Ein regla fyrir hin ríku, allt önnur og verri fyrir þig Gunnar Smári Egilsson skrifar 27. ágúst 2022 10:02 Ég hef skrifað greinar á Vísi undanfarna daga um skattaafslátt stjórnvalda til fjármagnseigenda, mest til 0,1% tekjuhæsta fólksins. Sjálfstæðisflokknum og fylgitunglum hans finnst það frábærlega snjallt að rukka helmingi lægri skatt af fjármagnstekjum en af launatekjum, vitandi að eigendur flokksins græða mest á þessari reglu; hin fáu ríku og valdamiklu. Og einmitt þess vegna hafa þau eina undantekningu á reglunni um lægri skatta á fjármagnstekjur. Veistu hver hún er? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Undantekningin eina er skattlagning á þær fjármagnstekjur sem skipta þig mestu og eru langstærsti hluti þeirra fjármagnstekna sem þú munt afla þér um þína daga. Það er ávöxtun lífeyrissjóðsins sem þú safnar upp yfir starfsævina. Hún er skattlögð öðru vísi en ávöxtun á auð hinna fáu ríku og valdamiklu. Og þessi öðruvísileiki er þér ekki í vil. Þegar þú borgar iðgjöld í lífeyrissjóð eru undanþegin skatti. Þú borgar tekjuskatt af laununum þínum að frádregnum iðgjöldunum. Þar til þú færð greitt út úr lífeyrissjóðnum þegar þú kemst á eftirlaunaaldur. Þá eru lífeyrisgreiðslurnar þínar skattlagðar eins og væru þær launatekjur, bæði höfuðstólinn sem byggðist upp af iðgjöldum af launum en líka ávöxtunin; arðurinn, söluhagnaðurinn og vextirnir; sem hafa safnast upp á þennan höfuðstól. Þegar ríki karlinn fær þúsund milljónir í ávöxtun á auð sinn borgar hann aðeins 22% í fjármagnstekjuskatt. Þegar þú færð 250 þúsund krónur út úr lífeyrissjóðnum þínum borgar þú skatta eins og fjármagnstekjurnar væru laun og mátt auk þess þola miklar skerðingar á ellilífeyririnn. Smá dæmi til útskýringar. Manneskja á eftirlaunum er í sambúð og hefur engar aðrar tekjur en ellilífeyri frá Tryggingastofnun. Hún fær 286.619 kr. í ellilífeyri, fjármálaráðherrann hrifsar af henni 36.226 kr. í skatt og eftir sitja 250.393 kr. Guð hjálpi henni til að lifa út mánuðinn. En ef sama manneskja hefði borgað af lágum launum í lífeyrissjóð alla sína hunds og kattartíð og fengi 250 þús. kr. úr sínum lífeyrissjóði? Þá myndi fjármálaráðherrann byrja á að skerða ellilífeyrinn um 101.250 kr. og síðan myndi hann taka 50.999 kr. í skatt ofan á þær 36.226 kr. sem hann tók áður. Blessuð manneskjan sæti þá eftir með 97.751 kr. af þessu 250 þús. kr. Fjármálaráðherrann hefði tekið til sín rúmar 152 þús. kr. eða 60,9%. Það er heldur betur hærri skattur en sá sem fjármagnseigendur borga af sinn ávöxtun. En nú kann einhver að rétta upp hönd og spyrja: Er skerðingin ekki vegna aukinna tekna frekar en mismunar á skattlagningu launa og fjármagns? Búum þá til dæmi um mann sem fær ekkert frá lífeyrissjóðnum en hins vegar 250 þús. kr. í fjármagnstekjur á mánuði. Fjármálaráðherrann skerði ellilífeyririnn hans um sömu upphæð og hinnar manneskjunnar, um 101.250 kr. En hann tekur ekki meira í skatt en áður heldur minna; 34.383 kr. í stað 36.226. Skerðing og skattar af þessum 250 þús. kr. eru því rúmar 99 þús. kr. eða 39,8%. Fjármálaráðherrann tæki tæplega 53 þús. kr. minna af þeim sem fengi fjármagnstekjur en þeim sem fengi lífeyristekjur, sem þó eru að stóru leyti byggðar upp af fjármagnstekjum. Fjármagnskarlinn fengi 53 þús. kr. meira til ráðstöfunar en launamanneskjan þótt bæði væru þau í raun að sækja sinn sparnað til að geta lifað eilítið skárra lífi í ellinni. Eini munurinn er að fjármálaráðherrann horfir með velvild til karlsins en finnst hann geta rúið launamanneskjuna inn að skinni. Hvers vegna er þetta svona? Hvers vegna borga hin fáu ríku og valdamiklu litla skatta af sínum fjármagnstekjum en hin mörgu fátæku og valdalitlu háa skatta af sínum launum og svo líka af sínum fjármagnstekjum? Hvað heldurðu? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Það er vegna þess að þú býrð ekki í lýðræðisríki þar sem lýðurinn ræður heldur í auðvaldsríki þar sem auðurinn ræður. Þú býrð í landi þar sem hver króna hefur eitt atkvæði og yfirtrompar þetta eina atkvæði sem þú færð á fjögurra ára fresti og breytir svo sem aldrei neinu. Sama stjórn heldur velli þótt stundum sé skipt um flokka. Þetta er stjórn hinnar auðugu stéttar. Stjórn fólksins sem á Ísland og allt sem í því er. Og þig þar með. Þess vegna er löngu kominn tími á byltingu. Það er óendanlega mikilvægt að hrekja auðvaldið frá völdum og taka hér upp lýðræði. Meðan þú hugsar hvernig þú getur orðið að liði í byltingunni hvet ég þig til að lesa þessar þrjár greinar um skatta sem ég hef skrifað á Vísi síðustu daga. Með fyrir fram þökk 1. Guðmundur í Brim borgar hlutfallslega minna í skatt en fólk með meðaltekjur (https://www.visir.is/g/20222301320d/gud-mundur-i-brim-borgar-hlut-falls-lega-minna-i-skatt-en-folk-med-medal-tekjur) 2. Skattkerfi sem hyglir hinum ríku og sveltir sveitarfélög (https://www.visir.is/g/20222302247d/skatt-kerfi-sem-hyglir-hinum-riku-og-sveltir-sveitar-fe-log) 3. Hinir raunverulegu styrkþegar ríkissjóðs (https://www.visir.is/g/20222302763d/hinir-raun-veru-legu-styrk-thegar-rikis-sjods) Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Smári Egilsson Sósíalistaflokkurinn Mest lesið Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Ég er eins og ég er – um heilbrigðisþjónustu við trans fólk Alma D. Möller Skoðun Skoðun Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Sjá meira
Ég hef skrifað greinar á Vísi undanfarna daga um skattaafslátt stjórnvalda til fjármagnseigenda, mest til 0,1% tekjuhæsta fólksins. Sjálfstæðisflokknum og fylgitunglum hans finnst það frábærlega snjallt að rukka helmingi lægri skatt af fjármagnstekjum en af launatekjum, vitandi að eigendur flokksins græða mest á þessari reglu; hin fáu ríku og valdamiklu. Og einmitt þess vegna hafa þau eina undantekningu á reglunni um lægri skatta á fjármagnstekjur. Veistu hver hún er? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Undantekningin eina er skattlagning á þær fjármagnstekjur sem skipta þig mestu og eru langstærsti hluti þeirra fjármagnstekna sem þú munt afla þér um þína daga. Það er ávöxtun lífeyrissjóðsins sem þú safnar upp yfir starfsævina. Hún er skattlögð öðru vísi en ávöxtun á auð hinna fáu ríku og valdamiklu. Og þessi öðruvísileiki er þér ekki í vil. Þegar þú borgar iðgjöld í lífeyrissjóð eru undanþegin skatti. Þú borgar tekjuskatt af laununum þínum að frádregnum iðgjöldunum. Þar til þú færð greitt út úr lífeyrissjóðnum þegar þú kemst á eftirlaunaaldur. Þá eru lífeyrisgreiðslurnar þínar skattlagðar eins og væru þær launatekjur, bæði höfuðstólinn sem byggðist upp af iðgjöldum af launum en líka ávöxtunin; arðurinn, söluhagnaðurinn og vextirnir; sem hafa safnast upp á þennan höfuðstól. Þegar ríki karlinn fær þúsund milljónir í ávöxtun á auð sinn borgar hann aðeins 22% í fjármagnstekjuskatt. Þegar þú færð 250 þúsund krónur út úr lífeyrissjóðnum þínum borgar þú skatta eins og fjármagnstekjurnar væru laun og mátt auk þess þola miklar skerðingar á ellilífeyririnn. Smá dæmi til útskýringar. Manneskja á eftirlaunum er í sambúð og hefur engar aðrar tekjur en ellilífeyri frá Tryggingastofnun. Hún fær 286.619 kr. í ellilífeyri, fjármálaráðherrann hrifsar af henni 36.226 kr. í skatt og eftir sitja 250.393 kr. Guð hjálpi henni til að lifa út mánuðinn. En ef sama manneskja hefði borgað af lágum launum í lífeyrissjóð alla sína hunds og kattartíð og fengi 250 þús. kr. úr sínum lífeyrissjóði? Þá myndi fjármálaráðherrann byrja á að skerða ellilífeyrinn um 101.250 kr. og síðan myndi hann taka 50.999 kr. í skatt ofan á þær 36.226 kr. sem hann tók áður. Blessuð manneskjan sæti þá eftir með 97.751 kr. af þessu 250 þús. kr. Fjármálaráðherrann hefði tekið til sín rúmar 152 þús. kr. eða 60,9%. Það er heldur betur hærri skattur en sá sem fjármagnseigendur borga af sinn ávöxtun. En nú kann einhver að rétta upp hönd og spyrja: Er skerðingin ekki vegna aukinna tekna frekar en mismunar á skattlagningu launa og fjármagns? Búum þá til dæmi um mann sem fær ekkert frá lífeyrissjóðnum en hins vegar 250 þús. kr. í fjármagnstekjur á mánuði. Fjármálaráðherrann skerði ellilífeyririnn hans um sömu upphæð og hinnar manneskjunnar, um 101.250 kr. En hann tekur ekki meira í skatt en áður heldur minna; 34.383 kr. í stað 36.226. Skerðing og skattar af þessum 250 þús. kr. eru því rúmar 99 þús. kr. eða 39,8%. Fjármálaráðherrann tæki tæplega 53 þús. kr. minna af þeim sem fengi fjármagnstekjur en þeim sem fengi lífeyristekjur, sem þó eru að stóru leyti byggðar upp af fjármagnstekjum. Fjármagnskarlinn fengi 53 þús. kr. meira til ráðstöfunar en launamanneskjan þótt bæði væru þau í raun að sækja sinn sparnað til að geta lifað eilítið skárra lífi í ellinni. Eini munurinn er að fjármálaráðherrann horfir með velvild til karlsins en finnst hann geta rúið launamanneskjuna inn að skinni. Hvers vegna er þetta svona? Hvers vegna borga hin fáu ríku og valdamiklu litla skatta af sínum fjármagnstekjum en hin mörgu fátæku og valdalitlu háa skatta af sínum launum og svo líka af sínum fjármagnstekjum? Hvað heldurðu? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Það er vegna þess að þú býrð ekki í lýðræðisríki þar sem lýðurinn ræður heldur í auðvaldsríki þar sem auðurinn ræður. Þú býrð í landi þar sem hver króna hefur eitt atkvæði og yfirtrompar þetta eina atkvæði sem þú færð á fjögurra ára fresti og breytir svo sem aldrei neinu. Sama stjórn heldur velli þótt stundum sé skipt um flokka. Þetta er stjórn hinnar auðugu stéttar. Stjórn fólksins sem á Ísland og allt sem í því er. Og þig þar með. Þess vegna er löngu kominn tími á byltingu. Það er óendanlega mikilvægt að hrekja auðvaldið frá völdum og taka hér upp lýðræði. Meðan þú hugsar hvernig þú getur orðið að liði í byltingunni hvet ég þig til að lesa þessar þrjár greinar um skatta sem ég hef skrifað á Vísi síðustu daga. Með fyrir fram þökk 1. Guðmundur í Brim borgar hlutfallslega minna í skatt en fólk með meðaltekjur (https://www.visir.is/g/20222301320d/gud-mundur-i-brim-borgar-hlut-falls-lega-minna-i-skatt-en-folk-med-medal-tekjur) 2. Skattkerfi sem hyglir hinum ríku og sveltir sveitarfélög (https://www.visir.is/g/20222302247d/skatt-kerfi-sem-hyglir-hinum-riku-og-sveltir-sveitar-fe-log) 3. Hinir raunverulegu styrkþegar ríkissjóðs (https://www.visir.is/g/20222302763d/hinir-raun-veru-legu-styrk-thegar-rikis-sjods) Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun