Spunaárásir Jónas Gunnar Einarsson skrifar 1. desember 2015 07:00 Furðuleg spunaárátta er algeng í opinberri umræðu hérlendis. Spunaárásir og spunavarnir, með tilheyrandi óþarfa misskilningi, átökum og sundurlyndi. Rökstuddum marktækum upplýsingum ósjaldan misþyrmt með úrfellingum og/eða viðbótum, hótfyndni eða haldið leyndum, með tilheyrandi verri lausn og verri ákvörðun. Framleiðslu, úrvinnslu og miðlun hagtalna er til dæmis enn áfátt hér á landi, samanborið við nágrannalöndin; einnig öflugu eftirliti með opinberum upplýsingum, sbr. áreiðanleikakannanir erlendra fjölmiðla og sjálfstæða upplýsingavinnslu verkalýðsfélaga, neytendasamtaka og fleiri aðila sem vakta opinberar upplýsingar og koma í veg fyrir misneytingu hvers konar með sjálfstæðri öflugri miðlun. Ef hér á landi væri eins og á að vera og þarf að vera hefði til dæmis mátt búast við því að þessir aðilar, brjóstvörn almennings, hefðu umsvifalaust svarað nýjustu spunaárásinni á okkur, góða landsmenn. Spunaárás sem því miður er enn ein spunaárásin í þágu banka og annarra söluaðila okurlána hérlendis. Spunaárásin úr virki Hagstofunnar og hljóp um Hagtíðindin og valtaði yfir Moggann, sbr. mbl. 13 nóv. 15 á bls. 16 þar sem fullyrt er að 16% af ráðstöfunartekjum „dæmigerðs“ húsnæðiseiganda hérlendis sé varið til þess að mæta húsnæðiskostnaði, þ.e. kostnaði vegna vaxta og verðbóta húsnæðislána, kostnaði vegna rafmagns og hita, viðhalds og viðgerða, o.fl. Spunaárás ósvífin af því að sextán prósent af meðalsráðstöfunartekjum duga ekki til þess að greiða mánaðarlegan greiðsluseðil af minnstu íbúðarkytru höfuðborgarsvæðisins ef það hosíló ber 85% húsnæðislán miðað við algengt verðmat. Það vita flestir sem keypt hafa verðtryggðu (og óverðtryggðu) húsnæðislánin með okurvöxtunum af íslenskri bankastofnun. Er þá eftir stóri húsnæðiskostnaðurinn vegna síendurlánaðra verðbóta á höfuðstól sem við dæmigert verðbólgustig hækka dæmigert verðtryggt húsnæðislán um eina milljón eða tvær ár hvert, með tilheyrandi áföllnum vöxtum og verðbótum út lánstímann. Lán seld í smásölu neytendum sem miðað við meðaltalsráðstöfunartekjur leiða til greiðsluerfiðleika og gjaldþrots á seinni hluta lánstíma vegna yfirskuldsetningar af völdum taumlauss verðbótaþáttar og samsvarandi ofurgreiðslubyrði af völdum ofurvaxta og afborgana. Þessi þrældómslán fá hvergi þrifist á markaði í okkar nágrannalöndum. Hérlendis samt enn skammlaust seld framtíðinni, húsnæðiskaupendum og námsmönnum, eða þau dulbúin og seld sem óverðtryggð lán með breytilegum og/eða föstum ofurvöxtum með sitt bjargfasta viðmið hæsta spáverðbólgustig. Við faglega framleiðslu hagtalna, eftirlit og miðlun yrðu svona ömurleg samfélagsvandamál betur sýnileg. Mætti þá t.d. búast við skárri meðhöndlun dómsvaldsins á þeim álitamálum sem enn hafa ekki fengist leiðrétt fyrir íslenskum dómstólum, þrátt fyrir sönnuð brot á gildandi lögum við kaup á séríslenskum okurlánum. Með eindreginni ósk og von um að lífeyrissjóðirnir kaupi bankana, búi almenningi sambærileg kjör á húsnæðislánum og námslánum og best tíðkast í okkar nágrannalöndum og helst betri; skuldbindi sig til að eiga sína eignarhluti í bönkunum í tíu ár minnst, láti á þeim tíma ógert að skrá bankana á hlutabréfamarkað (vegna afgerandi stærðar ská og skjön) og líði ekki kennitölusöfnun; komi þannig í veg fyrir nýtt 2007 með samsvarandi hausti 2008. Að auki yrði þá loksins spornað hart við vaxandi brottflutningi ungs fólks og menntafólks úr landi í leit að lífskjörum við hæfi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson Skoðun Brjótum heimsblað! Hallgrímur Helgason Skoðun Hví Halla Hrund? – Skyldulesning! