Hver er þín afstaða? Opið bréf til alþingismanna Gísli Jónasson skrifar 6. desember 2012 06:00 Háttvirti alþingismaður. Nú liggur fyrir Alþingi frumvarp ríkisstjórnarinnar að fjárlögum fyrir árið 2013, þar sem enn er gerð atlaga að sóknargjaldinu og öðrum tekjustofnum Þjóðkirkjunnar. Og þá auðvitað líka að tekjustofnum annarra trúfélaga. Ég vil því leyfa mér að beina tíu spurningum til þín og óska eftir svörum við þeim á opinberum vettvangi, en þó fyrst og fremst við afgreiðslu þína á frumvarpinu: 1. Er þér ljóst, að sóknargjaldið er í eðli sínu félagsgjald trúfélaganna, sem ríkið hefur tekið að sér að innheimta fyrir þeirra hönd en skilar síðan ekki nema að hluta? Ég bið þig, kæri alþingismaður, að grípa ekki til þess útúrsnúnings, að lagatæknilega sé um að ræða fjárveitingu frá Alþingi. Við upptöku staðgreiðslukerfis skatta tók ríkið að sér þá þjónustu sem gjaldheimturnar sáu almennt áður um, þ.e. að innheimta sóknargjöldin, á svipan hátt og gert er í vel flestum löndum Evrópu. Það er hins vegar sérstætt hér á landi að á yfirstandandi ári heldur ríkið eftir u.þ.b. einum þriðja af því gjaldi sem innheimt er skv. lögum um sóknargjöld í stað þess að skila því til réttmætra eigenda sinna. 2. Er þér ljóst, að jafnvel þótt það væri viðurkennt að réttlætanlegt sé að trúfélögin taki þátt í aðhaldsaðgerðum ríkisins með því að gefa eftir hluta af félagsgjöldum sínum, þá hefur niðurskurður sóknargjaldsins frá bankahruni verið tvöfalt meiri en niðurskurður til annarra aðila sem um er fjallað á fjárlögum? Þessi staðreynd er m.a. leidd í ljós í skýrslu sem starfshópur skipaður af innanríkisráðherra skilaði sl. vor. http://www.innanrikisraduneyti.is/frettir/nr/28052. Kemur þar m.a. fram að þessi umframskerðing nemur frá árinu 2008 vel á þriðja milljarð króna. Allt töluefni í þessari skýrslu er byggt á opinberum gögnum og verða niðurstöðurnar því vart vefengdar. Enda hefur innanríkisráðherra lýst því yfir að hér hafi verið farið offari og því mælst til þess að þessi umframskerðing verði leiðrétt. 3. Er þér ljóst að í fjárlagafrumvarpinu fyrir árið 2013 er gert ráð fyrir áframhaldandi aukinni skerðingu sóknargjaldsins? Ekki er af hálfu fjármálaráðuneytisins gert ráð fyrir neinni leiðréttingu, þrátt fyrir tillögur innanríkisráðuneytisins. Það er því ljóst að við fjárlagagerðina er hvorki gætt meðalhófs né jafnræðisregla virt. 4. Er þér ljóst að sóknargjaldið í ár er að krónutölu mitt á milli þeirrar upphæðar sem það var árin 2005 og 2006, þótt vísitala neysluverðs hafi frá þeim tíma hækkað um u.þ.b. 64%? Þarf því varla að undra, þótt víða stefni í þrot varðandi starf safnaðanna, eins og bent er á í umræddri skýrslu. Það er því varla heldur ofmælt, sem bókað var í áliti fjárlaganefndar sl. haust, að sóknargjöld hafi „lækkað mun meira en sem nemur hagræðingarkröfu á almennan rekstur ríkisins“. 5. Er þér ljóst, að heildarupphæð sóknargjaldsins fyrir næsta ár er, skv. fyrirliggjandi frumvarpi, 598 milljónum lægri, í krónum talið, en hún var árið 2008 eða fyrir 6 árum? Á þessum tíma hefur vísitala neysluverðs samt hækkað um 40,5%! 6. Er þér ljóst að niðurskurður sóknargjaldsins hefur leitt til stórfellds samdráttar í þjónustu safnaðanna, sem hafa þurft að segja upp starfsfólki, lækka laun og draga verulega úr starfi? Sem dæmi um þetta má nefna að starfsfólki í söfnuðum Reykjavíkurprófastsdæmis eystra hefur fækkað um meira en fjórðung frá hruni og m.a. hefur þurft að draga verulega úr barna- og æskulýðsstarfi og starfi fyrir aldraða. 7. Er þér ljóst, að niðurskurður sóknargjaldsins hefur leitt til þess, að dregið hefur úr viðhaldi kirkjubygginga og safnaðarheimila, þannig að víða horfir til hreinna vandræða? Sem dæmi um þetta má nefna þá kirkju sem undirritaður þjónar. Þar þarf að breiða plast yfir altarið í hvert sinn sem von er á rigningu, og til þess hefur komið í einstaka athöfn að átta til tíu fötur hafi þurft til að taka á móti þaklekanum. 8. Er þér ljóst að vanefndir ríkisins á kirkjujarðasamkomulaginu, sem er þó í raun undirritaður og löggiltur kaupsamningur, hefur leitt til þess að prestsembættum sem greitt er fyrir hefur fækkað um 21% frá 2008 og að þessi niðurskurður kemur sem hrein viðbót við þá fækkun starfsfólks sem um er getið í spurningu 6? Hér er í raun um hreina eignaupptöku að ræða og vanefndir á gerðum samningi, sem fyrr eða síðar hlýtur að reyna á frammi fyrir dómstólum, ef ekki kemur til tafarlausrar leiðréttingar. 9. Er þér ljóst að það inngrip sem átt hefur sér stað í innra starf Þjóðkirkjunnar og annarra trúfélaga á Íslandi frá árinu 2008 er líklega það mesta sem hefur átt sér stað í Evrópu frá falli járntjaldsins? Leiða má fram rök fyrir því, að ríkisvaldið hafi með eignaupptökum og sjálftöku á félagsgjöldum safnaðanna brotið bæði gegn eignarréttar- og trúfrelsisákvæðum stjórnarskrárinnar. 10. Er þér ljóst, að margir munu horfa til afstöðu þinnar í þessum málum við afgreiðslu fyrirliggjandi fjárlagafrumvarps áður en þeir taka afstöðu til frambjóðenda í þeim prófkjörum sem fram undan eru og í komandi alþingiskosningum? Ég vona það, kæri þingmaður, að þú hafir það í huga að Þjóðkirkjan er langfjölmennustu félagasamtök landsins. Nú er svo komið að langlundargeð margra gagnvart því ofríki sem Þjóðkirkjan og önnur trúfélög hafa verið beitt á síðustu árum er að bresta. Það verður því örugglega vel fylgst með því, hver afstaða þín verður við afgreiðslu fjárlagafrumvarpsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Dóttir mín – uppgjör eineltis Ragnheiður Harpa Sveinsdóttir Skoðun Hér er elíta, um elítu, frá elítu, til elítu Ragnar Kjartansson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Að fortíð skal hyggja Guðrún Jónsdóttir Skoðun Ef Landsvirkjun verður ekki seld vitum við hvers vegna Ögmundur Jónasson Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir Skoðun Vitundarvakning um auðlindir þjóðar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Auðkenni þarf að passa upp á Eva Valdís Jóhönnudóttir skrifar Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er besti skólastjórinn? Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Vofa húsagans býsnast enn Haukur Már Helgason skrifar Skoðun Nokkrar staðreyndir um Ísland, Katrínu og Gaza Álfheiður Ingadóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem hyggjast kjósa Katrínu Jakobsdóttur Guðlaugur Bragason skrifar Skoðun Katrín og kvenhatrið Ólafur Sveinsson skrifar Skoðun Bessastaðir eru ekki fyrir byrjendur Þorbergur Þórsson skrifar Skoðun Ég vil Baldur og því kýs ég Baldur Ólafur Helgi M. Ólafsson / Starína skrifar Skoðun Inngönguspáin Eygló Halldórsdóttir skrifar Sjá meira
Háttvirti alþingismaður. Nú liggur fyrir Alþingi frumvarp ríkisstjórnarinnar að fjárlögum fyrir árið 2013, þar sem enn er gerð atlaga að sóknargjaldinu og öðrum tekjustofnum Þjóðkirkjunnar. Og þá auðvitað líka að tekjustofnum annarra trúfélaga. Ég vil því leyfa mér að beina tíu spurningum til þín og óska eftir svörum við þeim á opinberum vettvangi, en þó fyrst og fremst við afgreiðslu þína á frumvarpinu: 1. Er þér ljóst, að sóknargjaldið er í eðli sínu félagsgjald trúfélaganna, sem ríkið hefur tekið að sér að innheimta fyrir þeirra hönd en skilar síðan ekki nema að hluta? Ég bið þig, kæri alþingismaður, að grípa ekki til þess útúrsnúnings, að lagatæknilega sé um að ræða fjárveitingu frá Alþingi. Við upptöku staðgreiðslukerfis skatta tók ríkið að sér þá þjónustu sem gjaldheimturnar sáu almennt áður um, þ.e. að innheimta sóknargjöldin, á svipan hátt og gert er í vel flestum löndum Evrópu. Það er hins vegar sérstætt hér á landi að á yfirstandandi ári heldur ríkið eftir u.þ.b. einum þriðja af því gjaldi sem innheimt er skv. lögum um sóknargjöld í stað þess að skila því til réttmætra eigenda sinna. 2. Er þér ljóst, að jafnvel þótt það væri viðurkennt að réttlætanlegt sé að trúfélögin taki þátt í aðhaldsaðgerðum ríkisins með því að gefa eftir hluta af félagsgjöldum sínum, þá hefur niðurskurður sóknargjaldsins frá bankahruni verið tvöfalt meiri en niðurskurður til annarra aðila sem um er fjallað á fjárlögum? Þessi staðreynd er m.a. leidd í ljós í skýrslu sem starfshópur skipaður af innanríkisráðherra skilaði sl. vor. http://www.innanrikisraduneyti.is/frettir/nr/28052. Kemur þar m.a. fram að þessi umframskerðing nemur frá árinu 2008 vel á þriðja milljarð króna. Allt töluefni í þessari skýrslu er byggt á opinberum gögnum og verða niðurstöðurnar því vart vefengdar. Enda hefur innanríkisráðherra lýst því yfir að hér hafi verið farið offari og því mælst til þess að þessi umframskerðing verði leiðrétt. 3. Er þér ljóst að í fjárlagafrumvarpinu fyrir árið 2013 er gert ráð fyrir áframhaldandi aukinni skerðingu sóknargjaldsins? Ekki er af hálfu fjármálaráðuneytisins gert ráð fyrir neinni leiðréttingu, þrátt fyrir tillögur innanríkisráðuneytisins. Það er því ljóst að við fjárlagagerðina er hvorki gætt meðalhófs né jafnræðisregla virt. 4. Er þér ljóst að sóknargjaldið í ár er að krónutölu mitt á milli þeirrar upphæðar sem það var árin 2005 og 2006, þótt vísitala neysluverðs hafi frá þeim tíma hækkað um u.þ.b. 64%? Þarf því varla að undra, þótt víða stefni í þrot varðandi starf safnaðanna, eins og bent er á í umræddri skýrslu. Það er því varla heldur ofmælt, sem bókað var í áliti fjárlaganefndar sl. haust, að sóknargjöld hafi „lækkað mun meira en sem nemur hagræðingarkröfu á almennan rekstur ríkisins“. 5. Er þér ljóst, að heildarupphæð sóknargjaldsins fyrir næsta ár er, skv. fyrirliggjandi frumvarpi, 598 milljónum lægri, í krónum talið, en hún var árið 2008 eða fyrir 6 árum? Á þessum tíma hefur vísitala neysluverðs samt hækkað um 40,5%! 6. Er þér ljóst að niðurskurður sóknargjaldsins hefur leitt til stórfellds samdráttar í þjónustu safnaðanna, sem hafa þurft að segja upp starfsfólki, lækka laun og draga verulega úr starfi? Sem dæmi um þetta má nefna að starfsfólki í söfnuðum Reykjavíkurprófastsdæmis eystra hefur fækkað um meira en fjórðung frá hruni og m.a. hefur þurft að draga verulega úr barna- og æskulýðsstarfi og starfi fyrir aldraða. 7. Er þér ljóst, að niðurskurður sóknargjaldsins hefur leitt til þess, að dregið hefur úr viðhaldi kirkjubygginga og safnaðarheimila, þannig að víða horfir til hreinna vandræða? Sem dæmi um þetta má nefna þá kirkju sem undirritaður þjónar. Þar þarf að breiða plast yfir altarið í hvert sinn sem von er á rigningu, og til þess hefur komið í einstaka athöfn að átta til tíu fötur hafi þurft til að taka á móti þaklekanum. 8. Er þér ljóst að vanefndir ríkisins á kirkjujarðasamkomulaginu, sem er þó í raun undirritaður og löggiltur kaupsamningur, hefur leitt til þess að prestsembættum sem greitt er fyrir hefur fækkað um 21% frá 2008 og að þessi niðurskurður kemur sem hrein viðbót við þá fækkun starfsfólks sem um er getið í spurningu 6? Hér er í raun um hreina eignaupptöku að ræða og vanefndir á gerðum samningi, sem fyrr eða síðar hlýtur að reyna á frammi fyrir dómstólum, ef ekki kemur til tafarlausrar leiðréttingar. 9. Er þér ljóst að það inngrip sem átt hefur sér stað í innra starf Þjóðkirkjunnar og annarra trúfélaga á Íslandi frá árinu 2008 er líklega það mesta sem hefur átt sér stað í Evrópu frá falli járntjaldsins? Leiða má fram rök fyrir því, að ríkisvaldið hafi með eignaupptökum og sjálftöku á félagsgjöldum safnaðanna brotið bæði gegn eignarréttar- og trúfrelsisákvæðum stjórnarskrárinnar. 10. Er þér ljóst, að margir munu horfa til afstöðu þinnar í þessum málum við afgreiðslu fyrirliggjandi fjárlagafrumvarps áður en þeir taka afstöðu til frambjóðenda í þeim prófkjörum sem fram undan eru og í komandi alþingiskosningum? Ég vona það, kæri þingmaður, að þú hafir það í huga að Þjóðkirkjan er langfjölmennustu félagasamtök landsins. Nú er svo komið að langlundargeð margra gagnvart því ofríki sem Þjóðkirkjan og önnur trúfélög hafa verið beitt á síðustu árum er að bresta. Það verður því örugglega vel fylgst með því, hver afstaða þín verður við afgreiðslu fjárlagafrumvarpsins.
Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar