Efling og SA: Mikið bar í milli Eyjólfur Árni Rafnsson skrifar 21. febrúar 2023 13:00 Í kjaraviðræðum og reyndar alls staðar þar sem tekist er á er upplifun deiluaðila iðulega misjöfn. Þannig er lífið almennt. Svo eru dæmi um það þar sem annar aðilinn fer hreinlega með rangfærslur. Þannig er grein Stefáns Ólafssonar starfsmanns Eflingar „Efling og SA: Lítið bar í milli“. Stefán hefur ekki látið staðreyndir þvælast fyrir sér fram til þessa og það hefur ekkert breyst. Til að einfalda leikinn, verða fjórar rangfærslur Stefáns hér teknar fyrir. Eftirfarandi upptalning er ekki tæmandi, en þó lýsandi. Hafa ber í huga að almennt ríkir trúnaður um efni samningafunda hjá Ríkissáttasemjara en þar sem Efling hefur nú sýnt þeim trúnaði sömu virðingu og flestu öðru verður örlítið vikið frá því. „Efling tók mörg skref til að nálgast SA“ Afstaða SA hefur verið skýr frá upphafi og var ítrekað kynnt Eflingu: SA mun ekki og getur ekki farið út fyrir þann ramma sem samningur SGS og SA markar. Það er á engan hátt sannleikanum samkvæmt að Efling hafi í viðræðunum tekið mörg skref til þess að nálgast það meginmarkmið. Til að nota þægilega myndlíkingu lagði Efling í mesta lagi til nokkra brauðmola á borðið og vildi í skiptum fá heilan brauðhleif umfram hin SGS félögin 18 . Með engum markverðum undantekningum lagði Efling sífellt til að Efling fengi í langflestum tilfellum hærri laun fyrir starf X eftir Y ára starfsreynslu, þrátt fyrir skýr skilaboð um að SA gæti ekki fallist á slíkt. Þetta breyttist ekki á nokkrum tímapunkti. Hins vegar höfðu bæst við kröfur fyrir bílstjóra sem hafa aldrei borist SA með formlegum hætti. „Efling ætti því inni einhverja umframhækkun“ SA féllust aldrei á að Efling ætti inni einhverja umframhækkun, enda hafði komið skýrt fram að SA mun ekki draga smáþjóð í dilka líkt og forysta Eflingar leggur sig fram um að reyna. Aftur á móti var skýrt að SA gæti gert samning sem samrýmdist ramma samninga hinna SGS félaganna 18 en sem hefði þó ákveðin sérkenni. Þá komu hins vegar áðurnefndir brauðmolar Eflingar í skiptum fyrir brauðhleifinn. Til að bæta gráu ofan á svart kom í ljós að vegna þess að starfsaldur Eflingarfélaga er, að sögn Eflingar, töluvert lægri en í SGS almennt þyrfti að hækka laun Eflingar enn meira. Því var Efling efnislega að biðja um einhvers konar „leiðréttingu“ á eigin kjarasamningi, byggða á því að það vill svo til að Eflingarfólk stoppar skemur á vinnustað en almennt gengur og gerist innan annarra SGS félaga. Orðið leiðrétting var hins vegar ekki notað af forystu Eflingar fyrr en samninganefnd SA benti á að krafan væri í reynd þessi, sem SA gat augljóslega ekki fallist á í ljósi alls framangreinds. Er það annað dæmi um hringlandahátt í kröfum Eflingar. „Við lok föstudags mátti ætla að greið leið væri að því að brúa það bil“ Við lok föstudags hafði efnislega lítið sem ekkert þokast í deilunni. Aðilar höfðu ekki færst nær hvor öðrum. Það sem hafði þó komið fram á ítarlegum og ágætum fundum var að aðilar, allavega SA, áttuðu sig betur á sýn og nálgun mótaðilans. „Á sunnudagsmorgun var síðan ljóst að SA-fólk hafði snúið við blaðinu“ Hér er á ferðinni furðutúlkun. Nægir að hrekja hana með því að vitna í orð setts ríkissáttasemjara um fundinn daginn áður sem var honum mikil vonbrigði. Sá fundur var SA líka mikil vonbrigði. Þó að Efling hafi lagt fram einhverskonar „tilboð“ kaus SA ekki að gera það með formlegum hætti, enda forsendur ríkissáttasemjara til miðlunartillögu ekki til staðar. Það hefur umgengni forystu Eflingar sjálfrar um það tæki sáttasemjara rækilega sýnt okkur. Það var hins vegar fullkomlega eðlilegt að sáttasemjari velti við öllum mögulegum steinum og kannaði grundvöll miðlunartillögu á þeim tímapunkti. Eina spurningin sem skiptir máli Með allt ofangreint og stöðu deilu Eflingar og SA til hliðsjónar blasir við eftirfarandi spurning: Vill Efling taka því fagnandi að fá nýjan kjarasamning þar sem er lögð sérstök áhersla á hækkun þeirra lægstlaunuðu í samfélaginu, hvort sem er í prósentum eða krónum, eða hleypa af stað upplausn og höfrungahlaupi? Svar Eflingar við spurningunni er augljóst að mér virðist. Eina spurningin sem þá eftir stendur og skiptir raunverulega máli er hvort að samfélagið sætti við sig hið óumflýjanlega upplausnarástand sem verður framvegis á vinnumarkaði sem enginn, nema sjálfsálit forystusveitar Eflingar, mun hagnast á? Höfundur er formaður Samtaka atvinnulífsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kjaramál Kjaraviðræður 2022-23 Vinnumarkaður Eyjólfur Árni Rafnsson Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Í kjaraviðræðum og reyndar alls staðar þar sem tekist er á er upplifun deiluaðila iðulega misjöfn. Þannig er lífið almennt. Svo eru dæmi um það þar sem annar aðilinn fer hreinlega með rangfærslur. Þannig er grein Stefáns Ólafssonar starfsmanns Eflingar „Efling og SA: Lítið bar í milli“. Stefán hefur ekki látið staðreyndir þvælast fyrir sér fram til þessa og það hefur ekkert breyst. Til að einfalda leikinn, verða fjórar rangfærslur Stefáns hér teknar fyrir. Eftirfarandi upptalning er ekki tæmandi, en þó lýsandi. Hafa ber í huga að almennt ríkir trúnaður um efni samningafunda hjá Ríkissáttasemjara en þar sem Efling hefur nú sýnt þeim trúnaði sömu virðingu og flestu öðru verður örlítið vikið frá því. „Efling tók mörg skref til að nálgast SA“ Afstaða SA hefur verið skýr frá upphafi og var ítrekað kynnt Eflingu: SA mun ekki og getur ekki farið út fyrir þann ramma sem samningur SGS og SA markar. Það er á engan hátt sannleikanum samkvæmt að Efling hafi í viðræðunum tekið mörg skref til þess að nálgast það meginmarkmið. Til að nota þægilega myndlíkingu lagði Efling í mesta lagi til nokkra brauðmola á borðið og vildi í skiptum fá heilan brauðhleif umfram hin SGS félögin 18 . Með engum markverðum undantekningum lagði Efling sífellt til að Efling fengi í langflestum tilfellum hærri laun fyrir starf X eftir Y ára starfsreynslu, þrátt fyrir skýr skilaboð um að SA gæti ekki fallist á slíkt. Þetta breyttist ekki á nokkrum tímapunkti. Hins vegar höfðu bæst við kröfur fyrir bílstjóra sem hafa aldrei borist SA með formlegum hætti. „Efling ætti því inni einhverja umframhækkun“ SA féllust aldrei á að Efling ætti inni einhverja umframhækkun, enda hafði komið skýrt fram að SA mun ekki draga smáþjóð í dilka líkt og forysta Eflingar leggur sig fram um að reyna. Aftur á móti var skýrt að SA gæti gert samning sem samrýmdist ramma samninga hinna SGS félaganna 18 en sem hefði þó ákveðin sérkenni. Þá komu hins vegar áðurnefndir brauðmolar Eflingar í skiptum fyrir brauðhleifinn. Til að bæta gráu ofan á svart kom í ljós að vegna þess að starfsaldur Eflingarfélaga er, að sögn Eflingar, töluvert lægri en í SGS almennt þyrfti að hækka laun Eflingar enn meira. Því var Efling efnislega að biðja um einhvers konar „leiðréttingu“ á eigin kjarasamningi, byggða á því að það vill svo til að Eflingarfólk stoppar skemur á vinnustað en almennt gengur og gerist innan annarra SGS félaga. Orðið leiðrétting var hins vegar ekki notað af forystu Eflingar fyrr en samninganefnd SA benti á að krafan væri í reynd þessi, sem SA gat augljóslega ekki fallist á í ljósi alls framangreinds. Er það annað dæmi um hringlandahátt í kröfum Eflingar. „Við lok föstudags mátti ætla að greið leið væri að því að brúa það bil“ Við lok föstudags hafði efnislega lítið sem ekkert þokast í deilunni. Aðilar höfðu ekki færst nær hvor öðrum. Það sem hafði þó komið fram á ítarlegum og ágætum fundum var að aðilar, allavega SA, áttuðu sig betur á sýn og nálgun mótaðilans. „Á sunnudagsmorgun var síðan ljóst að SA-fólk hafði snúið við blaðinu“ Hér er á ferðinni furðutúlkun. Nægir að hrekja hana með því að vitna í orð setts ríkissáttasemjara um fundinn daginn áður sem var honum mikil vonbrigði. Sá fundur var SA líka mikil vonbrigði. Þó að Efling hafi lagt fram einhverskonar „tilboð“ kaus SA ekki að gera það með formlegum hætti, enda forsendur ríkissáttasemjara til miðlunartillögu ekki til staðar. Það hefur umgengni forystu Eflingar sjálfrar um það tæki sáttasemjara rækilega sýnt okkur. Það var hins vegar fullkomlega eðlilegt að sáttasemjari velti við öllum mögulegum steinum og kannaði grundvöll miðlunartillögu á þeim tímapunkti. Eina spurningin sem skiptir máli Með allt ofangreint og stöðu deilu Eflingar og SA til hliðsjónar blasir við eftirfarandi spurning: Vill Efling taka því fagnandi að fá nýjan kjarasamning þar sem er lögð sérstök áhersla á hækkun þeirra lægstlaunuðu í samfélaginu, hvort sem er í prósentum eða krónum, eða hleypa af stað upplausn og höfrungahlaupi? Svar Eflingar við spurningunni er augljóst að mér virðist. Eina spurningin sem þá eftir stendur og skiptir raunverulega máli er hvort að samfélagið sætti við sig hið óumflýjanlega upplausnarástand sem verður framvegis á vinnumarkaði sem enginn, nema sjálfsálit forystusveitar Eflingar, mun hagnast á? Höfundur er formaður Samtaka atvinnulífsins.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun