Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 31. mars 2025 12:01 Framtíð Reykjavíkur: Ofanjarðar og neðanjarðar Sjáðu fyrir þér Reykjavík þar sem götur eru kyrrlátar og öruggar, lausar við umferðarþunga, þökk sé neðanjarðar göngum sem munu vernda mikilvæga innviði gegn erfiðum veðurskilyrðum, stýra sjálfvirkum hitakerfum, sorphirðu, vöruflutningum, raforku og samgöngum. Ofanjarðar koma lífleg opin svæði, aðlögunarhæfar byggingar og síðan gagnvirkt borgarumhverfi sem blómstrar, bætir daglegt líf og eflir samfélagstengsl. Með því að nýta einstaka endurnýjanlega orkuauðlind Íslands, hátækni og samstöðumátt samfélagsins getur höfuðborgarsvæðið orðið ein samfelld brautryðjandi snjallborg sem byggir á gervigreind og velferð íbúanna en ekki vaxandi skuggaborg þéttingar…. Ef við viljum og kjósum. Hvað er snjallborg? Lykilþættir í snjallborgarframtíð Reykjavíkur: Snjallt borgarskipulag með stafrænum tvíburum og rauntíma greiningum. Neðanjarðar innviðir með sjálfvirkum samgöngum og þjónustu. Sjálfakandi rafbílar og skutlur sem draga úr umferð og mengun. Sjálfbærni með orkustýringu og úrgangsstjórnun. Vélmenni og drónar til viðhalds, öryggis og þjónustu. Stafrænn jöfnuður sem tryggir öllum jafnan aðgang að tækni og upplýsingum. Hringrásarhagkerfi sem dregur úr sóun og hámarkar nýtingu auðlinda. Snjallheilbrigðisþjónusta sem býður persónulega umönnun með hjálp gervigreindar. Stafrænt öryggi með öflugri vernd gagna og einkalífs. Menningar- og ferðaþjónustuupplifanir auðgaðar með gagnvirkri tækni. Tímalína fyrir umbreytingu Reykjavíkur með gervigreind 2025–2030: Grunnuppbygging Innleiðing stafræns tvíbura og borgarskipulags með gervigreind. Gangagerð hefst fyrir mikilvæga innviði (jarðhita, rafmagn, úrgang, vatn o.fl.). Tilraunaverkefni með sjálfakandi farartæki hefjast; undirbúningur hafinn að göngum eingöngu ætluðum sjálfakandi bílum. 2030–2035: Útvíkkun innviða Sjálfvirkar neðanjarðar samgönguæðar komnar í rekstur. Vélmenni tekin í notkun við viðhald og þjónustu í borginni. Innleiðing gervigreindar vettvanga til að efla samfélagsþátttöku. 2035–2040: Algjör samþætting Heildstæð innleiðing sjálfakandi rafbíla á öllu svæðinu. Snjallmiðstöðvar stjórna innviðum, neyðarþjónustu og stafrænu öryggi. Þroskuð sjálfbærniverkefni knúin af gervigreind og stafrænar aðgerðir sem ná til allra. Nýtt atvinnu- og samfélagslandslag Gervigreind umbreytir atvinnumarkaðnum með skapandi, tæknivæddum og sveigjanlegum störfum með styttri vinnutíma. Breytt samfélag sem auðgar bæði þéttbýli og úthverfi. Rafbílar og sjálfakandi farartæki munu hafa áhrif á íbúðarval fólks, húsnæðismarkað og þróun hverfa. Félagslegur og efnahagslegur ávinningur allra Þótt fjárfesting í upphafi sé töluverð er ávinningurinn mikill til lengri tíma Íbúar: Aukin lífsgæði, lægri kostnaður og meiri tími fyrir sig og fjölskylduna. Borgir: Betri nýting fjármagns og betri þjónusta. Ríkið: Efnahagslegur vöxtur og alþjóðleg þátttaka. Fyrirtæki: Ný tækifæri og markaðir. Samvinna einkaaðila og hins opinbera tryggir jafnan ávinning. Umbreyting húsnæðismarkaðar og skipulags Breytingar á vinnumarkaði dregur úr þörf fyrir hefðbundið skrifstofuhúsnæði, sem þá væri hægt að umbreyta í íbúðir. Neðanjarðar innviðir skapa rými fyrir græn svæði, nýja hverfisþjónustu og blandaða byggð sem mótar nýtt skipulag. Íbúar leiða breytingarnar: Samfélagsleg virkni skiptir sköpum Það er mikilvægt að íbúar Höfuðborarsvæðisins taki frumkvæði, deili hugmyndum og ýti eftir breytingum í grasrótarstarfi, samfélagsmiðlum og samtali við yfirvöld. Virk þátttaka allra er nauðsynleg til að skapa þá framtíð sem við viljum. Hvernig og hvar viljum við búa, við hvað á ég að vinna þegar gervigreindar snjallmenni hafa tekið yfir mestan hluta atvinnu og hvernig tryggjum við að gervigreindin tryggi öllum betra líf en ekki bara útvöldum. Græðgin drífur áfram uppbyggingu gervigreindar í dag en gervigreindin hefur allt til að útrýma fátækt og græðgi. Ímyndum okkur framtíðina saman: Reykjavík árið 2040 Ímyndum okkur borg þar sem lífsgæði, sjálfbærni og samfélagsleg þróun fara saman. Þar sem neðanjarðar innviðir skapa svigrúm fyrir græn svæði, menningu og mannlíf. Reykjavík verður fyrirmynd annarra borga, þar sem nýsköpun og gervigreind gera daglegt líf okkar allra betra, fallegra og sjálfbærara. Tökum þátt í að skapa þessa framtíð saman en látum hana ekki verða framtíð útvaldra og/eða á kostnað okkar. Þessi grein er hluti greina raðar um gervigreind, fyrri greinar; Fækkum kennurum um 90% Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Mest lesið Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Sjá meira
Framtíð Reykjavíkur: Ofanjarðar og neðanjarðar Sjáðu fyrir þér Reykjavík þar sem götur eru kyrrlátar og öruggar, lausar við umferðarþunga, þökk sé neðanjarðar göngum sem munu vernda mikilvæga innviði gegn erfiðum veðurskilyrðum, stýra sjálfvirkum hitakerfum, sorphirðu, vöruflutningum, raforku og samgöngum. Ofanjarðar koma lífleg opin svæði, aðlögunarhæfar byggingar og síðan gagnvirkt borgarumhverfi sem blómstrar, bætir daglegt líf og eflir samfélagstengsl. Með því að nýta einstaka endurnýjanlega orkuauðlind Íslands, hátækni og samstöðumátt samfélagsins getur höfuðborgarsvæðið orðið ein samfelld brautryðjandi snjallborg sem byggir á gervigreind og velferð íbúanna en ekki vaxandi skuggaborg þéttingar…. Ef við viljum og kjósum. Hvað er snjallborg? Lykilþættir í snjallborgarframtíð Reykjavíkur: Snjallt borgarskipulag með stafrænum tvíburum og rauntíma greiningum. Neðanjarðar innviðir með sjálfvirkum samgöngum og þjónustu. Sjálfakandi rafbílar og skutlur sem draga úr umferð og mengun. Sjálfbærni með orkustýringu og úrgangsstjórnun. Vélmenni og drónar til viðhalds, öryggis og þjónustu. Stafrænn jöfnuður sem tryggir öllum jafnan aðgang að tækni og upplýsingum. Hringrásarhagkerfi sem dregur úr sóun og hámarkar nýtingu auðlinda. Snjallheilbrigðisþjónusta sem býður persónulega umönnun með hjálp gervigreindar. Stafrænt öryggi með öflugri vernd gagna og einkalífs. Menningar- og ferðaþjónustuupplifanir auðgaðar með gagnvirkri tækni. Tímalína fyrir umbreytingu Reykjavíkur með gervigreind 2025–2030: Grunnuppbygging Innleiðing stafræns tvíbura og borgarskipulags með gervigreind. Gangagerð hefst fyrir mikilvæga innviði (jarðhita, rafmagn, úrgang, vatn o.fl.). Tilraunaverkefni með sjálfakandi farartæki hefjast; undirbúningur hafinn að göngum eingöngu ætluðum sjálfakandi bílum. 2030–2035: Útvíkkun innviða Sjálfvirkar neðanjarðar samgönguæðar komnar í rekstur. Vélmenni tekin í notkun við viðhald og þjónustu í borginni. Innleiðing gervigreindar vettvanga til að efla samfélagsþátttöku. 2035–2040: Algjör samþætting Heildstæð innleiðing sjálfakandi rafbíla á öllu svæðinu. Snjallmiðstöðvar stjórna innviðum, neyðarþjónustu og stafrænu öryggi. Þroskuð sjálfbærniverkefni knúin af gervigreind og stafrænar aðgerðir sem ná til allra. Nýtt atvinnu- og samfélagslandslag Gervigreind umbreytir atvinnumarkaðnum með skapandi, tæknivæddum og sveigjanlegum störfum með styttri vinnutíma. Breytt samfélag sem auðgar bæði þéttbýli og úthverfi. Rafbílar og sjálfakandi farartæki munu hafa áhrif á íbúðarval fólks, húsnæðismarkað og þróun hverfa. Félagslegur og efnahagslegur ávinningur allra Þótt fjárfesting í upphafi sé töluverð er ávinningurinn mikill til lengri tíma Íbúar: Aukin lífsgæði, lægri kostnaður og meiri tími fyrir sig og fjölskylduna. Borgir: Betri nýting fjármagns og betri þjónusta. Ríkið: Efnahagslegur vöxtur og alþjóðleg þátttaka. Fyrirtæki: Ný tækifæri og markaðir. Samvinna einkaaðila og hins opinbera tryggir jafnan ávinning. Umbreyting húsnæðismarkaðar og skipulags Breytingar á vinnumarkaði dregur úr þörf fyrir hefðbundið skrifstofuhúsnæði, sem þá væri hægt að umbreyta í íbúðir. Neðanjarðar innviðir skapa rými fyrir græn svæði, nýja hverfisþjónustu og blandaða byggð sem mótar nýtt skipulag. Íbúar leiða breytingarnar: Samfélagsleg virkni skiptir sköpum Það er mikilvægt að íbúar Höfuðborarsvæðisins taki frumkvæði, deili hugmyndum og ýti eftir breytingum í grasrótarstarfi, samfélagsmiðlum og samtali við yfirvöld. Virk þátttaka allra er nauðsynleg til að skapa þá framtíð sem við viljum. Hvernig og hvar viljum við búa, við hvað á ég að vinna þegar gervigreindar snjallmenni hafa tekið yfir mestan hluta atvinnu og hvernig tryggjum við að gervigreindin tryggi öllum betra líf en ekki bara útvöldum. Græðgin drífur áfram uppbyggingu gervigreindar í dag en gervigreindin hefur allt til að útrýma fátækt og græðgi. Ímyndum okkur framtíðina saman: Reykjavík árið 2040 Ímyndum okkur borg þar sem lífsgæði, sjálfbærni og samfélagsleg þróun fara saman. Þar sem neðanjarðar innviðir skapa svigrúm fyrir græn svæði, menningu og mannlíf. Reykjavík verður fyrirmynd annarra borga, þar sem nýsköpun og gervigreind gera daglegt líf okkar allra betra, fallegra og sjálfbærara. Tökum þátt í að skapa þessa framtíð saman en látum hana ekki verða framtíð útvaldra og/eða á kostnað okkar. Þessi grein er hluti greina raðar um gervigreind, fyrri greinar; Fækkum kennurum um 90% Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun