Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 2. október 2025 20:02 Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra var meðal leiðtoga sem sóttu fund European Political Community í Danmörku í dag. EPA/THOMAS TRAASDAHL DENMARK OUT Rússar reyna á þolmörk Evrópu og það hefur aldrei verið mikilvægara að ríki álfunnar standi saman að sögn forsætisráðherra Danmerkur. Úkraínumenn munu gegna lykilhlutverki við að aðstoða önnur ríki við að koma sér upp drónavörnum og forsætisráðherra Íslands telur eðlilegt að Íslendingar taki mögulega þátt í slíku samstarfi. Það hefur vart verið þverfótað fyrir þjóðarleiðtogum, lögreglu og hermönnum við gæslu í Kaupmannahöfn í vikunni, fyrst vegna leiðtogafundar ESB í gær og aftur í dag þegar leiðtogar fleiri ríkja komu saman til fundar European Political Community, EPC. Umræða um fjölþáttaógnir og öryggisástandið í Evrópu var fyrirferðarmikil, einkum í ljósi nýliðinna atburða í álfunni. Sú ógn sem stafar af mögulegum drónaárásum og öðrum fjölþáttaógnum verða meðal annars á dagskrá fundar þjóðaröryggisráðs Íslands sem kemur saman á morgun, og tekur Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra og formaður ráðsins sitt hvað með að borðinu eftir samtöl sín í Kaupmannahöfn í dag. Drónavarnir Íslandi ekki óviðkomandi „Þetta er auðvitað nýr veruleiki sem mörg lönd standa frammi fyrir. Leiðtogar Evrópusambandsins í gær ræddu til að mynda um samstarf á sviði svokallaðs drónaveggs. Ég held að við þurfum að hafa það í huga að ef að þessi lönd, sem eru mörg hver stærri og með umfangsmeiri varnir en við, eru að horfa til þess að vera í samstarfi um slíkar varnir á sviði dróna, þá er það eitthvað sem við eigum líka að vera að horfa til, möguleg þátttaka í slíku samstarfi,“ segir Kristrún í samtali við fréttastofu. Sjá einnig: Kallar þjóðaröryggisráð saman „Þannig við erum auðvitað hér til að virkja þessi samtöl, til þess að koma okkur inn í verkefni sem að við getum líka notað,“ bætir Kristrún við, og bendir á að þetta sé í takt við aukið samstarf Evrópuríki og NATO á breiðari grunni hvað lítur að öryggis- og varnarmálum. Úkraína sent liðsauka til Danmerkur Enn liggur ekkert staðfest fyrir um það hver ber ábyrgð á óvelkominni drónaumferð við flugvelli og aðra hernaðarinnviði í Danmörku á dögunum. Það kom hins vegar skýrt fram í máli Mette Frederiksen, forsætisráðherra Danmerkur, og Volódimír Selenskí Úkraínuforseta á blaðamannafundi þeirra að loknum leiðtogafundi í gær að helsta ógnin sem steðji að Evrópu komi frá Rússlandi. Selenskí og Mette Frederiksen hafa lítinn húmor fyrir hegðun Rússa sem beinist gegn Evrópu. EPA/IDA MARIE ODGAARD „Rússar eru að prófa okkur og nú sem aldrei fyrr þurfum við að standa saman,“ sagði Mette meðal annars. Fyrr í dag vildi hún í samtali við fjölmiðla hvorki staðfesta né hafna því hvort aðgerð franska sjóhersins gegn rússnesku olíuskipi á dögunum tengist rannsókn drónaumferðar, en sagði þó að rússneski skuggaflotinn svokallaði hafi lengi verið til mikilla vandræða. Atburði í álfunni undanfarin misseri, hvort sem það eru brot á lofthelgi, netárásir eða undirróðsherferðir gegn ríkjum Evrópu þurfi að skoðast í samhengi. Danir líkt og fleiri Evrópuríki horfa Danir til þess að efla eigin drónavarnir og framleiðslu, í nánu samstarfi við Úkraínumenn. Danir eru meðal þeirra ríkja sem hafa stutt hvað mest hlutfallslega við varnir Úkraínu, en nú eru Úkraínumenn hins vegar einnig með viðveru í Danmörku til að styðja við drónavarnir og deila sinni sérþekkingu á því sviði. „Við finnum að Evrópa er augljóslega ákveðin í því að bregðast við, og bregðast almennilega við vaxandi drónaógn. Rússneskir drónar hafa gengið of langt,“ sagði Selenskí meðal annars. Ungverjum ekki snúist hugur Hann hvatti einnig til frekari viðskiptaþvingana geng Rússum og til harðari stefnu gegn kaupum á olíu frá Rússlandi. Forsætisráðherra Ungverjalands hefur verið hvað tregastur Evrópuleiðtoga við að breyta um stefnu í þeim efnum. „Ég reyni að vera sterkur maður en ég get breytt stefnu en ég get ekki breytt landafræði. Ungverjaland er landlukt ríki og við erum bara með olíuleiðslur svo við verðum að versla frá Rússum,“ sagði Orban kokhraustur við blaðamenn í Kaupmannahöfn fyrr í dag. Ríkisstjórn hans hefur einnig lagst gegn aðild Úkraínu að Evrópusambandinu, sem hefur lagt stein í götu Evrópusambandsaðildar Úkraínu. Mette Frederiksen og Viktor Orbàn eru aldeilis ekki alltaf sammála, til að mynda hvað lítur að stuðningi við Úkraínu og hvernig honum skuli háttað.AP/Emil Helms/Ritzau Öryggis- og varnarmál Evrópusambandið Utanríkismál NATO Innrás Rússa í Úkraínu Drónaumferð á dönskum flugvöllum Danmörk Úkraína Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Mest lesið Leggur viðskiptaþvinganir á rússneska olíurisa Erlent Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Innlent Segir tilvalin íbúðasvæði opnast með Sundabraut Innlent Niðurrif hafið á gamla Morgunblaðshúsinu Innlent Næstum öllum sagt upp hjá dótturfélagi Play Innlent Hafa drepið 34 í árásum á meinta smyglara Erlent „Ég skoðanakúgaði sjálfa mig í þágu friðar og þæginda félagslega“ Innlent Klukkustunda bið eftir dekkjaskiptum í vetrarparadísinni Veður Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Innlent Skora á ráðherra og segir skjaldborg slegið um vændiskaupendur Innlent Fleiri fréttir Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Segir tilvalin íbúðasvæði opnast með Sundabraut Niðurrif hafið á gamla Morgunblaðshúsinu Næstum öllum sagt upp hjá dótturfélagi Play „Ég skoðanakúgaði sjálfa mig í þágu friðar og þæginda félagslega“ Burðardýr fengu þungan dóm fyrir kókaínsmygl Skora á ráðherra og segir skjaldborg slegið um vændiskaupendur Fresta fundi til tíu í fyrramálið Stórskemmtilegur innhringjandi og óhefðbundin útför Viðgerð muni taka einhverja mánuði „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Segir borgina refsa foreldrum til að mæta rekstrarvanda Aflýsa verkfalli öðru sinni Umferðarslys á Fagradal og veginum lokað Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Umferðarteppa í Ártúnsbrekku vegna aftanákeyrslu Bein útsending: Verndum vatnið Víða vetrarfærð, Fjarðarheiði lokuð og björgunarsveitir aðstoða fólk í föstum bílum Kettlingur í hættu vegna sprautunála og haldið í gíslingu af nágranna Kona í fjölbýlishúsinu talin brennuvargur en gengur laus „Vonbrigði hvað kom lítið út úr fundinum í gær“ Fangavörður rekinn fyrir að stela af fanga Óvissa á Grundartanga og flugumferðarstjórar funda Hafsteinn Dan tekur við formennsku í refsiréttarnefnd Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Hálfsdagslokun leikskóla skyndilega orðin að heilsdagslokun „Alvarlegt áfall á Grundartanga” sem beri að bregðast við hratt Ný samnorræn og baltnesk gervigreindarmiðstöð opnuð í dag „Það getur einhver verið að tæla barnið þitt fyrir framan þig“ Sjá meira
Það hefur vart verið þverfótað fyrir þjóðarleiðtogum, lögreglu og hermönnum við gæslu í Kaupmannahöfn í vikunni, fyrst vegna leiðtogafundar ESB í gær og aftur í dag þegar leiðtogar fleiri ríkja komu saman til fundar European Political Community, EPC. Umræða um fjölþáttaógnir og öryggisástandið í Evrópu var fyrirferðarmikil, einkum í ljósi nýliðinna atburða í álfunni. Sú ógn sem stafar af mögulegum drónaárásum og öðrum fjölþáttaógnum verða meðal annars á dagskrá fundar þjóðaröryggisráðs Íslands sem kemur saman á morgun, og tekur Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra og formaður ráðsins sitt hvað með að borðinu eftir samtöl sín í Kaupmannahöfn í dag. Drónavarnir Íslandi ekki óviðkomandi „Þetta er auðvitað nýr veruleiki sem mörg lönd standa frammi fyrir. Leiðtogar Evrópusambandsins í gær ræddu til að mynda um samstarf á sviði svokallaðs drónaveggs. Ég held að við þurfum að hafa það í huga að ef að þessi lönd, sem eru mörg hver stærri og með umfangsmeiri varnir en við, eru að horfa til þess að vera í samstarfi um slíkar varnir á sviði dróna, þá er það eitthvað sem við eigum líka að vera að horfa til, möguleg þátttaka í slíku samstarfi,“ segir Kristrún í samtali við fréttastofu. Sjá einnig: Kallar þjóðaröryggisráð saman „Þannig við erum auðvitað hér til að virkja þessi samtöl, til þess að koma okkur inn í verkefni sem að við getum líka notað,“ bætir Kristrún við, og bendir á að þetta sé í takt við aukið samstarf Evrópuríki og NATO á breiðari grunni hvað lítur að öryggis- og varnarmálum. Úkraína sent liðsauka til Danmerkur Enn liggur ekkert staðfest fyrir um það hver ber ábyrgð á óvelkominni drónaumferð við flugvelli og aðra hernaðarinnviði í Danmörku á dögunum. Það kom hins vegar skýrt fram í máli Mette Frederiksen, forsætisráðherra Danmerkur, og Volódimír Selenskí Úkraínuforseta á blaðamannafundi þeirra að loknum leiðtogafundi í gær að helsta ógnin sem steðji að Evrópu komi frá Rússlandi. Selenskí og Mette Frederiksen hafa lítinn húmor fyrir hegðun Rússa sem beinist gegn Evrópu. EPA/IDA MARIE ODGAARD „Rússar eru að prófa okkur og nú sem aldrei fyrr þurfum við að standa saman,“ sagði Mette meðal annars. Fyrr í dag vildi hún í samtali við fjölmiðla hvorki staðfesta né hafna því hvort aðgerð franska sjóhersins gegn rússnesku olíuskipi á dögunum tengist rannsókn drónaumferðar, en sagði þó að rússneski skuggaflotinn svokallaði hafi lengi verið til mikilla vandræða. Atburði í álfunni undanfarin misseri, hvort sem það eru brot á lofthelgi, netárásir eða undirróðsherferðir gegn ríkjum Evrópu þurfi að skoðast í samhengi. Danir líkt og fleiri Evrópuríki horfa Danir til þess að efla eigin drónavarnir og framleiðslu, í nánu samstarfi við Úkraínumenn. Danir eru meðal þeirra ríkja sem hafa stutt hvað mest hlutfallslega við varnir Úkraínu, en nú eru Úkraínumenn hins vegar einnig með viðveru í Danmörku til að styðja við drónavarnir og deila sinni sérþekkingu á því sviði. „Við finnum að Evrópa er augljóslega ákveðin í því að bregðast við, og bregðast almennilega við vaxandi drónaógn. Rússneskir drónar hafa gengið of langt,“ sagði Selenskí meðal annars. Ungverjum ekki snúist hugur Hann hvatti einnig til frekari viðskiptaþvingana geng Rússum og til harðari stefnu gegn kaupum á olíu frá Rússlandi. Forsætisráðherra Ungverjalands hefur verið hvað tregastur Evrópuleiðtoga við að breyta um stefnu í þeim efnum. „Ég reyni að vera sterkur maður en ég get breytt stefnu en ég get ekki breytt landafræði. Ungverjaland er landlukt ríki og við erum bara með olíuleiðslur svo við verðum að versla frá Rússum,“ sagði Orban kokhraustur við blaðamenn í Kaupmannahöfn fyrr í dag. Ríkisstjórn hans hefur einnig lagst gegn aðild Úkraínu að Evrópusambandinu, sem hefur lagt stein í götu Evrópusambandsaðildar Úkraínu. Mette Frederiksen og Viktor Orbàn eru aldeilis ekki alltaf sammála, til að mynda hvað lítur að stuðningi við Úkraínu og hvernig honum skuli háttað.AP/Emil Helms/Ritzau
Öryggis- og varnarmál Evrópusambandið Utanríkismál NATO Innrás Rússa í Úkraínu Drónaumferð á dönskum flugvöllum Danmörk Úkraína Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Mest lesið Leggur viðskiptaþvinganir á rússneska olíurisa Erlent Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Innlent Segir tilvalin íbúðasvæði opnast með Sundabraut Innlent Niðurrif hafið á gamla Morgunblaðshúsinu Innlent Næstum öllum sagt upp hjá dótturfélagi Play Innlent Hafa drepið 34 í árásum á meinta smyglara Erlent „Ég skoðanakúgaði sjálfa mig í þágu friðar og þæginda félagslega“ Innlent Klukkustunda bið eftir dekkjaskiptum í vetrarparadísinni Veður Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Innlent Skora á ráðherra og segir skjaldborg slegið um vændiskaupendur Innlent Fleiri fréttir Kröfur kvennaárs komnar í innheimtu og gjalddaginn fallinn Segir tilvalin íbúðasvæði opnast með Sundabraut Niðurrif hafið á gamla Morgunblaðshúsinu Næstum öllum sagt upp hjá dótturfélagi Play „Ég skoðanakúgaði sjálfa mig í þágu friðar og þæginda félagslega“ Burðardýr fengu þungan dóm fyrir kókaínsmygl Skora á ráðherra og segir skjaldborg slegið um vændiskaupendur Fresta fundi til tíu í fyrramálið Stórskemmtilegur innhringjandi og óhefðbundin útför Viðgerð muni taka einhverja mánuði „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Segir borgina refsa foreldrum til að mæta rekstrarvanda Aflýsa verkfalli öðru sinni Umferðarslys á Fagradal og veginum lokað Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Umferðarteppa í Ártúnsbrekku vegna aftanákeyrslu Bein útsending: Verndum vatnið Víða vetrarfærð, Fjarðarheiði lokuð og björgunarsveitir aðstoða fólk í föstum bílum Kettlingur í hættu vegna sprautunála og haldið í gíslingu af nágranna Kona í fjölbýlishúsinu talin brennuvargur en gengur laus „Vonbrigði hvað kom lítið út úr fundinum í gær“ Fangavörður rekinn fyrir að stela af fanga Óvissa á Grundartanga og flugumferðarstjórar funda Hafsteinn Dan tekur við formennsku í refsiréttarnefnd Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Hálfsdagslokun leikskóla skyndilega orðin að heilsdagslokun „Alvarlegt áfall á Grundartanga” sem beri að bregðast við hratt Ný samnorræn og baltnesk gervigreindarmiðstöð opnuð í dag „Það getur einhver verið að tæla barnið þitt fyrir framan þig“ Sjá meira