Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson skrifar 24. nóvember 2024 11:00 Allt í einu sprettur upp umræða um Evrópusambandið. Mikið af henni byggir afbökun staðreynda og óskhyggju. Ræðum nú tíu ókosti og einn helsta kostinn við aðild að Evrópusambandinu. Tíu ókostir 1. Evrópusambandið er ólíkt Íslandi. Í þeim ríkjum sem þar fara með stjórn byggir efnahagurinn á framleiðslu og sölu á háþróuðum iðnvarningi, löndin eru þéttbýl og samfélögin stór. Á Íslandi býr örþjóð í stóru landi og efnahagur byggir á fiskveiðum, þjónustu við ferðamenn og orkufrekum iðnaði. Lög sambandsins þjóna þörfum hinna stóru, annað væri ólýðræðislegt. Þarfir hinna stóru eru ekki þær sömu og þarfir Íslands, nema stundum. Stundum er ekki nóg. 2. Félagsgjaldið er hátt. Margir milljarðar. Sjóðir bandalagsins mundu eflaust styrkja einstök verkefni á Íslandi, en heildarfjárstreymið yrði frá Íslandi til annarra héraða sambandsins. Í Evrópusambandinu streymir skattfé frá ríku löndunum til þeirra fátæku. Ísland er töluvert ríkara en meðalríki í Evrópusambandinu og miklu ríkara en þau fátækustu. Vilji menn styrkja fátæk ríki koma þó önnur og fjarlægari ríki ofar á listann. Þar er fólk sem býr við skort og mundi þiggja að þeir ríkustu, sem eiga aura aflögu, byggju við þá heimssýn að líta til sín, frekar en til þeirra næstríkustu. 3. Evrópusambandið er tollabandalag 5% mannkyns. Það hefur og mun eflaust eiga í viðskiptadeilum við aðra hluta heimsins. Tollar eða aðrar viðskiptahindranir bandalagsins út á við gætu reynst Íslandi afar dýrkeyptar. Saga Íslands sýnir að yfirráð yfir eigin utanríkisverslun eru Íslendingum mjög mikilvæg. Þau má ekki láta í hendur stórvelda sem er í raun sama um hvort Ísland flýtur eða sekkur. 4. Lög Evrópusambandsins gilda í öllum löndum Evrópusambandsins og ganga framar heimasömdum lögum. Evrópusambandslöggjöf er mótuð af þörfum hinna stóru samfélaga sem eru um margt ólík því sem er á Íslandi. Evrópusambandsaðild væri því afnám lýðræðis í þeirri merkingu sem flestir á Íslandi leggja í það orð. Það gæti reynst Íslendingum mjög dýrkeypt að búa við Evrópulög og geta sig hvergi hrært þegar lögin eru vond fyrir Ísland. 5. Evra hentar Íslandi illa. Gengi evru tekur mið af öðrum aðstæðum en eru á Íslandi. Evra útvegar ekki ódýrt lánsfjármagn. Núna er verðbólgan á Íslandi lítið hærri en í evrulöndum á borð við Holland og Eistland. Íslenska krónan á ekki sök á nýliðnu verðbólguskoti. Það má m.a. tengja við stjórnun húsnæðismála innanlands. 6. Evrópusambandið á í miklum og varanlegum efnahagserfiðleikum. Þar er mikið atvinnuleysi og langtímatvinnuleysi, lítil framleiðni, takmarkaður vöxtur, útbreidd fátækt, stríð túnfætinum og ólga í stjórnmálum sem óvíst er hvert leiði. Það væri óðs manns æði að færa slíku sambandi völd á Íslandi. 7. Nú þegar er farið að bera á sköttum og gjöldum sem leggjast þyngra á íslenskt samfélag en önnur ríki Evrópu. Ástæða er til að ætla að slíkt mundi aukast, þannig virkar lýðræði hinna stóru. 8. Það mundi kosta Íslendinga mjög mikið að byggja upp stjórnkerfi til að fullnægja kröfum Evrópusambandsins. 9. Evrópusambandið veitir ekki öryggi. Þeir sem hallast að N-Atlantshafsbandalaginu ættu að velta fyrir sér hvort þeir trúi því í alvöru að Bretar og Bandaríkjamenn mundu nokkurn tímann sætta sig við að ríki sem þeim væri fjandsamlegt næði fótfestu á Íslandi, jafnvel þótt ekkert væri Nató. Þeir sem efast um að aukin hervæðing sé hin rétta leið ættu að horfast í augu við einlægan og margskjalfestan vilja Evrópusambandsins til að verða herveldi. 10. Ógerningur er fyrir smáþjóð að komast aftur út úr sambandinu. Það er ekki ætlast til þess að þjóðir yfirgefi klúbbinn. Það kom mjög skýrt í ljós í tengslum við Brexit. Bretar sluppu, þrátt fyrir hið vonda fordæmi brottfararinnar. Það var vegna þess að breskur markaður var mikilvægur fyrir stóru ríkin á meginlandinu. Íslenskur markaður skiptir þau engu máli. Þegar smáríki á í hlut gildir að setja ekki slæmt fordæmi með því að sleppa ríkinu út. Íslendingar geta ekki reiknað með að komast út ef og þegar sambandið setur lög sem eru Íslendingum mjög óhagstæð. Einn kostur Flest mál hafa margar hliðar, og sú hugmynd að Íslendingar verði þegnar í Evrópusambandinu er þar á meðal. Ókostirnir eru óteljandi, margir mjög stórir og hafa sumir verið taldir upp hér. Kosturinn er einn. 1. Það bjóðast atvinnutækifæri fyrir hóp fólks, sem að vísu er frekar lítill. Kannski þar sé komin skýringin á því hversu vinsælt Evrópusambandið er meðal stjórnmálamanna víða um lönd, en óvinsælt meðal alþýðu. Niðurstaðan Hlutverk Íslendinga í Evrópusambandi yrði í fyrsta lagi að borga mikið og í öðru lagi að hlýða, því þannig virkar lýðræði hinna stóru. Höfundur er formaður Heimssýnar sem er félag um fullveldi Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Haraldur Ólafsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Mest lesið Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Allt í einu sprettur upp umræða um Evrópusambandið. Mikið af henni byggir afbökun staðreynda og óskhyggju. Ræðum nú tíu ókosti og einn helsta kostinn við aðild að Evrópusambandinu. Tíu ókostir 1. Evrópusambandið er ólíkt Íslandi. Í þeim ríkjum sem þar fara með stjórn byggir efnahagurinn á framleiðslu og sölu á háþróuðum iðnvarningi, löndin eru þéttbýl og samfélögin stór. Á Íslandi býr örþjóð í stóru landi og efnahagur byggir á fiskveiðum, þjónustu við ferðamenn og orkufrekum iðnaði. Lög sambandsins þjóna þörfum hinna stóru, annað væri ólýðræðislegt. Þarfir hinna stóru eru ekki þær sömu og þarfir Íslands, nema stundum. Stundum er ekki nóg. 2. Félagsgjaldið er hátt. Margir milljarðar. Sjóðir bandalagsins mundu eflaust styrkja einstök verkefni á Íslandi, en heildarfjárstreymið yrði frá Íslandi til annarra héraða sambandsins. Í Evrópusambandinu streymir skattfé frá ríku löndunum til þeirra fátæku. Ísland er töluvert ríkara en meðalríki í Evrópusambandinu og miklu ríkara en þau fátækustu. Vilji menn styrkja fátæk ríki koma þó önnur og fjarlægari ríki ofar á listann. Þar er fólk sem býr við skort og mundi þiggja að þeir ríkustu, sem eiga aura aflögu, byggju við þá heimssýn að líta til sín, frekar en til þeirra næstríkustu. 3. Evrópusambandið er tollabandalag 5% mannkyns. Það hefur og mun eflaust eiga í viðskiptadeilum við aðra hluta heimsins. Tollar eða aðrar viðskiptahindranir bandalagsins út á við gætu reynst Íslandi afar dýrkeyptar. Saga Íslands sýnir að yfirráð yfir eigin utanríkisverslun eru Íslendingum mjög mikilvæg. Þau má ekki láta í hendur stórvelda sem er í raun sama um hvort Ísland flýtur eða sekkur. 4. Lög Evrópusambandsins gilda í öllum löndum Evrópusambandsins og ganga framar heimasömdum lögum. Evrópusambandslöggjöf er mótuð af þörfum hinna stóru samfélaga sem eru um margt ólík því sem er á Íslandi. Evrópusambandsaðild væri því afnám lýðræðis í þeirri merkingu sem flestir á Íslandi leggja í það orð. Það gæti reynst Íslendingum mjög dýrkeypt að búa við Evrópulög og geta sig hvergi hrært þegar lögin eru vond fyrir Ísland. 5. Evra hentar Íslandi illa. Gengi evru tekur mið af öðrum aðstæðum en eru á Íslandi. Evra útvegar ekki ódýrt lánsfjármagn. Núna er verðbólgan á Íslandi lítið hærri en í evrulöndum á borð við Holland og Eistland. Íslenska krónan á ekki sök á nýliðnu verðbólguskoti. Það má m.a. tengja við stjórnun húsnæðismála innanlands. 6. Evrópusambandið á í miklum og varanlegum efnahagserfiðleikum. Þar er mikið atvinnuleysi og langtímatvinnuleysi, lítil framleiðni, takmarkaður vöxtur, útbreidd fátækt, stríð túnfætinum og ólga í stjórnmálum sem óvíst er hvert leiði. Það væri óðs manns æði að færa slíku sambandi völd á Íslandi. 7. Nú þegar er farið að bera á sköttum og gjöldum sem leggjast þyngra á íslenskt samfélag en önnur ríki Evrópu. Ástæða er til að ætla að slíkt mundi aukast, þannig virkar lýðræði hinna stóru. 8. Það mundi kosta Íslendinga mjög mikið að byggja upp stjórnkerfi til að fullnægja kröfum Evrópusambandsins. 9. Evrópusambandið veitir ekki öryggi. Þeir sem hallast að N-Atlantshafsbandalaginu ættu að velta fyrir sér hvort þeir trúi því í alvöru að Bretar og Bandaríkjamenn mundu nokkurn tímann sætta sig við að ríki sem þeim væri fjandsamlegt næði fótfestu á Íslandi, jafnvel þótt ekkert væri Nató. Þeir sem efast um að aukin hervæðing sé hin rétta leið ættu að horfast í augu við einlægan og margskjalfestan vilja Evrópusambandsins til að verða herveldi. 10. Ógerningur er fyrir smáþjóð að komast aftur út úr sambandinu. Það er ekki ætlast til þess að þjóðir yfirgefi klúbbinn. Það kom mjög skýrt í ljós í tengslum við Brexit. Bretar sluppu, þrátt fyrir hið vonda fordæmi brottfararinnar. Það var vegna þess að breskur markaður var mikilvægur fyrir stóru ríkin á meginlandinu. Íslenskur markaður skiptir þau engu máli. Þegar smáríki á í hlut gildir að setja ekki slæmt fordæmi með því að sleppa ríkinu út. Íslendingar geta ekki reiknað með að komast út ef og þegar sambandið setur lög sem eru Íslendingum mjög óhagstæð. Einn kostur Flest mál hafa margar hliðar, og sú hugmynd að Íslendingar verði þegnar í Evrópusambandinu er þar á meðal. Ókostirnir eru óteljandi, margir mjög stórir og hafa sumir verið taldir upp hér. Kosturinn er einn. 1. Það bjóðast atvinnutækifæri fyrir hóp fólks, sem að vísu er frekar lítill. Kannski þar sé komin skýringin á því hversu vinsælt Evrópusambandið er meðal stjórnmálamanna víða um lönd, en óvinsælt meðal alþýðu. Niðurstaðan Hlutverk Íslendinga í Evrópusambandi yrði í fyrsta lagi að borga mikið og í öðru lagi að hlýða, því þannig virkar lýðræði hinna stóru. Höfundur er formaður Heimssýnar sem er félag um fullveldi Íslands.
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun