Er Helguvík ein af stærstu ruslakistum Íslands? Margrét S. Þórólfsdóttir, Ragnhildur L. Guðmundsdóttir og Þórólfur J. Dagsson skrifa 15. ágúst 2024 10:00 Fyrisögn þessarar greinar væri gott rannsóknarverkefni sem rannsóknar eða lokaverkefni hjá nemum sem eru að útskrifast í vist og eða í umhverfismennt frá Háskólum á Íslandi. Fyrir okkur sem leikmönnum og íbúum í Reykjanesbæ þá gæti þessi tilgáta átt mikið rétt á sér. Hér áður fyrr fóru kennarar í barnaskólanum í Keflavík gjarnan með nemendur í vettvangsferð á slóðir gula vitans s.s í Helguvík til að virða fyrir sér náttúruna þó svo að þarna væri enginn sælureitur heldur fjölskrúðugt fuglalíf og frábært útsýni í allar áttir. Í dag þegar hægt er að keyra á þessar slóðir og þá blasir við manni rusl og niðurníddar byggingar sem tala sínu máli sem hálfgert ef ekki algjört umhverfisslys. Þarna hafa hvert misheppnað ævintýrið hjá peningaöflunum átt sér stað en enginn lært af þeim mistökum miðað við síðasta ævintýrið sem átti sér stað í skjóli nætur og íbúar voru ekki vel upplýstir um það. Fólk hugsar ,,nei ekki aftur”. Nú hefur fyrirtækið Carbfix sem dælir niður CO2 á Hellisheiði fært sig yfir til Helguvíkur og er búið að dæla niður þar 1000 tonnum af CO2 í tilraunaskyni. En afhverju Helguvík? Eru þeir ekki búnir að vera með niðurdælingar síðan 2012 frá Hellisheiðarvirkjun á Hellisheiði. Er það bara ekki nóg fyrir þetta fyrirtæki að sjá um Hellisheiðina? Af hverju að sækjast eftir því að taka við CO2 erlendis frá? Er það útfrá umhverfissjónarmiðum eins og þeir segja eða er það gróða peninga von sem stýrir för? Þá eru eldgos og jarðhræringar tíður gestur hér á svæðinu sem gerir það að verkum að bæjarfélögin á Suðurnesjum hafa þurft að bora eftir vara vatnsbóli sem og að leita að lághita borholum ef við lendum í því að missa hitaveituna okkar í Svartsengi undir hraun. Þá veldur þessi niðurdæling á CO2 miklum áhyggjum og er verulegur áhættuþáttur hvað varðar þá grunnþætti að hafa hreint drykkjarvatn og heitt vatn til húshitunar. Erum við eða ætlum við hér á svæðinu að taka þá áhættu? Var búið að dæla niður CO2 í Helguvík þegar stóru skjálftarnir í nóvember gengu yfir? Samkvæmt IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) er veruleg hætta á að CO2 niðurdæling á jarðskjálftasvæðum sé ávísun á að CO2 leki aftur út í andrúmsloftið þar sem skjálftavirkni getur haft áhrif á stöðugleika CO2 geymslu og ætti því að vera hluti af ítarlegra umhverfismati fyrir slík verkefni. Í ljósi virkrar jarðfræðilegrar stöðu svæðisins er því mikilvægt að jarðskjálftahætta sé vandlega metin. Í samræmi við 9. gr reglugerðar nr. 1430/2022 um geymslu koldíoxíðs í jörðu skal ,,Umhverfisstofnun gera umsóknir um leyfi aðgengilegar Eftirlitsstofnun EFTA innan mánaðar frá því að umsóknir berast. Jafnframt skulu drög að starfsleyfi gerð aðgengileg stofnuninni sem er heimilt að gefa út óbindandi álit á drögum að starfsleyfi”. Hefur þetta verið gert? Hver hefur umsjón og tilkynnir um leka ef hann kemur upp? Eftir því sem 12. grein sömu reglugerðar segir kemur það í hlutverk viðkomandi fyrirtækis að tilkynna leka og vakta sig sjálft og tilkynna það svo til Umhverfisstofnunar? Þetta er alveg eins og Stakksberg sá um að tilkynna mengun og vaktaði sjálft sig. Er þetta til þess fallandi að íbúar beri traust á þessu verkefni frekar en verkefni kísilverksmiðjunar. Lítið sem ekkert hefur heyrst um þetta mál nema mynd af bæjarstjórn við bláan skipagám merktum Carbfix, enginn upplýsingafundur fyrir íbúa bæjarins um þetta verkefni. Bæjarstjórnin hefur þagað, fulltrúar stjórnmálaflokka í bæjarstjórninni hafa þagað. Í kosningabaráttunni í síðustu kosningum var mikið talað um íbúalýðræði og opna stjórnsýslu. Þá aðallega til að annað Kísilvers ævintýri næði ekki flugi og voru allir flokkar á því að mengandi stóriðja væri ekki ásættanleg í túnfæti Reykjanesbæjar. Voru þessi orð aðeins til þess að veiða atkvæði því ekki hefur maður dottið um upplýsingar hvað varðar þetta Carbfix verkefni né niðurdælingu á CO2 við bæjardyrnar. Bæjarstjórn talar um að Helguvík og svæðið í kringum hana sé áætlað til matvælaframleiðslu og var ekki búið að gera samning með vistvæna ræktun í Álversbyggingunni? Er Vatnsnesið ekki víkjandi á skipulagi sveitarfélagsins þar sem iðnaðar og matvæla framleiðsla fer fram og því breytt í íbúðabyggð? Áttu fyrirtækin á Vatnsnesinu ekki að flytjast til Helguvíkur? Er það ekki bara óraunverulegur draumur meðan Helguvík og svæðið kringum hana er mjög sláandi dæmi með grotnandi kísilvers verksmiðju og umgengni í ólestri hvert sem litið er, þegar tekið er á móti verkefnum sem aðrir út í hinum stóra heimi neita að taka við en senda til annarra landa. Nú er Ísland og Hawaii með svipaðan jarðveg af hverju eru þeir ekki að bítast um þetta verkefni eins og við? Og af hverju er þessu ekki dælt niður í upprunalandinu frekar en að sigla með þetta langar leiðir á stórum tankskipum sem brenna nokkrum tonnum af olíu í þeirri skipaferð. Hversu umhverfisvænt er það. Okkur finnst vera komin tími til það að bæjarstjórn Reykjanesbæjar haldi íbúafund þar sem öllum þeim spurningum sem brennur á íbúum um þetta verkefni verði svarað. Einnig að Umhverfisstofnun svari þeim spurningum sem þeir hafa fengið sent í erindi frá okkur. Eins og máltækið segir ,,Brennt barn forðast eldinn” ekki annað Kísilvers fíaskó í Helguvík. Höfundar sitja í stjórn Andstæðinga stóriðju í Helguvík (ASH). Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjanesbær Mest lesið Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Fyrisögn þessarar greinar væri gott rannsóknarverkefni sem rannsóknar eða lokaverkefni hjá nemum sem eru að útskrifast í vist og eða í umhverfismennt frá Háskólum á Íslandi. Fyrir okkur sem leikmönnum og íbúum í Reykjanesbæ þá gæti þessi tilgáta átt mikið rétt á sér. Hér áður fyrr fóru kennarar í barnaskólanum í Keflavík gjarnan með nemendur í vettvangsferð á slóðir gula vitans s.s í Helguvík til að virða fyrir sér náttúruna þó svo að þarna væri enginn sælureitur heldur fjölskrúðugt fuglalíf og frábært útsýni í allar áttir. Í dag þegar hægt er að keyra á þessar slóðir og þá blasir við manni rusl og niðurníddar byggingar sem tala sínu máli sem hálfgert ef ekki algjört umhverfisslys. Þarna hafa hvert misheppnað ævintýrið hjá peningaöflunum átt sér stað en enginn lært af þeim mistökum miðað við síðasta ævintýrið sem átti sér stað í skjóli nætur og íbúar voru ekki vel upplýstir um það. Fólk hugsar ,,nei ekki aftur”. Nú hefur fyrirtækið Carbfix sem dælir niður CO2 á Hellisheiði fært sig yfir til Helguvíkur og er búið að dæla niður þar 1000 tonnum af CO2 í tilraunaskyni. En afhverju Helguvík? Eru þeir ekki búnir að vera með niðurdælingar síðan 2012 frá Hellisheiðarvirkjun á Hellisheiði. Er það bara ekki nóg fyrir þetta fyrirtæki að sjá um Hellisheiðina? Af hverju að sækjast eftir því að taka við CO2 erlendis frá? Er það útfrá umhverfissjónarmiðum eins og þeir segja eða er það gróða peninga von sem stýrir för? Þá eru eldgos og jarðhræringar tíður gestur hér á svæðinu sem gerir það að verkum að bæjarfélögin á Suðurnesjum hafa þurft að bora eftir vara vatnsbóli sem og að leita að lághita borholum ef við lendum í því að missa hitaveituna okkar í Svartsengi undir hraun. Þá veldur þessi niðurdæling á CO2 miklum áhyggjum og er verulegur áhættuþáttur hvað varðar þá grunnþætti að hafa hreint drykkjarvatn og heitt vatn til húshitunar. Erum við eða ætlum við hér á svæðinu að taka þá áhættu? Var búið að dæla niður CO2 í Helguvík þegar stóru skjálftarnir í nóvember gengu yfir? Samkvæmt IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) er veruleg hætta á að CO2 niðurdæling á jarðskjálftasvæðum sé ávísun á að CO2 leki aftur út í andrúmsloftið þar sem skjálftavirkni getur haft áhrif á stöðugleika CO2 geymslu og ætti því að vera hluti af ítarlegra umhverfismati fyrir slík verkefni. Í ljósi virkrar jarðfræðilegrar stöðu svæðisins er því mikilvægt að jarðskjálftahætta sé vandlega metin. Í samræmi við 9. gr reglugerðar nr. 1430/2022 um geymslu koldíoxíðs í jörðu skal ,,Umhverfisstofnun gera umsóknir um leyfi aðgengilegar Eftirlitsstofnun EFTA innan mánaðar frá því að umsóknir berast. Jafnframt skulu drög að starfsleyfi gerð aðgengileg stofnuninni sem er heimilt að gefa út óbindandi álit á drögum að starfsleyfi”. Hefur þetta verið gert? Hver hefur umsjón og tilkynnir um leka ef hann kemur upp? Eftir því sem 12. grein sömu reglugerðar segir kemur það í hlutverk viðkomandi fyrirtækis að tilkynna leka og vakta sig sjálft og tilkynna það svo til Umhverfisstofnunar? Þetta er alveg eins og Stakksberg sá um að tilkynna mengun og vaktaði sjálft sig. Er þetta til þess fallandi að íbúar beri traust á þessu verkefni frekar en verkefni kísilverksmiðjunar. Lítið sem ekkert hefur heyrst um þetta mál nema mynd af bæjarstjórn við bláan skipagám merktum Carbfix, enginn upplýsingafundur fyrir íbúa bæjarins um þetta verkefni. Bæjarstjórnin hefur þagað, fulltrúar stjórnmálaflokka í bæjarstjórninni hafa þagað. Í kosningabaráttunni í síðustu kosningum var mikið talað um íbúalýðræði og opna stjórnsýslu. Þá aðallega til að annað Kísilvers ævintýri næði ekki flugi og voru allir flokkar á því að mengandi stóriðja væri ekki ásættanleg í túnfæti Reykjanesbæjar. Voru þessi orð aðeins til þess að veiða atkvæði því ekki hefur maður dottið um upplýsingar hvað varðar þetta Carbfix verkefni né niðurdælingu á CO2 við bæjardyrnar. Bæjarstjórn talar um að Helguvík og svæðið í kringum hana sé áætlað til matvælaframleiðslu og var ekki búið að gera samning með vistvæna ræktun í Álversbyggingunni? Er Vatnsnesið ekki víkjandi á skipulagi sveitarfélagsins þar sem iðnaðar og matvæla framleiðsla fer fram og því breytt í íbúðabyggð? Áttu fyrirtækin á Vatnsnesinu ekki að flytjast til Helguvíkur? Er það ekki bara óraunverulegur draumur meðan Helguvík og svæðið kringum hana er mjög sláandi dæmi með grotnandi kísilvers verksmiðju og umgengni í ólestri hvert sem litið er, þegar tekið er á móti verkefnum sem aðrir út í hinum stóra heimi neita að taka við en senda til annarra landa. Nú er Ísland og Hawaii með svipaðan jarðveg af hverju eru þeir ekki að bítast um þetta verkefni eins og við? Og af hverju er þessu ekki dælt niður í upprunalandinu frekar en að sigla með þetta langar leiðir á stórum tankskipum sem brenna nokkrum tonnum af olíu í þeirri skipaferð. Hversu umhverfisvænt er það. Okkur finnst vera komin tími til það að bæjarstjórn Reykjanesbæjar haldi íbúafund þar sem öllum þeim spurningum sem brennur á íbúum um þetta verkefni verði svarað. Einnig að Umhverfisstofnun svari þeim spurningum sem þeir hafa fengið sent í erindi frá okkur. Eins og máltækið segir ,,Brennt barn forðast eldinn” ekki annað Kísilvers fíaskó í Helguvík. Höfundar sitja í stjórn Andstæðinga stóriðju í Helguvík (ASH).
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun