Strandminjar á Íslandi: Menningarlegt stórslys að eiga sér stað Atli Ísleifsson skrifar 2. apríl 2015 14:38 Eyþór Eðvarðsson átti frumkvæði að átakinu. Vísir/Róbert Mikill fjöldi minja um allt land er í stórhættu vegna sjávarrofs. Um gríðarlegt magn ómetanlegra menningarverðmæta er að ræða og munu að óbreyttu hverfa í sjóinn. Áhugahópur um strandminjar í hættu ásamt Minjastofnun mun standa fyrir ráðstefnu þann 18. apríl þar sem þessi mál verða til umræðu. Eyþór Eðvarðsson átti frumkvæði að átakinu og segir stöðuna í þessum málum vera alveg skelfilega. „Það er menningarlegt stórslys að eiga sér stað við strendurnar þar sem þær minjar sem standa næst sjónum eru að hverfa á svakalegri ferð þessa dagana og þessi árin.“ Eyþór segir að sem dæmi megi nefna að norðan við Skagaströnd þá eru um 40 prósent af um 400 skráðum strandminjum í mikilli hættu. „40 prósent til viðbótar eru einnig í hættu. Það þýðir að 80 prósent af minjum á því svæði eru að hverfa.“ Í tilkynningu segir að gríðarlega mikið af stórmerkilegum sjávarútvegsminjum séu þessi árin að hverfa í sjó allt í kringum landið. Mest séu þetta verbúðir, naust, hróf, fiskgarðar og fleira sem liggja við strendur landsins. „Þessi flokkur minja hefur litla athygli fengið og er nær ekkert rannsakaður. Með hækkandi sjávaryfirborði erum við ásamt öðrum strandþjóðum farin að glíma við meira brim og sjávarrof en áður. Í dag er ástandið hvað verst á þeim stöðum sem snúa mót vestanvindum. Sem dæmi þá var á Sæbóli á Ingjaldssandi frá landnámi mikil verstöð, sem núna er öll horfin. Það er nær allt horfið á Suðurlandi og ástandið er mjög slæmt á Norðurlandi. Á Siglunesið í Siglufirði var stór verstöð frá fyrstu tíð en þar er allt á undanhaldi. Siglunesið sjálft verður miðað við áframhaldandi sjávarrof horfið eftir um 10-15 ár.“ Ráðstefnan verður haldin á Radisson Blu (Hótel Sögu), laugardaginn 18. apríl, milli klukkan 13 og16.30. Hún ber heitið Strandminjar í hættu – lífróður. Mest lesið Full ástæða til að vara foreldra við Innlent Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Innlent Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Innlent Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Innlent Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Innlent „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Innlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Þriðja ungmennið handtekið vegna drápsins í Landskrónu Erlent Fleiri fréttir Full ástæða til að vara foreldra við Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Fíkniefni á samfélagsmiðlum og bílakaup verðandi forseta Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Ármúlinn verði vel nothæfur leikskóli eftir tvær vikur Hnífamaðurinn í Lundi áfram bak við lás og slá „Hann meiddi mig ekki mikið“ Umboðsmaður barna krefst svara um nýtt námsmat Sala á fíkniefnum fari fram fyrir opnum tjöldum Ferðamennirnir lausir úr haldi eftir líkamsárás Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Sjá meira
Mikill fjöldi minja um allt land er í stórhættu vegna sjávarrofs. Um gríðarlegt magn ómetanlegra menningarverðmæta er að ræða og munu að óbreyttu hverfa í sjóinn. Áhugahópur um strandminjar í hættu ásamt Minjastofnun mun standa fyrir ráðstefnu þann 18. apríl þar sem þessi mál verða til umræðu. Eyþór Eðvarðsson átti frumkvæði að átakinu og segir stöðuna í þessum málum vera alveg skelfilega. „Það er menningarlegt stórslys að eiga sér stað við strendurnar þar sem þær minjar sem standa næst sjónum eru að hverfa á svakalegri ferð þessa dagana og þessi árin.“ Eyþór segir að sem dæmi megi nefna að norðan við Skagaströnd þá eru um 40 prósent af um 400 skráðum strandminjum í mikilli hættu. „40 prósent til viðbótar eru einnig í hættu. Það þýðir að 80 prósent af minjum á því svæði eru að hverfa.“ Í tilkynningu segir að gríðarlega mikið af stórmerkilegum sjávarútvegsminjum séu þessi árin að hverfa í sjó allt í kringum landið. Mest séu þetta verbúðir, naust, hróf, fiskgarðar og fleira sem liggja við strendur landsins. „Þessi flokkur minja hefur litla athygli fengið og er nær ekkert rannsakaður. Með hækkandi sjávaryfirborði erum við ásamt öðrum strandþjóðum farin að glíma við meira brim og sjávarrof en áður. Í dag er ástandið hvað verst á þeim stöðum sem snúa mót vestanvindum. Sem dæmi þá var á Sæbóli á Ingjaldssandi frá landnámi mikil verstöð, sem núna er öll horfin. Það er nær allt horfið á Suðurlandi og ástandið er mjög slæmt á Norðurlandi. Á Siglunesið í Siglufirði var stór verstöð frá fyrstu tíð en þar er allt á undanhaldi. Siglunesið sjálft verður miðað við áframhaldandi sjávarrof horfið eftir um 10-15 ár.“ Ráðstefnan verður haldin á Radisson Blu (Hótel Sögu), laugardaginn 18. apríl, milli klukkan 13 og16.30. Hún ber heitið Strandminjar í hættu – lífróður.
Mest lesið Full ástæða til að vara foreldra við Innlent Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Innlent Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Innlent Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Innlent Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Innlent „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Innlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Þriðja ungmennið handtekið vegna drápsins í Landskrónu Erlent Fleiri fréttir Full ástæða til að vara foreldra við Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Fíkniefni á samfélagsmiðlum og bílakaup verðandi forseta Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Ármúlinn verði vel nothæfur leikskóli eftir tvær vikur Hnífamaðurinn í Lundi áfram bak við lás og slá „Hann meiddi mig ekki mikið“ Umboðsmaður barna krefst svara um nýtt námsmat Sala á fíkniefnum fari fram fyrir opnum tjöldum Ferðamennirnir lausir úr haldi eftir líkamsárás Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Sjá meira