Með hækkandi sól Katrín Júlíusdóttir skrifar 27. desember 2012 06:00 Daginn er tekið að lengja að nýju. Smátt og smátt hækkar sólin á lofti svo birtir yfir. En víðar rofar til. Á dögunum samþykkti Alþingi fjárlög fyrir árið 2013. Við höfum þurft að taka mjög erfiðar ákvarðanir um niðurskurð og tekjuöflun til þess að stöðva skuldasöfnun. Stærsti einstaki liður fjárlagafrumvarpsins er vaxtagreiðslur. Við viljum nýta fjármunina sem fara í þetta í menntun og velferð en ráðstafanir síðustu ára hafa miðað að því að slíkt verði gerlegt sem fyrst. Við höfum tekið skref í rétta átt og horfum því til sólar.Festa lykilatriði Með stöðvun skuldasöfnunar ríkissjóðs búum við í haginn fyrir endurgreiðslu skulda. Festa og jafnvægi í ríkisfjármálum eru lykilatriði í að viðhalda fjármálastöðugleika, auka traust og tryggja þannig aðgengi að nauðsynlegri endurfjármögnun. Um leið er þetta mikilvægur liður í því að gera okkur kleift að losa fjármagnshöftin. Frumjöfnuður í rekstri ríkisins árið 2012 var meðal þeirra skýru markmiða sem sett voru varðandi afkomu ríkissjóðs eftir hrun. Þá hefur verið stefnt að því að heildarjöfnuður, þegar vaxtajöfnuður er meðtalinn, verði orðinn jákvæður á árinu 2014. Stór áfangi er í augsýn í að stöðva skuldasöfnun ríkissjóðs, ná niður vaxtakostnaði og treysta grunn velferðarsamfélagsins til framtíðar. Aðgerðir til að ná þessu markmiði hafa verið blönduð leið tekjuöflunar og útgjaldalækkunar, sem var forsenda þess að markmiðum stjórnvalda um félagslegan jöfnuð yrði náð. Árangurinn af þessu er býsna góður og hefur vakið athygli út fyrir landsteinana. Það er ekki síst fyrir þá sök að á aðhaldstímum hefur tekist að minnka atvinnuleysi. Um mitt ár 2009 var það um 9% en var komið niður í 5% á seinnihluta þessa árs. Þá hefur vakið eftirtekt að á Íslandi hefur þrátt fyrir efnahagshrunið tekist að standa vörð um grunnstoðir velferðarkerfisins og hag þeirra sem bjuggu við lökust kjör.Fjárfestingaáætlun til góðs Nýsamþykkt fjárlög og lög um ráðstafanir í ríkisfjármálum taka mið af þeirri nauðsyn sem örvun fjárfestingar er. Um mikilvægi hennar á Íslandi þarf ekki að fjölyrða. Einkum er nauðsynlegt að auka atvinnuvegafjárfestingu og leggja þannig grunn að verðmætasköpun og jákvæðum gjaldeyrisjöfnuði til frambúðar. Ráðgjafafyrirtækið McKinsey benti á í nýlegri skýrslu um vaxtarleið fyrir Ísland, að sérstaka rækt yrði að leggja við alþjóðageirann, sem er sá hluti atvinnulífsins sem byggir ekki síst á virkjun hugvits í alþjóðlegri samkeppni. Vexti mikilvægustu auðlindagreina okkar eru náttúruleg takmörk sett svo til framtíðar þurfum við í auknum mæli að reiða okkur á fyrrnefndan alþjóðageira. Af þessu hefur stefna ríkisstjórnarinnar tekið mið og hennar sér stað í nýsamþykktum fjárlögum. Fjárfestingaáætlun sem er hluti af fjárlagagerð næsta árs byggist meðal annars á því að við nýtum hluta auðlindaarðs þjóðarinnar til eflingar innviða og uppbyggingar atvinnulífs. Tækniþróunarsjóður og Rannsóknasjóður er efldur um 750 milljónir króna á ári. Þá renna um 500 milljónir til markáætlana sem gefa fjölmörgum frumkvöðlum og nýsköpunarfyrirtækjum tækifæri til að þróa verðmæta vöru og þjónustu. Enn fremur renna 500 milljónir króna í græna hagkerfið, en þar eru mörg sóknarfæri til framtíðar, og 200 milljónir fara í að styðja fyrirtæki við að þróa umhverfisvænni lausnir. Þarna eru brýn verkefni á ferð enda skapast með þessu ný störf og verðmæti. Jafnframt er hafið ferli til lækkunar launatengdra gjalda með lækkun tryggingagjalds.Hugað að barnafjölskyldum Ein mikilvægustu tíðindin í nýsamþykktum fjárlögum eru þau að áfram er forgangsraðað í þágu bættra kjara hópa sem mest þurfa á að halda. Bættur hagur barnafjölskyldna er í fyrirrúmi, enda hafa greiningar á stöðu barnafjölskyldna sýnt að rík þörf er á að huga að kjörum þessa hóps og tryggja velferð barna til framtíðar. Alls verður um fjórum og hálfum milljarði króna varið til hækkunar barnabóta og framlengingar sérstakrar hækkunar vaxtabóta. Í kjölfar þessarar hækkunar munu um 11 milljarðar renna til barnafjölskyldna á næsta ári.Endurnýjunarþróttur Það er ánægjulegt að geta haldið jólahátíðina og fagnað um leið þeim áfanga sem við erum að ná í að vinna úr afleiðingum hruns fjármálakerfisins. Við sjáum dæmi um endurnýjunarþrótt atvinnulífsins í nýjum greinum sem hafa verið að vaxa og dafna. Næstu verkefni okkar eru að fylgja þessum árangri eftir svo við náum markmiðum efnahagsáætlunar ríkisstjórnarinnar um jöfnuð og afgang í ríkisfjármálum á næstu árum, aukna verðmætasköpun í atvinnulífinu, fjölgun starfa og bættan hag heimilanna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Katrín Júlíusdóttir Mest lesið Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Hreinleikaþráin Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Hvað getur Ísland gefið öðrum þjóðum? Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir skrifar Skoðun Jákvæður orðaforði eykur hamingju og vellíðan Helga Fjóla Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir skrifar Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson skrifar Skoðun Þjóðarsátt líka fyrir fatlað fólk Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar Skoðun Gummi Kalli, einlægur, skemmtilegur og frábær leiðtogi Arnar Ragnarsson skrifar Skoðun Ræstingafyrirtæki og starfsmannaleigur í jafnréttisparadísinni Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Forysta til framtíðar Hópur presta skrifar Skoðun Fyrir hverja eru skoðanakannanir? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Án varna, ekkert frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore skrifar Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Viltu vera memm? Birna Dröfn Birgisdóttir skrifar Skoðun Tíminn að renna út Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Sjá meira
Daginn er tekið að lengja að nýju. Smátt og smátt hækkar sólin á lofti svo birtir yfir. En víðar rofar til. Á dögunum samþykkti Alþingi fjárlög fyrir árið 2013. Við höfum þurft að taka mjög erfiðar ákvarðanir um niðurskurð og tekjuöflun til þess að stöðva skuldasöfnun. Stærsti einstaki liður fjárlagafrumvarpsins er vaxtagreiðslur. Við viljum nýta fjármunina sem fara í þetta í menntun og velferð en ráðstafanir síðustu ára hafa miðað að því að slíkt verði gerlegt sem fyrst. Við höfum tekið skref í rétta átt og horfum því til sólar.Festa lykilatriði Með stöðvun skuldasöfnunar ríkissjóðs búum við í haginn fyrir endurgreiðslu skulda. Festa og jafnvægi í ríkisfjármálum eru lykilatriði í að viðhalda fjármálastöðugleika, auka traust og tryggja þannig aðgengi að nauðsynlegri endurfjármögnun. Um leið er þetta mikilvægur liður í því að gera okkur kleift að losa fjármagnshöftin. Frumjöfnuður í rekstri ríkisins árið 2012 var meðal þeirra skýru markmiða sem sett voru varðandi afkomu ríkissjóðs eftir hrun. Þá hefur verið stefnt að því að heildarjöfnuður, þegar vaxtajöfnuður er meðtalinn, verði orðinn jákvæður á árinu 2014. Stór áfangi er í augsýn í að stöðva skuldasöfnun ríkissjóðs, ná niður vaxtakostnaði og treysta grunn velferðarsamfélagsins til framtíðar. Aðgerðir til að ná þessu markmiði hafa verið blönduð leið tekjuöflunar og útgjaldalækkunar, sem var forsenda þess að markmiðum stjórnvalda um félagslegan jöfnuð yrði náð. Árangurinn af þessu er býsna góður og hefur vakið athygli út fyrir landsteinana. Það er ekki síst fyrir þá sök að á aðhaldstímum hefur tekist að minnka atvinnuleysi. Um mitt ár 2009 var það um 9% en var komið niður í 5% á seinnihluta þessa árs. Þá hefur vakið eftirtekt að á Íslandi hefur þrátt fyrir efnahagshrunið tekist að standa vörð um grunnstoðir velferðarkerfisins og hag þeirra sem bjuggu við lökust kjör.Fjárfestingaáætlun til góðs Nýsamþykkt fjárlög og lög um ráðstafanir í ríkisfjármálum taka mið af þeirri nauðsyn sem örvun fjárfestingar er. Um mikilvægi hennar á Íslandi þarf ekki að fjölyrða. Einkum er nauðsynlegt að auka atvinnuvegafjárfestingu og leggja þannig grunn að verðmætasköpun og jákvæðum gjaldeyrisjöfnuði til frambúðar. Ráðgjafafyrirtækið McKinsey benti á í nýlegri skýrslu um vaxtarleið fyrir Ísland, að sérstaka rækt yrði að leggja við alþjóðageirann, sem er sá hluti atvinnulífsins sem byggir ekki síst á virkjun hugvits í alþjóðlegri samkeppni. Vexti mikilvægustu auðlindagreina okkar eru náttúruleg takmörk sett svo til framtíðar þurfum við í auknum mæli að reiða okkur á fyrrnefndan alþjóðageira. Af þessu hefur stefna ríkisstjórnarinnar tekið mið og hennar sér stað í nýsamþykktum fjárlögum. Fjárfestingaáætlun sem er hluti af fjárlagagerð næsta árs byggist meðal annars á því að við nýtum hluta auðlindaarðs þjóðarinnar til eflingar innviða og uppbyggingar atvinnulífs. Tækniþróunarsjóður og Rannsóknasjóður er efldur um 750 milljónir króna á ári. Þá renna um 500 milljónir til markáætlana sem gefa fjölmörgum frumkvöðlum og nýsköpunarfyrirtækjum tækifæri til að þróa verðmæta vöru og þjónustu. Enn fremur renna 500 milljónir króna í græna hagkerfið, en þar eru mörg sóknarfæri til framtíðar, og 200 milljónir fara í að styðja fyrirtæki við að þróa umhverfisvænni lausnir. Þarna eru brýn verkefni á ferð enda skapast með þessu ný störf og verðmæti. Jafnframt er hafið ferli til lækkunar launatengdra gjalda með lækkun tryggingagjalds.Hugað að barnafjölskyldum Ein mikilvægustu tíðindin í nýsamþykktum fjárlögum eru þau að áfram er forgangsraðað í þágu bættra kjara hópa sem mest þurfa á að halda. Bættur hagur barnafjölskyldna er í fyrirrúmi, enda hafa greiningar á stöðu barnafjölskyldna sýnt að rík þörf er á að huga að kjörum þessa hóps og tryggja velferð barna til framtíðar. Alls verður um fjórum og hálfum milljarði króna varið til hækkunar barnabóta og framlengingar sérstakrar hækkunar vaxtabóta. Í kjölfar þessarar hækkunar munu um 11 milljarðar renna til barnafjölskyldna á næsta ári.Endurnýjunarþróttur Það er ánægjulegt að geta haldið jólahátíðina og fagnað um leið þeim áfanga sem við erum að ná í að vinna úr afleiðingum hruns fjármálakerfisins. Við sjáum dæmi um endurnýjunarþrótt atvinnulífsins í nýjum greinum sem hafa verið að vaxa og dafna. Næstu verkefni okkar eru að fylgja þessum árangri eftir svo við náum markmiðum efnahagsáætlunar ríkisstjórnarinnar um jöfnuð og afgang í ríkisfjármálum á næstu árum, aukna verðmætasköpun í atvinnulífinu, fjölgun starfa og bættan hag heimilanna.
Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun
Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar
Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun