðlögun og farsælu lífi á Íslandi þurfa innflytjendur á samræðunni að halda, við þurfum að útskýra og skilgreina grunnforsendurnar sem samfélagið á Íslandi hvílir á. Í gegnum samtalið og rökræðuna getum við búið okkur sameiginlega sýn, talað okkur niður á sameiginlegan útgangspunkt sem veitir ólíkum einstaklingum svigrúm til að sníða sér tilveru í samræmi við trú og lífsskoðanir, en greiðir á sama tíma fyrir góðum samskiptum og sambýli í fjölbreytti samfélagi. Í þessu felst listin að lifa saman. Þetta er hægt – ef við einsetjum okkur að gera það og kosta til þess því sem til þarf.
Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson Skoðun
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar
Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson Skoðun