Vond töf

Ritstjóri Fréttablaðsins, Ólafur Stephensen, lofsamar áfangaskýrslu stjórnarskrárnefndar undir forystu Sigurðar Líndal. Segir hana góða byrjun og betri en klúður stjórnlagaráðs sem sett hafi fram illa ígrundaðar tillögur, mótsagnakenndar og innibera gríðarlega stjórnskipunarlega óvissu. Fróðlegt væri að fá nánari útlistingu á þessu í næsta ritstjórnarpistli. Sannleikurinn er sá að stjórnlagaráð áttaði sig fljótt á því að enngildandi stjórnarskrá var og er barn síns tíma. Hún fjallar að stórum hluta um forsetann, valdmörk eru óskýr og í hana vantar auðlinda- og umhverfisákvæði. Með frábært undirbúningsstarf stjórnlaganefndar í höndunum og áherslur þjóðfundar um jafnt atkvæðavægi, persónukjör og beint lýðræði var niðurstaða stjórnlagaráðsliða ótvírætt sú að betra væri að semja nýja stjórnarskrá en að lappa upp á þá gömlu.

Ólafur Stephensen fagnar því að breytingar á stjórnarskrá séu nú ræddar í aflokaðri, flokkspólitískri nefnd. Hann er hvorki sá fyrsti né eini því þessi háttur hefur verið á hafður allt frá fyrstu endurskoðun stjórnarskrárinnar í byrjun lýðveldistímans. Samstaða um gagngerar breytingar hefur aldrei náðst og öll þessi yfirlega engu þjónað nema til að fresta valdaafsali ráðamanna til þjóðarinnar. Nefnd Sigurðar Líndal mun ekki skipta sköpum og áfram munu frekustu dætur og synir þessa lands flíka eiginhagsmunum í skjóli lögleysu. Tillögur stjórnlagaráðs kröfðust hinsvegar nýrra leikreglna.

Ólafur Stephensen gerir lítið úr þeim fullyrðingum sumra stjórnlagaráðsmanna að hunsun þjóðaratkvæðagreiðslunnar 2012 um tillögur stjórnlagaráðs sé ígildi valdaráns. En þó skriðdrekar og byssur komi hvergi nærri liggur þjóðarvilji fyrir, tillögurnar hlutu blessun afgerandi meirihluta þeirra sem kusu að láta sig málið varða. Vissulega var þjóðaratkvæðagreiðslan ráðgefandi en hlutverk hennar skýrt: Að ljúka því ferli sem fólst í því að láta þjóðina smíða sína eigin stjórnarskrá. Að svipta þjóðina svo þessu réttfengna valdi og umsnúa niðurstöðunni hlýtur að mega kallast valdarán.

Í lok ritstjórnarpistils síns lýsir Ólafur Stephensen tillögum stjórnlagaráðs sem hrærigraut og stjórnlagaþinginu sem misheppnaðri tilraun. Hafi Ólafur mætt á kjörstað í kosningunum um tillögur stjórnlagaráðs hefur atkvæði hans væntanlega fallið í samræmi við þessi orð hans. Hinir voru fleiri sem litu tillögurnar öðrum augum og kallast það lýðræði. Höfum það hugfast.