Hjartahnoð með hælnum Sigmundur Guðbjarnason skrifar 24. ágúst 2015 07:00 Í grein sem birtist í tímaritinu New Scientist í ágúst 2015 er fjallað um hjartahnoð, sem oft er beitt við óvænt hjartastopp og getur komið í veg fyrir heilaskaða þar til hjálp berst og bjargar þannig lífi þess sem varð fyrir áfallinu. Bob Trenkamp kennir þessa aðferð á vegum samtaka sem nefnast „Saving Lives“ eða „Björgum lífi“ í Savannah í Georgia í Bandaríkjunum og svaraði hann nokkrum spurningum blaðamannsins Jessicu Harnzelou. Jessica spurði: „Eru einhver vandamál varðandi þá aðferð sem er notuð í dag við hjartahnoð?“ Bob svaraði: „Til að pressa brjóstkassann niður um 5 cm, sem er nauðsynlegt til að hjartað dæli eftir hjartastopp, þá þarf að beita þrýstingi sem er 59 kg á bringubeinið. Þú heldur ef til vill að þetta sé ekki mikið en konan mín er 52 kg svo þetta verður erfitt fyrir mig. Hún getur ekki náð þessum þrýstingi þegar hún er á hnjánum hjá mér en hún getur þetta með hælunum ef hún stendur upprétt.“ „Hvernig datt þér í hug að nota hælinn við hjartahnoð?“ „Ég lifi í samfélagi eldriborgara þar sem margir eru með liðagigt í úlnlið og handleggjum. Þeir gátu ekki náð viðunandi þrýstingi á æfingadúkku svo ég sagði við einn náungann, notaðu stól til að styðjast við og notaðu svo hælinn til að ná fram nægum þrýstingi á bringubeinið.“ „Hvernig gerir þú hjartahnoð standandi?“ „Þú tekur af þér skóna og stendur við höfuðið á þeim meðvitundarlausa, snýrð að fótum hans og styður þig við stól. Næst setur þú hæl á mitt brjóstið milli geirvartanna og ýtir niður tvisvar á sekúndu.“ „Er auðveldara að gefa hjartahnoð standandi?“ „Eldra fólk fær oftast hjartastopp og þá heima hjá sér. Oftast er makinn á svipuðum aldri. Við báðum 44 einstaklinga sem voru í áhættuhópi að gefa dúkkunni hjartahnoð í 10 mín. sem er sá tími sem tekur sjúkrabílinn að komast á staðinn. Aðeins sjö einstaklingar gátu gert þetta. Þrír úr hópnum gátu ekki farið niður á gólfið vegna vanheilsu. Rúmlega helmingur þeirra sem voru í hópnum gat veitt hjartahnoð með hælnum.“ Að lokum spurði Jessica: „Ert þú líklegur til að meiða einhvern?“ Bob svaraði: „Við venjulegt hjartahnoð gert með réttum þrýstingi gæti maður skaðað rifbein í einhverjum, fólk kallar það rifbrot en þau brotna yfirleitt ekki en losna frá bringubeininu. Það getur tekið allt að 60 daga að lagast aftur en ef ekki er notaður nægur þrýstingur á bringubeinið við hjartahnoð þá deyr einstaklingurinn.“ Þessu er hér komið á framfæri því við sjáum oft í dagblöðum fréttir af því að einhver hafi orðið bráðkvaddur, hafi dáið skyndidauða, ýmist eldri og jafnvel yngri einstaklingar. Frá Embætti landlæknis fáum við þær upplýsingar að fjöldi þeirra sem deyja skyndidauða utan sjúkrahúsa sé á bilinu 120-140 á ári og í 80% tilvika hjá fullorðnum er orsökin hjartastopp. Fólk er hvatt til að kynna sér einföld viðbrögð við hjartastoppi sem Endurlífgunarráð, Landlæknisembættið og Rauði kross Íslands hafa kynnt. Þessar leiðbeiningar má finna á netinu en hjartahnoð með hælnum er þar ekki að finna en gæti komið að gagni við sérstakar aðstæður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halla Hrund - Þarf fólk eins og þig, fyrir fólk eins og mig? Tómas Ellert Tómasson Skoðun Halla Hrund, Halla Tómasdóttir eða Katrín Jakobsdóttir? Reynir Böðvarsson Skoðun Kjósum sterkan leiðtoga Guðlaug Hrönn Jóhannsdóttir Skoðun Það þarf þyrlupall við þjóðarsjúkrahúsið Hópur lækna á þyrlum Landhelgisgæslunnar Skoðun Vonandi endurtekur sagan sig! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Sjókvíafúskið mikla Rán Flygenring Skoðun Velferð fólks framar markaðsvæddri netsölu áfengis Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Forsetabaráttan: Hin fimm fræknu og leiðtogafræðin Sigurður Ragnarsson Skoðun Síðasti naglinn í líkkistu innanlandsflugs? Eiður Ragnarsson Skoðun Sýnileiki og styrkur þjóðar Ásdís Þórhallsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vel gert! Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund; vörður auðlinda og nýsköpunar Valdimar Össurarson skrifar Skoðun Forsetabaráttan: Hin fimm fræknu og leiðtogafræðin Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Sýnileiki og styrkur þjóðar Ásdís Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Velferð fólks framar markaðsvæddri netsölu áfengis Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Halla Hrund, Halla Tómasdóttir eða Katrín Jakobsdóttir? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það þarf þyrlupall við þjóðarsjúkrahúsið Hópur lækna á þyrlum Landhelgisgæslunnar skrifar Skoðun Vonandi endurtekur sagan sig! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Halla Hrund - Þarf fólk eins og þig, fyrir fólk eins og mig? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kjósum sterkan leiðtoga Guðlaug Hrönn Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Munu kosningar bjarga Bretlandi? Guðmundur Einarsson skrifar Skoðun Hvers konar bull er þetta ! Fjölnir Sæmundsson skrifar Skoðun Líkhús Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Hafnarfjarðarbæjar – Þjóðgarð á Reykjanes Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Svar til Páls Winkel Ólafur Ágúst Hraundal skrifar Skoðun Síðasti naglinn í líkkistu innanlandsflugs? Eiður Ragnarsson skrifar Skoðun Forseti lýðveldisins Erlingur Hansson skrifar Skoðun Grípum gullið tækifæri og sendum heiminum skýr skilaboð…aftur Svandís Ingimundardóttir skrifar Skoðun Við elskum föt, eða hvað? Magnús Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Virðulegur forseti Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæð Palestína skiptir heiminn máli Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Minnislausir molbúar Melkorka Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skjáhætta í umferð Gunnar Geir Gunnarsson,Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Baldur er mitt örugga val Valgerður Janusdóttir skrifar Skoðun Hrunráðherrar og reynsluboltar Samfylkingarinnar Inga Sæland skrifar Skoðun Ég kýs Baldur Guðrún Rögnvaldardóttir skrifar Skoðun Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ferðaþjónustan og vaskurinn Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Þráhyggja Björns Bjarnasonar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Nálægð við stjórnmálin – Ólafur Ragnar og Katrín Össur Skarphéðinsson skrifar Sjá meira
Í grein sem birtist í tímaritinu New Scientist í ágúst 2015 er fjallað um hjartahnoð, sem oft er beitt við óvænt hjartastopp og getur komið í veg fyrir heilaskaða þar til hjálp berst og bjargar þannig lífi þess sem varð fyrir áfallinu. Bob Trenkamp kennir þessa aðferð á vegum samtaka sem nefnast „Saving Lives“ eða „Björgum lífi“ í Savannah í Georgia í Bandaríkjunum og svaraði hann nokkrum spurningum blaðamannsins Jessicu Harnzelou. Jessica spurði: „Eru einhver vandamál varðandi þá aðferð sem er notuð í dag við hjartahnoð?“ Bob svaraði: „Til að pressa brjóstkassann niður um 5 cm, sem er nauðsynlegt til að hjartað dæli eftir hjartastopp, þá þarf að beita þrýstingi sem er 59 kg á bringubeinið. Þú heldur ef til vill að þetta sé ekki mikið en konan mín er 52 kg svo þetta verður erfitt fyrir mig. Hún getur ekki náð þessum þrýstingi þegar hún er á hnjánum hjá mér en hún getur þetta með hælunum ef hún stendur upprétt.“ „Hvernig datt þér í hug að nota hælinn við hjartahnoð?“ „Ég lifi í samfélagi eldriborgara þar sem margir eru með liðagigt í úlnlið og handleggjum. Þeir gátu ekki náð viðunandi þrýstingi á æfingadúkku svo ég sagði við einn náungann, notaðu stól til að styðjast við og notaðu svo hælinn til að ná fram nægum þrýstingi á bringubeinið.“ „Hvernig gerir þú hjartahnoð standandi?“ „Þú tekur af þér skóna og stendur við höfuðið á þeim meðvitundarlausa, snýrð að fótum hans og styður þig við stól. Næst setur þú hæl á mitt brjóstið milli geirvartanna og ýtir niður tvisvar á sekúndu.“ „Er auðveldara að gefa hjartahnoð standandi?“ „Eldra fólk fær oftast hjartastopp og þá heima hjá sér. Oftast er makinn á svipuðum aldri. Við báðum 44 einstaklinga sem voru í áhættuhópi að gefa dúkkunni hjartahnoð í 10 mín. sem er sá tími sem tekur sjúkrabílinn að komast á staðinn. Aðeins sjö einstaklingar gátu gert þetta. Þrír úr hópnum gátu ekki farið niður á gólfið vegna vanheilsu. Rúmlega helmingur þeirra sem voru í hópnum gat veitt hjartahnoð með hælnum.“ Að lokum spurði Jessica: „Ert þú líklegur til að meiða einhvern?“ Bob svaraði: „Við venjulegt hjartahnoð gert með réttum þrýstingi gæti maður skaðað rifbein í einhverjum, fólk kallar það rifbrot en þau brotna yfirleitt ekki en losna frá bringubeininu. Það getur tekið allt að 60 daga að lagast aftur en ef ekki er notaður nægur þrýstingur á bringubeinið við hjartahnoð þá deyr einstaklingurinn.“ Þessu er hér komið á framfæri því við sjáum oft í dagblöðum fréttir af því að einhver hafi orðið bráðkvaddur, hafi dáið skyndidauða, ýmist eldri og jafnvel yngri einstaklingar. Frá Embætti landlæknis fáum við þær upplýsingar að fjöldi þeirra sem deyja skyndidauða utan sjúkrahúsa sé á bilinu 120-140 á ári og í 80% tilvika hjá fullorðnum er orsökin hjartastopp. Fólk er hvatt til að kynna sér einföld viðbrögð við hjartastoppi sem Endurlífgunarráð, Landlæknisembættið og Rauði kross Íslands hafa kynnt. Þessar leiðbeiningar má finna á netinu en hjartahnoð með hælnum er þar ekki að finna en gæti komið að gagni við sérstakar aðstæður.
Skoðun Grípum gullið tækifæri og sendum heiminum skýr skilaboð…aftur Svandís Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir skrifar