Ákall til persónuverndar- og lögregluyfirvalda Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar 18. nóvember 2021 11:31 Eins og flest vita birti Sigurður G. Guðjónsson hæstaréttarlögfræðingur brot úr lögregluskýrslunum mínum á Facebook síðu sinni fyrir um það bil tveim mánuðum síðan. Ég hef kært hann til persónuverndar og lögreglu fyrir athæfið. Sigurður Örn Hilmarsson formaður lögmannafélagsins sagði um málið í viðtali: „Mér var sjálfum mjög brugðið þegar ég las þetta í morgun og fæ ekki skilið hvernig lögmanni getur dottið í hug að birta lögregluskýrslur eða viðkvæm gögn úr sakamálarannsókn á samfélagsmiðlum“. Einnig sagði hann „Í öllu falli fæ ég ekki séð að svona lagað eigi erindi á samfélagsmiðlum...“. Þess má geta að þetta var til umfjöllunar í tvígang í fréttum Stöðvar 2 þar sem ég fékk þær upplýsingar persónulega frá fréttastofunni að gögnin úr lögregluskýrslunni minni yrðu blörruð. Ofangreind dæmi benda til þess að hegðun Sigurðar G hafi verið fordæmd af hinum ýmsu aðilum og í grein sem birtist á Vísi kemur meðal annars fram „Margir gagnrýna birtingu gagnanna í viðkvæmu máli á borð við þetta...“. Þann 2. nóvember síðastliðinn birtist aðsendur pistill á Vísi með innihaldi úr lögregluskýrslu þolanda í opnu dómsmáli. Höfundur pistilsins er Jón Baldvin Hannibalsson og greinin hans var birt viku áður en dómur var kveðinn upp og hann sýknaður. Þessi pistill minn er skrifaður í þeim tilgangi að gagnrýna fjölmiðla sem fordæmdu hegðun Sigurðar G en taka síðan þátt í aðför að þolanda í öðru ofbeldismáli með því að birta gögn úr hennar lögregluskýrslu á fréttasíðu sinni. Samkvæmt ritstjórnarstefnu fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar kemur fram að í umfjöllun um viðkvæm málefni skuli „Fréttastofan forðast að birta ... persónugreinanlegar upplýsingar“. Í pistli Jón Baldvins, þar sem hann birtir brot úr lögregluskýrslu Carmenar Jóhannsdóttur, eru persónugreinanlegar upplýsingar um vitni hennar í málinu sem Jón Baldvin nafngreinir svo síðar í pistlinum. Ég geri mér grein fyrir að þessi pistill var ekki skrifaður af blaðamanni en ritstjórnarstefnan hlýtur að eiga við um alla fréttamennsku Vísis og því ættu aðsendar greinar að falla þar undir. Það eru til fyrri dæmi um að gögnum úr sakamálum sé lekið til fjölmiðla og birtist grein eftir hæstaréttarlögfræðing þess efnis í lögmannablaðinu fyrir 16 árum síðan, eða árið 2005. Í greininni er það meðal annars gagnrýnt þegar lögregluskýrslum er lekið í fjölmiðla; „Öllu alvarlegra hlýtur þó að vera þegar upplýsingar úr lögregluskýrslum á rannsóknarstigi máls hafa ratað í fjölmiðla...“. Í byrjun þessa árs birtist frétt um að gögnum úr viðkvæmri rannsókn á starfsemi lögreglufulltrúa hafi verið lekið, þar á meðal persónugreinanlegum upplýsingum um aðra lögreglumenn og yfirmenn innan lögreglunnar úr lögregluskýrslum þeirra. Kolbrún Benediktsdóttir, varahéraðssaksóknari, staðfesti í fréttinni að málið væri strax komið til skoðunar hjá embættinu og litið alvarlegum augum. Í tengslum við sama mál greindi Margeir Sveinsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu, frá því að það væri mjög slæmt þegar persónugreinanlegum upplýsingum úr rannsókn sakamáls sé dreift. Vert er að taka fram að þegar þessi leki átti sér stað var búið að taka málið fyrir og hafði lekinn því ekki áhrif á rannsókn málsins. Leki á lögregluskýrslum getur verið mjög skaðlegur fyrir þá sem fyrir því verða og getur haft áhrif á málið sjálft ef það er á rannsóknarstigi. Að leka persónurekjanlegum upplýsingum um brotaþola ofbeldis út frá lögregluskýrslu getur einnig stofnað viðkomandi í lífshættu. Afhverju er það litið alvarlegri augum þegar persónurekjanlegum upplýsingum úr skýrslu lögreglumanna er lekið? Ætlum við sem samfélag bara að leyfa því að gerast að lögregluskýrslum brotaþola í ofbeldismálum sé lekið á internetið og í fjölmiðla án nokkurskonar afleiðinga? Hversu mörgum lögregluskýrslum þolanda ofbeldis þarf að vera lekið áður en gripið verður til einhverskonar aðgerða? Í tilfelli Jóns Baldvins var ekki komin úrlausn í dómsmálinu þegar hann tekur ákvörðun um að leka broti úr lögregluskýrslu Carmenar í fjölmiðla. Þann 14. nóvember síðastliðinn gerði Sigurður G grein fyrir því í viðtali á Bylgjunni að hann hafi ekki enn fengið kærurnar birtar, tveimur mánuðum eftir að þær voru lagðar fram. Samkvæmt upplýsingum á heimasíðu Persónuverndar kemur fram að áætlaður afgreiðslutími kvartana sé 9 – 15 mánuðir. Við þekkjum það vel að mál hjá lögregluyfirvöldum taka oft langan tíma en hvernig væri að taka þessi mál hraðar fyrir til að fordæma þessa hegðun? Ég velti því fyrir mér hvers vegna þolendur ofbeldis njóta ekki verndar hjá lögreglu- og persónuverndaryfirvöldum og af hverju raunin sé sú að auðvelt sé að leka lögregluskýrslum þeirra. Höfundur er meistaranemi í félagsráðgjöf og baráttukona fyrir þolendum ofbeldis og þöggunar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Persónuvernd Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir Skoðun Skoðun Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hvað er að frétta af humrinum? Jónas Páll Jónasson skrifar Skoðun Þeir greiða sem njóta, eða hvað? Jóhannes Þór Skúlason,Pálmi Viðar Snorrason skrifar Sjá meira
Eins og flest vita birti Sigurður G. Guðjónsson hæstaréttarlögfræðingur brot úr lögregluskýrslunum mínum á Facebook síðu sinni fyrir um það bil tveim mánuðum síðan. Ég hef kært hann til persónuverndar og lögreglu fyrir athæfið. Sigurður Örn Hilmarsson formaður lögmannafélagsins sagði um málið í viðtali: „Mér var sjálfum mjög brugðið þegar ég las þetta í morgun og fæ ekki skilið hvernig lögmanni getur dottið í hug að birta lögregluskýrslur eða viðkvæm gögn úr sakamálarannsókn á samfélagsmiðlum“. Einnig sagði hann „Í öllu falli fæ ég ekki séð að svona lagað eigi erindi á samfélagsmiðlum...“. Þess má geta að þetta var til umfjöllunar í tvígang í fréttum Stöðvar 2 þar sem ég fékk þær upplýsingar persónulega frá fréttastofunni að gögnin úr lögregluskýrslunni minni yrðu blörruð. Ofangreind dæmi benda til þess að hegðun Sigurðar G hafi verið fordæmd af hinum ýmsu aðilum og í grein sem birtist á Vísi kemur meðal annars fram „Margir gagnrýna birtingu gagnanna í viðkvæmu máli á borð við þetta...“. Þann 2. nóvember síðastliðinn birtist aðsendur pistill á Vísi með innihaldi úr lögregluskýrslu þolanda í opnu dómsmáli. Höfundur pistilsins er Jón Baldvin Hannibalsson og greinin hans var birt viku áður en dómur var kveðinn upp og hann sýknaður. Þessi pistill minn er skrifaður í þeim tilgangi að gagnrýna fjölmiðla sem fordæmdu hegðun Sigurðar G en taka síðan þátt í aðför að þolanda í öðru ofbeldismáli með því að birta gögn úr hennar lögregluskýrslu á fréttasíðu sinni. Samkvæmt ritstjórnarstefnu fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar kemur fram að í umfjöllun um viðkvæm málefni skuli „Fréttastofan forðast að birta ... persónugreinanlegar upplýsingar“. Í pistli Jón Baldvins, þar sem hann birtir brot úr lögregluskýrslu Carmenar Jóhannsdóttur, eru persónugreinanlegar upplýsingar um vitni hennar í málinu sem Jón Baldvin nafngreinir svo síðar í pistlinum. Ég geri mér grein fyrir að þessi pistill var ekki skrifaður af blaðamanni en ritstjórnarstefnan hlýtur að eiga við um alla fréttamennsku Vísis og því ættu aðsendar greinar að falla þar undir. Það eru til fyrri dæmi um að gögnum úr sakamálum sé lekið til fjölmiðla og birtist grein eftir hæstaréttarlögfræðing þess efnis í lögmannablaðinu fyrir 16 árum síðan, eða árið 2005. Í greininni er það meðal annars gagnrýnt þegar lögregluskýrslum er lekið í fjölmiðla; „Öllu alvarlegra hlýtur þó að vera þegar upplýsingar úr lögregluskýrslum á rannsóknarstigi máls hafa ratað í fjölmiðla...“. Í byrjun þessa árs birtist frétt um að gögnum úr viðkvæmri rannsókn á starfsemi lögreglufulltrúa hafi verið lekið, þar á meðal persónugreinanlegum upplýsingum um aðra lögreglumenn og yfirmenn innan lögreglunnar úr lögregluskýrslum þeirra. Kolbrún Benediktsdóttir, varahéraðssaksóknari, staðfesti í fréttinni að málið væri strax komið til skoðunar hjá embættinu og litið alvarlegum augum. Í tengslum við sama mál greindi Margeir Sveinsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu, frá því að það væri mjög slæmt þegar persónugreinanlegum upplýsingum úr rannsókn sakamáls sé dreift. Vert er að taka fram að þegar þessi leki átti sér stað var búið að taka málið fyrir og hafði lekinn því ekki áhrif á rannsókn málsins. Leki á lögregluskýrslum getur verið mjög skaðlegur fyrir þá sem fyrir því verða og getur haft áhrif á málið sjálft ef það er á rannsóknarstigi. Að leka persónurekjanlegum upplýsingum um brotaþola ofbeldis út frá lögregluskýrslu getur einnig stofnað viðkomandi í lífshættu. Afhverju er það litið alvarlegri augum þegar persónurekjanlegum upplýsingum úr skýrslu lögreglumanna er lekið? Ætlum við sem samfélag bara að leyfa því að gerast að lögregluskýrslum brotaþola í ofbeldismálum sé lekið á internetið og í fjölmiðla án nokkurskonar afleiðinga? Hversu mörgum lögregluskýrslum þolanda ofbeldis þarf að vera lekið áður en gripið verður til einhverskonar aðgerða? Í tilfelli Jóns Baldvins var ekki komin úrlausn í dómsmálinu þegar hann tekur ákvörðun um að leka broti úr lögregluskýrslu Carmenar í fjölmiðla. Þann 14. nóvember síðastliðinn gerði Sigurður G grein fyrir því í viðtali á Bylgjunni að hann hafi ekki enn fengið kærurnar birtar, tveimur mánuðum eftir að þær voru lagðar fram. Samkvæmt upplýsingum á heimasíðu Persónuverndar kemur fram að áætlaður afgreiðslutími kvartana sé 9 – 15 mánuðir. Við þekkjum það vel að mál hjá lögregluyfirvöldum taka oft langan tíma en hvernig væri að taka þessi mál hraðar fyrir til að fordæma þessa hegðun? Ég velti því fyrir mér hvers vegna þolendur ofbeldis njóta ekki verndar hjá lögreglu- og persónuverndaryfirvöldum og af hverju raunin sé sú að auðvelt sé að leka lögregluskýrslum þeirra. Höfundur er meistaranemi í félagsráðgjöf og baráttukona fyrir þolendum ofbeldis og þöggunar.
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun