Hundar og áramótin 30. desember 2011 14:11 Ekki eru allir sem hlakka til áramótanna og sprengjulátanna sem þeim fylgja. Hundar eru eðlilega almennt ekki hrifnir af þessum hávaða og látum og sumir eru svo helteknir hræðslu að það er til vandræða fyrir alla fjölskyldunna. Það er einstaklingsbundið hvernig hræðslan lýsir sér. Hundar leita vanalega til eigendanna þegar þeir eru hræddir, en þá er mikilvægt að eigendur ýti ekki undir hræðsluna með látbragði sínu, heldur haldi ró sinni. Í sumum tilfellum er hræðslan svo ofsaleg að dýrið gerir hvað sem er til að komast undan og getur farið sér að voða. Stundum breytist vandinn og hundurinn fer að vera hræddur við öll hvell hljóð og ljós, en ef vandamálið er orðið svo slæmt er rétt að leita til atferlisfræðings, sem getur gefið leiðbeiningar um meðhöndlun.Hvað á að gera? Ef þetta eru fyrstu áramótin hjá hundinum þínum er mikilvægt að minnka líkur á neikvæðri reynslu. Ekki fara út með hundinn án þess að hafa hann í taumi, jafnvel þótt það sé utan borgarmarkanna. Margir hafa lent í því að missa frá sér hundinn vegna hræðslu og það getur endað með ósköpum þar sem hræddur hundur á flótta passar sig ekki á umferð eða öðrum hættum í umhverfinu. Ef hundurinn sýnir merki um hræðslu þegar byrjað er að sprengja (sem gerist vanalega milli jóla og nýárs, jafnvel fyrir jól) er mikilvægt að eigandinn haldi ró sinni og sýni að engin hætta sé á ferðum með því að látast vera rosalega glaður og ánægður með sprengingarnar en ekki ýta undir hræðsluna með því að vorkenna hundinum, en með því getum við óvart ýtt undir hræðsluna. Ef reynsla fyrri ára hefur ekki verið mjög slæm er stundum hægt að afstýra því að vandamálið aukist, með æfingum í desember og gleðilátum í kringum minni sprengingar sem þá verða. Þegar vandamálið er orðið fast í sessi duga þessar æfingar ekki. Þá verður að gera ráðstafanir heima fyrir til að minnka eins og hægt er kvíða dýrsins. Undirbúningur Mikilvægt er að útbúa skot þar sem hundurinn getur leitað skjóls. Hugsið um hvert hann hefur leitað áður þegar hann var hræddur, algengt er að það sé inni í herbergi fyrir miðju hússins eða þar sem einhver nákominn dýrinu sefur. Ef til vill er hægt að útbúa skot í búri, stórum kassa eða breiða dúk yfir borð eða rúm svo þar myndist dimm hola. Alls ekki draga hundinn fram ef hann hefur fundið sér öruggan stað, jafnvel þótt þú hafir ekki sömu skoðun og hann á því hvað teljist góður felustaður. Ef hægt er að byrgja fyrir allt ljós í herberginu er best að hafa ljósið slökkt, en ef það eru miklir glampar af sprengingunum er ef til vill betra að hafa kveikt ljós. Gott er að hafa útvarp eða rólega tónlist í gangi til að minnka hljóðin að utan. Ef hundurinn er órólegur við að vera einn þarf ef til vill einhver að vera inni í herberginu, en þá er hægt að skiptast á að vera hjá honum án þess þó að ýta undir hræðsluna með vorkunsemi, best er að sitja róleg/ur og gera eitthvað án þess að veita hundinum of mikla athygli.Má gefa róandi lyf? Í sérstökum tilfellum þar sem um ofsahræðslu er að ræða getur verið gagnlegt að gefa hundinum róandi lyf. Þó þarf að hafa í huga að verkun flestra þessara lyfja er óáreiðanleg þegar þau eru gefin um munn og ný þekking hefur leitt í ljós að eldri lyf voru alls ekki hentug til meðhöndlunar á svona kvíða, heldur ágerðist vandamálið ár frá ári vegna þess að lyfin slæfðu aðeins hreyfigetu, en ekki meðvitund. Ef þú heldur að lyf geti hjálpað dýrinu þínu þarftu að tala tímanlega við dýralækninn þinn og ræða hvaða lyf geti hjálpað. Annað sem hefur gefið mjög góða raun eru ferómón eða lyktarhormón (DAP). Þau fást án lyfseðils hjá dýralæknum og best er að fá úðakló sem stungið er í innstungu og dreifist þá efnið um íbúðina, en mannfólkið finnur enga lykt af þessu. Þessi efni draga úr streitu og kvíða hjá hundinum, en engin hætta er á aukaverkunum. Hægt er að fá fram einhverja virkni samdægurs, en það gefur besta raun ef úðaklóin er í sambandi frá því um miðjan desember. Með langtímameðferð er í flestum tilfellum hægt að minnka eða jafnvel eyða flugeldahræðslu hjá dýrum. Hún felst í því að spila af hljóðdiski flugeldahljóð og venja dýrið þannig við hljóðin smám saman. Til að þetta beri árangur er mikilvægt að byrja tímanlega (helst í byrjun árs), hafa vandaðar upptökur og fara eftir leiðbeiningum sem þeim fylgja. Það er mikilvægt að byrja tímanlega að spila upptökurnar, því það tekur marga mánuði að venja hundinn við þessi hljóð svo best er að útvega þær fljótlega eftir áramót til undirbúnings fyrir þau næstu. Það er fyllilega þess virði að leggja á sig dálitla vinnu til að hundinum líði betur um næstu áramót. Sif Traustadóttir dýralæknir og dýraatferlisfræðingur, höfundur Hvolpahandbókarinnar Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Sjá meira
Ekki eru allir sem hlakka til áramótanna og sprengjulátanna sem þeim fylgja. Hundar eru eðlilega almennt ekki hrifnir af þessum hávaða og látum og sumir eru svo helteknir hræðslu að það er til vandræða fyrir alla fjölskyldunna. Það er einstaklingsbundið hvernig hræðslan lýsir sér. Hundar leita vanalega til eigendanna þegar þeir eru hræddir, en þá er mikilvægt að eigendur ýti ekki undir hræðsluna með látbragði sínu, heldur haldi ró sinni. Í sumum tilfellum er hræðslan svo ofsaleg að dýrið gerir hvað sem er til að komast undan og getur farið sér að voða. Stundum breytist vandinn og hundurinn fer að vera hræddur við öll hvell hljóð og ljós, en ef vandamálið er orðið svo slæmt er rétt að leita til atferlisfræðings, sem getur gefið leiðbeiningar um meðhöndlun.Hvað á að gera? Ef þetta eru fyrstu áramótin hjá hundinum þínum er mikilvægt að minnka líkur á neikvæðri reynslu. Ekki fara út með hundinn án þess að hafa hann í taumi, jafnvel þótt það sé utan borgarmarkanna. Margir hafa lent í því að missa frá sér hundinn vegna hræðslu og það getur endað með ósköpum þar sem hræddur hundur á flótta passar sig ekki á umferð eða öðrum hættum í umhverfinu. Ef hundurinn sýnir merki um hræðslu þegar byrjað er að sprengja (sem gerist vanalega milli jóla og nýárs, jafnvel fyrir jól) er mikilvægt að eigandinn haldi ró sinni og sýni að engin hætta sé á ferðum með því að látast vera rosalega glaður og ánægður með sprengingarnar en ekki ýta undir hræðsluna með því að vorkenna hundinum, en með því getum við óvart ýtt undir hræðsluna. Ef reynsla fyrri ára hefur ekki verið mjög slæm er stundum hægt að afstýra því að vandamálið aukist, með æfingum í desember og gleðilátum í kringum minni sprengingar sem þá verða. Þegar vandamálið er orðið fast í sessi duga þessar æfingar ekki. Þá verður að gera ráðstafanir heima fyrir til að minnka eins og hægt er kvíða dýrsins. Undirbúningur Mikilvægt er að útbúa skot þar sem hundurinn getur leitað skjóls. Hugsið um hvert hann hefur leitað áður þegar hann var hræddur, algengt er að það sé inni í herbergi fyrir miðju hússins eða þar sem einhver nákominn dýrinu sefur. Ef til vill er hægt að útbúa skot í búri, stórum kassa eða breiða dúk yfir borð eða rúm svo þar myndist dimm hola. Alls ekki draga hundinn fram ef hann hefur fundið sér öruggan stað, jafnvel þótt þú hafir ekki sömu skoðun og hann á því hvað teljist góður felustaður. Ef hægt er að byrgja fyrir allt ljós í herberginu er best að hafa ljósið slökkt, en ef það eru miklir glampar af sprengingunum er ef til vill betra að hafa kveikt ljós. Gott er að hafa útvarp eða rólega tónlist í gangi til að minnka hljóðin að utan. Ef hundurinn er órólegur við að vera einn þarf ef til vill einhver að vera inni í herberginu, en þá er hægt að skiptast á að vera hjá honum án þess þó að ýta undir hræðsluna með vorkunsemi, best er að sitja róleg/ur og gera eitthvað án þess að veita hundinum of mikla athygli.Má gefa róandi lyf? Í sérstökum tilfellum þar sem um ofsahræðslu er að ræða getur verið gagnlegt að gefa hundinum róandi lyf. Þó þarf að hafa í huga að verkun flestra þessara lyfja er óáreiðanleg þegar þau eru gefin um munn og ný þekking hefur leitt í ljós að eldri lyf voru alls ekki hentug til meðhöndlunar á svona kvíða, heldur ágerðist vandamálið ár frá ári vegna þess að lyfin slæfðu aðeins hreyfigetu, en ekki meðvitund. Ef þú heldur að lyf geti hjálpað dýrinu þínu þarftu að tala tímanlega við dýralækninn þinn og ræða hvaða lyf geti hjálpað. Annað sem hefur gefið mjög góða raun eru ferómón eða lyktarhormón (DAP). Þau fást án lyfseðils hjá dýralæknum og best er að fá úðakló sem stungið er í innstungu og dreifist þá efnið um íbúðina, en mannfólkið finnur enga lykt af þessu. Þessi efni draga úr streitu og kvíða hjá hundinum, en engin hætta er á aukaverkunum. Hægt er að fá fram einhverja virkni samdægurs, en það gefur besta raun ef úðaklóin er í sambandi frá því um miðjan desember. Með langtímameðferð er í flestum tilfellum hægt að minnka eða jafnvel eyða flugeldahræðslu hjá dýrum. Hún felst í því að spila af hljóðdiski flugeldahljóð og venja dýrið þannig við hljóðin smám saman. Til að þetta beri árangur er mikilvægt að byrja tímanlega (helst í byrjun árs), hafa vandaðar upptökur og fara eftir leiðbeiningum sem þeim fylgja. Það er mikilvægt að byrja tímanlega að spila upptökurnar, því það tekur marga mánuði að venja hundinn við þessi hljóð svo best er að útvega þær fljótlega eftir áramót til undirbúnings fyrir þau næstu. Það er fyllilega þess virði að leggja á sig dálitla vinnu til að hundinum líði betur um næstu áramót. Sif Traustadóttir dýralæknir og dýraatferlisfræðingur, höfundur Hvolpahandbókarinnar
,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun