Samkvæmt úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur sem féll í gær er ólögmætt að skylda farþega frá hááhættusvæðum í sóttkví á hóteli þar sem ekki er lagastoð fyrir reglugerðinni sem kveður á um það.
Samkvæmt sóttvarnarlögum er sóttvarnarhús skilgreint sem staður fyrir þá sem geta eða vilja ekki vera í sóttkví í eigin húsnæði. Í reglugerðinni eru aftur á móti allir, og einnig þeir sem geta eða vilja vera í sóttkví á öðrum stað, skikkaðir í sóttkví á hótelinu.
Sóttvarnarlæknir, heilbrigðisráðherra og formaður lögmannafélags Íslands eru meðal þeirra sem koma fyrir velferðarnefnd Alþingis sem þarf síðan að meta næstu skref að sögn Helgu Völu Helgadóttur, nefndarformanns.
Einn möguleiki er að þing verði kallað saman til þess að breyta lögunum.
„Þetta er mjög óheppilegt, svo ekki sé meira sagt. Við verðum á svona krísutímum að passa upp á valdmörkin, passa upp á vinnubrögðin og að stofna ekki til óþarfa tjóns fyrir fólk og fyrir ríkissjóð. Þetta sýnir okkur að við þurfum að vanda okkur betur og vera ákveðnari í að hafa lögin með okkur þegar við förum í svona aðgerðir. Mér finnst ríkisstjórnin hafa verið allt of glannaleg í þessum efnum,“ segir Helga Vala.
„Við vorum ekki með lagastoð á sínum tíma fyrir tvöfaldri skimun og sóttkví á milli. Því var breytt um mánaðarmótin janúar/febrúar. Löngu eftir að byrjað var að beita þessu. Og svo núna þetta. Ég spurði heilbrigðisráðherra um leið og tilkynnt var um þessa sóttkví hvort það væri lagastoð fyrir þessu, og hún fullyrti að svo væri,“ segir Helga Vala.
Fólki er nú heimilt að yfirgefa Fosshótel við Þórunnartún og fara annað í sóttkví. Gylfi Þór Þorsteinsson, umsjónarmaður farsóttarhúsa Rauða krossins segir að nokkrir hafi valið það, bæði í gærkvöldi og í morgun.
„Þetta eru um tuttugu manns sem hafa farið síðan þessi dómur féll þannig hér eru enn um 140 einstaklingar,“ segir Gylfi og bætir við að allir gestir hafi fengið upplýsingar um réttindi sín eftir að úrskurður féll.
Þrír hafa greinst smitaðir á hótelinu og þá annað hvort verið fluttir í farsóttarhúsið við Rauðarárstíg eða í einangrun í öðru húsnæði. Von er á þremur vélum frá áhættusvæðum í dag og verður fólki þá boðið að fara á Fosshótel eða annað í sóttkví.
Þórólfur Guðnason, sóttvarnarlæknir, hefur ákveðið í samráði við heilbrigðisráðuneytið að kæra niðurstöðuna til Landsréttar. Á upplýsingafundi almannavarna sagði hann úrskurðinn óheppilegan og til þess fallinn að setja sóttvarnir í uppnám.
„Ég tel að ef þessi dómur fær að standa þá munu líkur á smitum innanlands aukast. Með möguleika á alvarlegum afleiðingum fyrir okkur Íslendinga. Afleiðingarnar gætu orðið þær að síður verði hægt að slaka á takmörkunum innanalands,“ segir Þórólfur.
Hann segir mikilvægt að lagagrundvöllur fyrir nauðsynlegum aðgerðum verði tryggður.
„Ég hef því skorað á stjórnvöld að tryggja lagagrundvöll sóttvarna sem fyrst þannig að hægt verði að beita viðeigandi úrræðum þar til meiri þátttöku í bólusetningur verður náð. Vonandi verður það gert áður en heilsufarslegur skaði hlýst af,“ segir Þórólfur.
