Nauðsynlegt að vera meðvituð um sorg þeirra sem skilja Ingibjörg Bára Sveinsdóttir skrifar 22. október 2015 10:00 Guðný Hallgrímsdóttir, prestur fatlaðra, segir samfélagið viðurkenna sorg vegna andláts maka en ekki átta sig á sorg sem fylgir skilnaði. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA „Það er ekki bara sá sem verður eftir við skilnað sem syrgir, heldur einnig sá sem fer. Ég hef verið prestur í yfir 25 ár og hef mjög oft orðið vör við þetta í starfi mínu. Fólk syrgir brostinn draum,“ segir Guðný Hallgrímsdóttir, prestur fatlaðra og höfundur bókarinnar Skilnaður – en hvað svo? Sjálf skildi Guðný fyrir 15 árum eftir 18 ára sambúð. „Ég hef reynt þetta á eigin skinni og í starfi mínu í sálgæslu. Í meistaranámi mínu ákvað ég þess vegna að bera saman sorgarferli kvenna sem misstu maka við andlát og kvenna sem misstu maka við skilnað. Ég kannaði þetta hjá konum en það má alveg heimfæra þetta á karlana. Niðurstöðurnar urðu eins og ég bjóst við. Sorgarferlið var í algjörum samhljóm. Konurnar notuðu sömu orðin yfir vanlíðan sína og líkamleg einkenni voru sams konar. Viðbrögð samfélagsins voru hins vegar gjörólík.“ Guðný bendir á að samfélagið viðurkenni sorg vegna dauða en átti sig ekki á sorg sem fylgir skilnaði. „Það sagði mér kona að sér hefði fundist sem allir þeir sem fylltu kirkjuna við útför mannsins hennar hefðu borið sorgina með henni. Við konu sem var að skilja var sagt að hún ætti að vera fegin að vera laus við karlinn.“Viðurkenna þarf sorgina Markmiðið með ritun bókarinnar segir Guðný vera að koma til móts við þau sem gengið hafa í gegnum skilnað og viðurkenna sorg þeirra. „Það þarf að hjálpa þeim til að komast í gegnum þennan djúpa dal. Bókin er líka fyrir okkur hin sem þekkjum einhvern sem hefur skilið. Ég held að það sé ekki til sú fjölskylda í landinu sem hefur ekki upplifað skilnað einhvers ættingja eða vinar.“ Skilnaður þarf auðvitað ekki að vera það versta sem kemur fyrir, að mati Guðnýjar. „Við lærum af honum og vonandi verðum við betri manneskjur fyrir bragðið. En ég held að það vanti svolítið seiglu í nútímamanninn. Við gleymum því að réttindi og skyldur haldast í hendur. Það er ekki við manneskjuna sjálfa að sakast, heldur umhverfið. Menn skipta út bíl og sófa og svo líka maka.“Bitnar á þeim sem síst skyldi Presturinn kveðst hafa áhyggjur af tíðum skilnuðum á Íslandi. „Við megum auðvitað ekki gera lítið úr vanlíðan í hjónabandi en það er spurning hvort ekki sé hægt að gera eitthvað í málunum áður en allt er orðið brotið. Svo óska ég þess að fólk vandaði sig betur þegar það hefur ákveðið að skilja. Tilfinningarnar eru oft svo rosalega miklar að það er ekki pláss fyrir skynsemi. Oftast bitnar það á þeim sem síst skyldi. Ég vildi að það væri til sérstök kveðjuathöfn fyrir þá sem skilja. Að fólk kveðjist fallega þegar það tekur niður hringana, þakki fyrir það sem það átti og biðji fyrir því sem fram undan er.“ Mest lesið Hálfri milljón yrði gert að rýma kæmi til goss Erlent Ástæða fyrir því að spenna beltin í flugi Innlent Segir hin sigurstranglegu hafa tromp á hendi Innlent Sagðist opinn fyrir takmörkunum á getnaðarvarnir Erlent Tækifærum fækkar til að sjá svona flugvélar fljúga Innlent Kanna hvar Perry fékk ketamínið Erlent Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru Innlent „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Innlent Deginum ljósara að það verði ekki veitt í sumar Innlent Nýir prestar og nýir djáknar mættir til starfa Innlent Fleiri fréttir Tækifærum fækkar til að sjá svona flugvélar fljúga Segir hin sigurstranglegu hafa tromp á hendi Pétur Jökull ákærður í stóra kókaínmálinu Nýir prestar og nýir djáknar mættir til starfa Ástæða fyrir því að spenna beltin í flugi Kjósendur eiga miserfitt með að ákveða sig Deginum ljósara að það verði ekki veitt í sumar Spenna við Svartsengi, hvalveiðar í uppnámi og flugvélar í beinni Utanríkisráðuneytið harmar skort á kjörseðlum Bjarni í heimsókn í Malaví Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru „Ömurleg staða að vera settur í“ Þróttur lætur þríhyrninginn ekki af hendi „Ber þess merki að eitthvað sé mjög nálægt því að bresta“ Herþristar á níræðisaldri til sýnis á Reykjavíkurflugvelli Íbúar undirbúa hópmálsókn vegna uppkaupa í Grindavík Líst best á Baldur og Höllu en verst á Ástþór Samningar loks í höfn eftir fjögurra ára samningsleysi „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Um sautján milljónir rúmmetra af kviku bæst við kvikuhólfið Hafa enga trú á að hvalveiðar fari fram í sumar Breytingar í borholum og fylgi frambjóðenda enn á hreyfingu Stefnir í spennandi og sögulegar forsetakosningar Erfiðast að fá Baldur til að tala um sjálfan sig Nýjar reglur um sjálfbæra landnýtingu Skúli metinn hæfastur í Hæstarétt Breytingar í borholum á Reykjanesi „Sjálfum leiðast mér þessar nasistalíkingar“ Lögreglan lýsti eftir fimmtán ára gamalli stúlku Hafa náð lendingu um staðarval nýs kirkjugarðs Sjá meira
„Það er ekki bara sá sem verður eftir við skilnað sem syrgir, heldur einnig sá sem fer. Ég hef verið prestur í yfir 25 ár og hef mjög oft orðið vör við þetta í starfi mínu. Fólk syrgir brostinn draum,“ segir Guðný Hallgrímsdóttir, prestur fatlaðra og höfundur bókarinnar Skilnaður – en hvað svo? Sjálf skildi Guðný fyrir 15 árum eftir 18 ára sambúð. „Ég hef reynt þetta á eigin skinni og í starfi mínu í sálgæslu. Í meistaranámi mínu ákvað ég þess vegna að bera saman sorgarferli kvenna sem misstu maka við andlát og kvenna sem misstu maka við skilnað. Ég kannaði þetta hjá konum en það má alveg heimfæra þetta á karlana. Niðurstöðurnar urðu eins og ég bjóst við. Sorgarferlið var í algjörum samhljóm. Konurnar notuðu sömu orðin yfir vanlíðan sína og líkamleg einkenni voru sams konar. Viðbrögð samfélagsins voru hins vegar gjörólík.“ Guðný bendir á að samfélagið viðurkenni sorg vegna dauða en átti sig ekki á sorg sem fylgir skilnaði. „Það sagði mér kona að sér hefði fundist sem allir þeir sem fylltu kirkjuna við útför mannsins hennar hefðu borið sorgina með henni. Við konu sem var að skilja var sagt að hún ætti að vera fegin að vera laus við karlinn.“Viðurkenna þarf sorgina Markmiðið með ritun bókarinnar segir Guðný vera að koma til móts við þau sem gengið hafa í gegnum skilnað og viðurkenna sorg þeirra. „Það þarf að hjálpa þeim til að komast í gegnum þennan djúpa dal. Bókin er líka fyrir okkur hin sem þekkjum einhvern sem hefur skilið. Ég held að það sé ekki til sú fjölskylda í landinu sem hefur ekki upplifað skilnað einhvers ættingja eða vinar.“ Skilnaður þarf auðvitað ekki að vera það versta sem kemur fyrir, að mati Guðnýjar. „Við lærum af honum og vonandi verðum við betri manneskjur fyrir bragðið. En ég held að það vanti svolítið seiglu í nútímamanninn. Við gleymum því að réttindi og skyldur haldast í hendur. Það er ekki við manneskjuna sjálfa að sakast, heldur umhverfið. Menn skipta út bíl og sófa og svo líka maka.“Bitnar á þeim sem síst skyldi Presturinn kveðst hafa áhyggjur af tíðum skilnuðum á Íslandi. „Við megum auðvitað ekki gera lítið úr vanlíðan í hjónabandi en það er spurning hvort ekki sé hægt að gera eitthvað í málunum áður en allt er orðið brotið. Svo óska ég þess að fólk vandaði sig betur þegar það hefur ákveðið að skilja. Tilfinningarnar eru oft svo rosalega miklar að það er ekki pláss fyrir skynsemi. Oftast bitnar það á þeim sem síst skyldi. Ég vildi að það væri til sérstök kveðjuathöfn fyrir þá sem skilja. Að fólk kveðjist fallega þegar það tekur niður hringana, þakki fyrir það sem það átti og biðji fyrir því sem fram undan er.“
Mest lesið Hálfri milljón yrði gert að rýma kæmi til goss Erlent Ástæða fyrir því að spenna beltin í flugi Innlent Segir hin sigurstranglegu hafa tromp á hendi Innlent Sagðist opinn fyrir takmörkunum á getnaðarvarnir Erlent Tækifærum fækkar til að sjá svona flugvélar fljúga Innlent Kanna hvar Perry fékk ketamínið Erlent Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru Innlent „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Innlent Deginum ljósara að það verði ekki veitt í sumar Innlent Nýir prestar og nýir djáknar mættir til starfa Innlent Fleiri fréttir Tækifærum fækkar til að sjá svona flugvélar fljúga Segir hin sigurstranglegu hafa tromp á hendi Pétur Jökull ákærður í stóra kókaínmálinu Nýir prestar og nýir djáknar mættir til starfa Ástæða fyrir því að spenna beltin í flugi Kjósendur eiga miserfitt með að ákveða sig Deginum ljósara að það verði ekki veitt í sumar Spenna við Svartsengi, hvalveiðar í uppnámi og flugvélar í beinni Utanríkisráðuneytið harmar skort á kjörseðlum Bjarni í heimsókn í Malaví Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru „Ömurleg staða að vera settur í“ Þróttur lætur þríhyrninginn ekki af hendi „Ber þess merki að eitthvað sé mjög nálægt því að bresta“ Herþristar á níræðisaldri til sýnis á Reykjavíkurflugvelli Íbúar undirbúa hópmálsókn vegna uppkaupa í Grindavík Líst best á Baldur og Höllu en verst á Ástþór Samningar loks í höfn eftir fjögurra ára samningsleysi „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Um sautján milljónir rúmmetra af kviku bæst við kvikuhólfið Hafa enga trú á að hvalveiðar fari fram í sumar Breytingar í borholum og fylgi frambjóðenda enn á hreyfingu Stefnir í spennandi og sögulegar forsetakosningar Erfiðast að fá Baldur til að tala um sjálfan sig Nýjar reglur um sjálfbæra landnýtingu Skúli metinn hæfastur í Hæstarétt Breytingar í borholum á Reykjanesi „Sjálfum leiðast mér þessar nasistalíkingar“ Lögreglan lýsti eftir fimmtán ára gamalli stúlku Hafa náð lendingu um staðarval nýs kirkjugarðs Sjá meira