Sprengja í tæknifrjóvgunum Kristinn Haukur Guðnason skrifar 18. apríl 2023 13:53 Hildur telur að minni skömm og umræða spili inn í mikla aukningu tæknifrjóvgana. Vilhelm Gunnarsson Tæknifrjóvgunum hér á landi hefur fjölgað mjög mikið á undanförnum árum. Frá árinu 2019 til 2022 fjölgaði aðgerðum um 51 prósent. Þingmaður segir fjölgunina ekki koma sér á óvart. Árið 2019 voru alls 377 tæknifrjóvgunaraðgerðir framkvæmdar á Íslandi. Fjórum árum síðar var fjöldinn orðinn 571. Fjölgunin er mun meiri hjá þeim sem fara í annað, þriðja eða fjórða skiptið en hjá þeim sem fara í fyrsta skiptið. Það er 66 prósenta fjölgun. Þetta kemur fram í svari Willums Þórs Þórssonar heilbrigðisráðherra við fyrirspurn Hildar Sverrisdóttur, þingmanns Sjálfstæðisflokksins. En hún hefur látið sig þessi mál varða undanfarin misseri. Hildur segir að þessi mikla aukning komi henni ekki á óvart. Hún bendir einnig á að hægt hafi á aðgerðum í faraldrinum þar sem þær voru ekki taldar nógu mikilvægar til að fella þær ekki niður. „Ég hef engar óyggjandi sannanir fyrir fjölgun en ég get ímyndað mér að margt spili inn í. Til dæmis meiri umræða um þessi mál og vonandi smám saman minni skömm gagnvart því að leita sér þessarar aðstoðar,“ segir Hildur aðspurð um hvort hún hafi einhverja tilgátu um hvers vegna sífellt fleiri sæki í tæknifrjóvganir. Fólk fái að gefa fósturvísa eins og sæði og egg Hildur hefur lagt fram frumvörp til þess að einfalda regluverk í kringum tæknifrjóvganir. En hún hefur sagt frá sinni reynslu af tæknifrjóvgun í viðtölum áður. Hildur eignaðist sitt fyrsta barn á skírdag. „Samfélagsmynstrið hefur breyst mikið síðustu áratugi. Fæðingartíðni er á niðurleið hér líkt og annars staðar,“ segir Hildur. „Ég held að við eigum að hjálpa fólki sem vill eignast börn en almennt ekki hafa skoðanir á því hvernig fullorðið fólk hagar sínu lífi, þar með talið samböndum eða sambúðarformi.“ Samkvæmt Hildi hefur reglukerfið í kringum þessar aðgerðir farið batnandi frá því að lögin voru fyrst sett fyrir þremur áratugum. Livio sér um framkvæmd tæknifrjóvgana.Vilhelm Gunnarsson „Við höfum meðal annars stigið sífellt betri skref í að setja forræðishyggju og fordóma til hliðar, til dæmis gagnvart samkynhneigðum,“ segir Hildur. „En við getum gert enn betur og því hef ég í tvígang lagt fram frumvarp sem aftengir skyldu um sambúðarform. Þá er sjálfkrafa aftengd mjög ógeðfelld krafa núgildandi laga um að ef par slítur samvistum eða annar aðilinn andast verður að eyða öllum fósturvísum sem parið átti.“ Willum hefur einnig komið fram með frumvarp sem breytir þessari umræddu reglu. Hildur vill hins vegar ganga lengra og leyfa fólki að gefa fósturvísa. En í núgildandi lögum má einungis gefa sæði og egg. Hún segir að þetta myndi nýtast fólki í miklum frjósemisvanda vel. Kostnaður aukist mikið Í svari Willums kemur einnig fram að kostnaður við tæknifrjóvganir hefur aukist mikið. Bæði hjá Sjúkratryggingum Íslands og fólki sem nýtir þjónustuna. Frá árinu 2019 til 2022 jókst kostnaðurinn úr 55,5 milljón króna í 99. Það er 78 prósenta aukning. Kostnaður sjúkratryggðra hefur aukist úr 118 milljónum króna í 176,5, eða um nærri 50 prósent. Ljóst sé hins vegar að kostnaður einstaklinga sé hærri þar sem gjaldskrá Livio, sem sér um aðgerðirnar, hefur hækkað umfram gjaldskránna. Ekki liggja fyrir upplýsingar um heildarkostnað einstaklinga. Hildur segist einnig vera að skoða kostnaðarhliðina. Nefnir hún til dæmis að óeðlilegt sé að tæknifrjóvganir séu einungis niðurgreiddar að hluta á meðan ófrjósemisaðgerðir séu niðurgreiddar að fullu. Vilji hún skoða leiðir til að jafna þetta og finna leiðir til að gera kostnaðarþátttökuna sem sanngjarnasta og besta. „Eins og sést geta þetta orðið töluverðar fjárhæðir fyrir fólk sem stendur í þessu mikla og erfiða verkefni. Mér þykir það óeðlilegt og vil skoða hvort ekki sé hægt að jafna þá stöðu innan greiðsluþátttökukerfisins eitthvað,“ segir Hildur. Frjósemi Heilbrigðismál Alþingi Tengdar fréttir Fagnar því að „ógeðfelld og ljót krafa“ falli frá Fósturvísum verður ekki eytt sjálfkrafa við skilnað eða andlát ef að frumvarp heilbrigðisráðherra nær fram að ganga. Þingmaður Sjálfstæðisflokksins, sem hafði lagt fram eigið frumvarp, fagnar málinu og segir þetta ógeðfellt ákvæði. Hún vill þó ganga lengra og telur tilefni til að skoða rýmri heimild fyrir því að gefa fósturvísa. 5. febrúar 2023 14:01 Heimilt að „framselja“ kynfrumur og fósturvísa til fyrrverandi og eftirlifandi Heilbrigðisráðherra hefur lagt fram frumvarp þess efnis að kynfrumum og fósturvísum verði ekki lengur sjálfkrafa eytt við sambúðar- eða hjúskaparslit eða andlát. Munu einstaklingar þannig geta veitt heimild fyrir notkun kynfruma og fósturvísa þrátt fyrir breyttar aðstæður. 31. mars 2023 07:14 Hildur og Gísli eignuðust „lítinn páskaunga“ á skírdag Hildur Sverrisdóttir alþingismaður og sambýlismaður hennar, Gísli Árnason, hafa eignast dreng. Drengurinn er þeirra fyrsta barn saman en fyrir á Gísli þrjú börn. 13. apríl 2023 13:15 Mest lesið Lögregla leitar manns Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Innlent Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Innlent Rússar notuðu Brasilíu sem njósnaraverksmiðju Erlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Svona verður Sæbraut í stokki Innlent Fleiri fréttir Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Lögregla leitar manns Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Sjá meira
Árið 2019 voru alls 377 tæknifrjóvgunaraðgerðir framkvæmdar á Íslandi. Fjórum árum síðar var fjöldinn orðinn 571. Fjölgunin er mun meiri hjá þeim sem fara í annað, þriðja eða fjórða skiptið en hjá þeim sem fara í fyrsta skiptið. Það er 66 prósenta fjölgun. Þetta kemur fram í svari Willums Þórs Þórssonar heilbrigðisráðherra við fyrirspurn Hildar Sverrisdóttur, þingmanns Sjálfstæðisflokksins. En hún hefur látið sig þessi mál varða undanfarin misseri. Hildur segir að þessi mikla aukning komi henni ekki á óvart. Hún bendir einnig á að hægt hafi á aðgerðum í faraldrinum þar sem þær voru ekki taldar nógu mikilvægar til að fella þær ekki niður. „Ég hef engar óyggjandi sannanir fyrir fjölgun en ég get ímyndað mér að margt spili inn í. Til dæmis meiri umræða um þessi mál og vonandi smám saman minni skömm gagnvart því að leita sér þessarar aðstoðar,“ segir Hildur aðspurð um hvort hún hafi einhverja tilgátu um hvers vegna sífellt fleiri sæki í tæknifrjóvganir. Fólk fái að gefa fósturvísa eins og sæði og egg Hildur hefur lagt fram frumvörp til þess að einfalda regluverk í kringum tæknifrjóvganir. En hún hefur sagt frá sinni reynslu af tæknifrjóvgun í viðtölum áður. Hildur eignaðist sitt fyrsta barn á skírdag. „Samfélagsmynstrið hefur breyst mikið síðustu áratugi. Fæðingartíðni er á niðurleið hér líkt og annars staðar,“ segir Hildur. „Ég held að við eigum að hjálpa fólki sem vill eignast börn en almennt ekki hafa skoðanir á því hvernig fullorðið fólk hagar sínu lífi, þar með talið samböndum eða sambúðarformi.“ Samkvæmt Hildi hefur reglukerfið í kringum þessar aðgerðir farið batnandi frá því að lögin voru fyrst sett fyrir þremur áratugum. Livio sér um framkvæmd tæknifrjóvgana.Vilhelm Gunnarsson „Við höfum meðal annars stigið sífellt betri skref í að setja forræðishyggju og fordóma til hliðar, til dæmis gagnvart samkynhneigðum,“ segir Hildur. „En við getum gert enn betur og því hef ég í tvígang lagt fram frumvarp sem aftengir skyldu um sambúðarform. Þá er sjálfkrafa aftengd mjög ógeðfelld krafa núgildandi laga um að ef par slítur samvistum eða annar aðilinn andast verður að eyða öllum fósturvísum sem parið átti.“ Willum hefur einnig komið fram með frumvarp sem breytir þessari umræddu reglu. Hildur vill hins vegar ganga lengra og leyfa fólki að gefa fósturvísa. En í núgildandi lögum má einungis gefa sæði og egg. Hún segir að þetta myndi nýtast fólki í miklum frjósemisvanda vel. Kostnaður aukist mikið Í svari Willums kemur einnig fram að kostnaður við tæknifrjóvganir hefur aukist mikið. Bæði hjá Sjúkratryggingum Íslands og fólki sem nýtir þjónustuna. Frá árinu 2019 til 2022 jókst kostnaðurinn úr 55,5 milljón króna í 99. Það er 78 prósenta aukning. Kostnaður sjúkratryggðra hefur aukist úr 118 milljónum króna í 176,5, eða um nærri 50 prósent. Ljóst sé hins vegar að kostnaður einstaklinga sé hærri þar sem gjaldskrá Livio, sem sér um aðgerðirnar, hefur hækkað umfram gjaldskránna. Ekki liggja fyrir upplýsingar um heildarkostnað einstaklinga. Hildur segist einnig vera að skoða kostnaðarhliðina. Nefnir hún til dæmis að óeðlilegt sé að tæknifrjóvganir séu einungis niðurgreiddar að hluta á meðan ófrjósemisaðgerðir séu niðurgreiddar að fullu. Vilji hún skoða leiðir til að jafna þetta og finna leiðir til að gera kostnaðarþátttökuna sem sanngjarnasta og besta. „Eins og sést geta þetta orðið töluverðar fjárhæðir fyrir fólk sem stendur í þessu mikla og erfiða verkefni. Mér þykir það óeðlilegt og vil skoða hvort ekki sé hægt að jafna þá stöðu innan greiðsluþátttökukerfisins eitthvað,“ segir Hildur.
Frjósemi Heilbrigðismál Alþingi Tengdar fréttir Fagnar því að „ógeðfelld og ljót krafa“ falli frá Fósturvísum verður ekki eytt sjálfkrafa við skilnað eða andlát ef að frumvarp heilbrigðisráðherra nær fram að ganga. Þingmaður Sjálfstæðisflokksins, sem hafði lagt fram eigið frumvarp, fagnar málinu og segir þetta ógeðfellt ákvæði. Hún vill þó ganga lengra og telur tilefni til að skoða rýmri heimild fyrir því að gefa fósturvísa. 5. febrúar 2023 14:01 Heimilt að „framselja“ kynfrumur og fósturvísa til fyrrverandi og eftirlifandi Heilbrigðisráðherra hefur lagt fram frumvarp þess efnis að kynfrumum og fósturvísum verði ekki lengur sjálfkrafa eytt við sambúðar- eða hjúskaparslit eða andlát. Munu einstaklingar þannig geta veitt heimild fyrir notkun kynfruma og fósturvísa þrátt fyrir breyttar aðstæður. 31. mars 2023 07:14 Hildur og Gísli eignuðust „lítinn páskaunga“ á skírdag Hildur Sverrisdóttir alþingismaður og sambýlismaður hennar, Gísli Árnason, hafa eignast dreng. Drengurinn er þeirra fyrsta barn saman en fyrir á Gísli þrjú börn. 13. apríl 2023 13:15 Mest lesið Lögregla leitar manns Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Innlent Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Innlent Rússar notuðu Brasilíu sem njósnaraverksmiðju Erlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Svona verður Sæbraut í stokki Innlent Fleiri fréttir Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Lögregla leitar manns Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Sjá meira
Fagnar því að „ógeðfelld og ljót krafa“ falli frá Fósturvísum verður ekki eytt sjálfkrafa við skilnað eða andlát ef að frumvarp heilbrigðisráðherra nær fram að ganga. Þingmaður Sjálfstæðisflokksins, sem hafði lagt fram eigið frumvarp, fagnar málinu og segir þetta ógeðfellt ákvæði. Hún vill þó ganga lengra og telur tilefni til að skoða rýmri heimild fyrir því að gefa fósturvísa. 5. febrúar 2023 14:01
Heimilt að „framselja“ kynfrumur og fósturvísa til fyrrverandi og eftirlifandi Heilbrigðisráðherra hefur lagt fram frumvarp þess efnis að kynfrumum og fósturvísum verði ekki lengur sjálfkrafa eytt við sambúðar- eða hjúskaparslit eða andlát. Munu einstaklingar þannig geta veitt heimild fyrir notkun kynfruma og fósturvísa þrátt fyrir breyttar aðstæður. 31. mars 2023 07:14
Hildur og Gísli eignuðust „lítinn páskaunga“ á skírdag Hildur Sverrisdóttir alþingismaður og sambýlismaður hennar, Gísli Árnason, hafa eignast dreng. Drengurinn er þeirra fyrsta barn saman en fyrir á Gísli þrjú börn. 13. apríl 2023 13:15