Opið bréf til eigenda smálánafyrirtækja Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar 1. nóvember 2012 08:00 Ég og elsta systir mín komum fram í Kastljósi 18. september og skýrðum frá þeim vítahring smálána sem fárveik systir okkar var þá komin í. Fengum við sterk viðbrögð og mikið hrós fyrir hugrekki. Ég þakka hólið en velti því samt fyrir mér hvort það sé virkilega hugrekki að neita að vera meðvirkur í þessu þjóðfélagi, stíga fram og segja frá því þegar gráðugir, siðlausir menn notfæra sér ástvini manns? Á það í alvöru að vera regla fremur en undantekning að hylma yfir með níðingunum? Áttum við að skammast okkar fyrir þá stöðu sem systir mín var komin í? Hafði hún eitthvað til að skammast sín fyrir? Nei. Það var ekki henni að kenna að hún veiktist alvarlega svo að dómgreind hennar skertist, hún missti stjórn á hvötum sínum og tapaði skammtímaminninu. Það var ekki henni að kenna að hún reyndi í örvæntingu að fela vandræði sín, með því að steypa sér í enn meiri skuldir. Sennilega skildi hún eða mundi lítið í hvað peningarnir fóru, gerði sér ekki grein fyrir að smálánafyrirtækin fóru inn á reikninginn hennar eða hvers vegna innistæðan þar hvarf eins og dögg fyrir sólu um leið og búið væri að greiða út örorkubæturnar. Hún var veik, þreytt og vissi að eitthvað skrítið væri að gerast í höfðinu á sér, löngu á undan okkur hinum. Tilhugsunin um að smálánafyrirtækin hafi aukið á vanlíðan systur minnar síðustu mánuðina; ruglað hana í ríminu með alls konar áreiti og valdið henni áhyggjum ofan á óttann um hvað væri að gerast, er svo óbærileg að ég þarf daglega að banda henni frá mér með krepptum hnefa. Því ég reyni að sleppa takinu og sætta mig við það sem ég fæ ekki breytt. En ég get kannski stuðlað að breytingum og það var ástæða þess að við stigum fram og sögðum sögu systur okkar, ekki til að fá meðaumkun eða hrós, heldur til að reyna að koma öðrum til aðstoðar og bæta samfélagið okkar. Ég get ekki sagt að það hafi hreyft nokkuð við mér að horfa á lögfræðinginn ykkar bera sig aumlega í Kastljósi nýlega. Þar taldi hann upp þær úrbætur sem smálánafyrirtækin hafa gert eftir að í ljós kom hversu langt er gengið í frumvarpinu sem bíður samþykkis Alþingis. Jújú, það er allt gott og blessað en ber því einungis vitni hversu hræddir aðstandendur smálánafyrirtækjanna eru orðnir um að nú fari að tæmast speninn sem þeir hafa notað til að blóðmjólka þá sem minnst mega við. Því það vita allir hver markhópur smálánafyrirtækja er; fyrirmyndin er til erlendis, þið voruð ekkert að finna upp hjólið þegar þið hófuð þessa starfsemi og vissuð alveg í hvernig aðstæðum flestir viðskiptavinir ykkar yrðu. Ekki tala til okkar eins og við séum fífl. Og einhver hlýtur gróðinn að vera fyrst fyrirtækin geta fellt niður kröfur á ákveðinn samfélagshóp. Mér skilst að við gætum nú – ef við bærum okkur eftir því – fengið felldar niður skuldir systur okkar við fyrirtækin ykkar. Skuldir sem voru orðnar mörg hundruð þúsund krónur með vöxtum og áföllnum kostnaði og fóru síhækkandi. Það kemur þó ekki til þess þar sem systir mín lést 9. október. Þið ætlið kannski að endurgreiða okkur peningana sem þið sópuðuð út af reikningnum hennar meðan hún lá inni á sjúkrahúsi í lok ágúst? Það kæmi sér ekkert illa að fá þann pening upp í útfararkostnaðinn, því sem öryrki var systir mín jafnframt öreigi eins og því miður er algengt á Íslandi. Lögfræðingurinn ykkar kvartaði mikið undan því að í frumvarpinu ætti að setja þak á árlegan, hlutfallslegan kostnað. Ég gat ekki betur skilið en að með því skilyrði væri smálánafyrirtækjunum gert ókleift að starfa, það væri ósanngjarnt og að í samanburði við þær reglur sem giltu um bankana væri það óréttlátt; menn ættu bara að koma hreint fram og setja lög sem banna svona starfsemi frekar en að sníða smálánafyrirtækjunum svo þröngan stakk. Ég er eiginlega alveg sammála, ég skil nefnilega ekki hvers vegna svona starfsemi er yfir höfuð leyfð og sé ekkert athugavert við að stöðva hana alveg með lagasetningu. Hvaða tilvistarrétt hafa smálánafyrirtækin? Hvaða gagn gera þau þjóðfélaginu? Hversu mikilvæg eru þau þjóðarbúinu, atvinnulífinu, þjóðfélagsþegnunum? Ég skil að í vestrænu nútímaþjóðfélagi er nauðsynlegt að hafa banka en ég skil ekki mikilvægi smálánafyrirtækja eða hvers vegna þau ættu að sitja við sama borð og bankarnir. Þið vonið eflaust að einhverjir vinir ykkar á Alþingi sjái aumur á ykkur og knýi fram þær breytingar á frumvarpinu sem þið vonist eftir, svo þið getið áfram notfært ykkur bágindi meðbræðra ykkar til að fæða og klæða ykkar eigin börn meðan börn þeirra líða e.t.v. skort. Það má með vissu segja að menn sem geta óhikað litið í spegil þótt þeir hagnist á neyð samborgara sinni þjást ekki af meðvirkni, en þeir eru hvorki hugrakkir né eiga þeir skilið hrós fyrir vikið. Þetta er siðlaus okurlánastarfsemi með slaufu á, ekkert annað. Og ef þingmennirnir okkar hafa kjark til að útrýma þessu þjóðfélagsmeini þá mun enginn vorkenna ykkur, og enginn sakna smálánafyrirtækjanna. Enginn. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu á Íslandi Lilja Alfreðsdóttir Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Sjá meira
Ég og elsta systir mín komum fram í Kastljósi 18. september og skýrðum frá þeim vítahring smálána sem fárveik systir okkar var þá komin í. Fengum við sterk viðbrögð og mikið hrós fyrir hugrekki. Ég þakka hólið en velti því samt fyrir mér hvort það sé virkilega hugrekki að neita að vera meðvirkur í þessu þjóðfélagi, stíga fram og segja frá því þegar gráðugir, siðlausir menn notfæra sér ástvini manns? Á það í alvöru að vera regla fremur en undantekning að hylma yfir með níðingunum? Áttum við að skammast okkar fyrir þá stöðu sem systir mín var komin í? Hafði hún eitthvað til að skammast sín fyrir? Nei. Það var ekki henni að kenna að hún veiktist alvarlega svo að dómgreind hennar skertist, hún missti stjórn á hvötum sínum og tapaði skammtímaminninu. Það var ekki henni að kenna að hún reyndi í örvæntingu að fela vandræði sín, með því að steypa sér í enn meiri skuldir. Sennilega skildi hún eða mundi lítið í hvað peningarnir fóru, gerði sér ekki grein fyrir að smálánafyrirtækin fóru inn á reikninginn hennar eða hvers vegna innistæðan þar hvarf eins og dögg fyrir sólu um leið og búið væri að greiða út örorkubæturnar. Hún var veik, þreytt og vissi að eitthvað skrítið væri að gerast í höfðinu á sér, löngu á undan okkur hinum. Tilhugsunin um að smálánafyrirtækin hafi aukið á vanlíðan systur minnar síðustu mánuðina; ruglað hana í ríminu með alls konar áreiti og valdið henni áhyggjum ofan á óttann um hvað væri að gerast, er svo óbærileg að ég þarf daglega að banda henni frá mér með krepptum hnefa. Því ég reyni að sleppa takinu og sætta mig við það sem ég fæ ekki breytt. En ég get kannski stuðlað að breytingum og það var ástæða þess að við stigum fram og sögðum sögu systur okkar, ekki til að fá meðaumkun eða hrós, heldur til að reyna að koma öðrum til aðstoðar og bæta samfélagið okkar. Ég get ekki sagt að það hafi hreyft nokkuð við mér að horfa á lögfræðinginn ykkar bera sig aumlega í Kastljósi nýlega. Þar taldi hann upp þær úrbætur sem smálánafyrirtækin hafa gert eftir að í ljós kom hversu langt er gengið í frumvarpinu sem bíður samþykkis Alþingis. Jújú, það er allt gott og blessað en ber því einungis vitni hversu hræddir aðstandendur smálánafyrirtækjanna eru orðnir um að nú fari að tæmast speninn sem þeir hafa notað til að blóðmjólka þá sem minnst mega við. Því það vita allir hver markhópur smálánafyrirtækja er; fyrirmyndin er til erlendis, þið voruð ekkert að finna upp hjólið þegar þið hófuð þessa starfsemi og vissuð alveg í hvernig aðstæðum flestir viðskiptavinir ykkar yrðu. Ekki tala til okkar eins og við séum fífl. Og einhver hlýtur gróðinn að vera fyrst fyrirtækin geta fellt niður kröfur á ákveðinn samfélagshóp. Mér skilst að við gætum nú – ef við bærum okkur eftir því – fengið felldar niður skuldir systur okkar við fyrirtækin ykkar. Skuldir sem voru orðnar mörg hundruð þúsund krónur með vöxtum og áföllnum kostnaði og fóru síhækkandi. Það kemur þó ekki til þess þar sem systir mín lést 9. október. Þið ætlið kannski að endurgreiða okkur peningana sem þið sópuðuð út af reikningnum hennar meðan hún lá inni á sjúkrahúsi í lok ágúst? Það kæmi sér ekkert illa að fá þann pening upp í útfararkostnaðinn, því sem öryrki var systir mín jafnframt öreigi eins og því miður er algengt á Íslandi. Lögfræðingurinn ykkar kvartaði mikið undan því að í frumvarpinu ætti að setja þak á árlegan, hlutfallslegan kostnað. Ég gat ekki betur skilið en að með því skilyrði væri smálánafyrirtækjunum gert ókleift að starfa, það væri ósanngjarnt og að í samanburði við þær reglur sem giltu um bankana væri það óréttlátt; menn ættu bara að koma hreint fram og setja lög sem banna svona starfsemi frekar en að sníða smálánafyrirtækjunum svo þröngan stakk. Ég er eiginlega alveg sammála, ég skil nefnilega ekki hvers vegna svona starfsemi er yfir höfuð leyfð og sé ekkert athugavert við að stöðva hana alveg með lagasetningu. Hvaða tilvistarrétt hafa smálánafyrirtækin? Hvaða gagn gera þau þjóðfélaginu? Hversu mikilvæg eru þau þjóðarbúinu, atvinnulífinu, þjóðfélagsþegnunum? Ég skil að í vestrænu nútímaþjóðfélagi er nauðsynlegt að hafa banka en ég skil ekki mikilvægi smálánafyrirtækja eða hvers vegna þau ættu að sitja við sama borð og bankarnir. Þið vonið eflaust að einhverjir vinir ykkar á Alþingi sjái aumur á ykkur og knýi fram þær breytingar á frumvarpinu sem þið vonist eftir, svo þið getið áfram notfært ykkur bágindi meðbræðra ykkar til að fæða og klæða ykkar eigin börn meðan börn þeirra líða e.t.v. skort. Það má með vissu segja að menn sem geta óhikað litið í spegil þótt þeir hagnist á neyð samborgara sinni þjást ekki af meðvirkni, en þeir eru hvorki hugrakkir né eiga þeir skilið hrós fyrir vikið. Þetta er siðlaus okurlánastarfsemi með slaufu á, ekkert annað. Og ef þingmennirnir okkar hafa kjark til að útrýma þessu þjóðfélagsmeini þá mun enginn vorkenna ykkur, og enginn sakna smálánafyrirtækjanna. Enginn.
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun