Þar sem fáir aðrir nenna Sigrún Edda Eðvarðsdóttir skrifar 25. maí 2022 15:30 AF MIKILVÆGI FORELDRASTARFS OG SAMSTARFS HEIMILA OG SKÓLA Á dögunum voru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla veitt í 27. sinn. en segja má að á þessum degi hafi gróskumiklum verkefnum innan skólasamfélagsins verið veitt verðskulduð athygli eða allt frá árinu 1996. Verkefni sem enn lifa góðu lífi í íslensku skólasamfélagi og við þekkjum til líkt og foreldraröltið er gott dæmi um en það var með fyrstu verkefnum sem hlutu Foreldraverðlaun Heimilis og skóla á sínum tíma. Í ávarpi mínu á þessum degi kom ég inn á mikilvægi foreldrastarfs í skólum landsins og mig langar að nota tækifærið og deila með ykkur hugleiðingum mínum. Vandasamt verkefni að virkja foreldra Við sem höfum komið að foreldrastarfi með einum eða öðrum hætti vitum flest að öll þessi verkefni verða ekki til af sjálfu sér. Það þarf bæði hugrekki og dugnað að ýta þeim úr vör og eins að viðhalda þeim. Þrátt fyrir að rannsóknir sýni það svart á hvítu að gott samstarf heimila og skóla sé veigamikill þáttur í bæði líðan og árangri nemenda hefur það oft á tíðum reynst vandasamt verkefni að virkja foreldra til formlegrar þátttöku innan skólasamfélagsins. Hugsanlega er mönnun foreldra í hlutverk bekkjarfulltrúa gott dæmi um slíkt. Að virkja foreldra og fá þá til að leiða það starf hefur nefnilega sums staðar reynst vandasamt. Það er ekki það, að ekki sé öfluga einstaklinga að finna innan foreldrasamfélagsins því eins og við vitum þá er þar gríðarlega mikill og öflugur mannauður sem mikilvægt er að virkja og ná til með jákvæðum og uppbyggilegum hætti. Ástæður þess að ég gerðist bekkjarfulltrúi Fyrir um tíu árum síðan lagði ég ásamt öðrum stjórnarmönnum í foreldrafélagi einu hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir óformlega könnun meðal nýkjörinna bekkjarfulltrúa til að öðlast innsýn í ástæður þess að þeir ákváðu að gefa kost á sér í hlutverkið. Mig langar að deila með ykkur nokkrum áhugaverðum svörum sem þar komu fram: Út af einskærum áhuga Forvitni Aldrei verið bekkjarfulltrúi Samfélagsleg skylda Af nauðsyn og góðmennsku Skyldurækni Þar sem enginn annar gaf kost á sér Út af aðgerðarleysi fyrra árs Að lokum hin fleyga setning, sem setið hefur hjá mér alla tíð síðan, þar sem fáir aðrir nenna. Ræðum mikilvægi góðs samstarfs heimila og skóla Hvort sem í þessum svörum búi ákveðin sannleikskorn eða ekki þá birtast hér ákveðnar vísbendingar. Við þurfum að tala upp mikilvægi foreldrastarfs og koma í veg fyrir þessi vandræðilegu og mögulega fyrirsjáanlegu augnablik á haustfundum kennara þegar þeir leita til foreldra um samstarf. Ef ávinningur og mikilvægi þessa samstarfs er óljós er það okkar sem samfélags að skýra það betur. Við hjá Heimili og skóla og sem landssamtök foreldra höfum í þessu samhengi verk að vinna í samstarfi við skólastjórnendur, kennara, foreldra og nemendur eða alla þá sem skólasamfélagið mynda. Foreldrastarf er forvarnarstarf Foreldrastarf er ekkert annað en forvarnarstarf og því er það afskaplega mikilvægt að við áttum okkur á mikilvægu hlutverki okkar sem skólaforeldra og því hvernig við getum látið til okkar taka á þeim vettvangi fyrir skólann og fyrir starfsumhverfi bæði kennara og nemenda. Við foreldrar berum nefnilega ábyrgð á menntun barnanna okkar og höfum það hlutverk að styðja við nám þeirra og eiga í uppbyggilegu samstarfi við kennara. Áherslur foreldrastarfs í skólum landsins hafa í gegnum árin endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi. Þar er lagður grunnur að góðri vináttu nemenda og ekki síður að samstarfi og samskiptum foreldra þar sem lögð er áhersla á að þeir hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi. Hugum að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi Hér eru ekki hin veraldlegu verðmæti í forgrunni heldur félagsauðurinn og hinn sterki vilji og mikli áhugi á að láta gott af sér leiða og gera gott samfélag enn betra. Með því hugarfari getum við svo sannarlega látið til okkar taka og haft áhrif á hvernig samfélag við viljum skapa börnunum okkar. Þannig eigum við að sama skapi að geta tekist á við áskoranir skólasamfélagsins á hverjum tíma. Við höfum nefnilega verk að vinna, ekki bara foreldrar eða kennarar heldur samfélagið allt. Ef við höfum ekki tíma né svigrúm til að huga að því sem skiptir máli, verðum við að fara að bretta upp ermar og setja í forgang að stuðla að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi. Í ár fagna Heimili og skóli 30 ára afmæli en á þeim tíma hefur margt gott áunnist. Það er von mín að þessar fáu línur geti orðið ykkur öllum hvatning til að láta til ykkar taka og gera gott skólasamfélag enn betra. Höfundur er fráfarandi formaður Heimilis og skóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigrún Edda Eðvarðsdóttir Börn og uppeldi Mest lesið Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson Skoðun Skoðun Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hvað er að frétta af humrinum? Jónas Páll Jónasson skrifar Skoðun Þeir greiða sem njóta, eða hvað? Jóhannes Þór Skúlason,Pálmi Viðar Snorrason skrifar Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar Skoðun Sigrar og raunir íslenska hestsins Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Góðir grannar Landsvirkjunar og við hin Kjartan Ágústsson skrifar Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi orkuspáa Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Þegar innflutningurinn ræður ríkjum Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Vladímír Pútín: Hvað er að marka hann? Steinar Björgvinsson skrifar Skoðun Örlög Úkraínu varða frið og öryggi á Íslandi Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Vegamál á tímum skattahækkana og vantrausts Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Konur og menntun Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris skrifar Skoðun Hanna Katrín og Co, koma til bjargar Björn Ólafsson skrifar Sjá meira
AF MIKILVÆGI FORELDRASTARFS OG SAMSTARFS HEIMILA OG SKÓLA Á dögunum voru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla veitt í 27. sinn. en segja má að á þessum degi hafi gróskumiklum verkefnum innan skólasamfélagsins verið veitt verðskulduð athygli eða allt frá árinu 1996. Verkefni sem enn lifa góðu lífi í íslensku skólasamfélagi og við þekkjum til líkt og foreldraröltið er gott dæmi um en það var með fyrstu verkefnum sem hlutu Foreldraverðlaun Heimilis og skóla á sínum tíma. Í ávarpi mínu á þessum degi kom ég inn á mikilvægi foreldrastarfs í skólum landsins og mig langar að nota tækifærið og deila með ykkur hugleiðingum mínum. Vandasamt verkefni að virkja foreldra Við sem höfum komið að foreldrastarfi með einum eða öðrum hætti vitum flest að öll þessi verkefni verða ekki til af sjálfu sér. Það þarf bæði hugrekki og dugnað að ýta þeim úr vör og eins að viðhalda þeim. Þrátt fyrir að rannsóknir sýni það svart á hvítu að gott samstarf heimila og skóla sé veigamikill þáttur í bæði líðan og árangri nemenda hefur það oft á tíðum reynst vandasamt verkefni að virkja foreldra til formlegrar þátttöku innan skólasamfélagsins. Hugsanlega er mönnun foreldra í hlutverk bekkjarfulltrúa gott dæmi um slíkt. Að virkja foreldra og fá þá til að leiða það starf hefur nefnilega sums staðar reynst vandasamt. Það er ekki það, að ekki sé öfluga einstaklinga að finna innan foreldrasamfélagsins því eins og við vitum þá er þar gríðarlega mikill og öflugur mannauður sem mikilvægt er að virkja og ná til með jákvæðum og uppbyggilegum hætti. Ástæður þess að ég gerðist bekkjarfulltrúi Fyrir um tíu árum síðan lagði ég ásamt öðrum stjórnarmönnum í foreldrafélagi einu hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir óformlega könnun meðal nýkjörinna bekkjarfulltrúa til að öðlast innsýn í ástæður þess að þeir ákváðu að gefa kost á sér í hlutverkið. Mig langar að deila með ykkur nokkrum áhugaverðum svörum sem þar komu fram: Út af einskærum áhuga Forvitni Aldrei verið bekkjarfulltrúi Samfélagsleg skylda Af nauðsyn og góðmennsku Skyldurækni Þar sem enginn annar gaf kost á sér Út af aðgerðarleysi fyrra árs Að lokum hin fleyga setning, sem setið hefur hjá mér alla tíð síðan, þar sem fáir aðrir nenna. Ræðum mikilvægi góðs samstarfs heimila og skóla Hvort sem í þessum svörum búi ákveðin sannleikskorn eða ekki þá birtast hér ákveðnar vísbendingar. Við þurfum að tala upp mikilvægi foreldrastarfs og koma í veg fyrir þessi vandræðilegu og mögulega fyrirsjáanlegu augnablik á haustfundum kennara þegar þeir leita til foreldra um samstarf. Ef ávinningur og mikilvægi þessa samstarfs er óljós er það okkar sem samfélags að skýra það betur. Við hjá Heimili og skóla og sem landssamtök foreldra höfum í þessu samhengi verk að vinna í samstarfi við skólastjórnendur, kennara, foreldra og nemendur eða alla þá sem skólasamfélagið mynda. Foreldrastarf er forvarnarstarf Foreldrastarf er ekkert annað en forvarnarstarf og því er það afskaplega mikilvægt að við áttum okkur á mikilvægu hlutverki okkar sem skólaforeldra og því hvernig við getum látið til okkar taka á þeim vettvangi fyrir skólann og fyrir starfsumhverfi bæði kennara og nemenda. Við foreldrar berum nefnilega ábyrgð á menntun barnanna okkar og höfum það hlutverk að styðja við nám þeirra og eiga í uppbyggilegu samstarfi við kennara. Áherslur foreldrastarfs í skólum landsins hafa í gegnum árin endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi. Þar er lagður grunnur að góðri vináttu nemenda og ekki síður að samstarfi og samskiptum foreldra þar sem lögð er áhersla á að þeir hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi. Hugum að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi Hér eru ekki hin veraldlegu verðmæti í forgrunni heldur félagsauðurinn og hinn sterki vilji og mikli áhugi á að láta gott af sér leiða og gera gott samfélag enn betra. Með því hugarfari getum við svo sannarlega látið til okkar taka og haft áhrif á hvernig samfélag við viljum skapa börnunum okkar. Þannig eigum við að sama skapi að geta tekist á við áskoranir skólasamfélagsins á hverjum tíma. Við höfum nefnilega verk að vinna, ekki bara foreldrar eða kennarar heldur samfélagið allt. Ef við höfum ekki tíma né svigrúm til að huga að því sem skiptir máli, verðum við að fara að bretta upp ermar og setja í forgang að stuðla að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi. Í ár fagna Heimili og skóli 30 ára afmæli en á þeim tíma hefur margt gott áunnist. Það er von mín að þessar fáu línur geti orðið ykkur öllum hvatning til að láta til ykkar taka og gera gott skólasamfélag enn betra. Höfundur er fráfarandi formaður Heimilis og skóla.
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris skrifar