Að kjósa í roki, hríð og nístingskulda Jón Ferdínand Estherarson skrifar 26. nóvember 2024 17:32 Þegar ég byrjaði fyrst að skrifa þetta í byrjun nóvember sat ég innilokaður og horfði þreytulegum augum út um gluggann. Á grámygluna úti og tréin sem sveifluðust ofsafengið í rokinu. Svona gekk þetta þá meira og minna dögum saman og eftir nokkurra daga stillingu veðurguðanna undanfarna viku segir veðurspáin segir annað eins vera framundan líka og það á kjördag. Af hverju í ósköpunum erum við að kjósa enn og aftur á þessum nöturlega árstíma? Hugur minn leitar til Bessastaða. Framboðsfundir um menningarmál, um málefni öryrkja, um menntun og umhverfi og auðlindir og orku og ég veit ekki hvað hafa öskrað á landsmenn í auglýsingum á samfélagsmiðlum undanfarinn mánuðinn. Opin hús á kosningaskrifstofum hafa líka reynt að lokka fólk í heimsóknir með loforði um léttar veitingar og samtölum við frambjóðendur. Auglýsingaskilti með misinnihaldsríkum loforðum og slagorðum gefa augunum ekki frið hvert sem förinni er heitið. Úti hefur rokið gargað sem áður og nístingskuldi leikið landið grátt og drepið í mér alla löngun til að taka þátt í þessari „lýðræðisveislu“ eins og óþarflega glaðlynt fólk kallar orðið þessi kosningatímabil. Grámyglan, ofsarokið og brennandi frostið slær mig utan undir í hvert sinn sem ég drattast út úr húsi til að sækja mér matarvistir og minnir mig á nagandi pirringinn sem situr í mér enn. Það er óásættanlegt að kjósa á veturna á landi eins og Íslandi. Öll erum við meðvituð um eigin veðráttu, það liggur í augum uppi að á þessi árstími hentar best í að verja sem mestum tíma innandyra og einbeita sér að vinnu, hvíld, fjölskyldu og vinum. Jólin nálgast líka og nægur er erillinn í undirbúningi á þeim. Það er auðvitað fyrst og fremst af þeim sökum sem við kjósum nær alltaf í sögunni að vori til. Ég vil líka hugsa til lýðræðishallans sem skapast með því að kjósa á þessum árstíma. Kosningar snúast nefnilega ekki bara um kjördag, þó nægilega slæmt sé að fólk á Austurlandi megi nú búast við snjóstormi á þeim degi og landskjörstjórn fundar um það að mögulega fresta kjördeginum til að bíða betri veðurs. Kosningar snúast fyrst og fremst um kosningabaráttuna, um samtöl og kappræður og yfirheyrslu kjósenda á frambjóðendunum, að fá fram svör við spurningum sem leita á almenning. Kosningar snúast sem sagt um þátttöku. Það er einfaldlega erfitt að taka þátt í ömurlegu veðri. Það er erfitt að nenna því að fara út úr húsi. Árstíðabundin ládeyða hamlar mörgum í ofanálag. Það er erfitt fyrir fólk að ferðast um strjálbýl kjördæmi til að fara á framboðsfundi. Nægilega skítt er það í Reykjavík, en í þessu efni hallar mjög á lýðræðislega hagsmuni landsbyggðarinnar. Það er líka bara erfitt að standa í undirbúningi fyrir jólin, fullri vinnu, sinna börnunum og ástvinum og leggjast svo í mikla vinnu og heimalærdóm við að reyna að lesa sig í gegnum staflana af kosningaloforðum og tugi klukkutíma af uppsöfnuðum kappræðum og umræðum í sjónvarpi frá stjórnmálafólki sem við treystum almennt ekki hætishót. Af hverju í ósköpunum erum við þá að kjósa núna á síðasta degi í nóvember? Jú, af því að Bjarni Benediktsson kollsteypti eigin ríkisstjórn. Við gætum látið skuldina falla þar og vissulega á hún að einhverju leyti heima þar. Hluta ábyrgðarinnar og þann ríkasta tel ég ber þó forseti Íslands. Halla Tómasdóttir er tiltölulega nýkjörin og hennar fyrsta embættisverk af fullri stjórnskipunarlegri alvöru var að fallast á beiðni Bjarna Ben um þingrof. Það var gert þrátt fyrir augljósan lýðræðislegan hag allra, flokkanna og kjósenda, sér í lagi þeirra úti á landi, af því að kjósa loksins aftur að vori og halda kosningar með ákveðnum fyrirsjáanleika. Loksins átti að vera hægt að lagfæra þann misbrest sem að fyrri ríkisstjórnarslit Bjarna og félaga ollu árin 2016 og 2017. Misbrest sem að ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur sá sér ekki fært að lagfæra heldur árið 2021. Með því að fallast á þessa beiðni Bjarna og þá eftir að hafa talað við leiðtoga hinna flokkanna, sem væntanlega neituðu að sýna samstarfsvilja til að halda stjórn við til vors, þá sýndi Halla ákveðið veikleikamerki gagnvart þingheimi. Að hennar forsetatíð muni ekki einkennast af aðhaldi gagnvart þingheimi sem frægur er fyrir að vera dyntóttur og hugsa í skammtímahagsmunum flokka sinna. Skemmst ber að minnast nýkjörnum forseta Íslands, Guðna Th. Jóhannessyni, sem rak Sigmund Davíð Gunnlaugsson öfugan út af Bessastöðum þegar að Sigmundur hljóp í óðagoti með þingrofsbeiðni eftir að hafa gert sig að fífli í viðtali vegna Panamaskjalanna árið 2016. Tiltölulega stuttum tíma síðar sýndi Guðni aftur festu gagnvart þingheimi eftir stjórnarslitin og kosningar 2017 og sagði það ekki vera í boði að kjósa enn á ný, þingheimur yrði að hysja upp um sig buxurnar og ræða sig niður á starfhæfan meirihluta sem varð raunin. Það er mikilvægt að á Bessastöðum sitji manneskja sem hugsi hlutina ekki eingöngu útfrá ergelsi og rifrildum stjórnmálaflokkanna á þingi, heldur horfi til hagsmuna almennings líka. Höllu Tómasdóttur mistókst í þeirri eldskírn sinni. Höfundur er þýðandi og stjórnmálasagnfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Halla Tómasdóttir Forseti Íslands Alþingi Mest lesið Halldór 03.05.2025 Halldór Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Sjá meira
Þegar ég byrjaði fyrst að skrifa þetta í byrjun nóvember sat ég innilokaður og horfði þreytulegum augum út um gluggann. Á grámygluna úti og tréin sem sveifluðust ofsafengið í rokinu. Svona gekk þetta þá meira og minna dögum saman og eftir nokkurra daga stillingu veðurguðanna undanfarna viku segir veðurspáin segir annað eins vera framundan líka og það á kjördag. Af hverju í ósköpunum erum við að kjósa enn og aftur á þessum nöturlega árstíma? Hugur minn leitar til Bessastaða. Framboðsfundir um menningarmál, um málefni öryrkja, um menntun og umhverfi og auðlindir og orku og ég veit ekki hvað hafa öskrað á landsmenn í auglýsingum á samfélagsmiðlum undanfarinn mánuðinn. Opin hús á kosningaskrifstofum hafa líka reynt að lokka fólk í heimsóknir með loforði um léttar veitingar og samtölum við frambjóðendur. Auglýsingaskilti með misinnihaldsríkum loforðum og slagorðum gefa augunum ekki frið hvert sem förinni er heitið. Úti hefur rokið gargað sem áður og nístingskuldi leikið landið grátt og drepið í mér alla löngun til að taka þátt í þessari „lýðræðisveislu“ eins og óþarflega glaðlynt fólk kallar orðið þessi kosningatímabil. Grámyglan, ofsarokið og brennandi frostið slær mig utan undir í hvert sinn sem ég drattast út úr húsi til að sækja mér matarvistir og minnir mig á nagandi pirringinn sem situr í mér enn. Það er óásættanlegt að kjósa á veturna á landi eins og Íslandi. Öll erum við meðvituð um eigin veðráttu, það liggur í augum uppi að á þessi árstími hentar best í að verja sem mestum tíma innandyra og einbeita sér að vinnu, hvíld, fjölskyldu og vinum. Jólin nálgast líka og nægur er erillinn í undirbúningi á þeim. Það er auðvitað fyrst og fremst af þeim sökum sem við kjósum nær alltaf í sögunni að vori til. Ég vil líka hugsa til lýðræðishallans sem skapast með því að kjósa á þessum árstíma. Kosningar snúast nefnilega ekki bara um kjördag, þó nægilega slæmt sé að fólk á Austurlandi megi nú búast við snjóstormi á þeim degi og landskjörstjórn fundar um það að mögulega fresta kjördeginum til að bíða betri veðurs. Kosningar snúast fyrst og fremst um kosningabaráttuna, um samtöl og kappræður og yfirheyrslu kjósenda á frambjóðendunum, að fá fram svör við spurningum sem leita á almenning. Kosningar snúast sem sagt um þátttöku. Það er einfaldlega erfitt að taka þátt í ömurlegu veðri. Það er erfitt að nenna því að fara út úr húsi. Árstíðabundin ládeyða hamlar mörgum í ofanálag. Það er erfitt fyrir fólk að ferðast um strjálbýl kjördæmi til að fara á framboðsfundi. Nægilega skítt er það í Reykjavík, en í þessu efni hallar mjög á lýðræðislega hagsmuni landsbyggðarinnar. Það er líka bara erfitt að standa í undirbúningi fyrir jólin, fullri vinnu, sinna börnunum og ástvinum og leggjast svo í mikla vinnu og heimalærdóm við að reyna að lesa sig í gegnum staflana af kosningaloforðum og tugi klukkutíma af uppsöfnuðum kappræðum og umræðum í sjónvarpi frá stjórnmálafólki sem við treystum almennt ekki hætishót. Af hverju í ósköpunum erum við þá að kjósa núna á síðasta degi í nóvember? Jú, af því að Bjarni Benediktsson kollsteypti eigin ríkisstjórn. Við gætum látið skuldina falla þar og vissulega á hún að einhverju leyti heima þar. Hluta ábyrgðarinnar og þann ríkasta tel ég ber þó forseti Íslands. Halla Tómasdóttir er tiltölulega nýkjörin og hennar fyrsta embættisverk af fullri stjórnskipunarlegri alvöru var að fallast á beiðni Bjarna Ben um þingrof. Það var gert þrátt fyrir augljósan lýðræðislegan hag allra, flokkanna og kjósenda, sér í lagi þeirra úti á landi, af því að kjósa loksins aftur að vori og halda kosningar með ákveðnum fyrirsjáanleika. Loksins átti að vera hægt að lagfæra þann misbrest sem að fyrri ríkisstjórnarslit Bjarna og félaga ollu árin 2016 og 2017. Misbrest sem að ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur sá sér ekki fært að lagfæra heldur árið 2021. Með því að fallast á þessa beiðni Bjarna og þá eftir að hafa talað við leiðtoga hinna flokkanna, sem væntanlega neituðu að sýna samstarfsvilja til að halda stjórn við til vors, þá sýndi Halla ákveðið veikleikamerki gagnvart þingheimi. Að hennar forsetatíð muni ekki einkennast af aðhaldi gagnvart þingheimi sem frægur er fyrir að vera dyntóttur og hugsa í skammtímahagsmunum flokka sinna. Skemmst ber að minnast nýkjörnum forseta Íslands, Guðna Th. Jóhannessyni, sem rak Sigmund Davíð Gunnlaugsson öfugan út af Bessastöðum þegar að Sigmundur hljóp í óðagoti með þingrofsbeiðni eftir að hafa gert sig að fífli í viðtali vegna Panamaskjalanna árið 2016. Tiltölulega stuttum tíma síðar sýndi Guðni aftur festu gagnvart þingheimi eftir stjórnarslitin og kosningar 2017 og sagði það ekki vera í boði að kjósa enn á ný, þingheimur yrði að hysja upp um sig buxurnar og ræða sig niður á starfhæfan meirihluta sem varð raunin. Það er mikilvægt að á Bessastöðum sitji manneskja sem hugsi hlutina ekki eingöngu útfrá ergelsi og rifrildum stjórnmálaflokkanna á þingi, heldur horfi til hagsmuna almennings líka. Höllu Tómasdóttur mistókst í þeirri eldskírn sinni. Höfundur er þýðandi og stjórnmálasagnfræðingur.
Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun