Tilbúið samþykki Ari Tryggvason skrifar 14. júlí 2021 20:01 Fyrir stuttu var síðasti hópbólusetningardagurinn hér á höfuðborgarsvæðinu, í það minnsta um stundir. Því var slúttað með bravör, með lifandi tónlist og plötusnúði. Bólusetningarátakið hér á höfuðborgarsvæðinu hefur einmitt einkennst af einhvers konar stemmningu, árshátíðar- eða útskriftarstemmningu. Fyrsti stóri bólusetningardagurinn var mjög sérstakur, hátíðarstemmning með dramatískri tangótónlist kammersveitar Sinfóníuhljómsveitarinnar. Öll þessi stemmning vekur mann til umhugsunar. Hún virkar líkt og hópefling. Það er kannski ekki nema von að maður leiði hugann að almannatengslum (Public Relation). Slík starfsemi virðist leika æ stærra hlutverk í lífi okkar. Í framhaldi af því langar mig til að rifja upp atburð sem hafði mikil áhrif á Bandaríkjamenn og heiminn allann. Nayirah og almannatengsl Þann 10. október, 1990 vitnaði hin 15 ára Nayirah fyrir þingnefnd fulltrúadeildarinnar í Bandaríkjunum varðandi mannréttindi (House Human Rights Caucus). Þar sagði hún frá, með grátstafinn í kverkunum, hvernig íraskir hermenn ruddust inn í al-Addan sjúkrahúsið í Kúvæt þar sem hún vann sem sjálfboðaliði á fæðingardeildinni. Hitakössunum var rutt um koll af hermönnunum svo hvítvoðungarnir mættu deyja á köldu gólfinu. Stúlkan reyndist vera dóttir Sheikh Saud Nasir al-Sabah, sendiherra Bandaríkjanna í Kuvæt. Þessi atburður var uppspuni frá rótum. Almannatengslafyrirtækið Hill & Knowlton hannaði hann til að selja almenningi stríðið gegn Írak, fyrra stríðið, Operation Desert Storm. Almannatengsl Árið 1928 kom út bókin „Propaganda‟ eftir Edward Bernays (frændi Sigmunds Freuds og fjallað er um þá báða í merkri heimildarmynd BBC; „Century of the Self‟) þar sem upphafskafli bókarinnar lýsir því hvernig meðvituð stýring viðhorfa og hátta fjöldans er mikilvægur þáttur hvers lýðræðissamfélags. Nýting þess skapar skuggastjórn, hina raunverulegu stjórn. Höfundur útskýrir hvernig almannaviðhorf virka og hvernig má virkja það af þeim er leita eftir almennu samþykki fyrir ákveðinni hugmynd eða vöru. Þó Bernays hafi verið brautryðjandi á sínu sviði varð hann fyrir miklum áhrifum frá Walter Lippmann og bók hans „Public Opinion‟ sem kom út nokkrum árum fyrr eða árið 1922. Þar ályktaði Lippmann, að hópurinn, þ.e. fólkið, aðgreindi sig greinilega frá einstaklingseðlinu, hvað varðar þá þætti sem stýra hvötum og tilfinningum sem ekki næst að útskýra út frá þekkingu okkar á sálfræði einstaklingsins. Þá vaknar upp sú spurning, að ef við áttum okkur á því hvernig hóphugsunin virkar, er þá ekki mögulegt að stjórna og leiða fjöldann eftir okkar höfði án hans vitundar? Boðunin og óttinn Er nema von að maður spyrji sig hvort fingrafar almannatengsla sé á bólusetningaráætlun heilbrigðisyfirvalda? Fólk fær boðun í bólusetningu þar sem fyrirkomulag boðunarinnar gefur lítið svigrúm til að hugsa sig um og margir hlaupa til af ótta við að missa af lestinni; frelsi til að ferðast, starfsöryggi o.s.frv. o.s.frv. Vert er að hafa í huga að helstu upplýsingar um virkni og öryggi bóluefnanna sem við fáum, koma frá framleiðendum sjálfum. Fréttatilkynningar, hvaða nafni sem þær nefnast, er stór hluti þeirra frétta sem við fáum í gegnum helstu fjölmiðla. Gleymum því ekki að bólusetningarnar eru á skilyrtu markaðsleyfi eða neyðarleyfi Evrópsku lyfjastofnunarinnar. Það þýðir rannsókn, rannsókn sem stendur yfir til ársins 2023. Er um upplýst samþykki þeirra að ræða sem taka þátt í „rannsókninni‟? Svo virðist ekki vera, í það minnsta ekki með tilliti til þeirra boðunaraðferða sem sóttvarnarlæknir notar eða þeirri færibandavinnu sem viðhöfð hefur verið á stóru bólusetningardögunum í Laugardalshöll. Er nema von að spurt sé; hvar eru upplýsingarnar til upplýsts samþykkis? Á óttinn að fylla upp í það tómarúm? Höfundur er kominn á eftirlaun og virkur í kóviðspyrnunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason Skoðun Hvaða einkunn fékkst þú á bílprófinu? Grétar Birgisson Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson Skoðun Flugnám - Annar hluti: Afskiptaleysi stjórnvalda Matthías Arngrímsson Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson Skoðun Dæmt um efni, Hörður Árni Finnsson,Elvar Örn Friðriksson,Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Halldór 12.07.25 Halldór Sóvésk sápuópera Franklín Ernir Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvaða einkunn fékkst þú á bílprófinu? Grétar Birgisson skrifar Skoðun Að koma út í lífið með verri forgjöf, hvernig tilfinning er það? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason skrifar Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Dæmt um efni, Hörður Árni Finnsson,Elvar Örn Friðriksson,Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Flugnám - Annar hluti: Afskiptaleysi stjórnvalda Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Sóvésk sápuópera Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmir sig sjálft Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Mega blaðamenn ljúga? Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um nægjusemi í heimi neyslubrjálæðis Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Samstarf er lykill að framtíðinni Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Hver erum við? Hvert stefnum við? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar Skoðun Hugtakið valdarán gengisfellt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ábyrgðin er þeirra Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Dæmt um form, ekki efni Hörður Arnarson skrifar Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Um fundarstjórn forseta Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hjálpartæki – fyrir hverja? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Flugnám - Fyrsti hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Sjá meira
Fyrir stuttu var síðasti hópbólusetningardagurinn hér á höfuðborgarsvæðinu, í það minnsta um stundir. Því var slúttað með bravör, með lifandi tónlist og plötusnúði. Bólusetningarátakið hér á höfuðborgarsvæðinu hefur einmitt einkennst af einhvers konar stemmningu, árshátíðar- eða útskriftarstemmningu. Fyrsti stóri bólusetningardagurinn var mjög sérstakur, hátíðarstemmning með dramatískri tangótónlist kammersveitar Sinfóníuhljómsveitarinnar. Öll þessi stemmning vekur mann til umhugsunar. Hún virkar líkt og hópefling. Það er kannski ekki nema von að maður leiði hugann að almannatengslum (Public Relation). Slík starfsemi virðist leika æ stærra hlutverk í lífi okkar. Í framhaldi af því langar mig til að rifja upp atburð sem hafði mikil áhrif á Bandaríkjamenn og heiminn allann. Nayirah og almannatengsl Þann 10. október, 1990 vitnaði hin 15 ára Nayirah fyrir þingnefnd fulltrúadeildarinnar í Bandaríkjunum varðandi mannréttindi (House Human Rights Caucus). Þar sagði hún frá, með grátstafinn í kverkunum, hvernig íraskir hermenn ruddust inn í al-Addan sjúkrahúsið í Kúvæt þar sem hún vann sem sjálfboðaliði á fæðingardeildinni. Hitakössunum var rutt um koll af hermönnunum svo hvítvoðungarnir mættu deyja á köldu gólfinu. Stúlkan reyndist vera dóttir Sheikh Saud Nasir al-Sabah, sendiherra Bandaríkjanna í Kuvæt. Þessi atburður var uppspuni frá rótum. Almannatengslafyrirtækið Hill & Knowlton hannaði hann til að selja almenningi stríðið gegn Írak, fyrra stríðið, Operation Desert Storm. Almannatengsl Árið 1928 kom út bókin „Propaganda‟ eftir Edward Bernays (frændi Sigmunds Freuds og fjallað er um þá báða í merkri heimildarmynd BBC; „Century of the Self‟) þar sem upphafskafli bókarinnar lýsir því hvernig meðvituð stýring viðhorfa og hátta fjöldans er mikilvægur þáttur hvers lýðræðissamfélags. Nýting þess skapar skuggastjórn, hina raunverulegu stjórn. Höfundur útskýrir hvernig almannaviðhorf virka og hvernig má virkja það af þeim er leita eftir almennu samþykki fyrir ákveðinni hugmynd eða vöru. Þó Bernays hafi verið brautryðjandi á sínu sviði varð hann fyrir miklum áhrifum frá Walter Lippmann og bók hans „Public Opinion‟ sem kom út nokkrum árum fyrr eða árið 1922. Þar ályktaði Lippmann, að hópurinn, þ.e. fólkið, aðgreindi sig greinilega frá einstaklingseðlinu, hvað varðar þá þætti sem stýra hvötum og tilfinningum sem ekki næst að útskýra út frá þekkingu okkar á sálfræði einstaklingsins. Þá vaknar upp sú spurning, að ef við áttum okkur á því hvernig hóphugsunin virkar, er þá ekki mögulegt að stjórna og leiða fjöldann eftir okkar höfði án hans vitundar? Boðunin og óttinn Er nema von að maður spyrji sig hvort fingrafar almannatengsla sé á bólusetningaráætlun heilbrigðisyfirvalda? Fólk fær boðun í bólusetningu þar sem fyrirkomulag boðunarinnar gefur lítið svigrúm til að hugsa sig um og margir hlaupa til af ótta við að missa af lestinni; frelsi til að ferðast, starfsöryggi o.s.frv. o.s.frv. Vert er að hafa í huga að helstu upplýsingar um virkni og öryggi bóluefnanna sem við fáum, koma frá framleiðendum sjálfum. Fréttatilkynningar, hvaða nafni sem þær nefnast, er stór hluti þeirra frétta sem við fáum í gegnum helstu fjölmiðla. Gleymum því ekki að bólusetningarnar eru á skilyrtu markaðsleyfi eða neyðarleyfi Evrópsku lyfjastofnunarinnar. Það þýðir rannsókn, rannsókn sem stendur yfir til ársins 2023. Er um upplýst samþykki þeirra að ræða sem taka þátt í „rannsókninni‟? Svo virðist ekki vera, í það minnsta ekki með tilliti til þeirra boðunaraðferða sem sóttvarnarlæknir notar eða þeirri færibandavinnu sem viðhöfð hefur verið á stóru bólusetningardögunum í Laugardalshöll. Er nema von að spurt sé; hvar eru upplýsingarnar til upplýsts samþykkis? Á óttinn að fylla upp í það tómarúm? Höfundur er kominn á eftirlaun og virkur í kóviðspyrnunni.
Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar
Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar
Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar
Skoðun Flugnám - Fyrsti hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar