Kirkjan og ný hjúskaparlög Siguður Pálsson skrifar 14. júní 2010 06:00 Undanfarið hefur hópur presta farið mikinn í hvatningu sinni til kirkjustjórnarinnar og Alþingis að samþykkja ný hjúskaparlög. Í umræðunni hefur verið gefið í skyn að þeir sem ekki væru sama sinnis væru kærleikssnauðir, haldnir homofóbíu, andstæðingar mannréttinda og talsmenn óréttlætis. Í raun er deiluefnið þó aðeins eitt: skilgreining á hugtakinu hjón, þ.e hvort hugtakið eigi hér eftir sem hingað til að eiga við hjónaband karls og konu eða skuli jafnframt ná yfir samkynja sambúð. Kirkjuþing lagði til með ályktun 2007 að hefðbundinn skilgreining væri látin halda sér. Lögð skal áhersla á að kirkjustjórnin hefur aldrei lagst gegn því að samkynhneigðir, sem eru pör að lögum, nytu sömu borgaralegu réttinda og hjón. Einnig má minna á að þegar árið 1998 var, að frumkvæði biskups, gefið út blessunarform til nota ef samkynhneigð pör í staðfestri sambúð óskuðu kirkjulegrar blessunar. Þar var íslenska þjóðkirkjan þar í fararbroddi. Þjóðkirkjan samþykkti einnig, fyrst allra kirkna á Norðurlöndum, að prestar yrðu vígslumenn að staðfestri samvist. Kirkjan verður því hvorki sökuð um að hafa staðið í vegi fyrir að réttlætis væri gætt, né að hún hafi mismunað fólki eftir kynhneigð. Staðhæfingar um að það feli í sér mismunun, hindri réttlæti og viðhaldi fordómum sé haldið í hefðbundna skilgreiningu á hjónabandinu, byggja því fremur á rökvísi tilfinninganna en rökvísi vitsmunanna. Séra Sigríður Guðmarsdóttir, birti grein í Fréttablaðin 9. júní. Þar sýnir hún makalausa áróðursleikfimi til að gera þá tortryggilega sem ekki eru sama sinnis og hún. Sr. Sigríður undrast að lútherskur biskup (biskup Íslands) skuli í álitsgerð sinni til Alþingis tala um heilagleika hjónabandsins. Telur hún þetta benda til að biskup hafi rómversk kaþólskan skilning á hjónabandinu sem sakramenti, þrátt fyrir að siðbótarmennirnir hefðu hafnað þeim skilningi. Þetta er vægast sagt furðuleg útlegging á orðum biskups. Þegar séra Sigríður hlaut vígslu sem prestur var henni falið „hið heilaga prests- og prédikunarembætti“. Telur hún það hafa falið í sér skilning rómversku kirkjunnar á prestsembættinu sem sakramenti? Svipuðum brellum beitir hún, til að gera þá sem halda vilja í hefðbundna skilgreiningu á hjónabandinu tortryggilega, þegar hún rifjar upp að í gömlum hjúskaparlögum var óheimilt að vígja í hjónaband „geðveikan mann eða hálfvita“. Af hverju er þetta dregið fram í þessu sambandi? Er það til þess að gefa í skyn að þeir sem halda vilja í hefðina séu svo fordómafullir að þeir dragi í sama dilk, að fyrri tíðar hætti, geðveika, hálfvita og samkynhneigða? Það hefur hvergi komið fram að kirkjustjórnin vilji meina samkynhneigðum að lifa í löggiltri sambúð. Samlíkingin er út í hött. Ég fæ ekki séð að séra Sigríður komi standandi niður úr þessari röfræðilegu „akrobatík“. Í grein í Fréttablaðinu 10. júní rita fimm guðfræðingar hófsama grein þar sem þeir mæla með því að „kirkjan stilli sér upp við hlið réttlætisins“ og hvetji til að umrætt frumvarp verði samþykkt óbreytt. Með orðalaginu er þó látið því liggja að þeir, innan kirkjunnar, sem hafa önnur viðhorf standi í vegi fyrir réttlætinu. Ég fæ ekki séð að í því felist óréttlæti eða niðurlæging þótt sitthvort hugtakið sé notað um löggiltan sáttmála karls og konu annars vegar og samkynhneigðra hins vegar. Samkynhneigðir tala um „hinsegin daga“ og „hinsegin fegurðarsamkeppni“ o.s. frv. og eru stoltir af. Þeir verðskulda viðurkenningu á því hverjir og hvernig þeir eru og ættu að geta borið höfuðið hátt, þótt fundið verði „hinsegin“ hugtak um löggilta sambúð þeirra. Guðfræðingarnir óska þess að kirkjan sýni kjark. Kirkjan hefur þegar sýnt kjark með því að vera á undan kirkjum í Evrópu í því að rétta samkynhneigðum hönd. Ég tel því ómaklegt að segja að kirkjan, undir forystu Karls biskups, hafi aðeins rétt samkynhneigðun „litla fingur vinstri handar fyrir aftan bak“ eins og hið grandvara góðmenni sr. Sigfinnur Þorleifsson sagði í grein sinni í Fréttablaðinu 5. júni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Sjá meira
Undanfarið hefur hópur presta farið mikinn í hvatningu sinni til kirkjustjórnarinnar og Alþingis að samþykkja ný hjúskaparlög. Í umræðunni hefur verið gefið í skyn að þeir sem ekki væru sama sinnis væru kærleikssnauðir, haldnir homofóbíu, andstæðingar mannréttinda og talsmenn óréttlætis. Í raun er deiluefnið þó aðeins eitt: skilgreining á hugtakinu hjón, þ.e hvort hugtakið eigi hér eftir sem hingað til að eiga við hjónaband karls og konu eða skuli jafnframt ná yfir samkynja sambúð. Kirkjuþing lagði til með ályktun 2007 að hefðbundinn skilgreining væri látin halda sér. Lögð skal áhersla á að kirkjustjórnin hefur aldrei lagst gegn því að samkynhneigðir, sem eru pör að lögum, nytu sömu borgaralegu réttinda og hjón. Einnig má minna á að þegar árið 1998 var, að frumkvæði biskups, gefið út blessunarform til nota ef samkynhneigð pör í staðfestri sambúð óskuðu kirkjulegrar blessunar. Þar var íslenska þjóðkirkjan þar í fararbroddi. Þjóðkirkjan samþykkti einnig, fyrst allra kirkna á Norðurlöndum, að prestar yrðu vígslumenn að staðfestri samvist. Kirkjan verður því hvorki sökuð um að hafa staðið í vegi fyrir að réttlætis væri gætt, né að hún hafi mismunað fólki eftir kynhneigð. Staðhæfingar um að það feli í sér mismunun, hindri réttlæti og viðhaldi fordómum sé haldið í hefðbundna skilgreiningu á hjónabandinu, byggja því fremur á rökvísi tilfinninganna en rökvísi vitsmunanna. Séra Sigríður Guðmarsdóttir, birti grein í Fréttablaðin 9. júní. Þar sýnir hún makalausa áróðursleikfimi til að gera þá tortryggilega sem ekki eru sama sinnis og hún. Sr. Sigríður undrast að lútherskur biskup (biskup Íslands) skuli í álitsgerð sinni til Alþingis tala um heilagleika hjónabandsins. Telur hún þetta benda til að biskup hafi rómversk kaþólskan skilning á hjónabandinu sem sakramenti, þrátt fyrir að siðbótarmennirnir hefðu hafnað þeim skilningi. Þetta er vægast sagt furðuleg útlegging á orðum biskups. Þegar séra Sigríður hlaut vígslu sem prestur var henni falið „hið heilaga prests- og prédikunarembætti“. Telur hún það hafa falið í sér skilning rómversku kirkjunnar á prestsembættinu sem sakramenti? Svipuðum brellum beitir hún, til að gera þá sem halda vilja í hefðbundna skilgreiningu á hjónabandinu tortryggilega, þegar hún rifjar upp að í gömlum hjúskaparlögum var óheimilt að vígja í hjónaband „geðveikan mann eða hálfvita“. Af hverju er þetta dregið fram í þessu sambandi? Er það til þess að gefa í skyn að þeir sem halda vilja í hefðina séu svo fordómafullir að þeir dragi í sama dilk, að fyrri tíðar hætti, geðveika, hálfvita og samkynhneigða? Það hefur hvergi komið fram að kirkjustjórnin vilji meina samkynhneigðum að lifa í löggiltri sambúð. Samlíkingin er út í hött. Ég fæ ekki séð að séra Sigríður komi standandi niður úr þessari röfræðilegu „akrobatík“. Í grein í Fréttablaðinu 10. júní rita fimm guðfræðingar hófsama grein þar sem þeir mæla með því að „kirkjan stilli sér upp við hlið réttlætisins“ og hvetji til að umrætt frumvarp verði samþykkt óbreytt. Með orðalaginu er þó látið því liggja að þeir, innan kirkjunnar, sem hafa önnur viðhorf standi í vegi fyrir réttlætinu. Ég fæ ekki séð að í því felist óréttlæti eða niðurlæging þótt sitthvort hugtakið sé notað um löggiltan sáttmála karls og konu annars vegar og samkynhneigðra hins vegar. Samkynhneigðir tala um „hinsegin daga“ og „hinsegin fegurðarsamkeppni“ o.s. frv. og eru stoltir af. Þeir verðskulda viðurkenningu á því hverjir og hvernig þeir eru og ættu að geta borið höfuðið hátt, þótt fundið verði „hinsegin“ hugtak um löggilta sambúð þeirra. Guðfræðingarnir óska þess að kirkjan sýni kjark. Kirkjan hefur þegar sýnt kjark með því að vera á undan kirkjum í Evrópu í því að rétta samkynhneigðum hönd. Ég tel því ómaklegt að segja að kirkjan, undir forystu Karls biskups, hafi aðeins rétt samkynhneigðun „litla fingur vinstri handar fyrir aftan bak“ eins og hið grandvara góðmenni sr. Sigfinnur Þorleifsson sagði í grein sinni í Fréttablaðinu 5. júni.
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir Skoðun
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir Skoðun