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Kjósum forseta sem við treystum Ingileif Jónsdóttir Skoðun Er landið stjórnlaust og býr þjóðin við valdníðslu og rányrkju? Vilhelm Jónsson Skoðun Afturbatapíka í skilgreiningu HKL Steingrímur Gunnarsson Skoðun Halla Hrund Logadóttir: Framtíðarforseti Íslands? Sandra B. Franks Skoðun Hefur allt til brunns að bera Árný Björg Blandon Skoðun Það skiptir máli hver er forseti landsins Unnar Geir Unnarsson Skoðun Ó, vakna þú mín Þyrnirós! Ólafur H. Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun ALDIN kallar eftir loftslagsaðgerðum Árni Bragason,Halldór Reynisson,Heiðrun Guðmundsdóttir,Dagný Halldórsdóttir,Tryggvi Felixson skrifar Skoðun Gallar frambjóðandans - hjálparhönd til óákveðinna Gunnar Helgason skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnarformanns Gildis Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rjúfum þögnina: andlegt ofbeldi Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna kýs ég „nörd“ í smáríkjafræðum sem forseta? Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kjósum húmanista – Konu hugsjóna og framkvæmdargleði Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Óhollustan í að sópa gærdeginum undir teppi skrifar Skoðun Við eigum skilið Höllu Tómasdóttur! Thor Ólafsson skrifar Skoðun Halla Hrund Logadóttir: Framtíðarforseti Íslands? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Dýrmætt veganesti í forsetaembættið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Að sitja vel í sjálfri sér Kolbrún Sverrisdóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir fyrir okkur unga fólkið Kári Sigfússon skrifar Skoðun Kjósum alvöru forseta en ekki óbreytt ástand Kári Allansson skrifar Skoðun Ætlar auðvaldinu loks að takast að ráða í forsetaembættið? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Halla Hrund Logadóttir: Framtíðarforseti Íslands? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Ég kýs Katrínu! Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Opinber umræða í þágu hugsunar Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Hefur allt til brunns að bera Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Brjótum heimsblað! Hallgrímur Helgason skrifar Skoðun Kjósum forseta sem við treystum Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Það skiptir máli hver er forseti landsins Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Sjálfstæði eða fall? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Afturbatapíka í skilgreiningu HKL Steingrímur Gunnarsson skrifar Skoðun Ó, vakna þú mín Þyrnirós! Ólafur H. Ólafsson skrifar Skoðun Kryddum tilveruna í skrautbúning Ásdís Rán Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Er landið stjórnlaust og býr þjóðin við valdníðslu og rányrkju? Vilhelm Jónsson skrifar Skoðun Hví Halla Hrund? – Skyldulesning! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason skrifar Skoðun Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson skrifar Skoðun Þetta snýst um orkuna Hildur Sif Thorarensen skrifar Sjá meira
Furðuleg spunaárátta er algeng í opinberri umræðu hérlendis. Spunaárásir og spunavarnir, með tilheyrandi óþarfa misskilningi, átökum og sundurlyndi. Rökstuddum marktækum upplýsingum ósjaldan misþyrmt með úrfellingum og/eða viðbótum, hótfyndni eða haldið leyndum, með tilheyrandi verri lausn og verri ákvörðun. Framleiðslu, úrvinnslu og miðlun hagtalna er til dæmis enn áfátt hér á landi, samanborið við nágrannalöndin; einnig öflugu eftirliti með opinberum upplýsingum, sbr. áreiðanleikakannanir erlendra fjölmiðla og sjálfstæða upplýsingavinnslu verkalýðsfélaga, neytendasamtaka og fleiri aðila sem vakta opinberar upplýsingar og koma í veg fyrir misneytingu hvers konar með sjálfstæðri öflugri miðlun. Ef hér á landi væri eins og á að vera og þarf að vera hefði til dæmis mátt búast við því að þessir aðilar, brjóstvörn almennings, hefðu umsvifalaust svarað nýjustu spunaárásinni á okkur, góða landsmenn. Spunaárás sem því miður er enn ein spunaárásin í þágu banka og annarra söluaðila okurlána hérlendis. Spunaárásin úr virki Hagstofunnar og hljóp um Hagtíðindin og valtaði yfir Moggann, sbr. mbl. 13 nóv. 15 á bls. 16 þar sem fullyrt er að 16% af ráðstöfunartekjum „dæmigerðs“ húsnæðiseiganda hérlendis sé varið til þess að mæta húsnæðiskostnaði, þ.e. kostnaði vegna vaxta og verðbóta húsnæðislána, kostnaði vegna rafmagns og hita, viðhalds og viðgerða, o.fl. Spunaárás ósvífin af því að sextán prósent af meðalsráðstöfunartekjum duga ekki til þess að greiða mánaðarlegan greiðsluseðil af minnstu íbúðarkytru höfuðborgarsvæðisins ef það hosíló ber 85% húsnæðislán miðað við algengt verðmat. Það vita flestir sem keypt hafa verðtryggðu (og óverðtryggðu) húsnæðislánin með okurvöxtunum af íslenskri bankastofnun. Er þá eftir stóri húsnæðiskostnaðurinn vegna síendurlánaðra verðbóta á höfuðstól sem við dæmigert verðbólgustig hækka dæmigert verðtryggt húsnæðislán um eina milljón eða tvær ár hvert, með tilheyrandi áföllnum vöxtum og verðbótum út lánstímann. Lán seld í smásölu neytendum sem miðað við meðaltalsráðstöfunartekjur leiða til greiðsluerfiðleika og gjaldþrots á seinni hluta lánstíma vegna yfirskuldsetningar af völdum taumlauss verðbótaþáttar og samsvarandi ofurgreiðslubyrði af völdum ofurvaxta og afborgana. Þessi þrældómslán fá hvergi þrifist á markaði í okkar nágrannalöndum. Hérlendis samt enn skammlaust seld framtíðinni, húsnæðiskaupendum og námsmönnum, eða þau dulbúin og seld sem óverðtryggð lán með breytilegum og/eða föstum ofurvöxtum með sitt bjargfasta viðmið hæsta spáverðbólgustig. Við faglega framleiðslu hagtalna, eftirlit og miðlun yrðu svona ömurleg samfélagsvandamál betur sýnileg. Mætti þá t.d. búast við skárri meðhöndlun dómsvaldsins á þeim álitamálum sem enn hafa ekki fengist leiðrétt fyrir íslenskum dómstólum, þrátt fyrir sönnuð brot á gildandi lögum við kaup á séríslenskum okurlánum. Með eindreginni ósk og von um að lífeyrissjóðirnir kaupi bankana, búi almenningi sambærileg kjör á húsnæðislánum og námslánum og best tíðkast í okkar nágrannalöndum og helst betri; skuldbindi sig til að eiga sína eignarhluti í bönkunum í tíu ár minnst, láti á þeim tíma ógert að skrá bankana á hlutabréfamarkað (vegna afgerandi stærðar ská og skjön) og líði ekki kennitölusöfnun; komi þannig í veg fyrir nýtt 2007 með samsvarandi hausti 2008. Að auki yrði þá loksins spornað hart við vaxandi brottflutningi ungs fólks og menntafólks úr landi í leit að lífskjörum við hæfi.
Skoðun ALDIN kallar eftir loftslagsaðgerðum Árni Bragason,Halldór Reynisson,Heiðrun Guðmundsdóttir,Dagný Halldórsdóttir,Tryggvi Felixson skrifar
Skoðun Sanngjarnt lífeyriskerfi: Neikvæða eða jákvæða hvata til að virkja fatlað fólk til atvinnuþátttöku ? Gunnar Alexander Ólafsson ,Sigurður Árnason skrifar