Tilefnislaus atlaga að kjörum eldra fólks Ólafur Ísleifsson skrifar 18. apríl 2021 09:01 Fyrir Alþingi liggur frumvarp fjármálaráðherra á breytingu á lögum um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða. Meginmarkmið frumvarpsins er að styðja af hálfu stjórnvalda við samninga aðila vinnumarkaðarins um að jafna réttindi starfsfólks á almennum og opinberum markaði. Fyrirhuguð lögfesting á 15,5% lágmarksiðgjaldi til lífeyrissjóðs er liður í stuðningi stjórnvalda við lífskjarasamningana frá apríl 2019. Þessi atriði sem lúta að kjarasamningum auk ákvæða um séreignarsparnað mynda uppistöðuna í frumvarpinu og er mikilvægt að í þessum efnum fáist farsæl niðurstaða. Háskaleg tillaga Sérkennilegt verður að telja að kosið er að læða inn í þetta mikilvæga frumvarp tillögu sem verulega skerðir kjör eldra fólks. Frumvarpið geymir ákvæði sem verkalýðshreyfingin hefur gert alvarlagar athugasemdir við og segir ekki hafa verið haft samráð við sig. Meðal þessara ákvæða er tillaga um að greiðslur úr lífeyrissjóðum breytist árlega vegna hækkunar á vísitölu neysluverðs og hverfa með því frá því að þessar greiðslur breytist mánaðarlega eftir þróun vísitölunnar. Sú skipan hefur staðið óhögguð að minnsta kosti frá 1997. Eðlilegar áhyggjur eldra fólks Þetta atriði að bæta verðbólguna árlega í stað mánaðarlega veldur eldri borgurum sem njóta greiðslna úr lífeyríssjóðum miklum áhyggjum. Verðbólgugusa eins og við Íslendingar höfum nýlega reynslu af stæði óbætt í heilt ár. Sér hver maður hvílík áhrif slíkt gæti haft á hag eldra fólks. Í frumvarpinu segir ekkert um tilefni þessarar breytingar eða tilgang. Hún er skýrð með einni setningu um að breytt framkvæmd geti dregið verulega úr kröfum Tryggingastofnunar ríkisins um endurgreiðslur vegna vanáætlunar á greiðslum frá lífeyrissjóðum í byrjun árs. Aumleg skýring Aumlegri gæti þessi skýring naumast verið. Með því að tala um breytta framkvæmd sýnist leitast við að breiða yfir þá kjaraskerðingu sem breytingin felur í sér. Hins vegar á breytingin að hjálpa Tryggingastofnun við áætlanagerð eins og hún sé ekki fullfær um slíkt og það án þess að til þurfi að koma alvarlegar skerðingar á kjörum eldra fólks. Þetta er engin skýring heldur yfirvarp eða yfirklór að ekki sé talað um blekkingu í ljósi þess að hvergi er gengist við þeirri kjaraskerðingu sem hér er í raun gerð tillaga um. Ráðherra ókunnugt um tilefni eða tilgang breytingar Þegar fjármálaráðherra hafði mælt fyrir frumvarpinu í vikunni beindi ég til hans spurningu um hvert væri tilefni þessarar breytingar og hvaða tilgangi henni væri ætlað að þjóna en um þetta segir ekkert í frumvarpinu. Eins spurði ég hvers vegna væri þar ekki að finna greinargerð um áhrif á hag sjóðfélaga, fjárhagsstöðu lífeyrissjóðanna og ríkisjóðs. Fjármálaráðherra gat í engu svarað spurningum mínum um þessi atriði. Hann sagði þetta ekkert meginefni þessa máls. Frumvarpið snerist um sögulega jöfnun lífeyrisréttinda á milli ólíkra sviða vinnumarkaðarins. Ráðherra sagði þetta ákvæði og tvö önnur, sem lúta að hækkun lífeyrisaldurs úr 16 árum í 18 ár og kjörum sjómanna, smáatriði sem alveg þyldu gagnrýni. Er verðbólgan úr sögunni? Ábendingum um að eldri borgarar séu áhyggjufullir vegna þeirrar óvissu sem frumvarpið skapar um fjárhag þeirra og framfærslu svaraði ráðherra með því að skiljanlegar væru áhyggjur þeirra sem lengi hefðu þurft að glíma við verðbólgutíma. En þeir tímar eru liðnir núna, sagði ráðherra og bætti við að ef við gætum viðhaldið því ástandi væri þetta atriði ekki eins stórt og menn vildu vera láta. Þetta svar ráðherra um áhyggjur fólks af kjörum sínum vegna hættu á verðbólgu nær engu máli. Verðbólgan rauk upp snemma á þessu ári og ekki útséð um framhald verðþróunar í landinu. Engin trygging er fyrir því að verðbólga heyri sögunni til. Væri fjármálaráðherra t.d. ósammála þeirri staðhæfingu að ný ríkisstjórn á hausti komanda skipuð sömu flokkum og í meirihluta borgarstjórnar Reykjavíkur væri ekki sérlega líkleg í ljósi árangurs í fjármálastjórn til að hafa burði til að halda verðbólgu í skefjum? Tillöguna ætti að draga til baka Nei, svarið er augljóst. Áhyggjur fólks eru eðlilegar og þeirri óvissu sem ráðherra hefur skapað með tillögu sinni verður að eyða tafarlaust. Best gerði hann það með því að lýsa yfir að hann drægi til baka umrædda tillögu, enda veit hann hvorki um tilefni hennar eða tilgang. Yfirlýsing um að tillagan væri dregin til baka hlýtur að vera ráðherra auðveld í ljósi þess að hann hefur lýst því á Alþingi að hér ræði um aukaatriði og smámál. Varla stendur í mönnum að kippa slíku úr sambandi. Fast verður staðið gegn atlögu ríkisstjórnarinnar Hitt mega menn vita að í öllu falli verður fast staðið gegn þessum áformum ríkisstjórnar Vinstri grænna, Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks að ráðast að kjörum eldri borgara. Höfundur er alþingismaður Miðflokksins Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eldri borgarar Alþingi Skoðun: Kosningar 2021 Ólafur Ísleifsson Mest lesið Halldór 03.05.2025 Halldór Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Sjá meira
Fyrir Alþingi liggur frumvarp fjármálaráðherra á breytingu á lögum um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða. Meginmarkmið frumvarpsins er að styðja af hálfu stjórnvalda við samninga aðila vinnumarkaðarins um að jafna réttindi starfsfólks á almennum og opinberum markaði. Fyrirhuguð lögfesting á 15,5% lágmarksiðgjaldi til lífeyrissjóðs er liður í stuðningi stjórnvalda við lífskjarasamningana frá apríl 2019. Þessi atriði sem lúta að kjarasamningum auk ákvæða um séreignarsparnað mynda uppistöðuna í frumvarpinu og er mikilvægt að í þessum efnum fáist farsæl niðurstaða. Háskaleg tillaga Sérkennilegt verður að telja að kosið er að læða inn í þetta mikilvæga frumvarp tillögu sem verulega skerðir kjör eldra fólks. Frumvarpið geymir ákvæði sem verkalýðshreyfingin hefur gert alvarlagar athugasemdir við og segir ekki hafa verið haft samráð við sig. Meðal þessara ákvæða er tillaga um að greiðslur úr lífeyrissjóðum breytist árlega vegna hækkunar á vísitölu neysluverðs og hverfa með því frá því að þessar greiðslur breytist mánaðarlega eftir þróun vísitölunnar. Sú skipan hefur staðið óhögguð að minnsta kosti frá 1997. Eðlilegar áhyggjur eldra fólks Þetta atriði að bæta verðbólguna árlega í stað mánaðarlega veldur eldri borgurum sem njóta greiðslna úr lífeyríssjóðum miklum áhyggjum. Verðbólgugusa eins og við Íslendingar höfum nýlega reynslu af stæði óbætt í heilt ár. Sér hver maður hvílík áhrif slíkt gæti haft á hag eldra fólks. Í frumvarpinu segir ekkert um tilefni þessarar breytingar eða tilgang. Hún er skýrð með einni setningu um að breytt framkvæmd geti dregið verulega úr kröfum Tryggingastofnunar ríkisins um endurgreiðslur vegna vanáætlunar á greiðslum frá lífeyrissjóðum í byrjun árs. Aumleg skýring Aumlegri gæti þessi skýring naumast verið. Með því að tala um breytta framkvæmd sýnist leitast við að breiða yfir þá kjaraskerðingu sem breytingin felur í sér. Hins vegar á breytingin að hjálpa Tryggingastofnun við áætlanagerð eins og hún sé ekki fullfær um slíkt og það án þess að til þurfi að koma alvarlegar skerðingar á kjörum eldra fólks. Þetta er engin skýring heldur yfirvarp eða yfirklór að ekki sé talað um blekkingu í ljósi þess að hvergi er gengist við þeirri kjaraskerðingu sem hér er í raun gerð tillaga um. Ráðherra ókunnugt um tilefni eða tilgang breytingar Þegar fjármálaráðherra hafði mælt fyrir frumvarpinu í vikunni beindi ég til hans spurningu um hvert væri tilefni þessarar breytingar og hvaða tilgangi henni væri ætlað að þjóna en um þetta segir ekkert í frumvarpinu. Eins spurði ég hvers vegna væri þar ekki að finna greinargerð um áhrif á hag sjóðfélaga, fjárhagsstöðu lífeyrissjóðanna og ríkisjóðs. Fjármálaráðherra gat í engu svarað spurningum mínum um þessi atriði. Hann sagði þetta ekkert meginefni þessa máls. Frumvarpið snerist um sögulega jöfnun lífeyrisréttinda á milli ólíkra sviða vinnumarkaðarins. Ráðherra sagði þetta ákvæði og tvö önnur, sem lúta að hækkun lífeyrisaldurs úr 16 árum í 18 ár og kjörum sjómanna, smáatriði sem alveg þyldu gagnrýni. Er verðbólgan úr sögunni? Ábendingum um að eldri borgarar séu áhyggjufullir vegna þeirrar óvissu sem frumvarpið skapar um fjárhag þeirra og framfærslu svaraði ráðherra með því að skiljanlegar væru áhyggjur þeirra sem lengi hefðu þurft að glíma við verðbólgutíma. En þeir tímar eru liðnir núna, sagði ráðherra og bætti við að ef við gætum viðhaldið því ástandi væri þetta atriði ekki eins stórt og menn vildu vera láta. Þetta svar ráðherra um áhyggjur fólks af kjörum sínum vegna hættu á verðbólgu nær engu máli. Verðbólgan rauk upp snemma á þessu ári og ekki útséð um framhald verðþróunar í landinu. Engin trygging er fyrir því að verðbólga heyri sögunni til. Væri fjármálaráðherra t.d. ósammála þeirri staðhæfingu að ný ríkisstjórn á hausti komanda skipuð sömu flokkum og í meirihluta borgarstjórnar Reykjavíkur væri ekki sérlega líkleg í ljósi árangurs í fjármálastjórn til að hafa burði til að halda verðbólgu í skefjum? Tillöguna ætti að draga til baka Nei, svarið er augljóst. Áhyggjur fólks eru eðlilegar og þeirri óvissu sem ráðherra hefur skapað með tillögu sinni verður að eyða tafarlaust. Best gerði hann það með því að lýsa yfir að hann drægi til baka umrædda tillögu, enda veit hann hvorki um tilefni hennar eða tilgang. Yfirlýsing um að tillagan væri dregin til baka hlýtur að vera ráðherra auðveld í ljósi þess að hann hefur lýst því á Alþingi að hér ræði um aukaatriði og smámál. Varla stendur í mönnum að kippa slíku úr sambandi. Fast verður staðið gegn atlögu ríkisstjórnarinnar Hitt mega menn vita að í öllu falli verður fast staðið gegn þessum áformum ríkisstjórnar Vinstri grænna, Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks að ráðast að kjörum eldri borgara. Höfundur er alþingismaður Miðflokksins
Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun
Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun
Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun