Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar 12. júní 2025 07:00 „Almannavarnir lýsa yfir óvissustigi vegna norðanáhlaups.“ Svo sagði í fréttum RÚV á mánudag í síðustu viku. Eftir einn blíðasta maímánuð í manna minnum kipptu appelsínugular veðurviðvaranir Íslendingum harkalega niður á jörðina og minntu á að við búum í landi vályndra veðra. Rauðar viðvaranir Daginn fyrir tilkynningu almannavarna skutu ísraelskir hermenn af handahófi hið minnsta 30 Palestínumenn til bana sem höfðu ekkert sér til saka unnið annað en að gera tilraun til að ná í örlitlar matarbirgðir á einni af svokölluðum dreifingarstöðvum hjálpargagna, sem settar hafa verið upp af bandarískum „hjálparsamtökum“ á Gaza. Þeim var slátrað án nokkurrar viðvörunar, ekki einu sinni blóðrauðrar, eftir margra mánaða svelti af hendi árásarhersins. Þessar „hjálparstöðvar“ hafa verið harðlega gagnrýndar af Sameinuðu þjóðunum og hér um bil öllum alþjóðasamtökum, sem neita að taka þátt í þeim sýndaraðgerðum sem þar fara fram. Með fyrirkomulagi þeirra eru sveltir íbúar neyddir til að ganga langar leiðir inn á lífshættuleg yfirráðasvæði Ísraelshers. Þannig er komið í veg fyrir að straumlínulöguð aðstoð hlutlausra hjálparsamtaka sem sérhæfð eru í dreifingu hjálpargagna, berist beint til allra íbúa Gaza, sérstaklega þeirra berskjölduðustu á norðurhluta svæðisins. Íbúar á Gaza hafa í ótal póstum og myndböndum á samfélagsmiðlum lýst „hjálparstöðvunum“ sem gildrum, líkt og settum upp til að lokka svelta íbúa inn á svæði þar sem hægt er að veita þeim fyrirsát, skjóta á og drepa í tuga tali. Fréttir af slíkum árásum berast á hverjum degi. Gazabúum var svo sannarlega ekki kippt niður á jörðina með appelsínugulum viðvörunum eftir blíðu síðustu vikna. Þeir fá engar viðvaranir. Ég efast ekki um að fleirum en mér hafi verið hugsað til áhlaupa og fjöldamorða Ísraela á örvæntingarfullum íbúum Gaza þegar varað var við norðanáhlaupinu í veðurfréttum hér á Íslandi. Náttúruhamfarir og manngerðar hamfarir Íslendingar eiga í stöðugu sambandi við duttlungafulla náttúruna og hamfarir hennar. Margir hafa aldrei beðið þeirrar glímu bætur. Íbúar á Gaza og á Vesturbakkanum búa hins vegar við yfirstandandi og þaulskipulagðar hamfarir af mannavöldum. Þar eru engin náttúruöfl að verki heldur gengur árásarþjóð berserksgang og stundar hernaðarleg áhlaup af fullkomlega andstæðum toga við þau náttúrulegu áhlaup sem við þurfum að takast á við hér á Íslandi. Enginn íbúi Gaza mun nokkurn tíma bíða þessara hamfara bætur. Palestínubúar alast upp við stanslausar ógnir frá ísraelskum hermönnum sem aldir eru upp við og þjálfaðir til að líta ekki á nágranna sína sem manneskjur af holdi og blóði. Líkt og íbúar Gaza birta umheiminum myndir af hörmungunum sem þeir ganga í gegnum, birta stoltir ísraelskir hermenn myndir af sér við óhæfuverk sem ekki verða flokkuð öðruvísi en forhertir stríðsglæpir. Þegar hversdagurinn verður óbærilegur Ekkert okkar sem lifað höfum ævilangt við frið á Íslandi kemst nálægt því að ímynda sér sársaukann og þá afmennskun sem íbúar Gaza hafa upplifað af hálfu Ísraela síðustu 19 mánuði (og í marga áratugi fyrir það, einnig á Vesturbakkanum). Ástvinamissir, mannshvörf, flótti og skeytingarlaus tilflutningur af hálfu Ísraelshers, stöðugur ótti við sprengingar og árásir, hungur, dauði og jarðarfarir hvert sem litið er. Allt er þetta nú hversdagur Palestínumanna á Gaza, fullorðinna sem og barna, sem berjast fyrir lífi sínu öllum stundum. Ofan á allt þetta leggst sú upplifun að heimsbyggðinni láti þessar ólýsanlegu hörmungar sig engu varða. Stórum hluta almennings víða um lönd ofbýður svo sannarlega morðæði ísraelskra stjórnvalda, afar fjölmennar mótmælagöngur um allan heim sýna það skýrt. En yfirvöld vestrænna þjóða láta slíkt sem vind um eyru þjóta og aðhafast ekkert sem skiptir raunverulega máli. Þeir hugrökku aktívistar sem sigldu á skútunni Madleen til Gaza til að sýna Palestínumönnum samstöðu og samhygð var bókstaflega rænt af ísraelska hernum á alþjóðlegu hafsvæði, nánast án nokkurra athugasemda frá stjórnvöldum heimalanda þeirra eða annarra ríkja. Sá hluti heimsbyggðarinnar sem enn hefur andlegt þrek og getu til að fylgjast með fréttum frá Gaza (því eðlilega megnum við ekki öll að fylgjast með gegndarlausu þjóðarmorðinu alla daga) speglar eigin hversdagsleika í örlögum Gazabúa – hver munnbiti kallar fram í hugann hungursneyðina á Gaza, bros barns minnir á brostna drauma palestínskra barna, rúmið, íbúðin og stórmarkaðirnir – allt undirstrikar þetta þau forréttindi að búa við frið og ríkidæmi. Francesca Albanese, sérstakur erindreki Sameinuðu þjóðanna í málefnum Palestínu, sagði fyrir nokkrum vikum að hún gæti ekki lengur horft á eld án þess að verða óglatt – hún hefði séð svo margar myndir af börnum brenna lifandi í húsarústum eftir árásir ísraelska hersins. Um leið bað hún þess að Palestínumenn fyrirgæfu umheiminum að hafa brugðist þeim. Hugleysi íslenskra stjórnvalda Þegar almenningur er jafnvel hættur að geta hlustað á veðurfréttir, lesa barnabækur og upplifa áhyggjulausan hversdaginn án þess að hugsa um þjóðarmorð á Gaza, er þá ekki kominn tími fyrir stjórnvöld til að grípa til harðra aðgerða gegn fjöldamorðingjunum? Eftir hverju bíður íslenska ríkisstjórnin? Að ísraelsk stjórnvöld nái endanlega að útrýma palestínsku þjóðinni eða að íslenskur almenningur gefist loks upp, verði samdauna hryllingsmyndunum frá Gaza og hætti að trufla stjórnvöld í athafnaleysi sínu? Á fyrstu hundrað dögum nýja stjórnarmeirihlutans á Alþingi virðist enginn stjórnarþingmaður hafa minnst af alvöru á hörmungar Palestínumanna í pontu. Í byrjun apríl benti Fida Abu Libdeh á þessa ærandi þögn nýju ríkisstjórnarinnar sem segist vera „verkstjórn“ en hefur vart lyft litla fingri til varnar þjóð sem verið er að þurrka út. Viku síðar hélt Sigmundur Ernir Rúnarsson þrumandi ræðu um þjóðarmorðið en síðan þá hefur þingmeirihlutinn haft fátt fram að færa nema innantóm orð og aðgerðaleysi þótt örfáir þingmenn hafi tekið ögn við sér og látið í sér heyra á síðustu vikum. Ráðherrar umla í besta falli eitthvað óljóst um samtal vestrænna þjóða og aðgerðir sem ekkert bólar á. Fylgjast íslensk stjórnvöld raunverulega með því sem gerist á Gaza? Sjá þeir myndir þaðan og viðtöl við örmagna mæður og börn? Lesa þeir fréttir af heilbrigðisstarfsfólki, fréttamönnum og bráðaliðum sem myrtir eru með köldu blóði af ísraelska hernum á hverjum einasta degi? Telja íslenskir stjórnmálamenn sig bera einhverja ábyrgð á því að bregðast við fjöldamorðum Ísraelshers? Íslendingar eru sjálfstæð þjóð með eigin utanríkisstefnu og stjórnvöldum ber samkvæmt alþjóðalögum að grípa til allra mögulegra aðgerða palestínsku þjóðinni til varnar. Kæra ríkisstjórnarflokkarnir sig kollótta eða eru þingmenn þeirra og ráðherrar huglausir? Hversu mörg norðanáhlaup Ísraela á Gaza ætla íslensk stjórnvöld að fylgjast með í viðbót án aðgerða? Höfundur er jarðfræðingur Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Skoðun Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Væri ekki hlaupið út aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Sjá meira
„Almannavarnir lýsa yfir óvissustigi vegna norðanáhlaups.“ Svo sagði í fréttum RÚV á mánudag í síðustu viku. Eftir einn blíðasta maímánuð í manna minnum kipptu appelsínugular veðurviðvaranir Íslendingum harkalega niður á jörðina og minntu á að við búum í landi vályndra veðra. Rauðar viðvaranir Daginn fyrir tilkynningu almannavarna skutu ísraelskir hermenn af handahófi hið minnsta 30 Palestínumenn til bana sem höfðu ekkert sér til saka unnið annað en að gera tilraun til að ná í örlitlar matarbirgðir á einni af svokölluðum dreifingarstöðvum hjálpargagna, sem settar hafa verið upp af bandarískum „hjálparsamtökum“ á Gaza. Þeim var slátrað án nokkurrar viðvörunar, ekki einu sinni blóðrauðrar, eftir margra mánaða svelti af hendi árásarhersins. Þessar „hjálparstöðvar“ hafa verið harðlega gagnrýndar af Sameinuðu þjóðunum og hér um bil öllum alþjóðasamtökum, sem neita að taka þátt í þeim sýndaraðgerðum sem þar fara fram. Með fyrirkomulagi þeirra eru sveltir íbúar neyddir til að ganga langar leiðir inn á lífshættuleg yfirráðasvæði Ísraelshers. Þannig er komið í veg fyrir að straumlínulöguð aðstoð hlutlausra hjálparsamtaka sem sérhæfð eru í dreifingu hjálpargagna, berist beint til allra íbúa Gaza, sérstaklega þeirra berskjölduðustu á norðurhluta svæðisins. Íbúar á Gaza hafa í ótal póstum og myndböndum á samfélagsmiðlum lýst „hjálparstöðvunum“ sem gildrum, líkt og settum upp til að lokka svelta íbúa inn á svæði þar sem hægt er að veita þeim fyrirsát, skjóta á og drepa í tuga tali. Fréttir af slíkum árásum berast á hverjum degi. Gazabúum var svo sannarlega ekki kippt niður á jörðina með appelsínugulum viðvörunum eftir blíðu síðustu vikna. Þeir fá engar viðvaranir. Ég efast ekki um að fleirum en mér hafi verið hugsað til áhlaupa og fjöldamorða Ísraela á örvæntingarfullum íbúum Gaza þegar varað var við norðanáhlaupinu í veðurfréttum hér á Íslandi. Náttúruhamfarir og manngerðar hamfarir Íslendingar eiga í stöðugu sambandi við duttlungafulla náttúruna og hamfarir hennar. Margir hafa aldrei beðið þeirrar glímu bætur. Íbúar á Gaza og á Vesturbakkanum búa hins vegar við yfirstandandi og þaulskipulagðar hamfarir af mannavöldum. Þar eru engin náttúruöfl að verki heldur gengur árásarþjóð berserksgang og stundar hernaðarleg áhlaup af fullkomlega andstæðum toga við þau náttúrulegu áhlaup sem við þurfum að takast á við hér á Íslandi. Enginn íbúi Gaza mun nokkurn tíma bíða þessara hamfara bætur. Palestínubúar alast upp við stanslausar ógnir frá ísraelskum hermönnum sem aldir eru upp við og þjálfaðir til að líta ekki á nágranna sína sem manneskjur af holdi og blóði. Líkt og íbúar Gaza birta umheiminum myndir af hörmungunum sem þeir ganga í gegnum, birta stoltir ísraelskir hermenn myndir af sér við óhæfuverk sem ekki verða flokkuð öðruvísi en forhertir stríðsglæpir. Þegar hversdagurinn verður óbærilegur Ekkert okkar sem lifað höfum ævilangt við frið á Íslandi kemst nálægt því að ímynda sér sársaukann og þá afmennskun sem íbúar Gaza hafa upplifað af hálfu Ísraela síðustu 19 mánuði (og í marga áratugi fyrir það, einnig á Vesturbakkanum). Ástvinamissir, mannshvörf, flótti og skeytingarlaus tilflutningur af hálfu Ísraelshers, stöðugur ótti við sprengingar og árásir, hungur, dauði og jarðarfarir hvert sem litið er. Allt er þetta nú hversdagur Palestínumanna á Gaza, fullorðinna sem og barna, sem berjast fyrir lífi sínu öllum stundum. Ofan á allt þetta leggst sú upplifun að heimsbyggðinni láti þessar ólýsanlegu hörmungar sig engu varða. Stórum hluta almennings víða um lönd ofbýður svo sannarlega morðæði ísraelskra stjórnvalda, afar fjölmennar mótmælagöngur um allan heim sýna það skýrt. En yfirvöld vestrænna þjóða láta slíkt sem vind um eyru þjóta og aðhafast ekkert sem skiptir raunverulega máli. Þeir hugrökku aktívistar sem sigldu á skútunni Madleen til Gaza til að sýna Palestínumönnum samstöðu og samhygð var bókstaflega rænt af ísraelska hernum á alþjóðlegu hafsvæði, nánast án nokkurra athugasemda frá stjórnvöldum heimalanda þeirra eða annarra ríkja. Sá hluti heimsbyggðarinnar sem enn hefur andlegt þrek og getu til að fylgjast með fréttum frá Gaza (því eðlilega megnum við ekki öll að fylgjast með gegndarlausu þjóðarmorðinu alla daga) speglar eigin hversdagsleika í örlögum Gazabúa – hver munnbiti kallar fram í hugann hungursneyðina á Gaza, bros barns minnir á brostna drauma palestínskra barna, rúmið, íbúðin og stórmarkaðirnir – allt undirstrikar þetta þau forréttindi að búa við frið og ríkidæmi. Francesca Albanese, sérstakur erindreki Sameinuðu þjóðanna í málefnum Palestínu, sagði fyrir nokkrum vikum að hún gæti ekki lengur horft á eld án þess að verða óglatt – hún hefði séð svo margar myndir af börnum brenna lifandi í húsarústum eftir árásir ísraelska hersins. Um leið bað hún þess að Palestínumenn fyrirgæfu umheiminum að hafa brugðist þeim. Hugleysi íslenskra stjórnvalda Þegar almenningur er jafnvel hættur að geta hlustað á veðurfréttir, lesa barnabækur og upplifa áhyggjulausan hversdaginn án þess að hugsa um þjóðarmorð á Gaza, er þá ekki kominn tími fyrir stjórnvöld til að grípa til harðra aðgerða gegn fjöldamorðingjunum? Eftir hverju bíður íslenska ríkisstjórnin? Að ísraelsk stjórnvöld nái endanlega að útrýma palestínsku þjóðinni eða að íslenskur almenningur gefist loks upp, verði samdauna hryllingsmyndunum frá Gaza og hætti að trufla stjórnvöld í athafnaleysi sínu? Á fyrstu hundrað dögum nýja stjórnarmeirihlutans á Alþingi virðist enginn stjórnarþingmaður hafa minnst af alvöru á hörmungar Palestínumanna í pontu. Í byrjun apríl benti Fida Abu Libdeh á þessa ærandi þögn nýju ríkisstjórnarinnar sem segist vera „verkstjórn“ en hefur vart lyft litla fingri til varnar þjóð sem verið er að þurrka út. Viku síðar hélt Sigmundur Ernir Rúnarsson þrumandi ræðu um þjóðarmorðið en síðan þá hefur þingmeirihlutinn haft fátt fram að færa nema innantóm orð og aðgerðaleysi þótt örfáir þingmenn hafi tekið ögn við sér og látið í sér heyra á síðustu vikum. Ráðherrar umla í besta falli eitthvað óljóst um samtal vestrænna þjóða og aðgerðir sem ekkert bólar á. Fylgjast íslensk stjórnvöld raunverulega með því sem gerist á Gaza? Sjá þeir myndir þaðan og viðtöl við örmagna mæður og börn? Lesa þeir fréttir af heilbrigðisstarfsfólki, fréttamönnum og bráðaliðum sem myrtir eru með köldu blóði af ísraelska hernum á hverjum einasta degi? Telja íslenskir stjórnmálamenn sig bera einhverja ábyrgð á því að bregðast við fjöldamorðum Ísraelshers? Íslendingar eru sjálfstæð þjóð með eigin utanríkisstefnu og stjórnvöldum ber samkvæmt alþjóðalögum að grípa til allra mögulegra aðgerða palestínsku þjóðinni til varnar. Kæra ríkisstjórnarflokkarnir sig kollótta eða eru þingmenn þeirra og ráðherrar huglausir? Hversu mörg norðanáhlaup Ísraela á Gaza ætla íslensk stjórnvöld að fylgjast með í viðbót án aðgerða? Höfundur er jarðfræðingur
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar