Hvað heitir þessi nýi aftur?

Ímyndaðu þér að eiga að mæta fyrsta vinnudaginn í nýrri vinnu á morgun. Kannski búinn að vera að mennta þig eða skapa þér reynslu annars staðar. Þig langar til þess að þetta gangi vel og reynir að sjá fyrir þér hvað bíður þín. Þú mætir og yfirmaðurinn þinn er bara ansi fínn, virðist vera gott fólk sem vinnur þarna og spennandi verkefni sem bíða þín. Vikurnar líða og þú ert enn þá að koma þér fyrir á vinnustaðnum, átta þig á menningunni og hvernig fólkið er sem vinnur þarna. Hálf óöruggur með kaffibollann á kaffistofunni heldurðu uppi „small-talki“ um þetta helsta; fótbolta, mat og veðrið. Mánuðir líða og það er komið að hinu árlega kokteilboði, enda stjórnendur fyrirtækisins meðvitaðir um að brjóta þurfi upp hversdagsleikann af og til.

Okkur grunar að þetta sé ekki óralangt frá raunveruleika margra fyrirtækja. Mikill skilningur virðist vera á mikilvægi þess að gleðja starfsmenn og standa fyrir ýmiss konar skemmtunum; haustfagnaði, vorhátíð, jólahlaðborði og þess háttar. Jafnvel sjá starfsmenn sjálfir um að skipuleggja þessi uppbrot. Hins vegar virðist takmarkaður skilningur vera á aðlögunarferli einstaklinga inn í nýjan hóp og uppbyggilegum leiðum til aukinnar starfsánægju.

Við veltum fyrir okkur hlutverki stjórnenda í aðlögunarferli nýrra einstaklinga inn í starfsmannahóp og að viðhalda góðum starfsanda. Margir stjórnendur virðast loka augunum fyrir þeirri staðreynd að einstaklingar tengjast ekki sterkum böndum sjálfkrafa. Þrátt fyrir að eðlis starfsins vegna sé jafnvel nauðsynlegt að einstaklingar tengist ákveðnum böndum; treysti hver öðrum, þekki inn á styrk- og veikleika hver annars og vinni vel saman. Mætti segja að ábyrgðinni sé varpað yfir á starfsmennina sjálfa að aðlagast og beðið í von og óvon um að kokteilboðið heppnist nú vel. „Mætti ekki þessi nýi?“ er mögulega einn starfsmanna spurður af yfirmanninum á mánudegi.

Hugsanlega er um almenna vanþekkingu á hópþróun að ræða og/eða „kokteilboða“-aðferðin sú eina sem tíðkast; svona til að hrista fólk saman. Kannski hefur hugtakið hópefli laumast í undirmeðvitundina tengt starfsmannagleði (með áfengi) og þykir okkur það miður. Hópefli ætti ekki að vera sett í flokk með árshátíðum eða nokkrum öðrum drykkjutengdum skemmtunum, þó hópefli sé vissulega skemmtun. Hópefli ætti ekki eingöngu að vera starfsmannanefnda að skipuleggja (eins og algengast er um þessar mundir). Hópefli og liðsheildarvinna ætti að vera á ábyrgð stjórnenda að innleiða, sérstaklega þegar nýir bætast í hópinn. Stjórnendur ættu, að okkar mati, markvisst að beita aðferðum hópeflis- og liðsheildarvinnu við að skapa þá menningu og þann anda sem þeir vilja að ríki á sínum vinnustað – sérstaklega ef starfið felur í sér einhver samskipti starfsmanna á milli. Hvernig má annars tryggja góðan starfsanda og að allir þekki nýja manninn ef það eina sem vinnustaðurinn notar eru drykkjutengdar skemmtanir? Sumir nefnilega muna ekki mjög vel á mánudögum.