Betri jafnréttisumræðu Þórarinn Hjartarson skrifar 12. mars 2014 07:00 Umræða um jafnrétti gæti verið betri á margan hátt. Mikið er um alhæfingar og oft fara samræður langt út fyrir efnið og snúast upp í algjöra steypu. Síðustu áratugi hafa jafnréttissinnar, femínistar og konur náð miklum árangri. Konur og karlar eru að formi til jöfn á flestum ef ekki öllum sviðum samfélagsins. Sjálfur tel ég mig ekki vera femínista heldur jafnréttissinna. Það er ekki út af því að ég sé ekki hlynntur femínisma sem jafnréttisstefnu heldur finnst mér birtingarmynd femínisma ekki alltaf standa undir orðinu jafnrétti. Ég ólst upp með eldri systur, móður og föður, og mér finnst fráleitt að við búum ekki öll við sömu kjör og aðstöðu. Það finnst mér ekki falla undir femínisma heldur jafnréttisstefnu. Femínistar berjast fyrst og fremst fyrir kjörum kvenna, án tillits til aðstæðna karla. Ég hef lesið margar góðar greinar eftir fólk sem berst undir merkjum femínisma. En í mörgum tilfellum eru málin sett fram þannig, að karlmenn, eins og þeir leggja sig, séu rót vandans. Þeir sem ganga lengst líta svo á að allir karlmenn séu hættulegir kvenhatararar, sem væru færir um, ef ekki líklegir, til að nauðga konu ef aðstæður byðu upp á það. Eftir því sem ég best veit er þetta ekki raunin. Keppni finnst mér vera orðið sem að einkennir um of jafnréttisbaráttu og jafnréttisumræðuna. Í stað þess að sýna vilja til að leysa tiltekið vandamál er gjarnan bent á eitthvað annað vandamál sem eins konar afsökun fyrir aðgerðarleysi. Líkt og kapphlaup þar sem aðeins einn getur unnið, eitt útilokar annað. Sem dæmi, þá las ég pistil um daginn, þar sem höfundi fannst óskiljanlegt að framhaldsskólakennarar væru að fara í verkfall vegna þess að við ættum frekar að einbeita okkur að því að jafna kjör karla og kvenna í samfélaginu. Með öðrum orðum, ýta því vandamáli að framhaldsskólakennarar séu með lág laun til hliðar vegna annars vandamáls. Annað dæmi. Þegar talað er um að skólaganga drengja gangi verr en stelpna, eða að ungir menn séu líklegri til að fremja sjálfsmorð en ungar konur, þá er iðulega farið að ræða um einhver önnur vandamál, tengd stúlkum, eins og til að gera lítið úr vandamáli drengja eða afsaka aðgerðarleysi. Svona eru tekin ótalmörg vandamál þar sem að annað kynið þarf að líða meira fyrir en hitt kynið. Liðinu er skipt upp: Karlar vs. konur. Í stað þess að vera: Karlar og konur vs. vandamál Mörg vandamál varða mismunandi stöðu kynjanna á ýmsum sviðum jafnréttis. Við ættum að taka á þeim öllum, óháð kyni, kynhneigð, uppruna eða öðru sem gerir okkur ólík hverju öðru. Viðhorf í samfélaginu til kynferðislegrar áreitni eru bundin mikilli einstefnu, þó svo að það hafi skánað á seinustu árum. Ef karlmaður verður fyrir kynferðislegu áreiti eru viðbrögðin við því oft: „Karlmenn vilja láta koma svona fram við sig“ eða „Konur upplifa miklu frekar kynferðislega áreitni heldur en karlar“. Dæmi um þetta er myndband sem náðist á öryggismyndavél og fór um veraldarvefinn fyrir ekki svo löngu. Þar sást til stelpu og stráks inni á salerni á skemmtistað vera að kyssast. Líða nokkrar sekúndur og stelpan reynir að fara inn á kynfæri stráksins. Hann sýnir henni augljósa neitun, en þá byrjar stúlkan að berja hann. Hún reynir ítrekað að káfa á kynfærum hans og heldur áfram að kyssa hann. Og lemur hann í hvert skipti sem hann reynir að varna því að hún káfi á honum. Þetta endar svo, að hún strunsar út eftir að hafa lamið hann og hann liggur í jörðinni. Þetta myndband var birt á mörgum veggjum á Facebook, og voru ummælin mörg í þessa áttina : „Haha, loksins fær karlmaðurinn það sem hann á skilið og stelpunni ekki nauðgað“ „You go girl“ „Vá, djöfuls aumingi að geta ekki varið sig gagnvart stelpu“ Ef dæmið hefði verið öfugt, það er strákur að áreita stúlku, þá held ég að ummælin hefðu verið á annan veg. Sem betur fer, reyndar. Karlmenn sem verða fyrir kynferðislegu áreiti verða oft aðhlátursefni. Af þeim sökum eru mjög líklega mun færri karlmenn sem þora að stíga fram og tilkynna slíkan verknað. Umræða um jafnrétti gæti verið gjöfulli og árangursríkari. Sem betur fer eru margir á þeirri skoðun. Sjá t.d. þennan pistil:https://m.visir.is/forsida/Frett?ArticleID=2014702059948 Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson Skoðun Skoðun Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Skoðun Hver er að væla? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke skrifar Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Konan - Vinnan - Kjörin í 40 ár Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Íslenskur her og íslensk leyniþjónusta Steingrímur Jónsson skrifar Skoðun Er jafnrétti fyrir allar? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ættu konur að fara í háskólanám? Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Íris Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpunarlaust haust Jón Gunnarsson skrifar Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Einfaldar lausnir á vaxtamálavanda bankanna Guðmundur Ásgeirsson skrifar Sjá meira
Umræða um jafnrétti gæti verið betri á margan hátt. Mikið er um alhæfingar og oft fara samræður langt út fyrir efnið og snúast upp í algjöra steypu. Síðustu áratugi hafa jafnréttissinnar, femínistar og konur náð miklum árangri. Konur og karlar eru að formi til jöfn á flestum ef ekki öllum sviðum samfélagsins. Sjálfur tel ég mig ekki vera femínista heldur jafnréttissinna. Það er ekki út af því að ég sé ekki hlynntur femínisma sem jafnréttisstefnu heldur finnst mér birtingarmynd femínisma ekki alltaf standa undir orðinu jafnrétti. Ég ólst upp með eldri systur, móður og föður, og mér finnst fráleitt að við búum ekki öll við sömu kjör og aðstöðu. Það finnst mér ekki falla undir femínisma heldur jafnréttisstefnu. Femínistar berjast fyrst og fremst fyrir kjörum kvenna, án tillits til aðstæðna karla. Ég hef lesið margar góðar greinar eftir fólk sem berst undir merkjum femínisma. En í mörgum tilfellum eru málin sett fram þannig, að karlmenn, eins og þeir leggja sig, séu rót vandans. Þeir sem ganga lengst líta svo á að allir karlmenn séu hættulegir kvenhatararar, sem væru færir um, ef ekki líklegir, til að nauðga konu ef aðstæður byðu upp á það. Eftir því sem ég best veit er þetta ekki raunin. Keppni finnst mér vera orðið sem að einkennir um of jafnréttisbaráttu og jafnréttisumræðuna. Í stað þess að sýna vilja til að leysa tiltekið vandamál er gjarnan bent á eitthvað annað vandamál sem eins konar afsökun fyrir aðgerðarleysi. Líkt og kapphlaup þar sem aðeins einn getur unnið, eitt útilokar annað. Sem dæmi, þá las ég pistil um daginn, þar sem höfundi fannst óskiljanlegt að framhaldsskólakennarar væru að fara í verkfall vegna þess að við ættum frekar að einbeita okkur að því að jafna kjör karla og kvenna í samfélaginu. Með öðrum orðum, ýta því vandamáli að framhaldsskólakennarar séu með lág laun til hliðar vegna annars vandamáls. Annað dæmi. Þegar talað er um að skólaganga drengja gangi verr en stelpna, eða að ungir menn séu líklegri til að fremja sjálfsmorð en ungar konur, þá er iðulega farið að ræða um einhver önnur vandamál, tengd stúlkum, eins og til að gera lítið úr vandamáli drengja eða afsaka aðgerðarleysi. Svona eru tekin ótalmörg vandamál þar sem að annað kynið þarf að líða meira fyrir en hitt kynið. Liðinu er skipt upp: Karlar vs. konur. Í stað þess að vera: Karlar og konur vs. vandamál Mörg vandamál varða mismunandi stöðu kynjanna á ýmsum sviðum jafnréttis. Við ættum að taka á þeim öllum, óháð kyni, kynhneigð, uppruna eða öðru sem gerir okkur ólík hverju öðru. Viðhorf í samfélaginu til kynferðislegrar áreitni eru bundin mikilli einstefnu, þó svo að það hafi skánað á seinustu árum. Ef karlmaður verður fyrir kynferðislegu áreiti eru viðbrögðin við því oft: „Karlmenn vilja láta koma svona fram við sig“ eða „Konur upplifa miklu frekar kynferðislega áreitni heldur en karlar“. Dæmi um þetta er myndband sem náðist á öryggismyndavél og fór um veraldarvefinn fyrir ekki svo löngu. Þar sást til stelpu og stráks inni á salerni á skemmtistað vera að kyssast. Líða nokkrar sekúndur og stelpan reynir að fara inn á kynfæri stráksins. Hann sýnir henni augljósa neitun, en þá byrjar stúlkan að berja hann. Hún reynir ítrekað að káfa á kynfærum hans og heldur áfram að kyssa hann. Og lemur hann í hvert skipti sem hann reynir að varna því að hún káfi á honum. Þetta endar svo, að hún strunsar út eftir að hafa lamið hann og hann liggur í jörðinni. Þetta myndband var birt á mörgum veggjum á Facebook, og voru ummælin mörg í þessa áttina : „Haha, loksins fær karlmaðurinn það sem hann á skilið og stelpunni ekki nauðgað“ „You go girl“ „Vá, djöfuls aumingi að geta ekki varið sig gagnvart stelpu“ Ef dæmið hefði verið öfugt, það er strákur að áreita stúlku, þá held ég að ummælin hefðu verið á annan veg. Sem betur fer, reyndar. Karlmenn sem verða fyrir kynferðislegu áreiti verða oft aðhlátursefni. Af þeim sökum eru mjög líklega mun færri karlmenn sem þora að stíga fram og tilkynna slíkan verknað. Umræða um jafnrétti gæti verið gjöfulli og árangursríkari. Sem betur fer eru margir á þeirri skoðun. Sjá t.d. þennan pistil:https://m.visir.is/forsida/Frett?ArticleID=2014702059948
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar
Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun