Talsmenn tolla gefa engan afslátt Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar 15. ágúst 2024 06:01 Við hjá Viðskiptaráði birtum á dögunum úttekt á áhrifum tolla á matvöruverð. Þar kemur fram að verð á sumum matvörum myndi lækka um allt að 43% ef tollar væru afnumdir. Tollar eru enda í eðli sínu ofurskattar á mat. Þeir valda því til dæmis að 90% skattur er lagður á innfluttan rjómaost og 105% skattur á innfluttar kjúklingabringur. Í kjölfar úttektarinnar hafa gagnrýnisraddir komið fram. Sumir segja tilgangslaust að afnema tolla vegna þess að lægri skattar skili sér ekki til neytenda. Aðrir segja afnám skaðlegt fyrir innlendan landbúnað og að hann myndi jafnvel leggjast af. Enn aðrir segja ástæðulaust að afnema tolla á meðan önnur lönd leggi tolla á sínar innflutningsvörur. Vert er að skoða þessa gagnrýni og hvað er til í henni. Niðurfelling skilar sér til neytenda Á samfélagsmiðlum fullyrtu nokkrir eftir úttekt okkar að tollaniðurfelling myndi ekki skila sér til neytenda, færi heldur beint í vasa kaupmanna. Það rímar hins vegar ekki við reynslu af afnámi tolla í öðrum vöruflokkum. Árið 2015 voru tollar og vörugjöld felld niður af öllum vörum nema matvörum. Hagfræðistofnun rannsakaði áhrif niðurfellingarinnar á verð og álagningu á átta vörum sem breytingin náði til. Smásöluverð lækkaði á öllum átta vörunum og í skýrslu Hagfræðistofnunar segir: „Svo virðist sem lækkun gjalda hafi að mestu skilað sér í vasa neytenda“. Sú ályktun að niðurfelling tolla skili sér ekki til neytenda er því ekki á rökum reist. Neytendur velja íslenskt Aðrir fullyrða um neikvæð áhrif niðurfellingar tolla á íslenskan landbúnað. Sigurður Ingi Jóhannsson, fjármála- og efnahagsráðherra, hélt því t.d. fram í samtali við Morgunblaðið þann 13. ágúst síðastliðinn að afnám tolla myndi „rústa íslenskum landbúnaði og lifibrauði þeirra þúsunda manna sem hafa atvinnu sína af honum.“ Í þessum orðum birtist heldur svört sýn á samkeppnisstöðu íslensks landbúnaðar og getu hans til að keppa við innflutt matvæli. Íslenskur landbúnaður framleiðir hágæðavöru sem vel stenst samanburð við innflutt matvæli, enda gæði afurða og aðbúnaður dýra í fremsta flokki á heimsvísu. Auk þess greiða neytendur um allan heim meira fyrir landbúnaðarafurðir úr nærumhverfi sínu. Það er því engin þörf á dómsdagsspám, neytendur munu áfram velja íslenskar landbúnaðarafurðir að stærstum hluta, jafnvel þótt þeim standi til boða fjölbreyttara vöruúrval. Reynslan sýnir okkur þetta líka. Árið 2002 voru tollar felldir niður af agúrkum, paprikum og tómötum. Rannsókn frá árinu 2011 sýndi að samhliða verðlækkun um allt að 45% hélt agúrkurækt óbreyttri markaðshlutdeild, þrátt fyrir lækkun í upphafi, og framleiðsla á kirsuberjatómötum nífaldaðist. Nýsköpun, fjölbreytni og jarðrækt í greininni jókst og neytendur velja áfram íslenskt, á lægra verði en áður. Horfum til frænda okkar í Færeyjum Loks hefur verið nefnt að Ísland sé ekki eitt um að leggja tolla á innflutt matvæli, önnur ríki gangi jafnvel lengra í þeim efnum. Það er rétt, en eru þó ekki rök fyrir því að Ísland haldi áfram að skattleggja matvöru óhóflega með tollum. Hér sannast að ekki er eitt böl með öðru bætt. Erna Bjarnadóttir, verkefnastjóri hjá Mjólkursamsölunni, fullyrti t.d. í samtali í Reykjavík Síðdegis á Bylgjunni að tollvernd væri víðtækari innan Evrópusambandsins en hér á landi. Í samhengi við þetta er vert að benda á að innri markaður ESB, sem er tollfrjáls, er rúmlega þúsund sinnum fjölmennari en sá íslenski. Eðli málsins samkvæmt er meira vöruúrval innan 450 milljón manna markaðar, en á markaði sem telur tæplega 400 þúsund manns. Nær væri að líta til frænda okkar í Færeyjum, þar sem heimamarkaður þeirra líkist frekar okkar hvað varðar stærð og samsetningu. Færeyingar leggja enga tolla á vörur sem koma frá Evrópusambandinu, sem er stærsti útflytjandi á vörum til Færeyja, að lambakjöti og ferskum mjólkurvörum frátöldum. Umfang tollverndar Færeyinga í viðskiptum við sínar nágrannaþjóðir er því umtalsvert minna en á Íslandi, til hagsbóta fyrir færeyska neytendur. Niðurfelling tolla skilar lægra vöruverði og auknu vöruúrvali Afnám tolla á matvörur myndi lækka vöruverð á fjölda vörutegunda í matvöruverslunum landsins. Afnám myndi auk þess vinna gegn þrálátri verðbólgu sem hefur rýrt lífskjör allra undanfarin ár. Loks myndi afnám þýða endalok ofurskattlagningar, sem myndi leiða til meira valfrelsis og vöruúrvals. Hér er því til mikils að vinna. Höfundur starfar sem sérfræðingur á hagfræðisviði hjá Viðskiptaráði Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Evrópusambandið Tengdar fréttir Afnám tolla myndi gera út af við íslenskan landbúnað Hart hefur verið tekist á um afnám matvælatolla síðustu daga. Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda segir það skila sér í minni verðbólgu en framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í landbúnaði segir starfstéttina geta lagst niður verði það gert. 10. ágúst 2024 14:32 Samfélagslegt tap af afnámi tolla Umræða um matvælaverð og myndun þess er stöðugt til umræðu í flestum ef ekki öllum samfélögum. Þegar þrengir að efnahagi heimila leitar fólk ýmissa leiða til að lækka framfærslukostnað og berst þá umræðan oft að tollum. 9. ágúst 2024 15:00 Havarti skal það sem sannara reynist Viðskiptaráð Íslands birti í gær góða samantekt um áhrif innflutningstolla á matvælaverð. Niðurstöðurnar sýna vel hvað lækkun eða afnám tolla gæti haft jákvæð áhrif á verðlag á matvöru. 9. ágúst 2024 12:31 Villutrú Viðskiptaráðs um tollamál og matvælaverð á Íslandi Mig rak í rogastans eins og efalaust marga fleiri við lestur greinar um tollamál og matvælaverð á Íslandi sem birtist á Vísi í dag 8/8 2024 undir yfirskriftinni: „Allt að 43 prósent lægra matvöruverð án tolla.“ 8. ágúst 2024 19:00 Allt að 43 prósent lægra matvöruverð án tolla Afnám tolla á innflutt matvæli myndi lækka verð á matvöru umtalsvert, eða allt að 43 prósent. Þetta kemur fram í nýrri úttekt Viðskiptaráðs á áhrifum tolla á verð nokkurra vinsælla vörutegunda. 8. ágúst 2024 07:00 Leitin að sjálfum sér Í liðinni viku birti Viðskiptaráð frá sér úttekt „…á áhrifum tolla á verð nokkurra vinsælla vörutegunda“. Í texta fréttar um úttektina á heimasíðu Viðskiptaráðs fylgir síðan eftirfarandi alhæfing. „Á Íslandi eru háir tollar lagðir á innflutt matvæli.“ 12. ágúst 2024 14:00 Mest lesið Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Villa um fyrir bæjarbúum Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Olíufyrirtækin vissu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Bullandi hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættulegustu tækin í umferðinni Eva Hauksdóttir skrifar Sjá meira
Við hjá Viðskiptaráði birtum á dögunum úttekt á áhrifum tolla á matvöruverð. Þar kemur fram að verð á sumum matvörum myndi lækka um allt að 43% ef tollar væru afnumdir. Tollar eru enda í eðli sínu ofurskattar á mat. Þeir valda því til dæmis að 90% skattur er lagður á innfluttan rjómaost og 105% skattur á innfluttar kjúklingabringur. Í kjölfar úttektarinnar hafa gagnrýnisraddir komið fram. Sumir segja tilgangslaust að afnema tolla vegna þess að lægri skattar skili sér ekki til neytenda. Aðrir segja afnám skaðlegt fyrir innlendan landbúnað og að hann myndi jafnvel leggjast af. Enn aðrir segja ástæðulaust að afnema tolla á meðan önnur lönd leggi tolla á sínar innflutningsvörur. Vert er að skoða þessa gagnrýni og hvað er til í henni. Niðurfelling skilar sér til neytenda Á samfélagsmiðlum fullyrtu nokkrir eftir úttekt okkar að tollaniðurfelling myndi ekki skila sér til neytenda, færi heldur beint í vasa kaupmanna. Það rímar hins vegar ekki við reynslu af afnámi tolla í öðrum vöruflokkum. Árið 2015 voru tollar og vörugjöld felld niður af öllum vörum nema matvörum. Hagfræðistofnun rannsakaði áhrif niðurfellingarinnar á verð og álagningu á átta vörum sem breytingin náði til. Smásöluverð lækkaði á öllum átta vörunum og í skýrslu Hagfræðistofnunar segir: „Svo virðist sem lækkun gjalda hafi að mestu skilað sér í vasa neytenda“. Sú ályktun að niðurfelling tolla skili sér ekki til neytenda er því ekki á rökum reist. Neytendur velja íslenskt Aðrir fullyrða um neikvæð áhrif niðurfellingar tolla á íslenskan landbúnað. Sigurður Ingi Jóhannsson, fjármála- og efnahagsráðherra, hélt því t.d. fram í samtali við Morgunblaðið þann 13. ágúst síðastliðinn að afnám tolla myndi „rústa íslenskum landbúnaði og lifibrauði þeirra þúsunda manna sem hafa atvinnu sína af honum.“ Í þessum orðum birtist heldur svört sýn á samkeppnisstöðu íslensks landbúnaðar og getu hans til að keppa við innflutt matvæli. Íslenskur landbúnaður framleiðir hágæðavöru sem vel stenst samanburð við innflutt matvæli, enda gæði afurða og aðbúnaður dýra í fremsta flokki á heimsvísu. Auk þess greiða neytendur um allan heim meira fyrir landbúnaðarafurðir úr nærumhverfi sínu. Það er því engin þörf á dómsdagsspám, neytendur munu áfram velja íslenskar landbúnaðarafurðir að stærstum hluta, jafnvel þótt þeim standi til boða fjölbreyttara vöruúrval. Reynslan sýnir okkur þetta líka. Árið 2002 voru tollar felldir niður af agúrkum, paprikum og tómötum. Rannsókn frá árinu 2011 sýndi að samhliða verðlækkun um allt að 45% hélt agúrkurækt óbreyttri markaðshlutdeild, þrátt fyrir lækkun í upphafi, og framleiðsla á kirsuberjatómötum nífaldaðist. Nýsköpun, fjölbreytni og jarðrækt í greininni jókst og neytendur velja áfram íslenskt, á lægra verði en áður. Horfum til frænda okkar í Færeyjum Loks hefur verið nefnt að Ísland sé ekki eitt um að leggja tolla á innflutt matvæli, önnur ríki gangi jafnvel lengra í þeim efnum. Það er rétt, en eru þó ekki rök fyrir því að Ísland haldi áfram að skattleggja matvöru óhóflega með tollum. Hér sannast að ekki er eitt böl með öðru bætt. Erna Bjarnadóttir, verkefnastjóri hjá Mjólkursamsölunni, fullyrti t.d. í samtali í Reykjavík Síðdegis á Bylgjunni að tollvernd væri víðtækari innan Evrópusambandsins en hér á landi. Í samhengi við þetta er vert að benda á að innri markaður ESB, sem er tollfrjáls, er rúmlega þúsund sinnum fjölmennari en sá íslenski. Eðli málsins samkvæmt er meira vöruúrval innan 450 milljón manna markaðar, en á markaði sem telur tæplega 400 þúsund manns. Nær væri að líta til frænda okkar í Færeyjum, þar sem heimamarkaður þeirra líkist frekar okkar hvað varðar stærð og samsetningu. Færeyingar leggja enga tolla á vörur sem koma frá Evrópusambandinu, sem er stærsti útflytjandi á vörum til Færeyja, að lambakjöti og ferskum mjólkurvörum frátöldum. Umfang tollverndar Færeyinga í viðskiptum við sínar nágrannaþjóðir er því umtalsvert minna en á Íslandi, til hagsbóta fyrir færeyska neytendur. Niðurfelling tolla skilar lægra vöruverði og auknu vöruúrvali Afnám tolla á matvörur myndi lækka vöruverð á fjölda vörutegunda í matvöruverslunum landsins. Afnám myndi auk þess vinna gegn þrálátri verðbólgu sem hefur rýrt lífskjör allra undanfarin ár. Loks myndi afnám þýða endalok ofurskattlagningar, sem myndi leiða til meira valfrelsis og vöruúrvals. Hér er því til mikils að vinna. Höfundur starfar sem sérfræðingur á hagfræðisviði hjá Viðskiptaráði
Afnám tolla myndi gera út af við íslenskan landbúnað Hart hefur verið tekist á um afnám matvælatolla síðustu daga. Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda segir það skila sér í minni verðbólgu en framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í landbúnaði segir starfstéttina geta lagst niður verði það gert. 10. ágúst 2024 14:32
Samfélagslegt tap af afnámi tolla Umræða um matvælaverð og myndun þess er stöðugt til umræðu í flestum ef ekki öllum samfélögum. Þegar þrengir að efnahagi heimila leitar fólk ýmissa leiða til að lækka framfærslukostnað og berst þá umræðan oft að tollum. 9. ágúst 2024 15:00
Havarti skal það sem sannara reynist Viðskiptaráð Íslands birti í gær góða samantekt um áhrif innflutningstolla á matvælaverð. Niðurstöðurnar sýna vel hvað lækkun eða afnám tolla gæti haft jákvæð áhrif á verðlag á matvöru. 9. ágúst 2024 12:31
Villutrú Viðskiptaráðs um tollamál og matvælaverð á Íslandi Mig rak í rogastans eins og efalaust marga fleiri við lestur greinar um tollamál og matvælaverð á Íslandi sem birtist á Vísi í dag 8/8 2024 undir yfirskriftinni: „Allt að 43 prósent lægra matvöruverð án tolla.“ 8. ágúst 2024 19:00
Allt að 43 prósent lægra matvöruverð án tolla Afnám tolla á innflutt matvæli myndi lækka verð á matvöru umtalsvert, eða allt að 43 prósent. Þetta kemur fram í nýrri úttekt Viðskiptaráðs á áhrifum tolla á verð nokkurra vinsælla vörutegunda. 8. ágúst 2024 07:00
Leitin að sjálfum sér Í liðinni viku birti Viðskiptaráð frá sér úttekt „…á áhrifum tolla á verð nokkurra vinsælla vörutegunda“. Í texta fréttar um úttektina á heimasíðu Viðskiptaráðs fylgir síðan eftirfarandi alhæfing. „Á Íslandi eru háir tollar lagðir á innflutt matvæli.“ 12. ágúst 2024 14:00
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson skrifar
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun