Mikilvægi tengsla og trausts Margrét Lúthersdóttir skrifar 26. mars 2020 09:00 Faraldurinn sem nú geisar um heim allan hefur fengið mörg okkar til þess að líta inn á við og velta fyrir okkur því sem raunverulega skiptir máli í okkar eigin lífi. Við héldum jafnvel að það yrði ekkert mál að fjarlægja okkur öðru fólki í smá tíma og setja félagslífið á bið. Eftir nokkra daga af heimavinnu, fjarfundum og heimsendum matvörum finnum við að fjarlægðin frá öðru fólki, sem við vitum öll að er skynsamleg þessa dagana, hefur tekið sinn toll. Við söknum þess að faðma ömmu, heimsækja litla frænda og hitta vinahópinn. Þetta getur tekið á andlega líðan, sérstaklega ef ástandið varir vikum saman. Sá hópur sem finnur enn frekar fyrir þeirri fjarlægð og þeim lokunum sem samfélaginu er gert að fylgja þessa stundina er flóttafólk sem hingað er komið. Rannsóknir á stöðu flóttafólks og innflytjenda hérlendis benda til þess að sá hópur sé líklegri til að vera félagslega einangraður og afskiptur (sjá hér og hér) en ýmsir aðrir hópar. Því er nauðsynlegt að við sem samfélag tökum höndum saman og hlúum sérstaklega að þessum hópi nú sem endranær. Í tilfelli flóttafólks sem treystir á fá en innihaldsrík tengsl fyrir sálrænan og félagslegan stuðning geta aðstæður sem þessar haft afdrifarík áhrif á andlega líðan til langframa. Margt flóttafólk hérlendis býr nú þegar við lítið félagslegt bakland og hefur jafnvel ekki hitt fjölskyldur sínar svo mánuðum eða árum skiptir. Þessi hópur hefur meðal annars treyst á viðtalstíma og opna viðburði hjá Rauða krossinum svo og persónulegan og hagnýtan stuðning sjálfboðaliða auk stuðnings annarra félagasamtaka og þjónustuaðila. Á meðan að veiran geisar hefur þetta starf Rauða krossins með flóttafólki tekið miklum breytingum. Í stað þess að hittast hafa sjálfboðaliðar og starfsfólk Rauða krossins samband við flóttafólk með hjálp tækninnar til að veita sálrænan stuðning og upplýsingar eins og frekast er unnt. Þá hafa ýmsir aðilar bent á skort á upplýsingum um ástandið á móðurmáli innflytjenda. Til að skilja til hlítar þær mikilvægu upplýsingar sem koma fram á degi hverjum getur það skipt sköpum að lesa þær á sínu eigin móðurmáli. Á síðustu þremur árum hafa rúmlega þúsund flóttamenn hlotið alþjóðlega vernd hérlendis og fleiri bíða eftir niðurstöðu Útlendingastofnunar. Þetta eru einstaklingar sem treysta á stjórnvöld og hið opinbera varðandi upplýsingar um framvindu mála og samfélagið treystir að sama skapi á að allir taki þátt í smitvörnum. Flóttafólk eru almennt þrautseigir og eljusamir einstaklingar sem búa yfir gríðarlegri sjálfsbjargarviðleitni en til þess að hópurinn standi betur að vígi þurfa upplýsingar að vera aðgengilegar, leiðir til sjálfshjálpar skýrar og sálrænn stuðningur í boði. Síðustu vikur hafa staðfest það sem við nú þegar vissum, félagsleg tengsl og nánd er gífurlega mikilvæg fyrir velferð okkar. Hið sama gildir um flóttafólk en munurinn er sá að þeirra tengsl eru þvert yfir heiminn, ekki til staðar eða þeirra nánustu búa við óöryggi eða jafnvel ofbeldi af einhverju tagi í heimalandinu. Til viðbótar við áhyggjur af heilsufari sínu og sinna nánustu hér hefur margt flóttafólk miklar áhyggjur af ástvinum sínum annars staðar sem búa við veikt eða illa laskað heilbrigðiskerfi. Heimurinn allur berst nú gegn útbreiðslu veirunnar og í faraldri af þessu tagi er auðvelt að missa sjónar á því sem skiptir okkur öll máli. Tengslum og trausti. Við þurfum á hvort öðru að halda og við þurfum að treysta þeim upplýsingum sem við fáum til að geta tekið upplýstar ákvarðanir. Við hvetjum ykkur til að deila áreiðanlegum upplýsingum með nýjum íbúum í kringum ykkur sem ekki hafa enn náð tökum á íslenskunni, hvort sem er flóttafólk eða innflytjendur. Þegar samfélagið kemst aftur í samt horf og faraldurinn hefur gengið yfir hvetjum við ykkur til að gerast sjálfboðaliði hjá Rauða krossinumog styðja við félagslega aðlögun flóttafólks svo hópurinn allur standi betur að vígi í aðstæðum sem þessum en við getum öll rétt hjálparhönd nú þegar, slegið á þráðinn og spurt um líðan, þörf fyrir aðstoð eða bara spjallað. Við erum nefnilega öll almannavarnir og almannavarnir eru fyrir okkur öll! Höfundur er verkefnastjóri í málefnum flóttafólks hjá Rauða krossinum. Rauði krossinn sinnir berskjölduðu fólki um allan heim, alla daga ársins. Nokkrir hópar eru berskjaldaðri en aðrir fyrir Covid19 og næstu daga mun Rauði krossinn beina sjónum að þessum hópum hér á Vísi. Hvernig held ég mig heima ef ég er heimilislaus? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Flóttafólk á Íslandi Hælisleitendur Berskjaldaðir hópar: Ritröð Rauða krossins Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Faraldurinn sem nú geisar um heim allan hefur fengið mörg okkar til þess að líta inn á við og velta fyrir okkur því sem raunverulega skiptir máli í okkar eigin lífi. Við héldum jafnvel að það yrði ekkert mál að fjarlægja okkur öðru fólki í smá tíma og setja félagslífið á bið. Eftir nokkra daga af heimavinnu, fjarfundum og heimsendum matvörum finnum við að fjarlægðin frá öðru fólki, sem við vitum öll að er skynsamleg þessa dagana, hefur tekið sinn toll. Við söknum þess að faðma ömmu, heimsækja litla frænda og hitta vinahópinn. Þetta getur tekið á andlega líðan, sérstaklega ef ástandið varir vikum saman. Sá hópur sem finnur enn frekar fyrir þeirri fjarlægð og þeim lokunum sem samfélaginu er gert að fylgja þessa stundina er flóttafólk sem hingað er komið. Rannsóknir á stöðu flóttafólks og innflytjenda hérlendis benda til þess að sá hópur sé líklegri til að vera félagslega einangraður og afskiptur (sjá hér og hér) en ýmsir aðrir hópar. Því er nauðsynlegt að við sem samfélag tökum höndum saman og hlúum sérstaklega að þessum hópi nú sem endranær. Í tilfelli flóttafólks sem treystir á fá en innihaldsrík tengsl fyrir sálrænan og félagslegan stuðning geta aðstæður sem þessar haft afdrifarík áhrif á andlega líðan til langframa. Margt flóttafólk hérlendis býr nú þegar við lítið félagslegt bakland og hefur jafnvel ekki hitt fjölskyldur sínar svo mánuðum eða árum skiptir. Þessi hópur hefur meðal annars treyst á viðtalstíma og opna viðburði hjá Rauða krossinum svo og persónulegan og hagnýtan stuðning sjálfboðaliða auk stuðnings annarra félagasamtaka og þjónustuaðila. Á meðan að veiran geisar hefur þetta starf Rauða krossins með flóttafólki tekið miklum breytingum. Í stað þess að hittast hafa sjálfboðaliðar og starfsfólk Rauða krossins samband við flóttafólk með hjálp tækninnar til að veita sálrænan stuðning og upplýsingar eins og frekast er unnt. Þá hafa ýmsir aðilar bent á skort á upplýsingum um ástandið á móðurmáli innflytjenda. Til að skilja til hlítar þær mikilvægu upplýsingar sem koma fram á degi hverjum getur það skipt sköpum að lesa þær á sínu eigin móðurmáli. Á síðustu þremur árum hafa rúmlega þúsund flóttamenn hlotið alþjóðlega vernd hérlendis og fleiri bíða eftir niðurstöðu Útlendingastofnunar. Þetta eru einstaklingar sem treysta á stjórnvöld og hið opinbera varðandi upplýsingar um framvindu mála og samfélagið treystir að sama skapi á að allir taki þátt í smitvörnum. Flóttafólk eru almennt þrautseigir og eljusamir einstaklingar sem búa yfir gríðarlegri sjálfsbjargarviðleitni en til þess að hópurinn standi betur að vígi þurfa upplýsingar að vera aðgengilegar, leiðir til sjálfshjálpar skýrar og sálrænn stuðningur í boði. Síðustu vikur hafa staðfest það sem við nú þegar vissum, félagsleg tengsl og nánd er gífurlega mikilvæg fyrir velferð okkar. Hið sama gildir um flóttafólk en munurinn er sá að þeirra tengsl eru þvert yfir heiminn, ekki til staðar eða þeirra nánustu búa við óöryggi eða jafnvel ofbeldi af einhverju tagi í heimalandinu. Til viðbótar við áhyggjur af heilsufari sínu og sinna nánustu hér hefur margt flóttafólk miklar áhyggjur af ástvinum sínum annars staðar sem búa við veikt eða illa laskað heilbrigðiskerfi. Heimurinn allur berst nú gegn útbreiðslu veirunnar og í faraldri af þessu tagi er auðvelt að missa sjónar á því sem skiptir okkur öll máli. Tengslum og trausti. Við þurfum á hvort öðru að halda og við þurfum að treysta þeim upplýsingum sem við fáum til að geta tekið upplýstar ákvarðanir. Við hvetjum ykkur til að deila áreiðanlegum upplýsingum með nýjum íbúum í kringum ykkur sem ekki hafa enn náð tökum á íslenskunni, hvort sem er flóttafólk eða innflytjendur. Þegar samfélagið kemst aftur í samt horf og faraldurinn hefur gengið yfir hvetjum við ykkur til að gerast sjálfboðaliði hjá Rauða krossinumog styðja við félagslega aðlögun flóttafólks svo hópurinn allur standi betur að vígi í aðstæðum sem þessum en við getum öll rétt hjálparhönd nú þegar, slegið á þráðinn og spurt um líðan, þörf fyrir aðstoð eða bara spjallað. Við erum nefnilega öll almannavarnir og almannavarnir eru fyrir okkur öll! Höfundur er verkefnastjóri í málefnum flóttafólks hjá Rauða krossinum. Rauði krossinn sinnir berskjölduðu fólki um allan heim, alla daga ársins. Nokkrir hópar eru berskjaldaðri en aðrir fyrir Covid19 og næstu daga mun Rauði krossinn beina sjónum að þessum hópum hér á Vísi. Hvernig held ég mig heima ef ég er heimilislaus?
Rauði krossinn sinnir berskjölduðu fólki um allan heim, alla daga ársins. Nokkrir hópar eru berskjaldaðri en aðrir fyrir Covid19 og næstu daga mun Rauði krossinn beina sjónum að þessum hópum hér á Vísi.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun