Segir Covid-göngudeildina hafa skipt miklu máli Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 19. apríl 2020 23:15 Thor Aspelund, prófessor í líftölfræði við Háskóla Íslands, sem fer fyrir teyminu við HÍ sem vinnur spálíkan um líklega þróun Covid-19 hér á Íslandi. Vísir „Við fylgdumst bara mjög vel með þessu og við vorum alltaf með aðra sviðsmynd með til þess að sýna sóttvarnaryfirvöldum að ef að smitin næðu meira inn í eldri aldurshópana þá yrði þessi kúrfa talsvert hærri og þá þyrfti ekkert mikið til að bregða út af. Þess vegna er svo merkilegt hvað hefur tekist að halda þessum faraldri frá okkar eldri borgurum.“ Þetta sagði Thor Aspelund, prófessor í líftölfræði við Háskóla Íslands en hann var til viðtals í Víglínunni í dag. Hann sagði að vel hafi tekist til að halda kórónuveirusmitum í skefjum hér á landi. Spár sem teymi hans hjá Háskóla Íslands gerðu um líklega þróun Covid-19 hér á landi reyndust nokkuð nákvæmar en spálíkan HÍ gerði meðal annars ráð fyrir að toppi faraldursins yrði náð hér á landi í byrjun apríl. „Við erum komin á niðurleið og eins og við spáum hérna í mars þá myndum við toppa í byrjun apríl og það stóðst. Svo erum við á leiðinni niður þá erum við á leið nokkuð hratt virðist vera en það hefur líka gengið mjög vel að fylgjast með fólki hér á landi. Þessi göngudeild er greinilega að gera mjög góða hluti og heilsugæslan og heilbrigðiskerfið þannig að það er fylgst með fólki, hvenær það er búið að ná sér,“ sagði Thor. „Það kom okkur kannski aðeins á óvart hvað hraðinn í því hefur verið góður og þar erum við jafnvel betri en við þorðum að vona en enn sem komið er er þetta að fara hægt og rólega niður og þetta er ekki búið.“ Undanfarna daga hafa um tíu kórónuveirusmit greinst dag hvern og telur Thor það lofa mjög góðu. Stór hluti þeirra sem greinst hafa nýlega eru þó nokkuð ungir miðað við fyrri greiningar, en lang flestir sem greinst hafa undanfarna daga hafa verið í aldurshópnum 18-29 ára. Thor sagði óvíst hvað hægt sé að lesa úr því en að nóg verði um rannsóknarefni þegar fram líða stundir. Spálíkan HÍ um þróun Covid-19 hér á landi.Vísir/ HÞ „Við héldum að [virk smit] yrðu fleiri, við héldum að það yrðu fleiri veikir lengur en það varð ekki raunin þannig að svörtu punktarnir sem sýna virku smitin miðað við dökku línuna okkar sem er svona miðspáin, punktarnir fylgja þá frekar einhverju sem við hefðum getað sett á þessa mynd sem kalla mætti bjartsýnisspá. Þannig að hérna hefur tekist mjög vel að passa upp á veikindi fólks í þessum faraldri.“ Þá sagði hann gögn frá Kína hafa nýst vel þegar vinna hófst við að gera spálíkön fyrir Ísland. Þá hafi sú staðreynd að stjórn hafi náðst á útbreiðslu faraldursins hafa skipt sköpum. Gætt hefur á áhyggjum um að gögnum frá Kína sé ekki hægt að treysta en Thor sagði það óþarfi. Það sem mestu máli skipti sé að stjórn á faraldrinum hafi náðst. „Mér finnst algjör óþarfi að hafa áhyggjur af því að gögnin frá Kína, það er svolítið verið að velta því fyrir sér hvort hægt sé að treysta á þau, það er ekki eitthvað vandamál heldur þetta bara að þeir sýndu að það væri hægt að ná stjórn á faraldrinum,“ sagði Thor. „Hefðum við ekki haft neina svoleiðis vitneskju þegar við vorum að fara af stað með okkar spár að það væri hægt að hafa stjórn, þá hefðum við ekkert getað búið til svona sviðsmynd að hér næðist toppur og hann færi niður. Það er það sem við þurfum að nýta okkur, ekki endilega tölurnar sjálfar.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Heilbrigðismál Víglínan Mest lesið Bæta ekki fallvarnir við veginn: „Þetta er eilífur slagur“ Innlent „Myndi ekki mæla með þessu við nokkurn mann“ Innlent Gular viðvaranir í kortunum Veður Steypumót féll á starfsmann byggingarfyrirtækis Innlent Óvissu erlendra nemenda tímabundið eytt Erlent Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Innlent Sæki um íslenska vegabréfsáritun til að ferðast annað Innlent Óttast að boð og bönn ráðherra muni setja verslanir í þrot Innlent Tékkneski og bandaríski herinn ásamt flugsystrum á Akureyri Innlent Hátt í sjö hundruð látist í árásum Ísraela Erlent Fleiri fréttir Einn í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar stunguárásar Þyrlan send út vegna göngumanns í sjálfheldu Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Ógnarhópar með tengsl við Kína, Aþena og hinseginhátíð í Hrísey Sæki um íslenska vegabréfsáritun til að ferðast annað „Myndi ekki mæla með þessu við nokkurn mann“ Kattholt yfirfullt Steypumót féll á starfsmann byggingarfyrirtækis Bæta ekki fallvarnir við veginn: „Þetta er eilífur slagur“ Tékkneski og bandaríski herinn ásamt flugsystrum á Akureyri Þinglok hvergi í augsýn: „Málþóf! Málþóf!“ Segir komu írsku lögreglunnar marka tímamót í leitinni að Jóni Þresti Vinnuslys í Laugardal þar sem maður fékk járnstöng í andlitið Ísland tekur þátt í aðgerðum gegn skuggaflota Rússlands Óttast að boð og bönn ráðherra muni setja verslanir í þrot Leit að Sigríði heldur áfram um helgina Kenningar um hvarfið, uggandi rafrettusalar og málabunkinn Flugvél á leið til Íslands lent í Manchester Hörður Svavarsson er látinn Allir úr stærsta árgangi sögunnar fengu inni Lýsa eftir Hlyni Vandamenn megi ekki lengur hjálpa glæpamönnum Leikskólabarn með áverka en starfsmaður sýknaður Lagt hald á fíkniefni og búnað til framleiðslu Konan fær að dúsa inni í tvær vikur í viðbót Fimm í haldi vegna fíkniefnamálsins „Heilög skylda“ að málþæfa gegn „dellumálum“ í allt sumar Leitin að Jóni Þresti og hópmálsókn ferðaþjónustunnar Tomasz tekur við formennsku í innflytjendaráði Bein útsending: Réttlæti og ábyrgð – Vernd barna í Úkraínu Sjá meira
„Við fylgdumst bara mjög vel með þessu og við vorum alltaf með aðra sviðsmynd með til þess að sýna sóttvarnaryfirvöldum að ef að smitin næðu meira inn í eldri aldurshópana þá yrði þessi kúrfa talsvert hærri og þá þyrfti ekkert mikið til að bregða út af. Þess vegna er svo merkilegt hvað hefur tekist að halda þessum faraldri frá okkar eldri borgurum.“ Þetta sagði Thor Aspelund, prófessor í líftölfræði við Háskóla Íslands en hann var til viðtals í Víglínunni í dag. Hann sagði að vel hafi tekist til að halda kórónuveirusmitum í skefjum hér á landi. Spár sem teymi hans hjá Háskóla Íslands gerðu um líklega þróun Covid-19 hér á landi reyndust nokkuð nákvæmar en spálíkan HÍ gerði meðal annars ráð fyrir að toppi faraldursins yrði náð hér á landi í byrjun apríl. „Við erum komin á niðurleið og eins og við spáum hérna í mars þá myndum við toppa í byrjun apríl og það stóðst. Svo erum við á leiðinni niður þá erum við á leið nokkuð hratt virðist vera en það hefur líka gengið mjög vel að fylgjast með fólki hér á landi. Þessi göngudeild er greinilega að gera mjög góða hluti og heilsugæslan og heilbrigðiskerfið þannig að það er fylgst með fólki, hvenær það er búið að ná sér,“ sagði Thor. „Það kom okkur kannski aðeins á óvart hvað hraðinn í því hefur verið góður og þar erum við jafnvel betri en við þorðum að vona en enn sem komið er er þetta að fara hægt og rólega niður og þetta er ekki búið.“ Undanfarna daga hafa um tíu kórónuveirusmit greinst dag hvern og telur Thor það lofa mjög góðu. Stór hluti þeirra sem greinst hafa nýlega eru þó nokkuð ungir miðað við fyrri greiningar, en lang flestir sem greinst hafa undanfarna daga hafa verið í aldurshópnum 18-29 ára. Thor sagði óvíst hvað hægt sé að lesa úr því en að nóg verði um rannsóknarefni þegar fram líða stundir. Spálíkan HÍ um þróun Covid-19 hér á landi.Vísir/ HÞ „Við héldum að [virk smit] yrðu fleiri, við héldum að það yrðu fleiri veikir lengur en það varð ekki raunin þannig að svörtu punktarnir sem sýna virku smitin miðað við dökku línuna okkar sem er svona miðspáin, punktarnir fylgja þá frekar einhverju sem við hefðum getað sett á þessa mynd sem kalla mætti bjartsýnisspá. Þannig að hérna hefur tekist mjög vel að passa upp á veikindi fólks í þessum faraldri.“ Þá sagði hann gögn frá Kína hafa nýst vel þegar vinna hófst við að gera spálíkön fyrir Ísland. Þá hafi sú staðreynd að stjórn hafi náðst á útbreiðslu faraldursins hafa skipt sköpum. Gætt hefur á áhyggjum um að gögnum frá Kína sé ekki hægt að treysta en Thor sagði það óþarfi. Það sem mestu máli skipti sé að stjórn á faraldrinum hafi náðst. „Mér finnst algjör óþarfi að hafa áhyggjur af því að gögnin frá Kína, það er svolítið verið að velta því fyrir sér hvort hægt sé að treysta á þau, það er ekki eitthvað vandamál heldur þetta bara að þeir sýndu að það væri hægt að ná stjórn á faraldrinum,“ sagði Thor. „Hefðum við ekki haft neina svoleiðis vitneskju þegar við vorum að fara af stað með okkar spár að það væri hægt að hafa stjórn, þá hefðum við ekkert getað búið til svona sviðsmynd að hér næðist toppur og hann færi niður. Það er það sem við þurfum að nýta okkur, ekki endilega tölurnar sjálfar.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Heilbrigðismál Víglínan Mest lesið Bæta ekki fallvarnir við veginn: „Þetta er eilífur slagur“ Innlent „Myndi ekki mæla með þessu við nokkurn mann“ Innlent Gular viðvaranir í kortunum Veður Steypumót féll á starfsmann byggingarfyrirtækis Innlent Óvissu erlendra nemenda tímabundið eytt Erlent Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Innlent Sæki um íslenska vegabréfsáritun til að ferðast annað Innlent Óttast að boð og bönn ráðherra muni setja verslanir í þrot Innlent Tékkneski og bandaríski herinn ásamt flugsystrum á Akureyri Innlent Hátt í sjö hundruð látist í árásum Ísraela Erlent Fleiri fréttir Einn í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar stunguárásar Þyrlan send út vegna göngumanns í sjálfheldu Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Ógnarhópar með tengsl við Kína, Aþena og hinseginhátíð í Hrísey Sæki um íslenska vegabréfsáritun til að ferðast annað „Myndi ekki mæla með þessu við nokkurn mann“ Kattholt yfirfullt Steypumót féll á starfsmann byggingarfyrirtækis Bæta ekki fallvarnir við veginn: „Þetta er eilífur slagur“ Tékkneski og bandaríski herinn ásamt flugsystrum á Akureyri Þinglok hvergi í augsýn: „Málþóf! Málþóf!“ Segir komu írsku lögreglunnar marka tímamót í leitinni að Jóni Þresti Vinnuslys í Laugardal þar sem maður fékk járnstöng í andlitið Ísland tekur þátt í aðgerðum gegn skuggaflota Rússlands Óttast að boð og bönn ráðherra muni setja verslanir í þrot Leit að Sigríði heldur áfram um helgina Kenningar um hvarfið, uggandi rafrettusalar og málabunkinn Flugvél á leið til Íslands lent í Manchester Hörður Svavarsson er látinn Allir úr stærsta árgangi sögunnar fengu inni Lýsa eftir Hlyni Vandamenn megi ekki lengur hjálpa glæpamönnum Leikskólabarn með áverka en starfsmaður sýknaður Lagt hald á fíkniefni og búnað til framleiðslu Konan fær að dúsa inni í tvær vikur í viðbót Fimm í haldi vegna fíkniefnamálsins „Heilög skylda“ að málþæfa gegn „dellumálum“ í allt sumar Leitin að Jóni Þresti og hópmálsókn ferðaþjónustunnar Tomasz tekur við formennsku í innflytjendaráði Bein útsending: Réttlæti og ábyrgð – Vernd barna í Úkraínu Sjá meira