Svartolía útlæg á norðurslóð? Svavar Hávarðsson skrifar 19. maí 2016 07:00 Olía eirir engu þegar hún berst í hafið eða upp á strendur þar sem viðkvæmt lífkerfi er fyrir. NordicPhotos/AFP Náttúruverndarsamtök Íslands og Hafið – Öndvegissetur um sjálfbæra nýtingu og verndun hafsins, ásamt sex stórum alþjóðlegum umhverfisverndarsamtökum, hvetja Ísland, Bandaríkin og hin Norðurlöndin til að sameinast um að banna notkun svartolíu um borð í skipum norðan heimskautsbaugs. Bréf þessa efnis var sent Sigurði Inga Jóhannssyni forsætisráðherra fyrir leiðtogafund Norðurlandanna og Bandaríkjanna sem haldinn var í Washington DC í síðustu viku. Þar er hvatt til þess að þjóðirnar taki forystu til að ná þessu fram og vinni að banni við notkun svartolíu með fulltingi Alþjóðasiglingamálastofnunarinnar (IMO), enda sé notkun hennar alvarleg ógn við lífríki norðurslóða. Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands, segir að áform um auknar siglingar um norðurhöf geri kröfur á aðildarríki Norðurskautsráðsins um að setja ströngustu reglur um mengunarvarnir, og þar á meðal að banna að skip brenni svartolíu.Árni Finnsson„Brennsla svartolíu veldur mikilli losun á sóti sem eykur á gróðurhúsavandann; sótið sest á ísinn og þar með dregur hann í sig meiri hita í stað þess að endurvarpa honum aftur út. Með þeirri einföldu aðgerð að banna brennslu á svartolíu myndi það draga fljótt úr miklum vanda,“ segir Árni. Í bréfinu er gerð grein fyrir þeirri staðreynd að við slys þar sem svartolía berst út í umhverfið sé skaðinn fyrir fiskistofna talinn fimmtíu sinnum meiri en ef um léttari skipaolíu er að ræða. Þess utan tekur það mun lengri tíma fyrir slíka olíu að leysast upp í umhverfinu – eða 20 daga í stað þriggja. Á norðurslóðum, og við lægra hitastig þar sem ís er fyrir, getur það tekið enn lengri tíma, segir í bréfinu og til viðbótar að slík uppákoma myndi hafa skelfilegar afleiðingar fyrir lífríkið og þau samfélög sem reiða sig á veiðar til lífsviðurværis. Vitað er að afleiðingar Exxon Valdez slyssins í Alaska árið 1989 á lífríkið voru merkjanlegar áratug síðar. Fjöldi skipa sem sigla um norðurhöf á næstu árum mun margfaldast – en á sama tíma var 71 tilvik um óhöpp skráð árið 2015 á móti aðeins þremur tíu árum áður. Þessi umleitun umhverfisverndarsamtakanna átta verður líka að skoðast í ljósi Parísarsamkomulagsins, og þess markmiðs að halda hlýnun jarðar innan 1,5 gráðum. Öll ríkin skrifuðu upp á það markmið þegar samningurinn var staðfestur 22. apríl síðastliðinn. Við það eitt að brenna léttari olíu í stað svartolíu myndi útblástur minnka um 30 til 80 prósent frá skipum sem hana nota í dag. Áskorun átta samtaka Erlendu umhverfisverndarsamtökin sem standa að áskoruninni ásamt Náttúruverndarsamtökum Íslands og Hafinu – Öndvegissetri um sjálfbæra nýtingu og verndun hafsins eru: Clean Air Task Force Environmental Investigation Agency Friends of the Earth Ocean Conservancy Pacific Environment WWF Global Arctic Program.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu 19. maí. Mest lesið Skilinn eftir nær dauða en lífi á nærbuxum einum klæða Innlent Yfirmaður heraflans er á móti hernámi og vill semja Erlent Betra að borga tryggingarnar en að sitja uppi með allsherjartjón Innlent Lögregla kölluð til vegna einstaklinga sem tjölduðu í skógarrjóðri Innlent Persónulegar og átakanlegar lýsingar í ævisögu Giuffre Erlent Skýrslur teknar af tíu börnum undir sex ára á síðustu 20 árum Innlent Þýska velferðarríkið standi ekki lengur undir sér Erlent 13,3 milljarðar frá Íslandi til Úkraínu: Danska leiðin „ein sú besta“ til að styrkja varnir Evrópu Innlent Tíunda skotið klikkaði Erlent Brotið á barni með því að loka það inni í einveruherbergi Innlent Fleiri fréttir Meirihluti hefur áhyggjur af laxastofninum nema í fjörðunum Jóhann tekur við af Gunnari hjá Landssambandi veiðifélaga Skýrslur teknar af tíu börnum undir sex ára á síðustu 20 árum Lögregla kölluð til vegna einstaklinga sem tjölduðu í skógarrjóðri Betra að borga tryggingarnar en að sitja uppi með allsherjartjón Skilinn eftir nær dauða en lífi á nærbuxum einum klæða Metaðsókn og söfnunarmet slegið 13,3 milljarðar frá Íslandi til Úkraínu: Danska leiðin „ein sú besta“ til að styrkja varnir Evrópu Steindór Örn endurkjörinn formaður Hallveigar Það logaði glatt í Bergþórshvoli á Njáluhátíð í Rangárþingi Skiptar skoðanir um stækkun Þjóðleikhússins Myndskeið af rallýslysi, sjálfstæð Úkraína og brennan á Bergþórshvoli Brotið á barni með því að loka það inni í einveruherbergi Leitar kofans sem hvarf í heilu lagi Vestfirðingar fagna í kvöld: „Þetta er bara mjög stórt“ Öll spjót beinast að ÍBR vegna skipulagsleysis og „rugls í ræsingu“ Hlaupið aftur í rénun eftir vöxt í nótt Þrjár líkamsárásir og yfir tuttugu ungmenni í athvarf Hver verður Íslandsmeistari í hrútaþukli? Kraftaverk að ekki fór verr þegar bíll hafnaði ofan á tveimur Akstursíþróttasamfélagið harmi slegið, unglingadrykkja á Menningarnótt og hrútaþukl Evrópusambandið, menntamál, stýrivextir og Gasa í Sprengisandi „Heilt yfir“ friðsamleg Menningarnótt en nokkrir ofbeldisfullir Skutu upp flugeldum í minningu Bryndísar Klöru Mölbraut rúðu í Þjóðleikhúsinu Stórhættulegur framúrakstur við Ingólfsfjall Algjört hrun í fálkastofninum Þétting byggðar hafi ekki slegið í gegn Jökulhlaupið í hægum vexti Nýi brennsluofn göngugarpsins mættur á Sólheima Sjá meira
Náttúruverndarsamtök Íslands og Hafið – Öndvegissetur um sjálfbæra nýtingu og verndun hafsins, ásamt sex stórum alþjóðlegum umhverfisverndarsamtökum, hvetja Ísland, Bandaríkin og hin Norðurlöndin til að sameinast um að banna notkun svartolíu um borð í skipum norðan heimskautsbaugs. Bréf þessa efnis var sent Sigurði Inga Jóhannssyni forsætisráðherra fyrir leiðtogafund Norðurlandanna og Bandaríkjanna sem haldinn var í Washington DC í síðustu viku. Þar er hvatt til þess að þjóðirnar taki forystu til að ná þessu fram og vinni að banni við notkun svartolíu með fulltingi Alþjóðasiglingamálastofnunarinnar (IMO), enda sé notkun hennar alvarleg ógn við lífríki norðurslóða. Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands, segir að áform um auknar siglingar um norðurhöf geri kröfur á aðildarríki Norðurskautsráðsins um að setja ströngustu reglur um mengunarvarnir, og þar á meðal að banna að skip brenni svartolíu.Árni Finnsson„Brennsla svartolíu veldur mikilli losun á sóti sem eykur á gróðurhúsavandann; sótið sest á ísinn og þar með dregur hann í sig meiri hita í stað þess að endurvarpa honum aftur út. Með þeirri einföldu aðgerð að banna brennslu á svartolíu myndi það draga fljótt úr miklum vanda,“ segir Árni. Í bréfinu er gerð grein fyrir þeirri staðreynd að við slys þar sem svartolía berst út í umhverfið sé skaðinn fyrir fiskistofna talinn fimmtíu sinnum meiri en ef um léttari skipaolíu er að ræða. Þess utan tekur það mun lengri tíma fyrir slíka olíu að leysast upp í umhverfinu – eða 20 daga í stað þriggja. Á norðurslóðum, og við lægra hitastig þar sem ís er fyrir, getur það tekið enn lengri tíma, segir í bréfinu og til viðbótar að slík uppákoma myndi hafa skelfilegar afleiðingar fyrir lífríkið og þau samfélög sem reiða sig á veiðar til lífsviðurværis. Vitað er að afleiðingar Exxon Valdez slyssins í Alaska árið 1989 á lífríkið voru merkjanlegar áratug síðar. Fjöldi skipa sem sigla um norðurhöf á næstu árum mun margfaldast – en á sama tíma var 71 tilvik um óhöpp skráð árið 2015 á móti aðeins þremur tíu árum áður. Þessi umleitun umhverfisverndarsamtakanna átta verður líka að skoðast í ljósi Parísarsamkomulagsins, og þess markmiðs að halda hlýnun jarðar innan 1,5 gráðum. Öll ríkin skrifuðu upp á það markmið þegar samningurinn var staðfestur 22. apríl síðastliðinn. Við það eitt að brenna léttari olíu í stað svartolíu myndi útblástur minnka um 30 til 80 prósent frá skipum sem hana nota í dag. Áskorun átta samtaka Erlendu umhverfisverndarsamtökin sem standa að áskoruninni ásamt Náttúruverndarsamtökum Íslands og Hafinu – Öndvegissetri um sjálfbæra nýtingu og verndun hafsins eru: Clean Air Task Force Environmental Investigation Agency Friends of the Earth Ocean Conservancy Pacific Environment WWF Global Arctic Program.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu 19. maí.
Mest lesið Skilinn eftir nær dauða en lífi á nærbuxum einum klæða Innlent Yfirmaður heraflans er á móti hernámi og vill semja Erlent Betra að borga tryggingarnar en að sitja uppi með allsherjartjón Innlent Lögregla kölluð til vegna einstaklinga sem tjölduðu í skógarrjóðri Innlent Persónulegar og átakanlegar lýsingar í ævisögu Giuffre Erlent Skýrslur teknar af tíu börnum undir sex ára á síðustu 20 árum Innlent Þýska velferðarríkið standi ekki lengur undir sér Erlent 13,3 milljarðar frá Íslandi til Úkraínu: Danska leiðin „ein sú besta“ til að styrkja varnir Evrópu Innlent Tíunda skotið klikkaði Erlent Brotið á barni með því að loka það inni í einveruherbergi Innlent Fleiri fréttir Meirihluti hefur áhyggjur af laxastofninum nema í fjörðunum Jóhann tekur við af Gunnari hjá Landssambandi veiðifélaga Skýrslur teknar af tíu börnum undir sex ára á síðustu 20 árum Lögregla kölluð til vegna einstaklinga sem tjölduðu í skógarrjóðri Betra að borga tryggingarnar en að sitja uppi með allsherjartjón Skilinn eftir nær dauða en lífi á nærbuxum einum klæða Metaðsókn og söfnunarmet slegið 13,3 milljarðar frá Íslandi til Úkraínu: Danska leiðin „ein sú besta“ til að styrkja varnir Evrópu Steindór Örn endurkjörinn formaður Hallveigar Það logaði glatt í Bergþórshvoli á Njáluhátíð í Rangárþingi Skiptar skoðanir um stækkun Þjóðleikhússins Myndskeið af rallýslysi, sjálfstæð Úkraína og brennan á Bergþórshvoli Brotið á barni með því að loka það inni í einveruherbergi Leitar kofans sem hvarf í heilu lagi Vestfirðingar fagna í kvöld: „Þetta er bara mjög stórt“ Öll spjót beinast að ÍBR vegna skipulagsleysis og „rugls í ræsingu“ Hlaupið aftur í rénun eftir vöxt í nótt Þrjár líkamsárásir og yfir tuttugu ungmenni í athvarf Hver verður Íslandsmeistari í hrútaþukli? Kraftaverk að ekki fór verr þegar bíll hafnaði ofan á tveimur Akstursíþróttasamfélagið harmi slegið, unglingadrykkja á Menningarnótt og hrútaþukl Evrópusambandið, menntamál, stýrivextir og Gasa í Sprengisandi „Heilt yfir“ friðsamleg Menningarnótt en nokkrir ofbeldisfullir Skutu upp flugeldum í minningu Bryndísar Klöru Mölbraut rúðu í Þjóðleikhúsinu Stórhættulegur framúrakstur við Ingólfsfjall Algjört hrun í fálkastofninum Þétting byggðar hafi ekki slegið í gegn Jökulhlaupið í hægum vexti Nýi brennsluofn göngugarpsins mættur á Sólheima Sjá meira
13,3 milljarðar frá Íslandi til Úkraínu: Danska leiðin „ein sú besta“ til að styrkja varnir Evrópu Innlent
13,3 milljarðar frá Íslandi til Úkraínu: Danska leiðin „ein sú besta“ til að styrkja varnir Evrópu Innlent