Mikilvægi ráðgjafar í eineltismálum Hildur Jakobína Gísladóttir skrifar 27. ágúst 2014 15:30 Sá eða sú sem upplifir einelti á vinnustað er ekki ein/n þó svo að hann/hún kannski haldi það. Rannsóknir sýna okkur að einelti á vinnustöðum er staðreynd. Sá sem upplifir einelti er þolandi ofbeldis (þá ofbeldis sem oft er vel falið), en áhrif ofbeldis á einstaklinga eru vel þekkt. Þolendur ofbeldis upplifa oft mikla skömm. Þeir skammast sín fyrir að hafa lent í þessum aðstæðum og gera sig ábyrga fyrir þeim. Þeir upplifa sektarkennd og kvíða. Mörgum finnst t.d. erfitt að mæta til vinnu á morgnana. Þeir sofa kannski illa og finna fyrir streitu, jafnvel þunglyndiseinkennum. Einnig geta verið til staðar líkamleg vandkvæði eins og höfuðverkir, magaverkir og hækkaður blóðþrýstingur. Það er ljóst að ofangreind áhrif eineltis eru alvarleg og skerða mjög lífsgæði fólks. Að auki hefur einelti áhrif á einkalíf þolenda, svo sem samskipti þeirra við vini, fjölskyldu og maka.Þolendur forðast að segja frá En hvað skýrir þá tilhneigingu þolenda að tala ekki um ofbeldið, fela það og jafnvel sætta sig við það svo mánuðum skiptir (sem oft er raunin)? Jú, það er eðli ofbeldisaðstæðna. Margir búa t.d við heimilisofbeldi í mörg ár áður en nokkur verður þess var. Gerendur brjóta þolendur sína niður smátt og smátt og þolendurnir vilja ekki að aðrir viti af ofbeldinu. Þolendur eineltis eru oft líka hræddir við að segja frá, t.d. vegna ótta við hvað gerandinn muni gera og/eða að enginn muni trúa þeim. Þá vilja margir vinnustaðir ekki vita af einelti og hunsa mál sem koma upp. Það er því ekkert skrítið að þolendur tali ekki um eineltið og er það í samræmi við erlendar rannsóknir sem sýna að oftar en ekki er þolendum refsað (t.d. sagt upp) og gerendum jafnvel umbunað (t.d. með stöðuhækkun).Hvað er til ráða? Mikilvægt er að sá eða sú sem upplifir einelti geti rætt málið við einhvern sem tekur hana/hann trúanlega/n, hvort sem sá aðili er innan vinnustaðarins eða utan hans. Það er ekki víst að vinnustaðurinn viðurkenni vandann og taki á málum með þeim hætti sem þolandinn býst við eða vill. Þess vegna er oft gott að ræða við þriðja aðila til að finna út hvað best sé að gera. Best er að ræða við sérfræðinga á þessu sviði eða einstaklinga sem þekkja til vandans. Einkum er mikilvægt að þolandinn fái staðfestingu á því að hann beri ekki ábyrgð á hegðun gerandans. Slík staðfesting auðveldar honum þau skref sem á eftir koma, þ.e. að bæta líðan sína og aðstæður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Sund og Halla Hrund Valdimar Tr. Hafstein Skoðun Hér er elíta, um elítu, frá elítu, til elítu Ragnar Kjartansson Skoðun Svargreinin sem Mogginn neitaði að birta Skoðun Ég vel Höllu Hrund í liðið mitt Guðmundur Þórður Guðmundsson Skoðun Að fortíð skal hyggja Guðrún Jónsdóttir Skoðun Þolinmóðan mannvin á Bessastaði! Aleksandra Wasilewska Skoðun Hvers vegna Katrín? Elín Hirst Skoðun Stuðningsmaðurinn og valdið Ólöf Þorvaldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er Katrín, Halla T eða Halla Hrund líklegar til þess að eina þjóðina? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Jón og Jóga fyrir okkur öll Maggý Hrönn Hermannsdóttir skrifar Skoðun Ég ætla að brjóta blað - Ég kýs Baldur! Þórður Vilberg Guðmundsson skrifar Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson skrifar Skoðun Elíta menningar og örlög þjóðar Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Ég vel Höllu Hrund í liðið mitt Guðmundur Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Síðasti séns Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Skattheimtumenn ISAVIA Benedikt V Warén skrifar Skoðun Bílastæðagjöld á Akureyri og á Egilsstöðum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Reiði samfélags 2.0 Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Umhverfismat Coda Terminal í Straumsvík Heiða Aðalsteinsdóttir skrifar Skoðun Tveir forsetar fyrir einn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Forseti jafnréttis og hugsjóna í þágu samfélagsins Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Að velja réttu manneskjuna Starri Reynisson skrifar Skoðun Þolinmóðan mannvin á Bessastaði! Aleksandra Wasilewska skrifar Skoðun Hvar varstu? Margrét Eymundardóttir skrifar Skoðun Um 60 prósent af farartækjum Póstsins umhverfisvæn Ásdís Káradóttir skrifar Skoðun Auður í krafti karla Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Er lýsi eins skaðlegt og það er bragðvont? Dögg Guðmundsdóttir, Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Hommar og hegningarlög Kjartan Þór Ingason skrifar Skoðun Að breyta heiminum Valgeir Magnússon skrifar Skoðun Baldur í stóru og smáu Kristín Kristinsdóttir skrifar Skoðun Stuðningsmaðurinn og valdið Ólöf Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Baldur bak við þig stendur Hrund Þrándardóttir skrifar Skoðun Falinn fjársjóður fyrir atvinnulífið Ásgeir Ásgeirsson skrifar Skoðun Hvers vegna Katrín? Elín Hirst skrifar Skoðun Sund og Halla Hrund Valdimar Tr. Hafstein skrifar Skoðun Svargreinin sem Mogginn neitaði að birta skrifar Sjá meira
Sá eða sú sem upplifir einelti á vinnustað er ekki ein/n þó svo að hann/hún kannski haldi það. Rannsóknir sýna okkur að einelti á vinnustöðum er staðreynd. Sá sem upplifir einelti er þolandi ofbeldis (þá ofbeldis sem oft er vel falið), en áhrif ofbeldis á einstaklinga eru vel þekkt. Þolendur ofbeldis upplifa oft mikla skömm. Þeir skammast sín fyrir að hafa lent í þessum aðstæðum og gera sig ábyrga fyrir þeim. Þeir upplifa sektarkennd og kvíða. Mörgum finnst t.d. erfitt að mæta til vinnu á morgnana. Þeir sofa kannski illa og finna fyrir streitu, jafnvel þunglyndiseinkennum. Einnig geta verið til staðar líkamleg vandkvæði eins og höfuðverkir, magaverkir og hækkaður blóðþrýstingur. Það er ljóst að ofangreind áhrif eineltis eru alvarleg og skerða mjög lífsgæði fólks. Að auki hefur einelti áhrif á einkalíf þolenda, svo sem samskipti þeirra við vini, fjölskyldu og maka.Þolendur forðast að segja frá En hvað skýrir þá tilhneigingu þolenda að tala ekki um ofbeldið, fela það og jafnvel sætta sig við það svo mánuðum skiptir (sem oft er raunin)? Jú, það er eðli ofbeldisaðstæðna. Margir búa t.d við heimilisofbeldi í mörg ár áður en nokkur verður þess var. Gerendur brjóta þolendur sína niður smátt og smátt og þolendurnir vilja ekki að aðrir viti af ofbeldinu. Þolendur eineltis eru oft líka hræddir við að segja frá, t.d. vegna ótta við hvað gerandinn muni gera og/eða að enginn muni trúa þeim. Þá vilja margir vinnustaðir ekki vita af einelti og hunsa mál sem koma upp. Það er því ekkert skrítið að þolendur tali ekki um eineltið og er það í samræmi við erlendar rannsóknir sem sýna að oftar en ekki er þolendum refsað (t.d. sagt upp) og gerendum jafnvel umbunað (t.d. með stöðuhækkun).Hvað er til ráða? Mikilvægt er að sá eða sú sem upplifir einelti geti rætt málið við einhvern sem tekur hana/hann trúanlega/n, hvort sem sá aðili er innan vinnustaðarins eða utan hans. Það er ekki víst að vinnustaðurinn viðurkenni vandann og taki á málum með þeim hætti sem þolandinn býst við eða vill. Þess vegna er oft gott að ræða við þriðja aðila til að finna út hvað best sé að gera. Best er að ræða við sérfræðinga á þessu sviði eða einstaklinga sem þekkja til vandans. Einkum er mikilvægt að þolandinn fái staðfestingu á því að hann beri ekki ábyrgð á hegðun gerandans. Slík staðfesting auðveldar honum þau skref sem á eftir koma, þ.e. að bæta líðan sína og aðstæður.
Skoðun Er Katrín, Halla T eða Halla Hrund líklegar til þess að eina þjóðina? Reynir Böðvarsson skrifar
Skoðun Er lýsi eins skaðlegt og það er bragðvont? Dögg Guðmundsdóttir, Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson skrifar