Skoðun

Af skornum skammti: Heilsugæsla

Reynir Arngrímsson skrifar
Tilfærsla peninga á milli knýjandi verkefna er ekki öfundsvert hlutskipti. Því fylgir oft að vandanum er ekki bara skotið á frest, heldur fluttur hreppaflutningum. Þessi lenska hefur líka tíðkast innan heilbrigðiskerfisins.

Verkefnin og þörfin gufa ekki endilega upp þó þjónustan sé ekki lengur til staðar eða seglin rifuð.

Þegar dregið er saman í heilsugæslu, heimilislæknum fækkar eða heil héruð verða læknislaus er leitað annað.

Þetta annað er yfirleitt Landspítali. Þess vegna þarf dýran og óhagkvæman flugvöll í túnfæti hans. Á Landspítala eru allar dyr opnar. Alltaf og fyrir alla.

En nú bregður svo við að færri fást til að standa þar vaktina. Læknar skila sér ekki í lausar stöður og lausum stöðum fjölgar enn ef fram heldur sem horfir.

Þannig bítur einn í annars skott. Læknaskortur á hvorum tveggja vígstöðvum og spírallinn spinnur niður. Þjónustu hrakar og álag á starfsfólk eykst. Heilsuvandi sem auðveldlega mætti leysa heima í héraði og hjá heimilislækni flyst á Landspítala. Í dýrari úrræði. Miklu dýrari. Raunkostnaður þjóðfélagsins eykst. Allir tapa. Mest þeir sem þurfa á þessari þjónustu að halda og veikastir eru. Þetta hafa meira að segja svokallaðir excel-sérfræðingar bent á í skýrslum sem liggja í skúffum á æðstu stöðum.

Það er umhugsunarvert að enn skuli áformað að draga úr fjárveitingum til Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Hver verður afleiðing þess að draga saman fjárveitingar sem nemur rekstri einnar heilsugæslustöðvar? Á að loka á Seltjarnarnesi, í Garðabæ eða Mosfellsbæ eða jafnvel í Kópavogi? Verður það kannski í efra Breiðholti?

Þingmenn standi með stefnumótun

Ábyrgð alþingismanna lýkur ekki við debet- og kreditfærslu ríkisreiknings. Þeir verða að velja. Standa með stefnumótun sinni. Líka þeirri sem snýr að heilsugæslunni. Á höfuðborgarsvæðinu og úti á landi. Koma með ábyrga langtímastefnu. Spurt er, hvar á að hagræða? Verður það bara fyrirburamóttaka heilsugæslunnar sem víkur eða bætist þar í hóp þjónusta við börn með þroskavanda og hegðunarmisfellur? Dregið úr framlögum til framhaldsnáms lækna næstu kynslóða sem vilja mennta sig hér heima? Hvert leita foreldrar með fyrirburana sína? Hverjir kenna ungum læknum sem vilja mennta sig í heimilis- eða héraðslækningum? Er bara betra að það sé í Svíþjóð og þeir hverfi af íslenskum vinnumarkaði í 4 til 6 ár? Hvernig á heilsugæsla að þróast, breytast og bæta þjónustu á næstu árum?

Frumheilsugæsla er viðkvæm þjónusta. Hún er hagkvæm. Vel skipulögð léttir hún á öðrum og dýrari úrræðum. Þetta er þjónusta sem er þjóðhagslega mikilvæg. Hún er öryggisnet fyrir íbúa og hluti af þjónustu sem hvert bæjarfélag ætti að standa vörð um. Líka kjörnir fulltrúar í bæjarstjórnun á höfuðborgarsvæðinu. Hver er afstaða þeirra? Að þetta sé ekki þeirra ársreikningur – ekki þeirra höfuðverkur? Íbúar geti leitað annað?

Tilfærsla fjárveitinga frá heilsugæslu léttir ekki á heldur eykur vanda annars staðar í kerfinu. Bítur þá sem síst skyldi.




Skoðun

Sjá meira


×