Stefna vegamálastjóra vegna Gálgahrauns

Landvernd, Náttúruverndarsamtök Íslands, Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands og Hraunavinir hafa stefnt Hreini Haraldssyni vegamálastjóra fyrir hönd Vegagerðarinnar, til viðurkenningar á því að framkvæmd um gerð Álftanesvegar milli Hafnarfjarðarvegar og Bessastaðavegar um þvert Gálgahraun, sem Vegagerðin auglýsti með útboði hinn 7. ágúst 2012 sé ólögmæt. Þetta kemur fram í tilkynningu frá samtökunum.

Í tilkynningunni segir að  um  prófmál sé að ræða varðandi rétt umhverfisverndarsamtaka og hópa til að láta reyna á fyrir dómi lögmæti framkvæmda sem raskað geta ósnortinni náttúru og valdið óafturkræfum náttúruspjöllum. Síðustu ár hafi átt sér stað mikilvæg réttarþróun í þá veru að styrkja aðkomu umhverfisverndarsamtaka að málum sem þessum.

Í nokkur ár hafa staðið deilur um lagningu nýs Álftanesvegar milli Hafnarfjarðarvegar og Bessastaðavegar. Deilurnar hafa snúist um það hvort leggja skuli hluta hins nýja vegar yfir ósnortið hraun – Gálgahraun í landi Garðabæjar, en hraunið er á Náttúruminjaskrá.

Bent hefur verið á að forsendur fyrir framkvæmdinni hafi gjörbreyst frá upphaflegri áætlun. Byggðaþróun hefur orðið með allt öðrum hætti en spáð var og ekkert útlit er fyrir að þar verði stórfelldar breytingar í bráð sem kalli á viðlík náttúruspjöll. Yfirvöld í Garðabæ og Vegagerðin hafa hins vegar staðið þvert gegn formlegri endurskoðun framkvæmda og athugun á einfaldari, náttúruvænni og ódýrari kostum. Viðhorf almennings og réttarþróun hafa sömuleiðis breyst verulega á þeim rúmu 11 árum sem liðin eru frá endanlegri útgáfu umhverfismats, segir í tilkynningunni.

Samtökin telja að útboðið um veginn sem auglýst var 7. ágúst 2012 hafi verið ólöglegt þar sem bæði framkvæmdaleyfi og umhverfismat hafi verið útrunnin, en engar framkvæmdir hafi hafist á gildistíma þeirra. Því þurfi að taka málið upp að nýju og setja í löglegan farveg. Ekki hefur enn verið skrifað undir verksamning.

Skúli Bjarnason og Ragnheiður Elfa Þorsteinsdóttir, hjá lögmannsstofunni Málþingi ehf., reka málið fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur, fyrir hönd samtakanna.