„Sjúkdómurinn er svo margfalt, margfalt verri“ Atli Ísleifsson skrifar 15. apríl 2021 08:54 Magnús Gottfreðsson, yfirlæknir á Landspítala og prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands, ræddi bóluefni og afskaplega sjaldgæfar aukaverkanir þeirra í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Vísir/Sigurjón „Sjúkdómurinn er svo margfalt, margfalt verri að ég yrði mjög hissa ef menn leyfðu ekki notkun þessa bóluefnis eftir að hafa lagst betur yfir þessi gögn. Ekki nema það kæmi í ljós að þessi aukaverkun hafi þá verið verulega, verulega vanskráð.“ Þetta sagði Magnús Gottfreðsson, yfirlæknir á Landspítala og prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands, um bóluefni Janssen frá Johnson & Johnson í samtali við umsjónarmenn Bítisins á Bylgjunni í morgun. Bandarísk heilbrigðisyfirvöld hafa tímabundið stöðvað notkun bóluefnisins á meðan verið er að rannsaka möguleg tengsl blóðtappa og bóluefnis Janssen, og þá hefur Johnson & Johnson sömuleiðis tilkynnt að dreifing bóluefnisins í Evrópu muni frestast. Fáránlega litlar líkur Magnús segir að aðalatriðið í þessu sé að þessi aukaverkun virðist vera afskaplega sjaldgæf. „Tíðnin sem þarna er verið að tala um hjá Johnson & Johnson er um einn á móti milljón. Það er svo rosalega fágæt aukaverkun að meira að segja þessar stóru rannsóknir þar sem lyfjaeftirlitið, bæði Bandaríkjanna og Evrópu, veitti heimild fyrir notkun. Þau gögn töldu rúmlega 40 þúsund manns. Svona hlutir koma því ekki fram í þessum hefðbundnu „fasa 3 rannsóknum“.“ Hann segir að ekki hafi tekist að skilgreina þann hóp sem hefur fengið þessa aukaverkun fyrirfram. „Við gætum ekki spáð fyrir því fyrirfram hverjir gætu fengið þessa afskaplega sjaldgæfu aukaverkun eins og þessa. Þetta verður alltaf ákveðið hagsmunamat sem þarf að vegast á. Einn á móti milljón, þetta eru náttúrulega fáránlega litlar líkur. Maður verður að segja alveg eins og er. Ef við reiknum út dauðsföllin sem hafa orðið hér á Íslandi af völdum Covid… Hér hafa 29 sjúklingar látist vegna sýkingarinnar af rúmlega sex þúsund manns [sem hafa fengið veiruna]. Það þýðir það að ef við hefðum milljón smit á Íslandi, þá værum við að tala um fimm þúsund dauðsföll. Til að setja hlutina í samhengi… Sjúkdómurinn er svo margfalt, margfalt verri að ég yrði mjög hissa ef menn leyfðu ekki notkun þessa bóluefnis eftir að hafa lagst betur yfir þessi gögn. Ekki nema það kæmi í ljós að þessi aukaverkun hafi þá verið verulega, verulega vanskráð.“ Að neðan má hlusta á viðtalið við Magnús í heild sinni. Ekki eins og þessir „algengu blóðtappar“ Magnús segir að þessi aukaverkun sem mikið hefur verið fjallað um í tengslum við genaferjubóluefni [eins og AstraZeneca og Janssen], snúist um ákveðna undirtegund eða afbrigði af storkuvandamáli sem sé afskaplega sjaldgæft. „Við erum ekki að tala hér um þessa algengu blóðtappa sem þeir eru að greina í mörg hundruð Íslendingum árlega, sem koma fyrir í fótum og geta síðan losnað og rekið til lungna eða annarra líffæra. Það eru þessir „algengu blóðtappar“, en málið hér snýst um afskaplega sjalfgæft afbrigði þar sem saman fer bæði blóðtappamyndun og alvarleg blóðflögufæð og veruleg storkutruflun. Það verður mikil notkun á storkuþáttum líkamans, þannig að storkukerfið fer úr böndunum, raskast, og dreifingin á blóðtöppunum er líka svolítið önnur en almennt sést þannig að fólk er að fá tappa í önnur líffæri og það er það sem veldur því að menn hafa tekið þessa ákvörðun að skoða þessi tengsl betur.“ Eru þessir blóðtappar hættulegri, en hinir, þessi algengari? „Já, það virðist vera. Þetta er náttúrulega miklu, miklu sjaldgæfara fyrirbæri. Eins og oft er þegar menn eru að átta sig á og greina svona sjúkdóma, þá eru kannski viðbrögðin einmitt þau sömu og þegar við greinum hefðbundna blóðtappa, það er að setja fólk á svokölluð Heparin-lyf, það er lyf sem eru notuð almennt séð við blóðþynningu, í fyrsta fasa blóðþynningar. Þau gera í rauninni ástandið verra hjá þeim sem eru með þetta afbrigði af storkuvandamálinu. Þannig að það skiptir miklu máli að greina þetta snemma og bregðast við á annan hátt heldur en almennt er gert,“ segir Magnús. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Bólusetningar Bítið Tengdar fréttir Sér ekki fyrir sér að Íslendingar fari dönsku leiðina Sóttvarnalæknir telur ólíklegt að notkun á bóluefni AstraZeneca verði hætt hér á landi líkt og í Danmörku. Þá þykir honum líklegt að yngra fólk sem fengið hefur fyrri skammt af AstraZeneca-efninu fái seinni skammt af bóluefni Pfizer eða Moderna. 14. apríl 2021 12:28 Framlengja ekki samninga sína við AstraZeneca og Johnson & Johnson Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hyggst ekki framlengja samninga sína við framleiðendur bóluefna á borð AstraZeneca og Johnson & Johnson sem renna út í árslok. 14. apríl 2021 08:13 Mest lesið Læknir í Kópavogi blekkti fjölskyldu sína með lygasögu um krabbamein Innlent Fjöldauppsagnir á Keflavíkurflugvelli Innlent Segir herforingjum að búa sig undir átök gegn innlendum „óvinum“ Erlent Tillögum Trumps lýst sem uppgjöf Erlent Fyrrum meðferðarheimili sett á sölu Innlent Fossvogsbrúin sé álíka gáfuleg og að setja göngustíg í Reynisfjöru Innlent Kallar þjóðaröryggisráð saman Innlent Sultuslakir strandaglópar eftir heilsuferð til Split Innlent Sendiherra fannst látinn í miðborg Parísar Erlent Skiptastjóri þurfi að ákveða hvort hann geri kröfu í dótturfélag Play Innlent Fleiri fréttir Þurftu að finna lausn á uppskáldaðri hryðjuverkaárás á Íslandi Fossvogsbrúin sé álíka gáfuleg og að setja göngustíg í Reynisfjöru Ísland land númer 197 Skiptastjóri þurfi að ákveða hvort hann geri kröfu í dótturfélag Play Fjöldauppsagnir á Keflavíkurflugvelli Gjaldþrotið leiðir til hópuppsagnar og afarkostir Bandaríkjaforseta Fyrrum meðferðarheimili sett á sölu Strandaglópar slaga í tuttugu þúsund Sultuslakir strandaglópar eftir heilsuferð til Split Kallar þjóðaröryggisráð saman Verulegt högg fyrir ferðaþjónustuna Eftirköstin af gjaldþroti Play og friðaráætlun á Gasa Læknir í Kópavogi blekkti fjölskyldu sína með lygasögu um krabbamein Áhyggjur landsmanna af útbreiðslu hernaðarátaka í Evrópu aukast Hættir sem þingflokksformaður Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Hópslagsmál og hundaárás Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Fall Play frá öllum hliðum Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Þriggja ára fangelsi: Tók ekki mark á lygilegri frásögn Neyðast til að millilenda, tapaður peningur og rándýr flug heim Lítur svo á að hann njóti ekki trausts og hefur beðist lausnar Banaslys á Skagavegi 2024: Drukknaði eftir að hafa misst stjórn í beygju Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Sjá meira
Þetta sagði Magnús Gottfreðsson, yfirlæknir á Landspítala og prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands, um bóluefni Janssen frá Johnson & Johnson í samtali við umsjónarmenn Bítisins á Bylgjunni í morgun. Bandarísk heilbrigðisyfirvöld hafa tímabundið stöðvað notkun bóluefnisins á meðan verið er að rannsaka möguleg tengsl blóðtappa og bóluefnis Janssen, og þá hefur Johnson & Johnson sömuleiðis tilkynnt að dreifing bóluefnisins í Evrópu muni frestast. Fáránlega litlar líkur Magnús segir að aðalatriðið í þessu sé að þessi aukaverkun virðist vera afskaplega sjaldgæf. „Tíðnin sem þarna er verið að tala um hjá Johnson & Johnson er um einn á móti milljón. Það er svo rosalega fágæt aukaverkun að meira að segja þessar stóru rannsóknir þar sem lyfjaeftirlitið, bæði Bandaríkjanna og Evrópu, veitti heimild fyrir notkun. Þau gögn töldu rúmlega 40 þúsund manns. Svona hlutir koma því ekki fram í þessum hefðbundnu „fasa 3 rannsóknum“.“ Hann segir að ekki hafi tekist að skilgreina þann hóp sem hefur fengið þessa aukaverkun fyrirfram. „Við gætum ekki spáð fyrir því fyrirfram hverjir gætu fengið þessa afskaplega sjaldgæfu aukaverkun eins og þessa. Þetta verður alltaf ákveðið hagsmunamat sem þarf að vegast á. Einn á móti milljón, þetta eru náttúrulega fáránlega litlar líkur. Maður verður að segja alveg eins og er. Ef við reiknum út dauðsföllin sem hafa orðið hér á Íslandi af völdum Covid… Hér hafa 29 sjúklingar látist vegna sýkingarinnar af rúmlega sex þúsund manns [sem hafa fengið veiruna]. Það þýðir það að ef við hefðum milljón smit á Íslandi, þá værum við að tala um fimm þúsund dauðsföll. Til að setja hlutina í samhengi… Sjúkdómurinn er svo margfalt, margfalt verri að ég yrði mjög hissa ef menn leyfðu ekki notkun þessa bóluefnis eftir að hafa lagst betur yfir þessi gögn. Ekki nema það kæmi í ljós að þessi aukaverkun hafi þá verið verulega, verulega vanskráð.“ Að neðan má hlusta á viðtalið við Magnús í heild sinni. Ekki eins og þessir „algengu blóðtappar“ Magnús segir að þessi aukaverkun sem mikið hefur verið fjallað um í tengslum við genaferjubóluefni [eins og AstraZeneca og Janssen], snúist um ákveðna undirtegund eða afbrigði af storkuvandamáli sem sé afskaplega sjaldgæft. „Við erum ekki að tala hér um þessa algengu blóðtappa sem þeir eru að greina í mörg hundruð Íslendingum árlega, sem koma fyrir í fótum og geta síðan losnað og rekið til lungna eða annarra líffæra. Það eru þessir „algengu blóðtappar“, en málið hér snýst um afskaplega sjalfgæft afbrigði þar sem saman fer bæði blóðtappamyndun og alvarleg blóðflögufæð og veruleg storkutruflun. Það verður mikil notkun á storkuþáttum líkamans, þannig að storkukerfið fer úr böndunum, raskast, og dreifingin á blóðtöppunum er líka svolítið önnur en almennt sést þannig að fólk er að fá tappa í önnur líffæri og það er það sem veldur því að menn hafa tekið þessa ákvörðun að skoða þessi tengsl betur.“ Eru þessir blóðtappar hættulegri, en hinir, þessi algengari? „Já, það virðist vera. Þetta er náttúrulega miklu, miklu sjaldgæfara fyrirbæri. Eins og oft er þegar menn eru að átta sig á og greina svona sjúkdóma, þá eru kannski viðbrögðin einmitt þau sömu og þegar við greinum hefðbundna blóðtappa, það er að setja fólk á svokölluð Heparin-lyf, það er lyf sem eru notuð almennt séð við blóðþynningu, í fyrsta fasa blóðþynningar. Þau gera í rauninni ástandið verra hjá þeim sem eru með þetta afbrigði af storkuvandamálinu. Þannig að það skiptir miklu máli að greina þetta snemma og bregðast við á annan hátt heldur en almennt er gert,“ segir Magnús.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Bólusetningar Bítið Tengdar fréttir Sér ekki fyrir sér að Íslendingar fari dönsku leiðina Sóttvarnalæknir telur ólíklegt að notkun á bóluefni AstraZeneca verði hætt hér á landi líkt og í Danmörku. Þá þykir honum líklegt að yngra fólk sem fengið hefur fyrri skammt af AstraZeneca-efninu fái seinni skammt af bóluefni Pfizer eða Moderna. 14. apríl 2021 12:28 Framlengja ekki samninga sína við AstraZeneca og Johnson & Johnson Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hyggst ekki framlengja samninga sína við framleiðendur bóluefna á borð AstraZeneca og Johnson & Johnson sem renna út í árslok. 14. apríl 2021 08:13 Mest lesið Læknir í Kópavogi blekkti fjölskyldu sína með lygasögu um krabbamein Innlent Fjöldauppsagnir á Keflavíkurflugvelli Innlent Segir herforingjum að búa sig undir átök gegn innlendum „óvinum“ Erlent Tillögum Trumps lýst sem uppgjöf Erlent Fyrrum meðferðarheimili sett á sölu Innlent Fossvogsbrúin sé álíka gáfuleg og að setja göngustíg í Reynisfjöru Innlent Kallar þjóðaröryggisráð saman Innlent Sultuslakir strandaglópar eftir heilsuferð til Split Innlent Sendiherra fannst látinn í miðborg Parísar Erlent Skiptastjóri þurfi að ákveða hvort hann geri kröfu í dótturfélag Play Innlent Fleiri fréttir Þurftu að finna lausn á uppskáldaðri hryðjuverkaárás á Íslandi Fossvogsbrúin sé álíka gáfuleg og að setja göngustíg í Reynisfjöru Ísland land númer 197 Skiptastjóri þurfi að ákveða hvort hann geri kröfu í dótturfélag Play Fjöldauppsagnir á Keflavíkurflugvelli Gjaldþrotið leiðir til hópuppsagnar og afarkostir Bandaríkjaforseta Fyrrum meðferðarheimili sett á sölu Strandaglópar slaga í tuttugu þúsund Sultuslakir strandaglópar eftir heilsuferð til Split Kallar þjóðaröryggisráð saman Verulegt högg fyrir ferðaþjónustuna Eftirköstin af gjaldþroti Play og friðaráætlun á Gasa Læknir í Kópavogi blekkti fjölskyldu sína með lygasögu um krabbamein Áhyggjur landsmanna af útbreiðslu hernaðarátaka í Evrópu aukast Hættir sem þingflokksformaður Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Hópslagsmál og hundaárás Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Fall Play frá öllum hliðum Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Þriggja ára fangelsi: Tók ekki mark á lygilegri frásögn Neyðast til að millilenda, tapaður peningur og rándýr flug heim Lítur svo á að hann njóti ekki trausts og hefur beðist lausnar Banaslys á Skagavegi 2024: Drukknaði eftir að hafa misst stjórn í beygju Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Sjá meira
Sér ekki fyrir sér að Íslendingar fari dönsku leiðina Sóttvarnalæknir telur ólíklegt að notkun á bóluefni AstraZeneca verði hætt hér á landi líkt og í Danmörku. Þá þykir honum líklegt að yngra fólk sem fengið hefur fyrri skammt af AstraZeneca-efninu fái seinni skammt af bóluefni Pfizer eða Moderna. 14. apríl 2021 12:28
Framlengja ekki samninga sína við AstraZeneca og Johnson & Johnson Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hyggst ekki framlengja samninga sína við framleiðendur bóluefna á borð AstraZeneca og Johnson & Johnson sem renna út í árslok. 14. apríl 2021 08:13