Þar sem fáir aðrir nenna Sigrún Edda Eðvarðsdóttir skrifar 25. maí 2022 15:30 AF MIKILVÆGI FORELDRASTARFS OG SAMSTARFS HEIMILA OG SKÓLA Á dögunum voru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla veitt í 27. sinn. en segja má að á þessum degi hafi gróskumiklum verkefnum innan skólasamfélagsins verið veitt verðskulduð athygli eða allt frá árinu 1996. Verkefni sem enn lifa góðu lífi í íslensku skólasamfélagi og við þekkjum til líkt og foreldraröltið er gott dæmi um en það var með fyrstu verkefnum sem hlutu Foreldraverðlaun Heimilis og skóla á sínum tíma. Í ávarpi mínu á þessum degi kom ég inn á mikilvægi foreldrastarfs í skólum landsins og mig langar að nota tækifærið og deila með ykkur hugleiðingum mínum. Vandasamt verkefni að virkja foreldra Við sem höfum komið að foreldrastarfi með einum eða öðrum hætti vitum flest að öll þessi verkefni verða ekki til af sjálfu sér. Það þarf bæði hugrekki og dugnað að ýta þeim úr vör og eins að viðhalda þeim. Þrátt fyrir að rannsóknir sýni það svart á hvítu að gott samstarf heimila og skóla sé veigamikill þáttur í bæði líðan og árangri nemenda hefur það oft á tíðum reynst vandasamt verkefni að virkja foreldra til formlegrar þátttöku innan skólasamfélagsins. Hugsanlega er mönnun foreldra í hlutverk bekkjarfulltrúa gott dæmi um slíkt. Að virkja foreldra og fá þá til að leiða það starf hefur nefnilega sums staðar reynst vandasamt. Það er ekki það, að ekki sé öfluga einstaklinga að finna innan foreldrasamfélagsins því eins og við vitum þá er þar gríðarlega mikill og öflugur mannauður sem mikilvægt er að virkja og ná til með jákvæðum og uppbyggilegum hætti. Ástæður þess að ég gerðist bekkjarfulltrúi Fyrir um tíu árum síðan lagði ég ásamt öðrum stjórnarmönnum í foreldrafélagi einu hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir óformlega könnun meðal nýkjörinna bekkjarfulltrúa til að öðlast innsýn í ástæður þess að þeir ákváðu að gefa kost á sér í hlutverkið. Mig langar að deila með ykkur nokkrum áhugaverðum svörum sem þar komu fram: Út af einskærum áhuga Forvitni Aldrei verið bekkjarfulltrúi Samfélagsleg skylda Af nauðsyn og góðmennsku Skyldurækni Þar sem enginn annar gaf kost á sér Út af aðgerðarleysi fyrra árs Að lokum hin fleyga setning, sem setið hefur hjá mér alla tíð síðan, þar sem fáir aðrir nenna. Ræðum mikilvægi góðs samstarfs heimila og skóla Hvort sem í þessum svörum búi ákveðin sannleikskorn eða ekki þá birtast hér ákveðnar vísbendingar. Við þurfum að tala upp mikilvægi foreldrastarfs og koma í veg fyrir þessi vandræðilegu og mögulega fyrirsjáanlegu augnablik á haustfundum kennara þegar þeir leita til foreldra um samstarf. Ef ávinningur og mikilvægi þessa samstarfs er óljós er það okkar sem samfélags að skýra það betur. Við hjá Heimili og skóla og sem landssamtök foreldra höfum í þessu samhengi verk að vinna í samstarfi við skólastjórnendur, kennara, foreldra og nemendur eða alla þá sem skólasamfélagið mynda. Foreldrastarf er forvarnarstarf Foreldrastarf er ekkert annað en forvarnarstarf og því er það afskaplega mikilvægt að við áttum okkur á mikilvægu hlutverki okkar sem skólaforeldra og því hvernig við getum látið til okkar taka á þeim vettvangi fyrir skólann og fyrir starfsumhverfi bæði kennara og nemenda. Við foreldrar berum nefnilega ábyrgð á menntun barnanna okkar og höfum það hlutverk að styðja við nám þeirra og eiga í uppbyggilegu samstarfi við kennara. Áherslur foreldrastarfs í skólum landsins hafa í gegnum árin endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi. Þar er lagður grunnur að góðri vináttu nemenda og ekki síður að samstarfi og samskiptum foreldra þar sem lögð er áhersla á að þeir hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi. Hugum að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi Hér eru ekki hin veraldlegu verðmæti í forgrunni heldur félagsauðurinn og hinn sterki vilji og mikli áhugi á að láta gott af sér leiða og gera gott samfélag enn betra. Með því hugarfari getum við svo sannarlega látið til okkar taka og haft áhrif á hvernig samfélag við viljum skapa börnunum okkar. Þannig eigum við að sama skapi að geta tekist á við áskoranir skólasamfélagsins á hverjum tíma. Við höfum nefnilega verk að vinna, ekki bara foreldrar eða kennarar heldur samfélagið allt. Ef við höfum ekki tíma né svigrúm til að huga að því sem skiptir máli, verðum við að fara að bretta upp ermar og setja í forgang að stuðla að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi. Í ár fagna Heimili og skóli 30 ára afmæli en á þeim tíma hefur margt gott áunnist. Það er von mín að þessar fáu línur geti orðið ykkur öllum hvatning til að láta til ykkar taka og gera gott skólasamfélag enn betra. Höfundur er fráfarandi formaður Heimilis og skóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigrún Edda Eðvarðsdóttir Börn og uppeldi Mest lesið Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans Skoðun Skoðun Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
AF MIKILVÆGI FORELDRASTARFS OG SAMSTARFS HEIMILA OG SKÓLA Á dögunum voru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla veitt í 27. sinn. en segja má að á þessum degi hafi gróskumiklum verkefnum innan skólasamfélagsins verið veitt verðskulduð athygli eða allt frá árinu 1996. Verkefni sem enn lifa góðu lífi í íslensku skólasamfélagi og við þekkjum til líkt og foreldraröltið er gott dæmi um en það var með fyrstu verkefnum sem hlutu Foreldraverðlaun Heimilis og skóla á sínum tíma. Í ávarpi mínu á þessum degi kom ég inn á mikilvægi foreldrastarfs í skólum landsins og mig langar að nota tækifærið og deila með ykkur hugleiðingum mínum. Vandasamt verkefni að virkja foreldra Við sem höfum komið að foreldrastarfi með einum eða öðrum hætti vitum flest að öll þessi verkefni verða ekki til af sjálfu sér. Það þarf bæði hugrekki og dugnað að ýta þeim úr vör og eins að viðhalda þeim. Þrátt fyrir að rannsóknir sýni það svart á hvítu að gott samstarf heimila og skóla sé veigamikill þáttur í bæði líðan og árangri nemenda hefur það oft á tíðum reynst vandasamt verkefni að virkja foreldra til formlegrar þátttöku innan skólasamfélagsins. Hugsanlega er mönnun foreldra í hlutverk bekkjarfulltrúa gott dæmi um slíkt. Að virkja foreldra og fá þá til að leiða það starf hefur nefnilega sums staðar reynst vandasamt. Það er ekki það, að ekki sé öfluga einstaklinga að finna innan foreldrasamfélagsins því eins og við vitum þá er þar gríðarlega mikill og öflugur mannauður sem mikilvægt er að virkja og ná til með jákvæðum og uppbyggilegum hætti. Ástæður þess að ég gerðist bekkjarfulltrúi Fyrir um tíu árum síðan lagði ég ásamt öðrum stjórnarmönnum í foreldrafélagi einu hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir óformlega könnun meðal nýkjörinna bekkjarfulltrúa til að öðlast innsýn í ástæður þess að þeir ákváðu að gefa kost á sér í hlutverkið. Mig langar að deila með ykkur nokkrum áhugaverðum svörum sem þar komu fram: Út af einskærum áhuga Forvitni Aldrei verið bekkjarfulltrúi Samfélagsleg skylda Af nauðsyn og góðmennsku Skyldurækni Þar sem enginn annar gaf kost á sér Út af aðgerðarleysi fyrra árs Að lokum hin fleyga setning, sem setið hefur hjá mér alla tíð síðan, þar sem fáir aðrir nenna. Ræðum mikilvægi góðs samstarfs heimila og skóla Hvort sem í þessum svörum búi ákveðin sannleikskorn eða ekki þá birtast hér ákveðnar vísbendingar. Við þurfum að tala upp mikilvægi foreldrastarfs og koma í veg fyrir þessi vandræðilegu og mögulega fyrirsjáanlegu augnablik á haustfundum kennara þegar þeir leita til foreldra um samstarf. Ef ávinningur og mikilvægi þessa samstarfs er óljós er það okkar sem samfélags að skýra það betur. Við hjá Heimili og skóla og sem landssamtök foreldra höfum í þessu samhengi verk að vinna í samstarfi við skólastjórnendur, kennara, foreldra og nemendur eða alla þá sem skólasamfélagið mynda. Foreldrastarf er forvarnarstarf Foreldrastarf er ekkert annað en forvarnarstarf og því er það afskaplega mikilvægt að við áttum okkur á mikilvægu hlutverki okkar sem skólaforeldra og því hvernig við getum látið til okkar taka á þeim vettvangi fyrir skólann og fyrir starfsumhverfi bæði kennara og nemenda. Við foreldrar berum nefnilega ábyrgð á menntun barnanna okkar og höfum það hlutverk að styðja við nám þeirra og eiga í uppbyggilegu samstarfi við kennara. Áherslur foreldrastarfs í skólum landsins hafa í gegnum árin endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi. Þar er lagður grunnur að góðri vináttu nemenda og ekki síður að samstarfi og samskiptum foreldra þar sem lögð er áhersla á að þeir hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi. Hugum að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi Hér eru ekki hin veraldlegu verðmæti í forgrunni heldur félagsauðurinn og hinn sterki vilji og mikli áhugi á að láta gott af sér leiða og gera gott samfélag enn betra. Með því hugarfari getum við svo sannarlega látið til okkar taka og haft áhrif á hvernig samfélag við viljum skapa börnunum okkar. Þannig eigum við að sama skapi að geta tekist á við áskoranir skólasamfélagsins á hverjum tíma. Við höfum nefnilega verk að vinna, ekki bara foreldrar eða kennarar heldur samfélagið allt. Ef við höfum ekki tíma né svigrúm til að huga að því sem skiptir máli, verðum við að fara að bretta upp ermar og setja í forgang að stuðla að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi. Í ár fagna Heimili og skóli 30 ára afmæli en á þeim tíma hefur margt gott áunnist. Það er von mín að þessar fáu línur geti orðið ykkur öllum hvatning til að láta til ykkar taka og gera gott skólasamfélag enn betra. Höfundur er fráfarandi formaður Heimilis og skóla.
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun