Yfirfull fangelsi – hvað er til ráða? 6. ágúst 2009 06:00 Undanfarið hefur verið fjallað um þá staðreynd í fjölmiðlum að fangelsi landsins séu yfirfull. Það sé því ekki pláss til að taka við fleirum og á meðan lengist boðunarlistinn. Í Morgunblaðinu 27. júlí sl. var haft eftir Páli Winkel, forstjóra Fangelsismálastofnunar, að stofnunin sæktist ekki eftir því að taka í notkun bráðabirgðahúsnæði vegna þess að sýnt hafi verið fram á að það sé dýrara að breyta húsi í fangelsi heldur en að byggja fangelsi. Ekki er tilefni þessa bréfs að hafa skoðanir á því hvort það sé rétt eða rangt heldur frekar að benda ráðamönnum á ódýrari lausn, hvernig megi fækka á boðunarlista Fangelsismálastofnunar og einstaklingum í fangelsi í framtíðinni. Um leið mætti spara verulega í fangelsiskerfinu. EKRON býður í dag upp á vistunar- og endurhæfingarúrræði fyrir þá sem minna mega sín úti í samfélaginu og hentar því líka vel fyrir ákveðinn hóp fanga í afplánun, þ.e. þeirra sem geta nýtt sér aðstoð og búið við opið fangelsisúrræði. Eins og allir vita er ekki hægt að reka slíkt heimili, frekar en önnur heimili í landinu, án fjármagns en með tilkomu þess mætti hagræða með því að fækka dýrari úrræðum og taka upp ódýrari. Við slíkan rekstur þarf jafnframt að taka tillit til þess að hægt verði að halda úti vel skipulagðri og markvissri endurhæfingu enda margoft verið sýnt fram m.a. í rannsókn (2007) eftir Margréti Sæmundsdóttur hagfræðing að virk endurhæfing í opnu úrræði skili góðum árangri og leiði til mun lægri kostnaðar þegar til lengra tíma er litið. Við hjá EKRON vitum að úrræðið skilar árangri. Forsvarsmenn EKRON hafa þegar bent Fangelsismálastofnun á þennan vistunar- og endurhæfingarmöguleika. Nú eru liðin tíu ár síðan tekin voru upp fjölbreytt rekstrarform á fangelsum í Bretlandi og hafa CBI, bresku samtök atvinnulífsins gefið út skýrslu þar sem lagt er mat á árangurinn. Samkvæmt þeirri skýrslu hefur verið sýnt fram á ýmsa kosti einkarekinna fangelsa umfram þau ríkisreknu, sbr.: • betri hönnun, • meiri sveigjanleika starfsfólks, • meiri ábyrgðartilfinningu stjórnenda, • gegnsærri fjármálastjórnun, • fylgst er með framförum og vel heppnaðar nýjungar teknar upp, • heildstæðar endurhæfingaráætlanir fyrir fanga. Yfirmaður fangelsismála í breska innanríkisráðuneytinu, Martin Narey, segir reynsluna af þátttöku einkaaðila í rekstri fangelsa vera mjög góða.Samfélagsmál – velferð okkarÍ skýrslu sem undirrituð tók nýlega saman um stöðu þátttakenda í EKRON, kemur eftirfarandi fram:46% þátttakenda hafa afplánað dóma og lögreglan hafði haft afskipti af 51% þátttakenda. Neysla hófst að meðaltali á aldrinum 12 til 14 ára. 77% þátttakenda höfðu orðið fyrir ofbeldi af einhverju tagi í æsku (kynferðis-, líkamlegu og alvarlegu andlegu ofbeldi. 47% þátttakenda hafa greinst með ADHD (ofvirkni með athyglisbrest) og 35% hafa greinst með lesblindu. Allt eru þetta þættir sem vinna þarf með í endurhæfingu þessara einstaklinga.Í efnahagsþrengingum er alltaf hætta fyrir hendi, eins og reynslan sýndi sig í finnsku kreppunni á tíunda áratugnum, að félags- og heilbrigðisvandinn aukist í samfélaginu, - semsagt ávísun á aukin útgjöld fyrir skattgreiðendur í framtíðinni. Þetta er því samfélagsmál og snýst um velferð okkar allra.Á síðastliðnum vetri skipaði félagsmálaráðherra stýrihóp um velferðarvakt. Í skýrslu vaktarinnar kemur m.a. fram að „…hvatt sé til þess að í þeim niðurskurði sem framundan er sé verkefnum forgangsraðað en ekki skorið af öllu velferðarkerfinu því þá er hætta á að þessi hópur en verr þegar þjóðfélagið réttir úr kútnum aftur".Þetta er það sem blasir við okkur ef ekkert verður að gert. Mikilvægt er því að ráðamenn sýni í dag fyrirhyggju, nýti þau vistunar- og endurhæfingarúrræði og þá þekkingu sem starfsfólk hefur aflað sér til þess, á sem hagkvæmastan hátt til að stemma stigu við þeirri þróun sem á sér stað í þjóðfélaginu í dag. Þannig má ná fram hagræðingu og lægri kostnað í framtíðinni.EKRONStarfsemi EKRON er fyrir þá sem eru með skerta vinnuhæfni vegna vímuefnavanda. Mikið er lagt upp úr verklegri kennslu í EKRON og er markmiðið með verklegri kennslu að þátttakendur upplifi vinnu við skemmtileg verkefni þar sem þeir tengja saman huga og hönd og gleymi sér í skapandi starfi um stund og nái að búa til fullunna nytjahluti/ gripi sem lifa áfram með þeim eða öðrum sem minna á vel heppnaða vinnu og árangur. Einnig hefur verið komið á samstarfi við Fjölbrautaskólann við Ármúla.Hægt er að nálgast skýrsluna og aðrar upplýsingar um starfsemi EKRON á heimasíðunni www.ekron.is. Höfundur er félagsráðgjafi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Sjá meira
Undanfarið hefur verið fjallað um þá staðreynd í fjölmiðlum að fangelsi landsins séu yfirfull. Það sé því ekki pláss til að taka við fleirum og á meðan lengist boðunarlistinn. Í Morgunblaðinu 27. júlí sl. var haft eftir Páli Winkel, forstjóra Fangelsismálastofnunar, að stofnunin sæktist ekki eftir því að taka í notkun bráðabirgðahúsnæði vegna þess að sýnt hafi verið fram á að það sé dýrara að breyta húsi í fangelsi heldur en að byggja fangelsi. Ekki er tilefni þessa bréfs að hafa skoðanir á því hvort það sé rétt eða rangt heldur frekar að benda ráðamönnum á ódýrari lausn, hvernig megi fækka á boðunarlista Fangelsismálastofnunar og einstaklingum í fangelsi í framtíðinni. Um leið mætti spara verulega í fangelsiskerfinu. EKRON býður í dag upp á vistunar- og endurhæfingarúrræði fyrir þá sem minna mega sín úti í samfélaginu og hentar því líka vel fyrir ákveðinn hóp fanga í afplánun, þ.e. þeirra sem geta nýtt sér aðstoð og búið við opið fangelsisúrræði. Eins og allir vita er ekki hægt að reka slíkt heimili, frekar en önnur heimili í landinu, án fjármagns en með tilkomu þess mætti hagræða með því að fækka dýrari úrræðum og taka upp ódýrari. Við slíkan rekstur þarf jafnframt að taka tillit til þess að hægt verði að halda úti vel skipulagðri og markvissri endurhæfingu enda margoft verið sýnt fram m.a. í rannsókn (2007) eftir Margréti Sæmundsdóttur hagfræðing að virk endurhæfing í opnu úrræði skili góðum árangri og leiði til mun lægri kostnaðar þegar til lengra tíma er litið. Við hjá EKRON vitum að úrræðið skilar árangri. Forsvarsmenn EKRON hafa þegar bent Fangelsismálastofnun á þennan vistunar- og endurhæfingarmöguleika. Nú eru liðin tíu ár síðan tekin voru upp fjölbreytt rekstrarform á fangelsum í Bretlandi og hafa CBI, bresku samtök atvinnulífsins gefið út skýrslu þar sem lagt er mat á árangurinn. Samkvæmt þeirri skýrslu hefur verið sýnt fram á ýmsa kosti einkarekinna fangelsa umfram þau ríkisreknu, sbr.: • betri hönnun, • meiri sveigjanleika starfsfólks, • meiri ábyrgðartilfinningu stjórnenda, • gegnsærri fjármálastjórnun, • fylgst er með framförum og vel heppnaðar nýjungar teknar upp, • heildstæðar endurhæfingaráætlanir fyrir fanga. Yfirmaður fangelsismála í breska innanríkisráðuneytinu, Martin Narey, segir reynsluna af þátttöku einkaaðila í rekstri fangelsa vera mjög góða.Samfélagsmál – velferð okkarÍ skýrslu sem undirrituð tók nýlega saman um stöðu þátttakenda í EKRON, kemur eftirfarandi fram:46% þátttakenda hafa afplánað dóma og lögreglan hafði haft afskipti af 51% þátttakenda. Neysla hófst að meðaltali á aldrinum 12 til 14 ára. 77% þátttakenda höfðu orðið fyrir ofbeldi af einhverju tagi í æsku (kynferðis-, líkamlegu og alvarlegu andlegu ofbeldi. 47% þátttakenda hafa greinst með ADHD (ofvirkni með athyglisbrest) og 35% hafa greinst með lesblindu. Allt eru þetta þættir sem vinna þarf með í endurhæfingu þessara einstaklinga.Í efnahagsþrengingum er alltaf hætta fyrir hendi, eins og reynslan sýndi sig í finnsku kreppunni á tíunda áratugnum, að félags- og heilbrigðisvandinn aukist í samfélaginu, - semsagt ávísun á aukin útgjöld fyrir skattgreiðendur í framtíðinni. Þetta er því samfélagsmál og snýst um velferð okkar allra.Á síðastliðnum vetri skipaði félagsmálaráðherra stýrihóp um velferðarvakt. Í skýrslu vaktarinnar kemur m.a. fram að „…hvatt sé til þess að í þeim niðurskurði sem framundan er sé verkefnum forgangsraðað en ekki skorið af öllu velferðarkerfinu því þá er hætta á að þessi hópur en verr þegar þjóðfélagið réttir úr kútnum aftur".Þetta er það sem blasir við okkur ef ekkert verður að gert. Mikilvægt er því að ráðamenn sýni í dag fyrirhyggju, nýti þau vistunar- og endurhæfingarúrræði og þá þekkingu sem starfsfólk hefur aflað sér til þess, á sem hagkvæmastan hátt til að stemma stigu við þeirri þróun sem á sér stað í þjóðfélaginu í dag. Þannig má ná fram hagræðingu og lægri kostnað í framtíðinni.EKRONStarfsemi EKRON er fyrir þá sem eru með skerta vinnuhæfni vegna vímuefnavanda. Mikið er lagt upp úr verklegri kennslu í EKRON og er markmiðið með verklegri kennslu að þátttakendur upplifi vinnu við skemmtileg verkefni þar sem þeir tengja saman huga og hönd og gleymi sér í skapandi starfi um stund og nái að búa til fullunna nytjahluti/ gripi sem lifa áfram með þeim eða öðrum sem minna á vel heppnaða vinnu og árangur. Einnig hefur verið komið á samstarfi við Fjölbrautaskólann við Ármúla.Hægt er að nálgast skýrsluna og aðrar upplýsingar um starfsemi EKRON á heimasíðunni www.ekron.is. Höfundur er félagsráðgjafi.
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun